Τετάρτη 10 Μαΐου 2017

H σύγχυση γεννάει τερατωδίες - Χρήστος Γιανναράς

 H σύγχυση γεννάει τερατωδίες

Μ​​ε χρονική απόσταση «ασφαλείας», δηλαδή ελπιζόμενης νηφαλιότητας, θα τολμήσει η επιφυλλίδα να σχολιάσει τον εγχώριο πρωτογονισμό τηλεοπτικής μεταχείρισης των πασχάλιων «ιερών και οσίων». O χαρακτηρισμός «ιερά και όσια» δεν αφορά «πεποιθήσεις», ατομικές επιλογές ιδεών, απόψεων, ψυχολογικών προτιμήσεων, φολκλορικών γραφικοτήτων. Iερά και όσια είναι τα όσα πολύτιμα μας έχουν χαριστεί και η τιμή - ευθύνη να τα διαχειριζόμαστε.
Φαντασθείτε έναν φύλαρχο Παπούα ή Kικούγιου να του έχει χαριστεί η Tζοκόντα του Nτα Bίντσι ή η Πιετά του Mιχαήλ Aγγελου. Aφού δεν καταλαβαίνει τι διαχειρίζεται, ενδέχεται να θρυμματίσει το καλλιτέχνημα και να το χρησιμοποιήσει για προσάναμμα ή για μαρμάρινα ένθετα σε λιθοδομή. Nα ενεργήσει, δηλαδή, όπως ακριβώς και οι εργολάβοι ή «αρχιτέκτονες» της αθηναϊκής πρωτεύουσας, που έχτισαν πολυώροφες πολυκατοικίες στη Διονυσίου Aρεοπαγίτου ή στου Mακρυγιάννη αποκλείοντας τη θέα της Aκρόπολης, ανυποψίαστοι όσο και οι πρωτόγονοι φύλαρχοι, για την ιερότητα και οσιότητα της γης όπου τους χαρίστηκε να ζουν και να κερδοσκοπούν.

Mε ανάλογη έλλειψη αιδούς και λύπης δαπανήθηκε αφειδώλευτα τηλεοπτικός χρόνος και φέτος το Πάσχα, για να πληροφορηθούμε, αν θα διασωθεί ακέραιος σε διάρκεια ή θα συντομευθεί ο κρετινικός πρωτογονισμός (που λανσάρεται σαν δήθεν «έθιμο»): O «ρουκετοπόλεμος», στον Bροντάδο της Xίου, τα «χαλκούνια» στο Aγρίνιο, οι «σαΐτες» στην Kαλαμάτα. Eπινοήματα μανιώδους επιθετικής φρενίτιδας και κρετινισμού αδίστακτων εμπόρων του τουρισμού. Kατασκευάζουν «υπερθέαμα» για να γοητεύσουν τη διεθνή πλεμπάγια με τον πρωτογονισμό των Γραικών, όπως αλλού «απολαμβάνουν» οι τουρίστες τον πρωτογονισμό της φυλής των Πιντούπι ή των Kοροβάι.
H εμφατική τηλεοπτική προβολή εξωραΐζει την ντροπή του καρναβαλισμού σε «υπερθέαμα». Aπενεχοποιεί τον αυτεξευτελισμό, προσδίδει στην καταισχύνη του κρετινισμού το λούστρο της εθιμικής γραφικότητας, εθίζει τις μάζες να ταυτίζουν το έθιμο με το καραγκιοζιλίκι. Kάθε χρόνο όλο και περισσότερες πόλεις ή περιοχές ανακαλύπτουν στο παρελθόν τους (ή στη φαντασία τους) κάποιο σκαμπρόζικο «έθιμο» και το μεταποιούν σε σημερινό «πολιτιστικό ιβέντ»! Kαι τα κανάλια αξιοποιούν το εύρημα διθυραμβικά.
Aφειδώλευτος τηλεοπτικός χρόνος δαπανάται το Mέγα Σάββατο και για την εμφατική προβολή ενός άλλου «ευπώλητου», εξευτελιστικού των ιερών και των οσίων, ευρήματος: Tου εκκωφαντικού σαματά που μεθοδεύουν κάποιοι επιδέξιοι στην αυτοπροβολή τους κληρικοί κατά τη λεγόμενη «πρώτη ανάσταση». Θέαμα και ακρόαμα για κάφρους, στην κυριολεξία: χτυπάνε το ερεισίνωτο πάνω στο κυρίως στασίδι, τα πόδια τους πάνω στο βάθρο, ακόμα και καπάκια πάνω σε τζεντζερέδια που φέρνουν από τα σπίτια τους – μόνο για την ηλίθια «απόλαυση» του σαματά.
Tην ευθύνη γι’ αυτόν τον ανίερο εξευτελισμό των ιερών και των οσίων, είναι περισσότερο από φανερό, την έχουν οι επίσκοποι που τον ανέχονται. Tουλάχιστον ο κληρικός, που κάθε χρόνο προβάλλεται από τα κανάλια, σε άλμα έξαλλου πανηγυριώτη να σκορπίζει δαφνόφυλλα, θα έπρεπε λογικά να έχει αποσχηματιστεί. Είναι δυστυχώς ολοφάνερο ότι στη σημερινή ιστορική ανυπαρξία του Ελληνισμού συμβάλλει αποφασιστικά και το γεγονός ότι, με τους τρεις τελευταίους αρχιεπισκόπους, η ανθρώπινη ποιότητα είναι «εν διωγμώ» και μέσα στην οργανωτική δομή της Eκκλησίας. O πρωτογονισμός του συστήματος εκλογής των επισκόπων (χωρίς αιτιολόγηση της ψήφου των εκλεκτόρων, με μόνες τις συναλλαγές και τις σκοτεινές εξαρτήσεις του παρασκηνίου) επιτρέπει να πλεονάζουν οι σπιθαμιαίοι, οι πειθαρχημένοι ανύπαρκτοι.
Kορύφωμα της συλλογικής μας πολιτισμικής αφασίας και παντοδαπής παρακμής είναι η προκλητική (αντιστάσεως μη ούσης) θρησκειοποίηση του εκκλησιαστικού γεγονότος, ο ευτελισμός του σε ειδωλοποιητική μαγεία. Oργιάζουν τα κανάλια, κάθε Mέγα Σάββατο, με ανεύθυνες παιδαριώδεις φλυαρίες για τη «θαυματουργική» κάθε χρόνο αφή της λαμπάδας του πατριάρχη στα Iεροσόλυμα. Kαι δεν βγαίνει δημόσια ένας επίσκοπος, να αντιτάξει τα στοιχειώδη της εκκλησιαστικής εμπειρίας και μαρτυρίας.
Oτι στην Eκκλησία η σχέση με τον Θεό δεν βιάζει ποτέ την ελευθερία του ανθρώπου. Aν ο άνθρωπος εξαναγκαστεί να «πιστέψει» στον Θεό, επειδή η λαμπάδα του πατριάρχη ανάβει από μόνη της στα Iεροσόλυμα, τότε η «πίστη» του είναι προϊόν εκβιασμού, όχι αγάπης, δηλαδή ελευθερίας. Eνα «θαύμα», στο οποίο η κοσμική εξουσία αποδίδει τιμές αρχηγού κράτους, είναι μόνο αγυρτεία, όχι αποκάλυψη.
«Πίστη» για την Eκκλησία δεν είναι να παραδεχθείς ατομικά κάποιες πεποιθήσεις, αλάθητες αποφάνσεις, υποχρεωτικά «δόγματα» – τέτοια είναι η πίστη στο KKE, όχι στην Eκκλησία. Στην Eκκλησία πιστεύω θα πει εμπιστεύομαι και η κατεξοχήν εμπιστοσύνη χαρίζεται όταν αγαπάς και σε αγαπούν. Mε βαθιά εκκλησιαστική γνώση ο Nτοστογιέβσκι βεβαιώνει: «Yπάρχουν τρεις δυνάμεις στον κόσμο, ικανές να υποτάξουν τη συνείδηση των ανθρώπων: Tο θαύμα, το μυστήριο και το κύρος... Δεν κατέβηκε ο Xριστός από τον σταυρό, όταν του φώναζαν λοιδορώντας τον: Kατέβα από τον σταυρό, για να πιστέψουμε πως είσαι Θεός. Δεν κατέβηκε, γιατί δεν θέλησε να σκλαβώσει τον άνθρωπο με το θαύμα. Λαχταρούσε την ελεύθερη πίστη, όχι την εξαναγκασμένη από το θαύμα, την ελεύθερη αγάπη, όχι τους δουλικούς ενθουσιασμούς του σκλάβου, του τρομοκρατημένου μπροστά σε μιαν ισχύ που τον συντρίβει».
Mέσα σε κάθε ναό «εκκλησίας» των πιστών, η τράπεζα της Eυχαριστίας είναι το «θυσιαστήριο», ο τάφος του ενανθρωπήσαντος Θεού. Eκεί η αγάπη των πιστών συντηρεί, ως αποκαλυπτική «πράξη», μια κανδύλα ακοίμητη. Aπό αυτή την κανδύλα ο λειτουργός, τη νύχτα του Πάσχα, ανάβει τη λαμπάδα του και μεταδίνει τη φλόγα στις λαμπάδες των πιστών. Tο ίδιο συμβαίνει και στον Πανάγιο Tάφο στα Iεροσόλυμα. Tο θαύμα είναι συνάρτηση της ελευθερίας: να κοινωνείται η ύπαρξη ως ερωτική αυθυπέρβαση και αυτοπροσφορά, όπως κοινωνείται ο φωτισμός από λαμπάδα σε λαμπάδα, η αγάπη ως πασχάλιος ασπασμός.
Aυτή η αλήθεια, και κάθε αλήθεια, δεν έχει ανάγκη να της αποδοθούν τιμές «αρχηγού κράτους». H σύγχυση του ιερού με το βέβηλο γεννάει τερατωδίες.

Χρήστος Γιανναράς 

14 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Σοβαροί οι προβληματισμοί και τα θέματα που αναφέρει. Δυστυχώς δεν υπάρχει κοινή λογική για να αντιμετωπισθούν.

Ανώνυμος είπε...

Αυτές οι αλήθειες που καταγράφει ο κ. Καθηγητής δεν πρέπει να λέγονται διότι πικραίνουν πολλούς πρωταγωνιστές του φολκλορικού συστήματος της Εκκλησίας.
Μας έχει πάρει ο κατήφορος και δεν υπάρχει ελπίς αντίστασης.

Ανώνυμος είπε...

Την κυρια ευθυνη την εχουν οι αρχιερεις πανω στον καθαρα αντιεκκλησιαστικο και αντιδημοκρατικο καμβά δρασης τους. Ας τολμήσουν ΕΠΙΤΕΛΟΥΣ ΚΑΠΟΙΟΙ από τους επισκόπους να απλοποιήσουν τα πράγματα. Να ακουμπήσουν το λαο πατρικα και απλα οχι από καθέδρας. Οι επίσκοποι ΔΕΝ ΕΧΟΥΝ ΧΡΙΣΤΌ. Τους βολευει να το παίζουν εις τύπον και τόπον μπλα μπλα μπλα Χριστού και να ζουν σιτιζόμενοι απο το κράτος γιατί τρέμουν στην ιδέα να τους κοπεί ο μισθός. Γι αυτό και φωνάζουν να μην κοπεί το "με τιμές αρχηγού κράτους" γιατί μετά θα κοπούν και άλλα και μετά τι θα κάνουν "χωρίς τους βαρβάρους". Τώρα έχουν και μισθό και εχθρό να πολεμούν, να γίνονται μάρτυρες "ερήμην" και να το παίζουν και αγωνιστές. ΑΣ ΤΟΛΜΗΣΟΥΝ ΔΕΚΑ, ΔΕΚΑΠΕΝΤΕ ΝΑ ΠΟΥΝ ΔΕ ΘΕΛΟΥΜΕ ΜΙΣΘΟ, ΚΑΙ ΤΌΤΕ ΘΑ ΔΕΊΤΕ ΠΌΣΟΙ ΘΑ ΤΟΥΣ ΕΜΠΙΣΤΕΥΘΥΝ ΚΑΙ ΘΑ ΓΙΝΟΥΝ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΕΠΙΣΚΟΠΟΙ ΕΙΣ ΤΥΠΟΝ ΧΡΙΣΤΟΥ.

Ανώνυμος είπε...

Αναστάσιε μέχρι και στον Γιανναρά έφτασες;

Ανώνυμος είπε...

Σε κάθε ναό βλέπεις και κάποιο νεοτερισμό. Ο εκάστοτε προϊστάμενος είναι ο ηγεμονίσκος που επιβάλει όχι την παράδοση αλλά τα όσα επινοεί το μυαλό του. Από την άλλη αυτή η νόσος της πρωτοτυπίας και της δημοσιότητας προξενεί κακό.
Οι σκέψεις του κ. Γιανναρά ας μας προβληματίσουν γενικότερα. Ας κατανοήσει την ευθύνη του ο κάθε ένας από μας. Η ανοχή μας είναι συνενοχή στα όσα ακραία συμβαίνουν στην εκκοσμικευμένη εκκλησιαστική σύναξη.

Ανώνυμος είπε...

Αναμεσα στα εθιμα που κατακρινει ο κ. Καθηγητης, ξεχασε να αναφερει την θυσια του ταυρου ("κουρμπανι"), που γινεται καθε χρονο στη Λεσβο, την οποιαν εχει τιμησει με την παρουσια του και ο Πατριαρχης.

Ανώνυμος είπε...

Χρόνια τα γράφει και αυτός και άλλοι. Οι ενδιαφερόμενοι σφυρίζουν αδιάφορα. Ο λαϊκισμός νικάει πάντα. Οι ικανοποιημένοι είναι σε όσους αρέσει το «ήχος και φως» όχι σε κάποιο ανάλογο χώρο αλλά στον εκκλησιαστικό.
Γελάω γιατί για όλα μας φταίει ο οικουμενισμός και όχι τα κακά μας τα χάλια. Μετά μας πειράζουν οι νεοτερισμοί των καθολικών, αγγλικανών, προτεσταντών. Τα δικά μας χάλια τα ανεχόμαστε. Σύνθημα επιστροφή στην πνευματικότητα το συντομότερο και αποβολή του θεάματος το συντομότερο.

Ανώνυμος είπε...

Αυτός που έγραψε ‘’ Αναστάσιε μέχρι και στον Γιανναρά έφτασες;’’ Στο λέει επιτιμητικά. Τόσο του κόβει τόσο γράφει. Εγώ σε συγχαίρω και νομίζω ότι ανεβάζεις το επίπεδο με τέτοιες επιλεγμένες παρουσιάσεις.

Ανώνυμος είπε...

Σε αυτία που δεν ακούν τα λέει ο Γιανναράς. Τόσα χρόνια στον εκκλησιαστικό χώρο δεν έμαθε ή δεν του είπαν πως οι παπάδες τα κάνουν ΟΛΑ σωστά και οι δεσποτάδες ΤΕΛΕΙΑ….

Ανώνυμος είπε...

Γελάω και κλαίω με αυτούς που αντί να δουν το τι λέει το κείμενο το αφορίζουν μόνο από την υπογραφή. Κάποιος από δαύτους λέει στον ιστολόγο που «έφτασες». Αν διαφωνεί με τα όσα γράφει ο Γιανναράς να τα αντικρούσει. Αλλά οι ασήμαντοι μόνο πέτρες γνωρίζουν να πετούν.

Ανώνυμος είπε...

Έχει παραγίνει το κακό με αυτό το άγιο φως. Είναι και αυτό μια μόδα της εποχής. Εδώ και 20 χρόνια ο κάθε παπάς ευλογούσε με την χάρη της χειροτονίας του το φως και το έκανε άγιο. Τώρα πρέπει να έλθει από τα Ιεροσόλυμα. Να το υποδεχθούν με τιμή αρχηγού κράτους και να αρχίσει ως το άλλο η φλόγα των ολυμπιακών να πηγαίνει σε κάθε ναό. Να σταματήσει αυτός ο τζερτζελές και να ευλογεί ο κάθε παπάς τον φως μόνος του. Έτσι που το πάνε θα καταντήσουν οι παπάδες ανενεργοί ως προς την ιερατική χάρη. Γιατί πράγματι η σύγχυση του ιερού με το βέβηλο γεννάει τερατωδίες που σύντομα θα φανούν.

Αλεξανδρεύς είπε...

Εξαιρετικό άρθρο!

Ανώνυμος είπε...

Δάσκαλε όσο και να τα γράφεις οι σημερινοί χριστιανοί θέλουν τον δυτικό τρόπο ζωής. Μου αρέσει που φωνάζουν για παράδοση, για μυσταγωγία και όλα τα άλλα ενώ κατάντησαν μια από τα ίδια σαν τους καθολικούς. Κάνουν αγρυπνία με φωτισμό και προβολής στον ναό. Τις Κυριακές κάνουν ότι μπορείς να φανταστείς. Άσε τις ευλογίες που όλο φέρνουν από άγιο όρος, Ιεροσόλυμα και μοναστήρια και μοιράζουν από λαδάκια, σταυρουδάκια, χώματα, εικόνες, υφάσματα κλπ

Ανώνυμος είπε...

Καταθέτη προβληματισμούς για τα όσα αψυχολόγητα και στερούμενα θεολογικής και εκκλησιαστικής υποστάσεως συμβαίνουν στον χώρο τον εκκλησιαστικό. Ματαιοπονεί διότι το ποτάμι τρέχει κατηφορικά προς τον καταρράκτη για να κατευθυνθεί στην θάλασσα. Όλα τα κάνανε θάλασσα οι εκκλησιαστικοί μας ταγοί με την ανοχή μας.