Ο θάνατος υπερνικήθηκε - π. Παναγιώτης Ρόδης

Μετά την επιστροφή του Επιταφίου στο ναό, τη Μεγάλη Παρασκευή το βράδυ, αγαπητοί αδελφοί, διαβάζεται η προφητεία του Προφήτου Ιεζεκιήλ. Στον Προφήτη Ιεζεκιήλ παρουσιάστηκε ένα μεγαλειώδες όραμα.  Οδηγήθηκε από τον Κύριο στην κοιλάδα του θανάτου, κοιλάδα ερημώσεως και απογνώσεως. Εκεί δεν υπήρχε τίποτα ζωντανό παρά μόνο ξερά απομεινάρια εκείνων που κάποτε ήταν ζωντανοί άνθρωποι. Η ζωή είχε φύγει. Στον Προφήτη τέθηκε το ερώτημα: «Μπορούν τα ξερά αυτά οστά να ξαναπάρουν ζωή;».  Η εμπειρία του ανθρώπου απαντά: Όχι.  Ό,τι πεθάνει μία φορά είναι νεκρό για πάντα. Έτσι για την ανθρώπινη εμπειρία ο θάνατος είναι το έσχατο τέλος, η οριστική ματαίωση των ελπίδων και των μελλοντικών σχεδίων του ανθρώπου.  Ο θάνατος, σύμφωνα με την Αγία Γραφή, δεν καθιερώθηκε από τον Θεό, δεν ανήκει στην τάξη που ο Θεός όρισε στη δημιουργία.  Δεν είναι κανονική κατάσταση. Είναι αφύσικο γεγονός που οφείλεται στην προπατορική αμαρτία είναι η αφύσικη αποξένωση του ανθρώπου από το δημιουργό του οδηγεί και στο χωρισμό ψυχής και σώματος. Ο θάνατος είναι οριστική κατάσταση.

Γι  αυτό η λογική απάντηση για τα ξηρά οστά είναι: όχι  τα ξηρά οστά δεν μπορούν να πια ξαναζήσουν! Αλλά η απάντηση του Θεού ήταν πολύ διαφορετική από αυτήν. Με τη δύναμη του Θεού τα ξηρά οστά συγκεντρώθηκαν και πάλι και συνδέθηκαν και σχημάτισαν τον σκελετό και καλύφθηκαν πάλι με ζωντανή σάρκα και η πνοή της ζωής ξανάρθε μέσα στα σώματα και στάθηκαν ξανά στα πόδια τους με όλη τους τη δύναμη «συναγωγή πολλή σφόδρα». Η ζωή ξανάρθε πίσω. Ο θάνατος υπερνικήθηκε. Και ο προφήτης έγινε μάρτυρας αυτής της θαυμαστής αποκαταστάσεως.

Τα ξερά οστά ήταν ο λαός του Ισραήλ που εξαιτίας των αμαρτιών και της αποστασίας του νεκρώθηκε πνευματικά, έπεσε στο λάκκο που μόνος του έσκαψε, νικήθηκε, απορρίφθηκε, έχασε τη δύναμη, τη δόξα και την ελευθερία του και σύρθηκε αιχμάλωτος και σκλάβος στη Βαβυλώνα.

Ο Ισραήλ, ο λαός που ο Θεός αγάπησε και υιοθέτησε ο ισχυρογνώμων επαναστάτης και σκληροτράχηλος λαός που παρόλα αυτά ήταν ο εκλεκτός λαός.   Και ο Θεός τον βγάζει έξω από την κοιλάδα της σκιάς του θανάτου και τον οδηγεί στα πράσινα λιβάδια της ελευθερίας.

Αλλά η προφητεία αυτή δεν συνδέεται μόνο με την ιστορία του Ισραήλ, αλλά κυρίως με την αναμονή και την προσδοκία του Λυτρωτή, του Μεσσία που ο Θεός είχε υποσχεθεί. Και η προφητεία αυτή έχει εκπληρωθεί. Ο Λυτρωτής ήλθε στην κατάλληλη ώρα. Το όνομά του είναι Ιησούς. «Αυτός γαρ σώσει τον λαόν αυτού από των αμαρτιών αυτών» (Μτ. α΄ 21)  Αλλά τότε συνέβη κάτι το απίστευτο και παράδοξο. Ο Ιησούς δεν έγινε δεκτός από το λαό του.  Απορρίφθηκε,  υβρίστηκε, καταδικάστηκε και θανατώθηκε ως ένας ψευδοπροφήτης ως ένας ψεύτης ή «απατεώνας».  Κι αυτό γιατί η αντίληψη που είχε ο λαός του Ισραήλ για την απολύτρωση ήταν εντελώς διαφορετική από εκείνη που υπήρχε στο σχέδιο του Θεού. Ο Ιησούς, αντί να έλθει ως ένας ισχυρός κοσμικός αρχηγός όπως τον περίμεναν οι Ιουδαίοι και όπως τον θέλουν πολλοί από τους σημερινούς χριστιανούς, ήρθε πράος και ταπεινός τη καρδία. Ο βασιλιάς της δόξας ήρθε κάτω στη γη με τη μορφή δούλου -πλήρως απαξιωμένος από κάθε κοσμική δύναμη και αξία. Ήρθε όχι για να εξουσιάσει αλλά για να υπηρετήσει και να αναπαύσει τους κοπιώντας και πεφορτισμένους. Δεν ήρθε για να κομίσει ένα σύστημα πολιτικής ελευθερίας και ανεξαρτησίας αλλά για να φέρει μία «χάρτα» σωτηρίας. Το Ευαγγέλιο της αιώνιας ζωής. Φέρνει την ελευθερία από την αμαρτία και το θάνατο, τη συγχώρηση των αμαρτιών και την αιώνια ζωή. Ο Χριστός ήρθε στους δικούς του αλλά αυτοί δεν τον δέχτηκαν. Τον καταδίκασαν σε επαίσχυντο θάνατο μαζί με τους παράνομους. Αυτό είναι το μυστήριο της σταυρώσεως -η ζωή που θανατώνεται, η ζωή του Θεού που καταδικάζεται σε θάνατο από τους ανθρώπους!

Αλλά ποτέ η πονηριά και η κακιά των ανθρώπων δεν μπορεί να νικήσει τον Θεό και να ματαιώσει Το σχέδιό του. Για μία ακόμη φορά ενήργησε μέσα στην ανθρώπινη ιστορία. Λέει ο Απόστολος Πέτρος απευθυνόμενος στους Ισραηλίτες που συγκεντρώθηκαν μπροστά στο υπερώον κατά την ημέρα της Πεντηκοστής: «Εσείς, τον Ιησού τον θανατώσατε βάζοντας ανθρώπους που δεν έχουν το νόμο του Θεού να τον καρφώσουν στο Σταυρό. Βέβαια σας παραδόθηκε γιατί έτσι είχε ορίσει ο Θεός που το θέλησε και το γνώριζε.  Ο Θεός όμως τον ανέστησε ελευθερώνοντάς τον από τα δεσμά του θανάτου γιατί ήταν αδύνατον να τον κρατήσει πια ο θάνατος» (Πρ. β΄23-24). Ο Χριστός αναστήθηκε και μαζί του ολόκληρο το ανθρώπινο γένος. Έγινε αυτός η απαρχή των κεκοιμημένων, η αρχή για την Ανάσταση όλων των νεκρών. Και όλοι πρόκειται να ακολουθήσουν. (Α΄ Κορ. … 20-23) Και καθώς τονίζει ο Απόστολος Παύλος όπως με το όπλο του θανάτου κυριάρχησε στον κόσμο η αμαρτία έτσι θα κυριαρχήσει και η χάρη με τη σωτηρία που οδηγεί στην αιώνια ζωή μέσω του Ιησού Χριστού του Κυρίου μας (Ρωμ. ε΄, 21).

Ναι, ο Χριστός αναστήθηκε! Αλλά η εμπειρία μας λέει ότι βρισκόμαστε στην κοιλάδα του θανάτου μαζί με τα οστά. Υπάρχει ελάχιστη αληθινή ζωή μέσα μας. Η πορεία μας μέσα στην ιστορία είναι ακόμα τραγική και επισφαλής. Ο 20^ος  αιώνας και η αρχή του 21^ου μάς μαρτυρούν γι αυτή την κοιλάδα του θανάτου. Η προσφυγιά, μετανάστευση, ο θάνατος και ο πνιγμός αθώων υπάρξεων, οι τρομοκρατικές ενέργειες που συμβαίνουν με τη δύναμη και την υποκρισία αλλά και την ευθύνη και αλαζονεία  της πολιτικής και κάθε άλλης εξουσίας μαρτυρούν για αυτήν την κοιλάδα του θανάτου. Ο άνθρωπος επιτείνει το θάνατο και την ερήμωση. Και δυστυχώς, ανθρωπίνως, περιμένουμε να συμβούν ακόμα χειρότερα πράγματα στο μέλλον. Η ρίζα όλων αυτών είναι η αμαρτία.  «Ποτέ δεν καταλαβαίνετε πόσο βαρύ πράγμα είναι η αμαρτία» λέει ο Άγιος Αυγουστίνος.  Ο Χριστός με το σταυρικό του θάνατο και την ανάσταση του νίκησε και συνέτριψε την αμαρτία και το θάνατο. Ο Αρχηγός της ζωής που πέθανε, βασιλεύει στον αιώνα.  Το Άγιο Πνεύμα στάλθηκε πάνω στη γη για να σφραγίσει τη νίκη του Χριστού και υπάρχει μέσα στην Εκκλησία. Το δώρο της ζωής, της αληθινής ζωής, δίνεται συνέχεια, πλουσιοπάροχα, με όλο και μεγαλύτερη απλοχεριά. Δίνεται αλλά δεν γίνεται πάντοτε δεκτό με προθυμία. Για να το δεχτούμε χρειάζεται να υπερνικήσουμε τις «σαρκικές επιθυμίες» να αποθέσουμε όλες τις κοσμικές μέριμνες, την υπερηφάνεια και την προκατάληψη το μίσος, τον εγωισμό και την αυταρέσκεια και ακόμα να απαρνηθούμε τον εγωπαθή εαυτό μας. Αλλιώς είμαστε ικανοί να κατασβέσουμε την ζωογόνο Πνοή του Αγίου Πνεύματος. Ο Θεός πάντοτε κρούει τη θύρα της καρδιάς μας αλλά επειδή σέβεται το αρχέγονο δώρο της ελευθερίας που ο ίδιος μάς έδωσε περιμένει εμάς να ανοίξουμε την καρδιά μας στην πρόσκλησή του. Και σ’ αυτό –δυστυχώς- οι περισσότεροι αποτυγχάνουμε.

Ζούμε σε μία σκληρή και ανήσυχη εποχή, αγαπητοί αδελφοί.  Δεν υπάρχει καμία σιγουριά για την πορεία μας. Αισθανόμαστε πως ο πολιτισμός μας μπορεί να καταρρεύσει μονομιάς. Τα επιστημονικά και τεχνολογικά μας επιτεύγματα δεν γεννούν και δεν εμπνέουν καμία σιγουριά.  Κατά το πλείστον ο ανθρώπινος εγωισμός τα χειρίζεται προς όφελος των ολίγων και την καταδυνάστευση και καταστροφή των πολλών. Δεν υπάρχει δρόμος που να μας φέρνει έξω από αυτήν την αμηχανία την ανασφάλεια την αβεβαιότητα και το αδιέξοδο, εκτός αν συμβεί κάποια ριζική μεταβολή. Αυτό στη χριστιανική γλώσσα σημαίνει: εκτός αν μετανοήσουμε, εκτός αν επιζητήσουμε το δώρο της μετανοίας…

Ο Θεός μάς χορηγεί άφθονη  τη ζωή αλλά εμείς είμαστε ακόμη νεκροί. «Μετανοήστε λοιπόν και επιστρέψτε από όλες τις παραβάσεις σας μήπως η ανομία σας σάς οδηγήσει στην καταστροφή. Απορρίψτε μακριά σας όλες τις παραβάσεις που διαπράξετε εναντίον Μου και αποκτήστε μέσα σας καινούργια καρδιά και καινούργιο πνεύμα. Γιατί να πεθάνετε Ισραηλίτες; Εγώ δεν ευχαριστούμαι με το θάνατο εκείνου  που πεθαίνει λέγει Κύριος ο Θεός. Λοιπόν επιστρέψτε και ζήστε» (Ιεζ. ιη΄ 30-32)  λέει και σήμερα ο Θεός δια του στόματος του Προφήτου Ιεζεκιήλ.

Μας καλεί ο Θεός να εκλέξουμε τη ζωή αντί για το θάνατο, το αγαθό αντί για το κακό και να τον δεχτούμε ως τον μοναδικό Κύριο και Δάσκαλό μας, ως τον Πατέρα μας. Να τον αγαπούμε και να κάνουμε το σκοπό του σκοπό μας, να κάνουμε δικά μας τα σχέδια και τους στόχους Του. Να γίνουμε τελικά φίλοι Του. Αυτό τονίζει λίγο πριν το Πάθος Του στους μαθητές Του: «Δεν σας ονομάζω πια δούλους γιατί ο δούλος δεν ξέρει τι κάνει ο Κύριος Του. Σας ονομάζω φίλους γιατί σας έκανα γνωστά όλα όσα άκουσε από τον Πατέρα μου» (Ιω. ιε΄,15)  

Πρέπει να επαγρυπνούμε, αγαπητοί αδελφοί,  για να μη χάσουμε την ημέρα που θα μας επισκεφθεί ο Κύριος, όπως ο αρχαίος Ισραήλ έχασε τη δική του.

Λίγο πριν το Πάθος Του ο Χριστός στέκεται απέναντι από την Ιερουσαλήμ, την ιερή πόλη και με πίκρα και παράπονο λέει: «Ιερουσαλήμ, Ιερουσαλήμ που σκοτώνεις τους προφήτες και λιθοβολείς αυτούς που στέλνει ο Θεός! Πόσες φορές θέλησα να συνάξω τα παιδιά σου όπως η κλώσσα τινάζει τα κλωσσόπουλα κάτω από τις φτερούγες της αλλά εσείς δεν το θελήσατε» (Ματθ. κγ΄,37)  

Ας εκλέξουμε τη ζωή, αγαπητοί αδελφοί, αυτή που μας φανέρωσε ο Χριστός και συνεχώς μας την χορηγεί μέσα στην Εκκλησία. Και τότε η δόξα του Σταύρου και της Αναστάσεως θα φανερωθεί μέσα στις δικές μας ζωές και η περίφημη προφητεία των αρχαίων χρόνων θα αποδειχθεί για μία ακόμα φορά αληθινή.  «Ναι, πλάι μου θα ανοίξω τους τάφους σας και θα σας βγάλω μέσα από αυτούς και θα σας φέρω στη χώρα του Ισραήλ … και θα μάθετε ότι εγώ είμαι ο Κύριος.  Το είπα και θα το κάνω εγώ,  ο Κύριος» (Ιεζ. λζ΄12-14).

Ας πορευόμαστε λοιπόν, αδελφοί, με πίστη στην βεβαιότητα των λόγων του Κυρίου και να είμαστε βέβαιοι πως τα σκοτάδια που δημιουργεί η ανθρώπινη απληστία και αλαζονεία διαλύονται από τον αναστημένο Χριστό!

Καλή Ανάσταση!

Πρωτοπρεσβύτερος Παναγιώτης Ρόδης

Κήρυγμα εκφωνήθεν εις τον Ιερό Ναό Αγίου Γεωργίου Λάγγουρα Πατρών την Μεγάλη Παρασκευή του 2016