Το Μυστήριο της Πεντηκοστής - π. Γ. Φλωρόφσκι

Η Εκκλησία είναι μία. Αυτό δε σημαίνει απλώς ότι υπάρχει μόνο μία Εκκλησία, αλλά ότι η Εκκλησία είναι μία ενότητα. Μέσα της η ανθρωπότητα μεταφέρεται σε ένα καινούργιο επίπεδο υπάρξεως έτσι ώστε να μπορεί να τελειοπποιηθή σε ενότητα κατ΄ εικόνα της Αγίας Τριάδος. Η Εκκλησία είναι μία εν Αγίω πνεύματι και το Πνεύμα την "οικοδομεί" σε πλήρες και τέλειο Σώμα του Χριστού. Η Εκκλησία είναι πρωτίστως μία με την κοινωνία των μυστηρίων. Για να το πούμε με άλλο τρόπο, η Εκκλησία είναι μία με την Πεντηκοστή, που ήταν η μέρα της θαυμαστής θεμελιώσεως και των γενεθλίων της Εκκλησίας, οπότε όλες οι προφητείες γι αυτήν εκπληρώθηκαν. Σ΄ εκείνη την "τρομερή και ακατανόητη γιορτή" το "πνεύμα"- ο Παράκλητος κατέρχεται και ενοικεί μέσα στον κόσμο, όπου ποτέ πριν δεν ήταν παρών κατά τον τρόπο που αρχίζει τώρα να ενοικεί. Τώρα εισέρχεται μέσα στον κόσμο για να ενοικήσει σ΄ αυτόν και για να γίνει η παντοδύναμη πηγή της μεταμορφώσεως και της θεώσεως (του). Η χορήγηση και η κάθοδος του Πνεύματος ήταν μια μοναδική και ενεπανάληπτη Αποκάλυψη. Εκείνη την ημέρα, μέσα σε μια στιγμή, μια ανεξάντλητη πηγή ύδατος ζώντος και Αιωνίου Ζωής αποκαλύφθηκε εδώ στη γη.
Η Πεντηκοστή, επομένως, είναι το πλήρωμα και η πηγή όλων των μυστηρίων και μυστηριακών πράξεων, η μια και ανεξάντλητη πηγή όλης της μυστηριακής και πνευματικής ζωής της Εκκλησίας. Το να είσαι ή να ζεις μέσα στην Εκκλησία σημαίνει συμμετοχή στην Πεντηκοστή. Ακόμα, η Πεντηκοστή διαιωνίζεται με την Αποστολική διαδοχή, δηλ. με το αδιάσπαστο του ιερατικού αξιώματος με το οποίο κάθε τμήμα της Εκκλησίας είναι κάθε στιγμή είναι οργανικά ενωμένο με την πρωταρχική πηγή. Οι πηγές της δυνάμεως πηγάζουν από το Υπερώο. Η Αποστολική Διαδοχή δεν είναι απλώς ο κανονικός, τρόπον τινά, σκελετός της Εκκλησίας. Γενικά μιλώντας, η ιεραρχία είναι πρωτίστως μια χαρισματική αρχή, δηλ. μια "υπηρεσία των μυστηρίων" ή μια "θεία οικονομία". Και λόγω ακριβώς αυτής της ιδιότητάς (της) η ιεραρχία είναι ένα όργανο της Καθολικής ενότητας της Εκκλησίας. Είναι η ενότητα της χάριτος. Είναι για την Εκκλησία, ό,τι είναι η κυκλοφορία του αίματος για το ανθρώπινο σώμα. Η Αποστολική Διαδοχή δεν είναι τόσο το κανονικό όσο το μυστικό θεμέλιο της ενότητας της Εκκλησίας. Σχετίζεται περισσότερο με τη θεία παρά με την ανθρώπινη πλευρά της Εκκλησίας. Ιστορικά η Εκκλησία παραμένει στην πράξη μία με την ιεροσύνη της. Είναι ακριβώς από αυτό το Αποστολικό αδιάσπαστο των διαδοχικών χειροτονιών που όλη η Εκκλησία δένεται σε μια ενότητα του σώματος από τη μια ενότητα του Πνεύματος. Και υπάρχει μόνο ένας δρόμος και μια προσέγγιση: να πλησιάσει (κανείς) κοντά και να πιεί από τη μια πηγή της ζωής, που αποκαλύφθηκε μια (μόνο) φορά.
Η ιδιάζουσα αποστολή των επισκόπων είναι να είναι τα όργανα της Αποστολικής Διαδοχής. Ο επίσκοπος διαφέρει από τον ιερέα στην εξουσία που έχει να χειροτονεί και ΜΟΝΟ σ΄ αυτό. Και αυτό δεν είναι μόνο ένα κανονικό προνόμιο και μια εξουσία δικαιοδοσίας. Είναι μια εξουσία μυστηριακής πράξεως πιο πέρα από εκείνη που έχει ο ιερέας. Κατά την τέλεση της θείας Ευχαριστίας ο επίσκοπος δεν έχει καμιά προτεραιότητα σχετικά με τον ιερέα και δεν μπορεί ποτέ να την έχει, γιατί ο ιερέας έχει όλη την εξουσία να ιερουργεί, αφού σε κάθε ιερέα ανατίθεται κυρίως αυτός ο σκοπός, δηλ. να τελεί τη θυσία της θείας Ευχαριστίας. Ο ιερέας, ως ιερουργός της θείας Ευχαριστίας, είναι ο λειτουργός και ο οικοδόμος της ενότητας της Εκκλησίας. Η ενότητα του Σώματος του Χριστού ξεπηδά από την ενότητα του δείπνου της θείας Ευχαριστίας. Αλλά ο επίσκοπος, εκτός από αυτό, έχει και μια ιδιαίτερη ευθύνη για την οικοδόμηση της Εκκλησιαστικής ενότητας, όχι ως προσφέρων την Αναίμακτη θυσία, αλλά ως χειροτονιών (τον ιερέα). Ο Μυστικός Δείπνος και η Πεντηκοστή ενώνονται αχώριστα μεταξύ τους. Ο Παράκλητος κατέρχεται όταν ο Υιός έχει δοξαστεί με το θάνατό Του πάνω στο Σταυρό. Αλλά, παρά ταύτα, αυτά είναι δύο μυστήρια που δεν μπορούν να συγχωνευτούν σε ένα.

Πρωτοπρεσβύτερος Γεώργιος Φλωρόφσκι

Υάκινθος.