Ευλογημένη η δημοσιοποίηση της εισήγησης του Αρχιμανδρίτου Αθηναγόρα Καραμαντζάνη «Ο ιερεύς και το Θυσιαστήριον», που έγινε στο ιερατικό συνέδριο της Ιεράς Μητροπόλεως Φλωρίνης στις 25 Σεπτεμβρίου του 2000.
Υπάρχει μεγάλη ανάγκη, να προσεχθούν, απ’ όλους τους κληρικούς των ενοριών μας, οι βασικές αλήθειες που «με αγάπη και ταπείνωση» παρουσιάζονται στην ομιλία αυτή.
Απευθύνεται πρωτίστως στον ιερέα, πού γίνεται τελετουργός του υπέρθεου μεγαλείου και πρώτος μέτοχος των ανεκφράστων δωρεών του Θεού «εξ αιτίας της αγίας ιερωσύνης, την οποίαν φέρει στο οστράκινο σκεύος του» και που πρέπει να πιστεύει «ότι όσα τελούνται, κατά την θεία λατρεία, είναι ο απόηχος και η πιστή αντιγραφή των όσων συμβαίνουν στον ουρανό».
Για την άψογη εικόνα του τελετουργού μπροστά στο θυσιαστήριο και την εμφάνιση και συμπεριφορά των πιστών μέσα στο Ναό, επιβάλλεται η σιωπή, που είναι κατά τον Άγιο Ισαάκ τον Σύρο «η γλώσσα του μέλλοντος αιώνος και η μυστική γλώσσα της λατρείας μας», Επίσης επιβάλλεται η τήρηση του αποστολικού παραγγέλματος «πάντα ευσχημόνως και κατά τάξιν γινέσθω». Ο τελετουργός τελεί όλες τις ακολουθίες «αποστολικώς» κατά το τυπικό και την Τάξη της Εκκλησίας. «Δεν παραλείπει τίποτα. Ούτε προσθέτει, ούτε αφαιρεί. Δεν καινοτομεί και δεν αυθαιρετεί, κατά το δοκούν». Γι’ αυτό και ο τρόπος της ανάγνωσης των ευχών της θείας Λειτουργίας, κατά την Αποστολική παράδοση και τους Πατέρας της Εκκλησίας αλλά και τους Αγίους Συμεών τον Θεσσαλονίκης, Νικόλαο τον Καβάσιλα, Αθανάσιο τον Πάριο και Νικόδημο τον Αγιορείτη πρέπει να διαβάζονται μυστικώς. Οι δε εκφωνήσεις των τελετουργών πρέπει να «είναι σεμνές και γλυκές, όχι άγαρμπες, ούτε επιδεικτικές και στεντόριες, σαν τους τραγουδιστές, μπροστά στα μεγάφωνα».
Μετά από τα παραπάνω αξίζει να αναζητήσει κανείς τους λόγους για τους οποίους σήμερα υπάρχουν ιερείς που δεν έμαθαν ή ακόμη που δεν τους είπε κανένας πόσο λαμπρό και πόσο φοβερό συγχρόνως είναι το άγιο θυσιαστήριο.
Εύχομαι, να βοηθήσει η εισήγηση αυτή τους ιερείς μας, να αναγεννηθούν και να γίνουν το ιερό σύμπλεγμα με το θυσιαστήριο και να υπάρχουν εξ αιτίας αυτού και να ζουν μόνο γι αυτό. Να γίνει το ιερό φορτίο τους, η χαρά τους και η δόξα τους.
Ο Τυπικάρης.
Για να αναγεννηθεί κάποιος πρέπει να γνωρίζει.
ΑπάντησηΔιαγραφήΓια να γνωρίζει θα πρέπει να του τα μάθει κάποιος.
Και αφού τα μάθει να τα εγκολπωθεί ώστε να τα πραγματοποιήσει.
Νομίζω πως σήμερα δεν ενδιαφέρει «η μυστική γλώσσα της λατρείας μας» αλλά το πώς να αρέσω στον κόσμο με την πρωτοτυπία.
Αυτό που κυριαρχεί στην Λατρεία είναι το φολκλόρ.
Κάποιος μου είπε πως ο αείμνηστος Φουντούλης ζήτησε να μην χοροστατήσει Αρχιερέας στην κηδεία του διότι τόσα χρόνια τα έγγραφε και τα έλεγε και δεν τον άκουγαν.
Μήπως έχουμε ξεφύγει;
Αγαπητέ Τυπικάρη στην Λατρεία η αταξία όλο και κυριαρχεί.
ΑπάντησηΔιαγραφήΘα φέρω παραδείγματα .
Η Αρτοκλασία δεν μπορεί να γίνει μέσα στην Θεία Λειτουργία. Αρχιερείς και Ιερείς την κάνουν όποια ώρα θέλουν οι «πελάτες» (ο Θεός να με συγχωρέσει), μετά το «άγιος ο Θεός» ή και προ του «δι’ ευχών».
Οι Ιερομόναχοι (κατά κόσμο Αρχιμανδρίτες) τελούν ακολουθίες Βαπτίσεως, Γάμου, Κηδεία κλπ χωρίς Φελόνιο, μάλλον για να ξεχωρίζουν.
Στην Θεία Λειτουργία οι Ιερείς ευλογούν όχι με το χέρι αλλά με τον Σταυρό για περισσότερη φαντασμαγορία και να επιδεικνύουν ίσος και τα μανικετόκουμπα που φορούν.
Οι ιερείς όταν υπάρχει διάκονος αποφεύγουν να Κοινωνήσουν τον Λαό του Θεού ας παραλείψω τους Επισκόπους, ελάχιστους βλέπω να Κοινωνούν τον κόσμο.
Α! μην παραλείψω πως «Στο μετά φόβου» ξεχνούν αυτούς που θέλουν να Κοινωνήσουν και συνεχίζουν για να τελειώσουν. Τι να γίνει πρέπει να επιβραβεύσουν αυτούς που θέλουν να φύγουν χωρίς να Κοινωνήσουν...
Το Αντίδωρο το δίνουν οι Επίτροποι, την ευλογία τους να έχουμε!
Σταματώ για να μην με πουν μίζερο κάποιοι. Τον κατάλογο ας τον συνεχίσει άλλος. Τώρα θα προετοιμαστώ να πάω στην ενορία μου που κάνουν τις ώρες απόγευμα Τρίτης «κατ’ οικονομία» …..
«Στου κρεμασμένου το σπίτι δεν μιλάνε για σχοινί». Ως Ιερεύς σιωπώ. Υπάρχει πρόβλημα συνεννοήσεως με τον συνεφημέριο, πολλές φορές και με τον επίσκοπο. Καλά τα λένε στις εισηγήσεις αλλά στην πράξη κυριαρχεί η δύναμη της λανθασμένης συνήθειας.
ΑπάντησηΔιαγραφήΓΙΑΥΤΟ ΣΤΟ ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ ΧΟΡΤΑΙΝΕΙ ΚΑΝΕΙΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ!
ΑπάντησηΔιαγραφήΌτι και να ειπωθούν σε συνέδρια, ότι και να γραφούν περί του θέματος του Τυπικού της Εκκλησίας πάντα θα υπάρχουν τα μεμονωμένα πρόσωπα που αυτόκλητα θα διορθώνουν το Τυπικό.
ΑπάντησηΔιαγραφήΗ εκκλησία είναι σε πορεία. Το τυπικό δεν είναι Δόγμα. Μπορεί να το αλλάζει προς το συμφέρον του ποιμνίου ο Λειτουργός. Πολλά πρέπει να αλλάξουν από το τυπικό και να απλοποιηθούν.
ΑπάντησηΔιαγραφήΠοιος επιβάλει τις ευχές μυστικώς;
ΑπάντησηΔιαγραφήΠου είναι γραμμένο αυτό στην τάξη;
ΤΙ ΘΑ ΡΩΤΟΥΣΕ Ο ΚΥΡΙΟΣ ΜΑΣ ΤΩΡΑ...?
ΑπάντησηΔιαγραφήΑΓΑΠΑΤΕ ΑΛΛΗΛΟΥΣ?
ΚΑΙ ΤΙ ΘΑ ΤΟΥ ΑΠΑΝΤΟΥΣΑΜΕ?
ΜΗ ΜΕΝΟΥΜΕ ΣΤΟΥΣ ΤΥΠΟΥΣ ΜΟΝΟ
ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΦΑΙΝΟΜΕΝΙΚΗ
ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΚΗ ΤΑΞΗ..........
ΤΑΠΕΙΝΟ ΦΡΟΝΗΜΑ
ΜΕΤΑΝΟΙΑ
ΥΠΑΚΟΗ
ΚΑΙ ΑΓΑΠΗ....
Οι ευχές πρέπει να διαβάζονται μυστικώς.
ΑπάντησηΔιαγραφήΠρέπει το τυπικό να ρυθμίζει την σύναξη της ευχαριστιακής κοινότητας. Μήπως πρέπει να γίνει επιστροφή στην απλότητα των Αποστολικών χρόνων;
ΑπάντησηΔιαγραφήΌλες οι ευχές ή κάποιες;
ΑπάντησηΔιαγραφήΣτο Ιερό Βήμα οι ιερείς μιλάνε, γελούνε, σχολιάζουνε, το μόνο που δεν κάνουν είναι η σιωπή και η προσευχή τους.Ιδίως σε πανηγυρίζοντες ναούς το πράγμα γίνεται χειρότερο. Τότε έρχονται και κληρικοί από άλλες ενορίες και κάθονται ο ένας δίπλα στον άλλο καί συζητάνε ωσάν να βρίσκονται έξω από το Ναό. Ἀλλο σοβαρότερο είναι όταν προσκομίζουν δεν φοράνε όλη την ιερατική τους στολή.Πολλές φορές βγαίνουν στην "τιμιοτέρα" για να θυμιάσουν και δεν φορούν ζώνη και επιγονάτιο, αλλ' ούτε και φελόνι. Πράγμα που προδίδει ότι μετά τόν "καιρό" δέν φόρεσαν όλα τα άμφιά τους. Κάποιος πρέπει να τούς υποδείξει τό "δέον".
ΑπάντησηΔιαγραφήΑς προσέξουν!
ΑπάντησηΔιαγραφήΤο γένος των παπάδων δεν πρόκριτε να αλλάξει με τίποτα. Γιαυτό ο κόσμος γεμίζει τα μοναστήρια διότι υπάρχει φόβος Θεού σε πολλά από αυτά που δεν είναι βέβαια μέσα στις πόλεις.
ΑπάντησηΔιαγραφήΟι ψάλτες ανεβαίνουν στο στασίδι τους χωρίς να φορούν το ράσο τους, δεν κάνουν το σταυρό τους όταν πρέπει, δέν κατεβαίνουν από το στασίδι τους στη μικρή και μεγάλη είσοδο όταν αναγινώσκεται το ευαγγέλιο και ιδιαίτερα στην ώρα του καθαγιασμού των τιμίων δώρων. Μιλούν και γελούν συχνά χωρίς να σέβονται το χώρο. Δέν είναι όπως πρέπει "σεμνοί και ευλαβείς" πάνω στο ψαλτήρι. Ξεχνούν ότι ψάλλουν αντί του λαού και ότι πρέπει να συμμετέχουν στα τελούμενα. Ξεχνούν "ότι τα μεγάφωνα δέν είναι ο σκοπός της λατρείας, αλλά μέσον βοηθητικό". Πολλές φορές πρέπει να μελετήσουμε το άρθρο του π. Αθηναγόρα Καραμαντζάνη.
ΑπάντησηΔιαγραφήΜία πιστή χριστιανή
Σήμερα εκκλησιάστηκα σε ναό που λειτούργησε Μητροπολίτης. Όταν είπαν το δι’ ευχών ο προϊστάμενος του ναού ανακοίνωσε παρουσία του μητροπολίτη πως το αντίδωρο θα δοθεί από τα δυο επιτροπικά. Τι να πρωτοδιορθωθεί. Άστα να πάνε που λέει και το άσμα.
ΑπάντησηΔιαγραφήΓια το ευφρόσυνο της μέρας χρόνια πολλά.
ΣΤΗΝ ΟΙΚΕΙΟΤΗΤΑ ...ΟΤΑΝ ΑΠΟΥΣΙΑΖΕΙ Ο ΦΟΒΟΣ/ΜΝΗΜΗ ΘΕΟΥ
ΑπάντησηΔιαγραφήΟ ΣΕΒΑΣΜΟΣ ΚΑΙ ΤΟ ΤΑΠΕΙΝΟ ΦΡΟΝΗΜΑ...
ΕΧΟΥΜΕ ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ ΑΣΧΗΜΑ.
ΕΙΤΕ ΕΙΝΑΙ ΡΑΣΟΦΟΡΟΙ
ΕΙΤΕ ΕΙΝΑΙ ΛΑΙΚΟΙ....
ΟΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ ΤΑΠΕΙΝΟΣ
ΔΕΝ ΞΕΧΝΑΕΙ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑ ΤΟΥ ΘΕΟΥ...
XΡΌΝΙΑ ΠΟΛΛΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΟΡΤΗ ΤΩΝ ΘΕΟΦΑΝΕΙΩΝ!
ΑπάντησηΔιαγραφήΣημαντικές οι επισημάνσεις του κειμένου αλλά και των σχολιαστών εδώ στο ιστιολόγιο!
θέλω να προσθέσω μόνον πως σημασία έχει για όλο το πλήρωμα της εκκλησίας, το πως βιώνει κανείς το μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας..Ετσι μεταδίδεται αυτό το συγγινησιακό κλίμα και υπάρχει αυτή η λεγόμενη κατάνυξη στη Θεία Λειτουργία.Αυτό επειδή δεν συνβαίνει συχνά ούτε και στους ιερείς αλλά ούτε και το ποίμνιο δημιουργούνται διάφορα και στο ιερό μέσα και έξω στο ποίμνιο που δεν είμαστε πάντοτε προσηλωμένοι λόγω των μεριμνών της ζωής.Αραγε
τίποτε δεν μπορεί να μου κλέψει τη Θεία Λειτουργία [πιστεύω ]αν δεν είμαι εγώ προσηλωμένος και δοσμένος στην ιερότητα αυτής της στιγμής..πην
ΠΗΝ,ΣΥΜΦΩΝΩ ΜΑΖΙ ΣΟΥ,
ΑπάντησηΔιαγραφήΑΠΛΑ ΜΕΡΙΚΕΣ ΦΟΡΕΣ ΜΑΣ ΑΠΟΣΠΑΝΕ ΦΩΝΕΣ ΚΑΙ ΑΤΑΞΙΑ ΜΕΣΑ ΣΤΟ ΝΑΟ
ΚΑΙ ΑΠΟΣΠΑΤΑΙ Η ΠΡΟΣΟΧΗ ΜΑΣ... ΧΑΝΟΥΜΕ ΤΗΝ ΧΑΡΑ Η ΤΗΝ ΚΑΤΑΝΥΞΗ ΠΡΟΣ ΣΤΙΓΜΗΝ
ΚΑΙ ΘΛΙΒΟΜΑΣΤΕ ΜΕ ΜΕΡΙΚΑ ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ...
Π.Χ. ΟΙ ΕΠΙΤΡΟΠΟΙ ΝΑ ΜΙΛΑΝΕ ΔΥΝΑΤΑ
ΚΑΙ ΓΙΑ ΑΣΧΕΤΑ ΘΕΜΑΤΑ
Η ΝΑ ΚΑΝΟΥΝ ΘΟΡΥΒΟ ΜΕΤΡΩΝΤΑΣ ΚΕΡΜΑΤΑ,
ΚΑΙ ΓΕΝΙΚΑ ΜΙΑ ΑΣΕΒΕΙΑ ΣΤΟ ΧΩΡΟ ΚΑΙ ΚΥΡΙΩΣ ΣΤΟ ΜΥΣΤΗΡΙΟ ΠΟΥ ΕΠΙΤΕΛΕΙΤΑΙ.
ΘΑΠΡΕΠΕ ΟΙ ΠΑΤΕΡΕΣ ΚΑΙ ΟΙ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΙΣ
ΝΑ ΔΙΝΟΥΝ ΓΡΑΠΤΩΣ ΣΤΟΥΣ ΕΠΙΤΡΟΠΟΥΣ ΟΣΑ ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΚΑΝΟΥΝ
ΔΙΟΤΙ ΜΕΡΙΚΟΙ ΕΙΝΑΙ ΣΤΗΝ ΚΟΣΜΑΡΑ ΤΟΥΣ,
ΚΙ ΑΔΙΑΦΟΡΟΥΝ,
Η ΟΤΑΝ ΕΧΟΥΝ ΝΕΥΡΑ ΜΙΛΑΝΕ ΠΟΛΥ ΑΣΧΗΜΑ ΚΑΙ ΔΙΩΧΝΟΥΝ ΠΟΛΛΕΣ ΨΥΧΕΣ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΝΑΟΥΣ.
ΑΣ ΕΙΜΑΣΤΕ ΟΛΟΙ ΥΠΕΥΘΥΝΟΙ ΚΑΙ ΠΡΟΣΕΚΤΙΚΟΙ
ΜΕ ΑΓΑΠΗ ΚΑΙ ΜΕ ΜΝΗΜΗ ΘΕΟΥ,
ΑΜΗΝ.
Απαντώ στον Ανώνυμο σχολιαστή της 4ης Ιανουαρίου 2011 και ώρα 9,08 μ.μ. που ρωτάει πού είναι γραμμένο, ότι οι ευχές που επιγράφονται στα ιερατικά βιβλία ως μυστικές πρέπει να τις διαβάζουν οι ιερείς και αρχιερείς μας "μυστικώς", δηλαδή να διαβάζονται έτσι ώστε να ακούγονται μόνο από τους συλλειτουργούς και όχι μέσω των μικροφώνων από το εκκλησίασμα.
ΑπάντησηΔιαγραφή1) Ο Μέγας Βασίλειος γράφει: "Οι τα περί τας εκκλησίας εξ αρχής διαθεσμοθετήσαντες Απόστολοι και Πατέρες, εν τω κεκρυμμένω και αφθέγκτω το σεμνόν τοις μυστηρίοις εφύλασσον, ουδέ γαρ όλως μυστήριον το εις την δημώδη και εικαίαν ακοήν έκφορον..." 2) Ο Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος γράφει: "σιωπή τιμάσθαι τα άγια" και "μυστικώς τα μυστικά φθέγγεσθαι και αγίως τα άγια" 3) Ο Άγιος Γρηγόριος Νύσσης γράφει : "περί μυστικής επιτελουμένης ευχής" 4) Ο 19ος Κανόνας της εν Λαοδικείας Συνόδου αποφαίνεται ότι: "Μετά το εξελθείν τους κατηχουμένους...ούτω των πιστών τάς ευχάς γίνεσθαι τρεις, μίαν μεν την πρώτην δια σιωπής, την δε δευτέραν και τρίτην δια προσφωνήσεως πληρούσθαι...". Αυτά τα λίγα. Από τον Τυπικάρη με αγάπη Χριστού.
Nα και κάτι που μαθαίνει κανείς!Δεν είμαι βέβαια ο ανώνυμος στον οποίο απευθύνεστε αλλά ήταν διδακτικό αυτό που είπατε!
ΑπάντησηΔιαγραφή***
Υπάρχουν ως προς το θέμα των ευχών και οι αντίθετες φωνές. Έχω παρακολουθήσει την σχετική αρθρογραφία στον Ο.Τ. μεταξύ αντικρουόμενων απόψεων. Τελικά που είναι το μέτρο; Το τυπικό είναι η αυθεντία; Γιατί να μην υπάρχει εξέλιξη ώστε να προσαρμοσθεί στο σήμερα και τις ιδιαιτερότητες της εποχής μας.
ΑπάντησηΔιαγραφήΤο θέμα της ανάγνωσης των ευχών της Θείας Λειτουργίας δεν είναι θέμα «αυθεντίας του Τυπικού» της Εκκλησίας, που αναφέρεται στην Τάξη των ψαλλομένων στους Ναούς, αλλά Αποστολική παράδοση και διδασκαλία των Πατέρων της Εκκλησίας, όπως Κυρίλλου Ιεροσολύμων, Μεγάλου Βασιλείου, Γρηγορίου του Θεολόγου, Γρηγορίου του Νύσσης και Ιωάννου του Χρυσοστόμου.
ΑπάντησηΔιαγραφήΕπίσης πρόκειται για διδασκαλία των Αγίων Διονυσίου του Αρεοπαγίτου, Μαξίμου του Ομολογητού, Γερμανού του Κωνσταντινουπόλεως, Νικήτα του Στηθάτου και Νικοδήμου του Αγιορείτου, αλλά και άλλων εκκλησιαστικών συγγραφέων όπως του Θεοδώρου επισκόπου Ανδίδων, του Αγίου Συμεών Αρχιεπισκόπου Θεσσαλονίκης του Αγίου Νικολάου του Καβάσιλα καθώς και του Μεγάλου Διδασκάλου του Γένους Αθανασίου του Πάριου.
Με αγάπη Χριστού ο Τυπικάρης.
Πολύ ενδιαφέρον ο διάλογος αλλά και η αφορμή. Μήπως ο Τυπικάρης θα μπορούσε να μας πρόσφερε κάτι από τις γνώσεις του από διάφορους ερεθισμούς που παρατηρεί στην Λατρεία. Νομίζω ότι θα ήταν ωφέλιμο.
ΑπάντησηΔιαγραφή