Πέμπτη 10 Μαρτίου 2011

Για τους Αγίους Τεσσαράκοντα

Στο σημερινό κύκλο ασχοληθήκαμε με μία αγιοπατερική και αγιομαρτυρική μελέτη (όχι αγιογραφική), με το βίο και το μαρτύριο των αγίων Τεσσαράκοντα Μαρτύρων, που σήμερα εορτάζουν  ( 9 Μαρτίου), από ομιλία του αγίου Βασιλείου. Ομιλία για τους αγίους 40 Μάρτυρες, έχει γράψει επίσης και ο άγιος Γρηγόριος Νύσσης, αδελφός του αγ. Βασιλείου. Οι άγιοι 40 μαρτύρησαν, μένοντας γυμνοί ολόκληρη τη νύχτα,  ομολογούντες τη χριστιανική  τους πίστη, στην παγωμένη λίμνη της Σεβάστειας του Πόντου το 320 μ.Χ. επί αυτοκράτορα Λικινίου.
'' Να μακαρίσεις αληθινά αυτόν που εμαρτύρησε, διά να γίνεις μάρτυς κατά τη διάθεση και θα καταλήξεις να αξιωθείς τους ιδίους μισθούς με εκείνους, χωρίς να καείς στη φωτιά, χωρίς να μαστιγωθείς''. '' Εγκωμιασμός μαρτύρων = προτροπή προς αρετή αυτών που είναι συγκεντρωμένοι (και ακούνε για τους μάρτυρες)''.
Οι 40 άγιοι κατάγονταν από διαφορετική πατρίδα. Η τωρινή πατρίδα τους είναι η πόλη του Θεού , η άνω Ιερουσαλήμ. Υπερείχαν και κατά το μέγεθος του σώματος και κατά την ακμή της ηλικίας και κατά τη δύναμη από όλους τους συνομηλίκους των. Είχαν πολεμική πείρα, ψυχική γενναιότητα και είχαν λάβει τις πρώτες τιμές εκ μέρους του αυτοκράτορα και ήταν ξακουστοί σε όλους για την ανδρεία τους. Ομολόγησαν την πίστη τους ότι ήταν Χριστιανοί χωρίς να τρομάξουν για τις απειλές. '' Ω μακάριαι γλώσσαι, που αφήκατε εκείνην την ιερά ομολογία την οποία ο αέρας μεν που την εδέχθη ηγιάσθη, οι άγγελοι δε που την άκουσαν την επεκρότησαν, ο διάβολος μαζί με τα δαιμόνια επληγώθη, ο δε Κύριος την κατέγραψε στους ουρανούς! ''. Στην αρχή ο τύραννος τους εδελέαζε με κολακείες για τη νεότητά τους, με χρήματα, με βασιλκές τιμές... Αρνούνται κατηγορηματικά και οι 40.'' Τίποτε από όλα αυτά δεν εξισώνεται με την  μακαριότητα των δικαίων. Μίαν χάρη ποθώ' το στεφάνι της δικαιοσύνης. Μίαν δόξα λαχταρώ' αυτήν της ουρανίου βασιλείας. Μίαν δε τιμωρία φοβούμαι' αυτήν της κολάσεως...Να ημείς είμεθα έτοιμοι και να τροχιστούμε... και να κατακαούμε και να δεχθούμε κάθε είδος από τα βασανιστήρια''. Ο τύραννος παρεφύλαξε να είναι νύχτα κατά την οποία το ψύχος επιτείνεται πολύ, .. φυσσούσε και βοριάς και αφού ξεγυμνωθούν να πεθάνουν από το κρύο.. Το αίμα πήζει, το σώμα γίνεται μαυροκίτρινο, έπειτα χοροπηδά και ανατινάσσεται προς τα πάνω, ενώ τα δόντια χτυπούν.. και όλο το σώμα συσπάται.. Έπειτα ακρωτηριάζεται, τα άκρα καίονται, ωσάν από φωτιά. Ο θάνατος πλησιάζει..'' Σε ευχαριστούμεν, Κύριε, διότι με το ιμάτιο τούτο αποβάλλομεν και την αμαρτία. Αφού εξαιτίας του φιδιού το εφορέσαμεν, ας το βγάλουμε για το Χριστό...Και ο Κύριος εξεγυμνώθη από τους στρατιώτες. Δριμύς ο χειμών αλλά γλυκύς ο παράδεισος. Το πάγωμα οδυνηρόν, αλλά γλυκεία η ανάπαυσις. Πόσοι στρατιώτες δεν έπεσαν στη μάχη με το να τηρούν πίστη στο φθαρτό βασιλέα; Ημείς δεν θα υποφέρουμε το θάνατο χάριν της δικαιοσύνης; 40 εμβήκαμε στο στάδιο, 40 να στεφανωθούμε ''.
Ένας λύγισε βλέποντας τη φωτιά στο λουτρό  που είχαν ανάψει οι δήμιοι και εξήλθε από τη λίμνη αλλά με την απότομη αλλαγή της θερμοκρασίας πέθανε. Αστόχησε στην αιώνια ζωή δεν απηύλασε την παρούσα. Ένας φρουρός των μαρτύρων είδε παράδοξο θέαμα΄δυνάμεις (άγγελοι) να κατεβαίνουν απ΄τον ουρανό μοιράζοντας δώρα στους 39 (στεφάνια). Βγάζει τα ρούχα του ομολογεί ότι είναι χριστιανός και εισέρχεται στην παγωμένη λίμνη. Έγιναν πάλι 40. Επανέλαβε την πράξη των μαθητών. Απεχώρησε ο Ιούδας και ήλθε ο Ματθίας.Το πρωί  ενώ ζούσαν ερρίφθησαν στη φωτιά και τα λείψανά τους τα έρριξαν στο ποτάμι.'' Ηγωνίσθησαν στη γη, υπέμειναν τον αέρα, ερρίφθησαν στη φωτιά και τέλος τους εδέχθη το νερό''. Χαρακτηριστικό παράδειγμα εναρέτου χριστιανής μητέρας, του μικρότερου εκ των 40: Ενώ οι δήμιοι τον  άφησαν ζώντα, το πρωί, μήπως και αρνηθεί την πίστη του, η μητέρα του τον πήρε στην αγκαλιά της και τον έβαλε μαζί με τους άλλους και κάηκε..
''Όλοι αφού ύψωσαν ένα τρόπαιο υπέρ της πίστεως, με ένα και το αυτό στεφάνι της δικαιοσύνης εστεφανώθησαν εν Χριστώ Ιησού, που είναι ο Κύριός μας, εις τον οποίον πρέπει η δόξα και ηδύναμις εις τους αιώνας των αιώνων. Αμήν''.
Σχετική και η σημερινή ευαγγελική περικοπή, η παραβολή των εργατών του αμπελώνος  με την ίδια αμοιβή όλων με 1 δηνάριο, ανεξαρτήτως των ωρών εργασίας (Ματθ. κ΄1-16) που ουσιαστικά αναφέρεται στον 40ό μάρτυρα που μπήκε στη θέση του λιποτάκτη.

Δεν υπάρχουν σχόλια: