Η Εκκλησία δεν είναι κέντρο ίντριγκας, διπλωματίας ή εθνικισμού. Όλα αυτά είναι ευρήματα του πεπτωκότος κόσμου. Είναι τα μόνα μέσα που ο κόσμος έχει για να αντιμετωπίσει τη ζούγκλα και το χάος που η αμαρτωλότητά του έχει δημιουργήσει και είναι αξιοθρήνητο για την Εκκλησία να προσφέρει στον κόσμο θλιβερές μιμήσεις των ανεπαρκών και χρεωκοπημένων τρόπων του κόσμου. Πολλοί κληρικοί δεν φαίνεται να υποπτεύονται αυτό και επιδίδονται όχι μόνο απροκάλυπτα αλλά και υπερήφανα, κάποτε και αποκλειστικά, σε εθνοπατριωτικά κηρύγματα, με τρόπο που δείχνει ότι δεν έχουν να προτείνουν τίποτε άλλο και ότι δεν γνωρίζουν την εκκλησιαστική πρόταση που είναι υπέρβαση όλων αυτών των γνωρισμάτων του πεπτωκότος κόσμου. Φαίνεται να μη θυμούνται ότι οι χριστιανοί είμεθα "ξένοι και παρεπίδημοι" (Εβρ. 11,13), σ' αυτόν τον κόσμο, ότι δεν "έχομεν ώδε μένουσαν πόλιν" (Εβρ.13,14), αλλά επιζητούμε την μέλλουσαν πόλιν και την επουράνια πατρίδα, και ότι ακόμη στο χώρο της Εκκλησίας, που είναι γεύση της βασιλείας του Θεού, δεν υπάρχει "Έλλην και Ιουδαίος"(Κολ.3,11). Και πραγματικά οι Πατέρες της Εκκλησίας και οι άγιοι όχι μόνο δεν κάνουν εθνοπατριωτικά κηρύγματα, αλλά ουδέποτε αναφέρονται σε πατρίδες και έθνη και χρησιμοποιούν τον όρο Έλλην μόνο αναφερόμενοι στους ειδωλολάτρες. Εξ άλλου οι εθνικισμοί, για μας που καυχώμεθα ότι είμεθα κληρονόμοι της πολιτιστικής παραδόσεως του Βυζαντίου, είναι μια θλιβερή οπισθοδρόμηση, γιατί ένα καίριο επίτευγμα του Βυζαντινού πολιτισμού ήταν η οικουμενικότητα. Και ο Παπαδιαμάντης χρησιμοποίησε τον όρο γραικύλος όχι για τους Ρωμιούς που δεν συμμερίζονται την εθνικιστική κακομοιριά, αλλά γι' αυτούς που απεμπολούν τη δική τους πολιτιστική παράδοση χάριν της δυτικής πολιτιστικής παράδοσης, μέρος της οποίας είναι και οι εθνικισμοί. Πάντως οι ποιμένες της Εκκλησίας, τουλάχιστον μέχρι τον Κοσμά τον Αιτωλό, παραμένουν πιστοί στο γνήσιο εκκλησιαστικό πνεύμα και όχι μόνο δεν κάνουν εθνοπατριωτικά κηρύγματα, αλλά ανθίστανται ρωμαλέα στην προσπάθεια των φορέων της κοσμικής εξουσίας να "καταστήσωσι" το θρησκευτικό συναίσθημα, όπως λέει ο Παπαρηγόπουλος, "χρησιμώτερον εις την κατά των αντιπάλων άμυναν", και αρνήθηκαν να υποκύψουν στην πίεση του αυτοκράτορα Φωκά να αποφανθεί η Εκκλησία "ότι οι πίπτοντες μαχόμενοι στους πολέμους της αυτοκρατορίας τιμώνται ίσα προς τους μάρτυρες". Αντίθετα μάλιστα, η Εκκλησία διετήρησε πάντοτε τον κανόνα, ο οποίος επιβάλλει επιτίμιον τριετούς ακοινωνησίας στους στρατιώτες που αφαιρούν ανθρώπινες ζωές κατά τη διεξαγωγή του πολέμου.
παπα-Φιλόθεος Φάρος
παπα-Φιλόθεος Φάρος
Υάκινθος
Αγαπητέ Υάκινθε, συμφωνώ σχετικά με όσα γράφει ο π. Φιλόθεος ότι στον χώρο της Εκκλησίας που είναι γεύση της βασιλείας του Θεού, δεν υπάρχει «Έλλην και Ιουδαίος». Ποτέ δεν μου άρεσαν τα εθνικοπατριωτικά κηρύγματα από άμβωνος. Φρονώ ότι διχάζουν το πλήρωμα της Εκκλησίας που είναι πολυεθνικό.
ΑπάντησηΔιαγραφήΔυστυχώς στην ζωή των ανθρώπων υπάρχει ο πόλεμος. Δεν έχει επικρατήσει η ειρήνη και η αγάπη του Χριστού μεταξύ των ανθρώπων. Το τραγικότερο ούτε μεταξύ των Χριστιανών.
Θέλω να καταθέσω ότι υπάρχει ο Πατερικός αντίλογος εις τον εν πολέμοις φόνο.
Ο Μέγας Αθανάσιος παρατηρεί σχετικά ότι το να φονεύει κανείς τους εχθρούς του στον πόλεμο αποτελεί αξιέπαινη και νόμιμη πράξη. Για το λόγο αυτό απολαμβάνουν μεγάλες τιμές αυτοί που αρίστευσαν στον αμυντικό πόλεμο.
Ο Μέγας Βασίλειος προσπαθώντας να εντοπίσει τον τρόπο σκέψης των προηγουμένων απ' αυτόν Πατέρων πάνω στο εν λόγω ζήτημα, παρατηρεί ότι οι Πατέρες δεν το θεώρησαν ως φόνο, διότι ήθελαν να φανούν ευσπλαχνικοί και να συγχωρήσουν αυτούς που αγωνίστηκαν για την αρετή και την ευσέβεια. Η απαγόρευση του φόνου αποτελεί εντολή του Θεού, μολονότι σε ορισμένες περιπτώσεις, είτε με νόμο, είτε με εντολή, υπάρχει εξαίρεση. Όπως συμβαίνει στις περιπτώσεις που το πρόσωπο που διέπραξε το φόνο, ακολούθησε τις διαταγές κάποιου άλλου.
Ο ιερός Αυγουστίνος παρατηρεί ότι δεν καταπάτησαν την εντολή απαγορεύσεως του φόνου, εκείνοι που στην εξάσκηση των καθηκόντων τους, τιμώρησαν τους εχθρούς. Αν εξαιρέσουμε τις περιπτώσεις, κατά τις οποίες ένας νόμος, ή ο ίδιος ο Θεός διέταξε να φονεύσουν μ' έναν ιδιαίτερο τρόπο, όπως ο Σαμψών και ο Αβραάμ, όποιος άλλος αφαίρεσε τη ζωή ανθρώπου είναι ένοχος ανθρωποκτονίας.
Ο π. Βασίλειος Θερμός γράφει κάτι που έχει ενδιαφέρον με το όλο θέμα: «Ο αληθινός πατριωτισμός είναι σαν ένας έρωτας – μια έκφραση του έρωτα. Η πατρίδα είναι σαν ένα αγαπημένο πρόσωπο μέσα από το οποίο ο άνθρωπος ζητάει να έρθει σε επαφή με το βαθύτερο στοιχείο της φύσης του… Όλοι γνωρίζουμε ότι ο πραγματικός έρωτας δεν είναι ανταγωνιστικός, δεν κάνει τον άνθρωπο μισάνθρωπο, αλλά τον παρακινεί ν’ αγαπά περισσότερο και τους άλλους, ενώ ταυτόχρονα τον ωθεί και σε αυτοκριτική. Αλλά η πραγματική αγάπη είναι ειρηνική και φιλάνθρωπη, δεν εξουδενώνει κανέναν, τιμά το διαφορετικό.»
Οι επιλογές σας πάντα με ερεθίζουν για σκέψη, ενίοτε και για βαθυτέρα μελέτη. Ευχαριστώ.
Εὐτυχῶς ὑπάρχουν καί πνευματικοί πατέρες πού κηρύττουν διαφορετικά ἀπ' τόν παπα-Φιλόθεο Φάρο. Ὅσα γράφει εἶναι σωστά, μονοδιάστατα ὅμως, ἐξ οὗ καί λαθεμένα.
ΑπάντησηΔιαγραφήἩ ἄλλη ὄψη εἶναι ὅτι ὡς Ρωμιοί ἀγωνιοῦμε, ἀγαποῦμε τήν Πατρίδα μας, τήν γλῶσσα μας, τήν ἱστορία μας, τούς Ἥρωές μας, ἐνοχλούμαστε ἀπό τά κύματα λαθρο-μεταναστῶν πού μᾶς στέλνει ἐδῶ ἡ Νέα Τάξη πραγμάτων, θλιβόμαστε γιά τούς προδότες ἠγήτορές μας... Γι' αὐτό καί πολλοί ποιμένες ἀσχολοῦνται καί μ' αὐτό τό θέμα. Καί καλά κάνουν! Δέν θά (ξε-)χάσουμε τήν Πατρίδα μας.
Ο παπα - Φιλόθεος έχει υπηρετήσει στον Ελληνικό Στρατό;
ΑπάντησηΔιαγραφήΕάν δεν είχαν δοθεί οι υπέρ πατρίδος αγώνες θα τα έγραφε αυτά;
Εαν όταν λειτουργούσε έμπαινε ένας αλλόπιστος στο Άγιο Βήμα θα του έλεγε :"δεν υπάρχει Έλλην και Ιουδαίος";
Μας λέει οτι δεν πρέπει να μιλάμε απροκάλυπτα και υπερήφανα για τα εθνικά θέματα;
Μήπως να καταργήσουμε υπηκοοτητες και ιθαγένειες για να μην θίγουμε με την στάση μας και τα πιστεύω μας τους μη Έλληνες;
Πολλοί φοβάμαι οτι αν κάποιοι τα πιστεύουν αυτα που γράφει ο παπα -Φιλόθεος τα παιδιά τους δεν θα ξέρουν που "πατάνε".
Ποια η σημασία του αν έχει πάει ο παπα-Φάρος στρατό. Αυτό θα του έδινε πιστοποιητικό να μπορεί να μιλά. Στην ηλικία που είναι μάλλον θα έχει πάει διότι τότε δεν υπήρχαν απαλλαγές. Για δες φίλε πόσοι από τους σημερινούς δεσποτάδες και παπάδες που μιλούν για πατρίδα και Ελλάδα αν έχουν πάει στρατό. Το 80% των νέων κληρικών δεν έχουν πάει στρατό. Όμως είναι υπέρ πατριώτες και έχουν την σημαία έξω και μέσα στους ναούς. Ο παπα-Φάρος τα τοποθετεί υπέροχα. Πέρασε η εποχή του Ελλάς-ελλήνων-χριστιανών.
ΑπάντησηΔιαγραφήΣαλόγρια με μπέρδεψες, με ποιους συμφωνείς; Με όλους δεν νομίζω. Παρακαλώ διευκρίνισε.
ΑπάντησηΔιαγραφήΝομίζω πως αυτό που τονίζει ο Φάρος ε'ιναι ότι οι υπέρ πατρίδος πεσόντες δεν μπορούν να ανακηρυχθούν άγιοι, και ακόμη πως όσο καλό είναι να αγωνίζεται κανείς για την πατρίδα, κατανοείται στα πλαίσια της πτώσεως, και είναι κυρίως αγώνες αμυντικοί. Το φρόνημα της Εκκλησίας είναι "ουκ ένι Ιουδαίος ή Έλλην"-αυτό που γίνεται σήμερα είναι η Εκκλησία να υπηρετει εθνικές ιδεολογίες και μάλιστα νε πολύ κακόγουστο τρόπο.Είτε μας αρέσει είτε όχι "προσδοκάμε ως χριστιανοί καινόν ουρανόν και καινήν γην", και στην προοπτική αυτής της μεταμορφώσεως κάθε πράξη στο εδώ δικαιώνεται ή απαξιούται.
ΑπάντησηΔιαγραφήΕυχαριστώ για τα σχόλια.
υάκινθος
Δέν ὑπηρετεῖ ἐθνικές ἰδεολογίες ἡ Ἐκκλησία. Εἶναι λάθος ἡ σκέψη σου, Ὑάκινθε.
ΑπάντησηΔιαγραφήἉπλά, ἡ ἐκκλησία ἀγκαλιάζει ὅλον τόν ἄνθρωπο, ἄρα καί τήν Πατρίδα.
Πῶς καί δέν ἔβγαλε ἐθνικιστή τόν Χριστό ὁ παπα-Φάρος πού δάκρυσε ὅταν ἀντίκρυσε τήν Ἱερουσαλήμ;
Καλό είναι να λείπουν σκεψεις όπως αυτές τού π.Φιλοθέου.Εύχομαι να μην ζημιώσουν πολλούς νέους ανθρώπους.Θα τού πρότεινα μόνο σε ευκαιρίες διαλόγου να εκθέτει τέτοιες θέσεις.Για να υπάρχει και αντίλογος και όχι μόνο αυθαίρετες θέσεις,πολύ συζητήσημες και ιστορικά και θεολογικά.
ΑπάντησηΔιαγραφήΠιστεύω οτι είναι πολύ αφελής όποιος Έλληνας πιστεύει οτι η Ελλαδική Εκκλησία δεν πρέπει να έχει λόγο γιά εθνικά θέματα.
ΑπάντησηΔιαγραφήΠιστεύω οτι είναι πάρα πολύ αφελής όποιος Έλληνας πιστεύει οτι η Ελλαδική Εκκλησία δεν συμβαδίζει μέσα στην ιστορία άρρηκτα με την έννοια της Πατρίδας.
Πιστεύω οτι είναι ο αφελέστερος των ανθρώπων όποιος Έλληνας πιστεύει οτι το να είναι Έλληνας δεν είναι ένα ιδιαίτερο χάρισμα από τον Θεό [Ιωαν.12,20].
Ο π. Φιλόθεος τα λέει σωστά. Μόνο που οι περισσότεροι σχολιαστές μένουν στην επιφάνια και όχι στο βάθος των σκέψεων.
ΑπάντησηΔιαγραφήΞεκολλήστε από τα συνηθισμένα…
ΚΑΛΗΣΠΕΡΑ ! ειχα την εντυπωση πως αυτοι ειναι οι λεγομενοι [εθνομαρτυρες]και οχι μαρτυρες που μαρτυρησαν για τον κ υ ρ ι ο.Δεν ξερω οταν οδηγειται κανεις στο να υπερασπισει την πατριδα του και βαψει τα χερια του με αιμα αδελφου του για χαρη της πατριδας βεβαια---Ο θΕΟς ΝΑ ΦΥΛΑΕΙ ΑΠΟ ΤΕΤΟΙΑ ΔΙΛΗΜΜΑΤΑ....ΠΗΝ.
ΑπάντησηΔιαγραφήΓράφω, ως εις των αφελών, για να διαμαρτυρηθώ για το φασιστκό μένος κάποιων από τους ανωνύμους σχολιαστάς. Δε διστάζουν να ζητήσουν ξεδιάντροπα την αποσιώπηση ή καλύτερα τη φίμωση όσων διαφωνούν μαζί τους. Κουράστηκα πια με τις ανόητες ατταβιστικές επιχειρηματολογίες τους. Εμεις δε θέλουμε τη φίμωσή τους. Για τη θεραπεία τους ευχόμεθα.
ΑπάντησηΔιαγραφήΣωστές οι θέσεις του πατρός Φιλόθεου. Δεν κατανοώ την επίθεση που δέχθηκε. Τα όσα γράφει είναι ορθά, και αγιογραφικά κατοχυρωμένα. Η εκκλησία είναι πάνω από έθνη και εθνότητες. Ο Χριστός είναι ο ενωτικός κρίκος όλων των ανθρωπίνων ψυχών.
ΑπάντησηΔιαγραφήΞανα-γράψαμε ὅτι ἡ Ἐκκλησία δεν καταργεῖ τά ἔθνη, ἀλλά τά ἀγκαλιάζει. Δέν εἴμαστε μονοφυσῖτες.
ΑπάντησηΔιαγραφήὉ Χριστός γιατί ἔκλαψε γιά τήν Ἱερουσαλήμ; Μήπως ἔκανε λάθος;
Ἤμαρτον μέ τήν προοδευτική θεολόγηση τῶν πραγμάτων!