Τρίτη 14 Ιανουαρίου 2020

Ὅταν τό Μυστήριο «θάβεται»... Ὑπό ἀρχιμ. Βασιλείου Μπακογιάννη


Ὅταν   τό Μυστήριο  «θάβεται»...
            
    Ὑπό ἀρχιμ. Βασιλείου Μπακογιάννη

     Πολλοί μιλᾶνε γιά ἐκκοσμίκευση στήν Ἐκκλησία, χωρίς νά βλέπουν τήν ἐκκοσμίκευση πού γίνεται στήν «καρδιά»  της·  στήν ἐπιτέλεση τοῦ κορυφαίου Μυστηρίου, τῆς Θ. Λειτουργίας! 
     Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος:  «Ἔνθα δέ μυστήρια, πολλή σιγή. Μετὰ πολλῆς τοίνυν τῆς σιγῆς, μετὰ πολλῆς τῆς εὐταξίας, μετὰ τῆς προσηκούσης εὐλαβείας». (P.G. 49: 372). Δηλαδή, τό Μυστήριο  συνδυάζεται μέ πολλή σιγή, μέ πολλή τάξη, μέ πολλή εὐλάβεια.  «Σιγησάτω πᾶσα σάρξ βροτεία», ψέλνουμε στήν Ἐκκλησία, κατά τήν ἐπιτέλεση τοῦ Μυστηρίου.  «Τώρα κατάλαβα ὅτι ὑπάρχει Θεός», εἶπε ἕνας ἄθεος, πού παρακολούθησε μιά κατανυκτική Θ. Λειτουργία σέ Μοναστήρι τοῦ Ἁγίου Ὄρους.

        Ἡ ἀρχαία Ἐκκλησία ἔδινε μεγάλη σημασία στήν ἀπόλυτη τάξη καί ἡσυχίά κατά τήν ἐπιτέλεση τοῦ Μυστηρίου.  Εἶχε ὁρίσει εἰδικούς «χωροφύλακες» (Διακόνους) γιά νά ἐπιβλέπουν τό ἐκκλησίασμα. «Τά δέ παιδία στηκέτωσαν πρός τῷ βήματι, καί διάκονος αὐτοῖς ἕτερος ἔστω ἐφεστώς, ὅπως μή ἀτακτῶσι»·  (σήμερα λένε: «ἀφῆστε τά  παιδιά νά νιώθουν στήν ἐκκλησία σάν  στό σπίτι τοῦ πατέρα τους...!». Δηλαδή,  ἀφῆστε τα νά μάθουν ἀπό τώρα νά μή σέβονται οὔτε τό Ναό οὔτε τό Μυστήριο...!)
. «Καί ἄλλοι διάκονοι περιπατείτωσαν, καί σκοπείτωσαν τούς ἄνδρας καί τάς γυναῖκας, ὅπως μή θόρυβός τις γένηται, καί μήτις ἐξέλθοι, μήτε ἀνοιχθῇ ἡ θύρα» (Διδαχές τῶν Δώδεκα  Ἀποστόλων PG. 1: 1089). Πῶς θά εἶχαν τήν αἴσθηση τοῦ Μυστηρίου, ἄν δέν τηρεῖτο ἀπόλυτη ἡσυχία;
     Ὁ λόγος πού ἡ Ἐκκλησία  ἐπιβάλλει στούς ψάλτες νά ψέλνουν  «μετά πολλῆς προσοχῆς καί κατανύ­ξεως» (ΟΕ΄ τῆς Πενθέκτης), εἶναι ἀκριβῶς αὐτός:  Τό δυνατό ψάλσιμο δέν ἔχει σχέση μέ τή σιγή, τήν εὐλάβεια, τήν εὐταξία πού πρέπει νά χρωματίζει τό Μυστήριο.  Ὁ Ἅγιος Νεκτάριος Ἐπίσκοπος Πενταπόλεως, εἶχε ἐκ φύσεως βροντώδη φωνή, ὅμως, ὅταν λειτουργοῦσε,  χρησιμοποιοῦσε τή «μισή» φωνή του, ἴσια γιά νά ἀκούγεται! Ἦταν Ἅγιος, εἶχε συναίσθηση τοῦ Μυστηρίου, καί αὐτή ἡ συναίσθηση τοῦ ὑπαγόρευε καί τόν τρόπο πού νά λέει τά τῆς Λειτουργίας.  Σημειωθήτω (ὅπως διηγεῖτο ὁ π. Φιλόθεος Ζερβάκος),  ὅτι κάθε φορά πού ὁ Ἅγιος  εἰσήρχετο στό «Ἱερό»,   «γονάτιζε  εἰς τόν Ἐσταυρωμένον  καί ἐναγκαλιζόμενος μέ τάς χεῖρας του τόν Τίμιον Σταυρόν, προσεύχετο μέ στεναγμούς ἀλαλήτους και μέ δάκρυα,   ἔβρεχε τό ξύλον τοῦ Σταυροῦ».  Ἄν ἦταν τώρα  δυνατόν αὐτός  ὁ Ἅγιος μέ τέτοια κατάνυξη,  νά τό ἔριχνε  στίς κορῶνες...!
 Τά δυνατά ψαλσίματα  ὄχι μόνον διώχνουν τήν κατάνυξη, ἀπογυμνώνοντας τό Μυστήριο, ἀλλά, σύμφωνα μέ τήν ἐπιστήμη τῆς μουσικολογίας,  ἀγριεύουν καί τό ἐκκλησίασμα!     Ἰδιαίτερα ἡ ἀλόγιστη  χρήση τῶν μικροφώνων εἶναι ὅ,τι τό χειρότερο! Εἶναι πραγματικά ἀνεξήγητο (παρανοϊκό...!) αὐτό πού συμβαίνει στήν πατρίδα μας! Σέ ὁποιοδήποτε σημεῖο τῆς Ἑλλάδος,  θά δεῖτε ἀκόμα καί  μιά μικρή ἐκκλησία, νά ἔχει τίς πιό σύγχρονες μικροφωνικές ἐγκαταστάσεις(ἐνῶ   τά καλλύματα τῆς Ἁγίας Τραπέζης μπορεῖ νά  εἶναι παλιά καί διεφθαρμένα!), καί νά  παρακολουθοῦν τή Λειτουργία καμμιά δεκαριά πιστοί, καί τά μικρόφωνα νά εἶναι στή διαπασῶν...! Ἀλλά καί  οἱ πολυέλαιοι ἐκτυφλωτικοί...! Πῶς, λοιπόν, νά κατανυχθεῖ ὁ πιστός μέσα σέ μιά τέτοια  «ἀποπνικτική» ἀτμόσφαιρα;
 «Σήμερα ἀπολαύσαμε τή Λειτουργία!», εἶπε τό ἐκκλησίασμα σέ μιά ἐνορία. Ὁ λόγος; Ὑπῆρχε διακοπή (!) ρεύματος...! Καί ὅμως φθάσαμε στό σημεῖο, οἱ χριστιανοί  νά περιμένουν τή Δ.Ε.Η., νά κάνει κάτι,  προκειμένου  νά εἰρηνεύσουν στή Θ. Λειτουργία...!
Ὁ Χριστός πῆρε τό φραγγέλιο καί ἔδιωξε τούς ἐμπόρους ἀπό τό Ναό, γιατί καταφρονοῦσαν   τό προαύλιο (!)  τοῦ Ναοῦ! Τί λέτε;  Δέν  θά πάρει φραγγέλιο, γιά ὅσους «θάβουν»  τή μυσταγωγία τοῦ Φρικτοῦ Του Μυστηρίου; Γιά ὅσους «σφυρίζουν ἀδιάφορα» μπρός σ’αὐτή τήν ἐκκοσμίκευση; «Πότε θά ρθεῖ ὁ προφήτης Ἠλίας;», ρώτησαν κάποτε τόν Ὅσιο Παϊσιο.  Ἀπάντησε μέ νόημα: «Τώρα τροχάει τά μαχαίρια του! Καί ὅταν θά ἔρθει, θά ἀρχίσει πρῶτα  ἀπό τούς Δεσποτάδες καί  μετά ἀπό τούς παπάδες...!».  


13 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Ήλθε τώρα να μας πει ο π. Βασίλειος για το «θάψιμο» του Μυστηρίου σε μια εκκοσμικευμένη Εκκλησία που η επίδειξη δεσποτάδων παπάδων και ψαλτάδων είναι το ζητούμενο. Από την στιγμή που μπήκαν τα μικρόφωνα και τα χρησιμοποιούν όπως στα νυχτερινά κέντα και η τηλεόραση μπήκε και στο ιερό κατά την διάρκεια του Μυστηρίου οι δε φωταψίες συναγωνίζονται τα γήπεδα και οι ενδυμασίες των ιερέων τα φορέματα των μοντέλων το Μυστήριο έγινε φολκλόρ. Οι περισσότεροι χριστιανοί που έχουν την δυνατότητα πάνε σε ταπεινά μοναστηράκια με ισχνόφονους παπάδες και ζουν το Μυστήριο. Οσοι δεν μπορούν κάνουν υπομονή στις βεντέτες της ενορίας τους.

Ανώνυμος είπε...

Σωστές επισημάνσεις. Το ποτάμι δεν θα γυρίσει πίσω. Το πήρε η κατηφόρα.

Αθανάσιος Κοταδάκης είπε...

Αυτή τη φορά υπογράφω από τους πρώτους με τα δυο χέρια το γραπτό του Πανοσιολογιώτατου. Κρίνοντας μάλιστα από το χειμερινό Κυριακάτικο εκκλησιασμό μου στον Πειραιά, απορώ πώς αντέχεται η προκλητικά μεγαφωνημένη και στριγγιά φωνή ψάλτη και παπά ! Αφήστε δα εκείνο το αργόσυρτο κι ατέλειωτο «τεριρέμ και νανενά». Πάει πολύ να ¨χαρίσει" κανείς το θεολογικό όρο «εκκοσμίκευση», σε κάτι που δεν είναι τίποτε πιο πολύ από κιτσαριό και μερακλίδικος σαλτιμπαγκισμός. Πράγματα για τα οποία εξεγειρόταν ο αείμνηστος Καθηγητής της Θεολογικής Αθηνών Αμίλκας Αλιβιζάτος, και τα πρόσθετε, αν θυμάμαι καλά, σε πολλά παραπλήσια άλλα φορτώνονται, στον «καημένο», ως έλεγε, Χριστό.
Πλην ! Αυτά είναι τα … «τυχερά» της μετά το 60 απολυτοποίησης κάθε τι του «βυζαντινού», του «παραδοσιακού», από κάποιους που αγνοούν ότι στο διπλανό σπίτι κατοικεί και παραμονεύει ο … βυζαντινισμός !
Έχει δίκιο και για όσα γράφει σχετικά με τα μικρά παιδιά. Εδώ όμως θα κάνω θετική μνεία και αναφορά στη λειτουργικά πατρική-αγαπητική μέριμνα Πρωτοπρεσβύτερου μακαριστού-Μαρίνος Γεωργακόπουλος-που είχε αφιερώσει τον προ του Ιερού χώρο στα μικρά παιδιά, φροντίζοντας όμως να έχει τοποθετήσει μικρά «σκαμπό» πλαστικά, καθισματάκια κατάλληλα για τον όσον ένεστι περιορισμό της φυσικής κινητικότητας κλπ. αυτών !
Αθανάσιος Κοτταδάκης


Ανώνυμος είπε...

Εντύπωση προκαλεί το παράδειγμα του Αγίου Νεκταρίου το οποίο πρέπει να προσέξουν ιδιαιτέρως οι βροντόφωνοι ιερείς.
Πάτερ δεν μπορεί κανένας να διαφωνήσει με τις διαπιστώσεις σας. ας ελπίσουμε να υπάρξει διόρθωση και επιστροφή στην κατάνυξη της Εκκλησίας.

Ανώνυμος είπε...

Θέμα για ιερατικές συνάξεις.

Ανώνυμος είπε...

Χρόνια έχει να με δει η ενορία μου. Δεν πηγαίνω για τους λόγους στους οποίους κάνει αναφορά ο π. Βασίλειος. Οι φωνές του διακόνου και οι εκφωνήσεις του ιερέως σε ταράζουν. Τα αργόσυρτα άγιος ο Θεός και τα μακρόσυρτα χερουβικά σε κάνουν να νευριάσεις μέχρι να τελειώσουν με τους λαρυγγισμούς. Τα φώτα όπως και τα μεγάφωνα στην διαπασών. Πάω σε ένα μικρό ναό με έναν καλό κατανυχτικό ιερέα και σύντομο ψάλτη. Για δεσποτική λειτουργία με διακόνους και ιερείς στην σειρά ούτε να ακούσω. Για πολυαρχιερατική λειτουργία εκεί είναι το έλα κόσμε να δεις τα παράλογα με τα εις πολλά έτη, τις φήμες κλπ αυτά τα βλέπω στην τηλεόραση για να κόψω δεσποτικές φάτσες και αρχιμανδρίτες λες και είναι η προεδρική φρουρά.

ΔΗΜΑΣ είπε...

π. Βασίλειε,
Ευλογείτε & ΚΑΛΗ ΧΡΟΝΙΑ, δι'ευχών σας.
Αυτό που περιγράφετε είναι ακόμα ένα μέτρο διώξεως των πιστών από το Ναό.
Δημ. Μαμάκης.

Ανώνυμος είπε...

Υπάρχει ελπίδα κάποιας βελτιώσεως;
Προσωπικά δεν έχω καμία ελπίδα.
Τα είχε γράψει και ο σπουδαίος Φουντούλης αλλά κανένας δεν τον άκουσε.
Εγω δόξα τω Θεώ απολαμβάνω την Θεία Λειτουργία στα παρεκκλήσια της Ζωής (Καρύτση ή Αγία Παρασκευή) και του Σωτήρα (Μαυρομιχάλη). Στους ναούς τους άλλους πάω σε κοινωνική υποχρέωση μνημόσυνου.

Ανώνυμος είπε...

Ασεβής η φράση "καημένος" του Αμίλκα Αλεβιζάτου, για τον Πανίσχυρο Χριστό τον Θεό!!!

Αδικαιολόγητη 100%!!!

Χριστιανός

Ανώνυμος είπε...

Με το συμπάθιο ανώνυμε 4:22 μμ , αυτά που γράφεις είναι πολύ φθηνές δικαιολογίες!
Αν ήξερες τί μεγάλα πράγματα λαμβάνει ο Ορθόδοξος Χριστιανός άνθρωπος απο τη θ. Λειτουργία, θα καταλάβαινες ότι αυτές οι ψευτοδικαιολογίες μόνο για αστείο μπορεί να ειπωθούν!!...

Χριστιανός Ορθόδοξος

Ανώνυμος είπε...

Έχει δίκιο ο Π. Βασίλειος. Οι Δεσποτάδες τι κάνουν, δεν τα βλέπουν? Μήπως είχε 100% δίκιο ο Π. Επιφάνιος Θεοδωρόπουλος όταν έλεγε ότι οι δεσποτάδες είναι μόνο χρήσιμοι για να υπάρχει η διαδοχή της Ιεροσύνης?

Ανώνυμος είπε...


Πάτερ Βασίλειε γράψτε και κάτι για εκείνες τις μπλέ κούδες πού φοράνε ανάρριχτα καμαρωτοί κάτι δεσποτάδες με τον διάκονο σε πηγαινέλα από πίσω του, λές και κρατάει την ουρά πέπλου της νύφης;
Τι πράγματα είναι αυτά μέσα στην φτωχή εποχή μας; Τι παριστάνουν κάποιοι; Το ένδοξο Βυζάντιο ; Θα έκανε τέτοια πράγματα ο ταπεινός Άγιος Νεκτάριος;

Unknown είπε...

Συμφωνώ απόλυτα με τον προλαλησαντα. Είναι κρίμα να διώκονται οι πιστοί από τους ναούς.