Παρασκευή 23 Φεβρουαρίου 2018

ΠΑΡΑΛΕΙΠΟΜΕΝΑ ΤΟΥ Α΄ ΚΑΤΑΝΥΚΤΙΚΟΥ ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΟΥΧΟ ΜΑΣ - ΒΑΣ. Π. ΚΑΥΚΟΠΟΥΛΟΥ



ΠΑΡΑΛΕΙΠΟΜΕΝΑ ΤΟΥ Α΄ ΚΑΤΑΝΥΚΤΙΚΟΥ ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΟΥΧΟ ΜΑΣ

 Στο ζενίθ του ήθους και του ύφους οι χοροί των Ιεροψαλτών υπό τον κ. Αρ. Μπουχάγιερ
 Νέος Γρηγόριος Θεολόγος ο άγιος Πατρών.

ΤΟΥ ΒΑΣ. Π. ΚΑΥΚΟΠΟΥΛΟΥ

          Εισήλθαμε με τη Χάρι του Θεού στην Αγία και Μεγάλη Τεσσαρακοστή ! Αγώνες πνευματικοί ξανοίγονται μπροστά μας και στάδιον αρετών μας προσμένει, προκειμένου  να ομοιάσωμε των φρονίμων εκείνων παρθένων και να λάβωμε τον δίκαιον έπαινον του Κυρίου και Θεού μας !
          Βεβαίως, την αρχήν της Μ. Τεσσαρακοστής δεν σηματοδοτεί το έθιμον του Καρναβάλου – τουλάχιστον σε επίπεδο πνευματικότητας – αλλά ο Κατανυκτικός Εσπερινός που, από πολλών ετών, έχει καθιερωθεί να τελήται στον μεγαλοπρεπή νέο Ιερό Ναό του Πολιούχου μας Αγίου Αποστόλου Ανδρέου του Πρωτοκλήτου.
          Αυτός, λοιπόν, ο μοναδικός σε κάλλος και κατάνυξη Εσπερινός κυρίως, όμως, η απόδοση των κατανυκτικών τροπαρίων και λοιπών ασμάτων μάς έδωκαν την αφορμή για κάποιες σκέψεις περί την βυζαντινήν εκκλησιαστικήν μουσικήν και το πώς αυτή εκφράζεται και διερμηνεύεται στην καρδιά της Ιεράς Μητροπόλεως Πατρών, στο κέντρο και ιερόν Αποστολείον του ευλογημένου μας τόπου …

          Φίλες και Φίλοι, «η μουσική μας δεν είναι ούτε παλαιά ούτε νέα, αλλά η αυτή κατά διαφόρους καιρούς τελειοποιημένη», αναφέρει ο Χρύσανθος μεταξύ άλλων, στο Μέγα Θεωρητικό του. Άρα γε, τι να εννοούσε ο Χρύσανθος; Είναι πολύ απλό : Έχοντας συνείδηση ότι και αυτός δεν είναι τέλειος, αφήνει με μεγάλη μαεστρία να καταλάβουν οι μεταγενέστεροι θεωρητικοί και δάσκαλοι ότι δύνανται προωθώντας την εξέλιξη της δημιουργικής σκέψης τους σε μια αναζήτηση νέων ιδεών, πραγματώσεων και νέων στοιχείων που να αφορούν στο «ΟΛΟΝ» στην σύγχρονη μουσική, αλλά και τα οποία στοιχεία να συγκλίνουν στα παραδεδομένα της Ιεράς Παρακαταθήκης που μας εκληρονόμησαν οι Μεγάλοι Διδάσκαλοι και Συνθέτες της πατρώας μας Βυζαντινής Μουσικής ότι μπορεί, να διαμορφωθή μία νέα φυσιογνωμία στη μουσική στις ημέρες μας. Μια φυσιογνωμία «μουσική» με διαστάσεις οικουμενικής μορφής που να περικλείη, να αφομοιώνη και, τελικά, να αφορά το «ΟΛΟΝ».
          Αυτό, ακριβώς, το «ΟΛΟΝ» μέσα από αυστηρούς μουσικούς κανόνες και απόλυτο σεβασμό στην παράδοση της ουράνιας βυζ. μουσικής, εκφράζει, κατά τον καλύτερο τρόπο, ο άρχων πρωτοψάλτης της πόλεως και Ιεράς Μητροπόλεώς μας, ο διαπρεπής μουσικός και σπουδαίος υμνωδός της Ορθόδοξης Εκκλησίας μας κ. Αριστείδης Μπουχάγιερ.
          Ας μου επιτραπεί να καταθέσω, ως ειδικός, ότι ο κ. Αριστείδης Μπουχάγιερ δεν είναι μια προσωπικότητα που μπορεί να περάση απαρατήρητη : λαμπρός επιστήμων, πρώην δ/ντής Δ.Ο.Υ., τίμιος πολιτικός άνδρας στην Περιφέρεια Δυτ. Ελλάδος, από μικρό παιδί πρωτοψαλτεί και αναλίσκεται ενθέρμως στο Αποστολικό μας κέντρον ! Από του έτους μάλιστα, 2012, η Χάρις του Θεού και το θέλημα του Αγίου Ανδρέου τον κατέστησαν Άρχοντα Πρωτοψάλτη του νέου Ναού του Πολιούχου μας. Πρέπει δε να ομολογήσωμε, ότι καλυτέρα επιλογή δεν μπορούσε να υπάρξη, διότι ο κ. Αρ. Μπουχάγιερ σαφώς είναι ο καλύτερος πρωτοψάλτης των Πατρών και ένας από τους διαπρεπέστερους πρωτοψάλτες της πατρίδας μας, της γλυκυτάτης Ελλάδος.
          Έτσι, λοιπόν, με βάση το παραπάνω πλαίσιο, σε συνδυασμό και με τον εκλεκτό Λαμπαδάριο του νέου Ναού, τον εγκρατή Θεολόγο και σπουδαίο Ιεροψάλτη – μαθητή του Χαριλάου Ταλιαδώρου κ. Σπυρίδωνα Σκιαδαρέσση, κατά τον Α΄ Κατανυκτικό Εσπερινό, οι πολυμελείς βυζαντινοί χοροί ΕΔΙΔΑΞΑΝ πώς πρέπει να αποδίδεται η γνησία Βυζαντινή Εκκλησιαστική Μουσική ! Θυμίζοντας, οι κ.κ. Μπουχάγιερ και Σκιαδαρέσσης τις χορωδιακές εκτελέσεις των αοιδίμων Περιστέρη, Σύρκα, Μπελούση, αλλά και Θεοδοσοπούλου, Καραμάνη, Ταλιαδώρου, Δακαλάκη κ.λπ., ανέδειξαν τον πλούτο της καθ’ ημάς μουσικής, τις κατανυκτικές της χορδές – που τόσην ανάγκην τις έχομε – αυτήν την περίοδον της Μ. Τεσσαρακοστής – ενώ κατέδειξαν με την σοφή συγκρότηση των Χορών και την κλασσική απόδοση (εν όλω) των μελών ότι η βυζαντινή μουσική μπορεί να είναι εξελίξιμη όταν εδράζεται στους μεγάλους κλασσικούς (π.χ. τον Πέτρο τον Πελοποννήσιο κ.ά.) μακρυά από τους νεοεπεξηγητές που την κακοποιούν βάναυσα … Μάλιστα δε, στο Μέγα Προκείμενον «Μη αποστρέψης …» του Πέτρου, ο κ. Μπουχάγιερ αφήκε ΕΠΟΧΗ.        
          Είναι αλήθεια, ότι ο κ. Αρ. Μπουχάγιερ αποτυπώνει, επ’ αναλογίω, τον πιο αριστοτεχνικό τρόπο των μεγάλων πρωτοψαλτών του 19ου και 20ου αιώνα και την μοναδική του εμπειρία, έπειτα από την πολύχρονη και πολύμοχθη διακονία του. Διακρίνεται για την μουσική του φαντασία μα και τον απόλυτο σεβασμό στη διατήρηση της παράδοσης, διατηρώντας, παράλληλα, την ιεροπρέπεια και την απαράμιλλη μουσική τέχνη των παλαιών μουσικοδιδασκάλων. Από κοντά και ο κ. Σκιαδαρέσσης, είμαι σε θέση να επισημάνω, ότι στον Ναό του Πολιούχου μας ευρίσκουν εφαρμογή τα λόγια των Μ. Βασιλείου, Μ. Αθανασίου και Ιωάννου του Χρυσοστόμου όσον αφορά την ιεράν υμνωδία ! Μακάρι δε, όλοι οι ψάλτες να είχαν (είχαμε) πρότυπα τους κ.κ. Μπουχάγιερ και Σκιαδαρέσση κι όλοι οι σπουδαστές της Β.Μ. να εμαθήτευαν παρά τους πόδας των.
          Πράγματι, εάν η μουσική – όπως τονίζει ο Πλάτωνείναι ηθικός νόμος, δίδει ψυχή στο σύμπαν, φτερά στη φαντασία, διαύγεια στο νου, τέρψη, φαιδρότητα (= ευχαρίστηση) και ζωή στο κάθε τι, τότε, σίγουρα, από τον Κατανυκτικό Εσπερινό του Πολιούχου μας αποχωρήσαμε με τέτοια διαύγεια και δύναμη ώστε αυτήν την εσωτερικήν ανάταση που ελάβαμε να την μετατρέψωμε σ’ έναν ευλαβικά στοχοπροσηλωμένο πνευματικό αγώνα, με την προοπτική να βγούμε στο ξέφωτο της Ανάστασης του Κυρίου !   
          Τέλος, θα ήταν παράλειψη να μη συγχαρούμε τον διακεκριμένο πρωτοπρεσβύτερο του Οικ. Θρόνου και Ιερατ. Προϊστάμενο του Ι.Ν. του Πολιούχου μας κ.κ. Νικόλαο Σκιαδαρέσση καθώς και τους συμμετασχόντας στους βυζ. χορούς, εκλεκτούς πρωτοψάλτες κ.κ. Φ. Μπαρούτα, Μ. Αϊβαλιώτη, Δ. Ρουμελιώτη, Ι. Μαυρόγιαννη κ.ά..
          Κυρίως, όμως, να συγχαρούμε, υιϊκώς, τον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη μας κ.κ. ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟ, του οποίου το θεόπνευστον κήρυγμα μου εθύμισε τον άγιον Γρηγόριον τον Θεολόγον, που έλεγε : «… Χρη ησυχάζειν, ώστε αθολώτως προσομιλείν τω Θεώ, και μικρόν απανάγειν τον νουν από των πλανωμένων». ΚΑΛΗ ΣΑΡΑΚΟΣΤΗ, Φίλες και Φίλοι μου !…               

5 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Όταν ως φοιτητής έφτασα στην Πάτρα στο τέλος της δεκαετίας του 1980 ο κ. Κωστόπουλος (διευθυντής μου στο οικοτροφείο) μου σύστησε τον κ. Αριστείδη Μπουχάγιερ για να μάθω Βυζαντινή Μουσική σε συνδυασμό κάποιας χορηγίας του Παν/μίου με το ωδείο. Δεν γνώριζα τίποτα από ψαλτική, και κοντά του τα έμαθα όλα. Εκείνο που θέλω να τονίσω είναι το ήθος του δασκάλου κ. Μπουχάγιερ. Βυζαντινή Μουσική θα μπορούσα να μάθω και αλλού, το ήθος όμως που μετέφερε ο δάσκαλος σε μας τον έκανε μοναδικό. Προσπαθώ στο Ψαλτήρι που είμαι να του μοιάζω. Δεν μπορώ να ξεχάσω ότι και κάθε Κυριακή μετά το αναλόγιο στον μικρό Άγιο Ανδρέα μας κερνούσε απέναντι στο Πατρινό με δικά του έξοδα. Στην χαρούμενη ατμόσφαιρα που δημιουργούσε μας δίδασκε πάντα με τον αρχοντικό του τρόπο.
Τον ευχαριστώ τον δάσκαλο.
Θανάσης

Ανώνυμος είπε...

Ο Πρωτοψάλτης κ. Μπουχάγιερ είναι από του άριστους δασκάλους της βυζαντινής στην Πάτρα και όχι μόνο

Ανώνυμος είπε...

Είναι από τα πρόσωπα που έχουν προσφέρει στην κοινωνία της Πάτρας και με την διακονία του στο Αναλόγιο του Αγίου Ανδρέα μας έχει διδάξει σε πολλούς πολλά. Να έχει υγεία για να μας ευφραίνει με την ψαλμωδία του προς λατρεία του Θεού.

Ανώνυμος είπε...

Δεν υπερβάλει ο Καυκόπουλος με το άρθρο του αυτό. Το ότι το γράφει ψάλτης για ψάλτη έχει σημασία. Μερικές φορές χρειάζονται και τα επαινετικά λόγια για τους γύρο μας. Ο καλός καρδιακός λόγος είναι δύναμη σε όσους με ευσυνειδησία και μεράκι διακονούν τα ψαλτήρια των ναών μας.

Ανώνυμος είπε...

Δεν γνωρίζω πρόσωπα και πράγματα της Πάτρας. Απορίας άξιο το να λέει ψάλτης καλές κουβέντες για άλλο ψάλτη. Αυτό αποτελεί την εξαίρεση της εξαιρέσεως.