Ο Μ Ι Λ Ι Α ΤΗΣ Α.Θ.ΠΑΝΑΓΙΟΤΗΤΟΣ ΤΟΥ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΟΥ κ.κ. Β Α Ρ Θ Ο Λ Ο Μ Α Ι Ο Υ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΔΟΞΟΛΟΓΙΑΝ ΕΝ Τῼ ΙΕΡῼ ΝΑῼ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

Ο Μ Ι Λ Ι Α

ΤΗΣ Α.Θ.ΠΑΝΑΓΙΟΤΗΤΟΣ

ΤΟΥ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΟΥ

κ.κ. Β Α Ρ Θ Ο Λ Ο Μ Α Ι Ο Υ

ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΔΟΞΟΛΟΓΙΑΝ ΕΝ Τῼ ΙΕΡῼ ΝΑῼ

ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

( 22 Ὀκτωβρίου 2013)

***

 Ἱερώτατε ἐν Χριστῷ ἀδελφὲ Μητροπολῖτα Θεσσαλονίκης κύριε Ἄνθιμε, Ποιμενάρχα τῆς θεοσώστου ταύτης ἐπαρχίας,

Ἱερώτατοι καὶ Θεοφιλέστατοι ἅγιοι ἀδελφοί,

Ἐξοχώτατε κύριε Θεόδωρε Καράογλου, Ὑπουργὲ Μακεδονίας - Θρᾴκης, ἐκπρόσωπε τῆς Ἑλληνικῆς Κυβερνήσεως,

Ἐξοχώτατε κύριε Ἀπόστολε Τζιτζικώστα, Περιφερειάρχα Κεντρικῆς Μακεδονίας,

Ἐντιμότατοι κύριε Ἰωάννη Μπουτάρη, Δήμαρχε Θεσσαλονίκης, καὶ λοιποὶ ἐκπρόσωποι τῶν τοπικῶν ἀρχῶν,

Ἀδελφοὶ καὶ τέκνα ἐν Κυρίῳ,

          «Χάρις ὑμῖν καὶ εἰρήνη ἀπὸ Θεοῦ πατρὸς ἡμῶν καὶ Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ. Εὐχαριστοῦμεν τῷ Θεῷ πάντοτε περὶ πάντων ὑμῶν μνείαν ὑμῶν ποιούμενοι ἐπὶ τῶν προσευχῶν ἡμῶν, ἀδιαλείπτως μνημονεύοντες ὑμῶν τοῦ ἔργου τῆς πίστεως καὶ τοῦ κόπου τῆς ἀγάπης» (Α΄ Θεσ. 1, 1-3). Τοὺς λόγους τούτους, μὲ τοὺς ὁποίους ὁ φωτιστὴς τῆς πόλεώς σας μέγας Ἀπόστολος Παῦλος ἀπευθύνεται τῇ Ἐκκλησίᾳ τῶν Θεσσαλονικέων, δανείζεται κατὰ τὴν ἱερὰν ταύτην στιγμὴν καὶ ἡ ἡμετέρα Μετριότης ἐπικοινωνοῦσα μαζί σας ἐν «ἐκκλησίᾳ μεγάλῃ» ἀντὶ παντὸς ἄλλου ἀδελφικοῦ καὶ πατρικοῦ χαιρετισμοῦ.

          Ἡ ἐτησία μνήμη τοῦ Ἁγίου Μεγαλομάρτυρος Δημητρίου, τοῦ προστάτου καὶ πολιούχου τῆς ἱστορικῆς καὶ ἐνδόξου πόλεώς σας, τῆς συμπρωτευούσης καὶ συμβασιλευούσης Θεσσαλονίκης, καὶ ὁ πόθος μας νὰ ἐπανίδωμεν τὰ ἱλαρὰ πρόσωπά σας, μᾶς δίδουν τὴν χαρὰν τῆς παρουσίας καὶ συμπροσευχῆς, καὶ μάλιστα εἰς τὸν Ἱερὸν τοῦτον Ναὸν τοῦ Μεγαλομάρτυρος, ἔνθα φυλάσσονται «τὰ ἅγια τῶν ἁγίων» τῆς Θεσσαλονίκης, τὸ μαρτυρικὸν σκήνωμά του, καὶ ἔνθα ἔλαβεν ὁ ἴδιος τὸν μαρτυρικὸν τῆς δόξης στέφανον, «λόγχῃ τρωθεὶς ὡς ὁ Δεσπότης τὴν πλευράν», ἐκ τῆς ὁποίας ρέει μῦρον καὶ χάρις προστασίας καὶ κηδεμονίας.

          «Εὐφραίνου ἐν Κυρίῳ πόλις Θεσσαλονίκη˙ ἀγάλλου καὶ χόρευε, πίστει λαμπροφοροῦσα, Δημήτριον τὸν πανένδοξον ἀθλητήν, καὶ Μάρτυρα τῆς ἀληθείας, ἐν κόλποις κατέχουσα ὡς θησαυρόν» (Γεωργίου Σικελιώτου, Ἰδιόμελον εἰς τὴν Λιτὴν τῆς ἑορτῆς τοῦ Ἁγίου). Χαίρομεν καὶ ἀγαλλόμεθα καὶ ἡμεῖς εὑρισκόμενοι εἰς τὸν Ναόν σου, ἅγιε Δημήτριε, ἐκζητοῦντες μῦρον καὶ χάριν.

          Τὴν χαρὰν ἡμῶν ταύτην ἐπαυξάνει ἡ ἁγιαστικὴ παρουσία καὶ ἑνὸς ἱεροῦ ἀντιγράφου: τῆς ἱερᾶς εἰκόνος τῆς Παναγίας τῆς Τριχερούσης, τῆς φυλασσομένης εἰς τὸ Ἐπισκοπεῖον, διὰ νὰ ἐπισκοπῇ, νὰ σκέπῃ, νὰ φουροῖ καὶ νὰ ἁγιάζῃ, μαζὶ μὲ τὸν πολιοῦχον Ἅγιον Δημήτριον, τὴν πόλιν καὶ τὸν λαόν. Ἡ παρουσία τῆς Παναγίας καὶ τῶν Ἁγίων ὑπενθυμίζει συγχρόνως εἰς πάντας ὅτι πάντοτε, ἰδιαιτέρως ὅμως κατὰ τὴν δυσχερῆ αὐτὴν περίοδον, οἱ Ἅγιοι εἶναι ἡ μόνη ἀσφαλὴς πηγὴ παραμυθίας καὶ παρακλήσεως τοῦ λαοῦ μας. Εἰς αὐτοὺς καταφεύγομεν καὶ αὐτοὶ πρεσβεύουν καὶ μᾶς σώζουν ἐκ κινδύνων καὶ περιστάσεων. Τὸ ζητούμενον βεβαίως δὲν εἶναι τόσον ἡ ἐπιβίωσις ὅσον ἡ σωτηρία μας.

          Ὁ Δημήτριος, σὺν τῷ Νέστορι καὶ τῷ Λούππῳ, Δαυῒδ καὶ Θεοδώρᾳ καὶ Γρηγορίῳ τῷ Παλαμᾷ καὶ τῇ πλειάδι τῶν Ἁγίων τῆς πόλεως ταύτης, εἶναι ὁ πραγματικὸς οἰκοδεσπότης σήμερον ὅλων μας. Δὲν παύει δὲ νὰ ἀναβλύζῃ μέχρι σήμερον μῦρα καὶ μῦρον εὐωδέστατον καὶ νὰ εἶναι ὀσμὴ εὐωδίας πνευματικῆς καὶ πέλαγος οὐρανίων χαρίτων. Εἰς τὸν Ἅγιον καταφεύγουν οἱ Θεσσαλονικεῖς καὶ πάντες οἱ τὴν εὐλογημένην ταύτην ἐπικράτειαν οἰκοῦντες καὶ τὸν παρακαλοῦμεν νὰ ἐπισκεφθῇ καὶ πάλιν τὸν λαόν του, ὡς πάντοτε πράττει, εἰσακούων τῶν δεήσεων ἡμῶν τῶν ταπεινῶν ἱκετῶν του, νὰ τὸν ἐλεήσῃ, τὸν μακάριον τοῦτον λαόν, καὶ νὰ τὸν εὐλογήσῃ, νὰ τὸν διατηρήσῃ ἡνωμένον καὶ ὁμοφρονοῦντα διὰ νὰ διέλθῃ ἀλώβητος καὶ ἀσινὴς τὴν περίοδον ταύτην τῆς κρίσεως ἠθικῆς, πνευματικῆς, ὑλικῆς.

          Καὶ εἴμεθα ἐν τούτῳ, προσωπικῶς ὁ Πατριάρχης σας, βέβαιοι, «πεποιθότες ἐπὶ Κύριον» καὶ ἔχοντες συμμαρτυροῦσαν τὴν συνείδησιν καὶ ἐμπειρίαν ἀναλόγων ἐφιαλτικῶν καταστάσεων ὅτι ὅταν πορευώμεθα ἡνωμένοι καὶ ὁμόψυχοι, ἀποβλέποντες εἰς τὸ καλὸν καὶ τὸ ἀγαθὸν τοῦ Γένους ἡμῶν καὶ τῆς Ἐκκλησίας, πάντοτε μεγαλουργοῦμεν καὶ εἰσερχόμεθα εἰς φάσεις ἱστορικῆς πορείας καὶ διαδρομῆς εὐημερίας καὶ ἀγαθῶν κατὰ Θεὸν καὶ κατὰ κόσμον, ὁδεύοντες τὴν ὁδὸν τοῦ Κυρίου «μὴ ὡς ἄσοφοι, μηδ᾿ ὡς ἄφρονες, ἀλλ᾿ ὡς συνιέντες τί τὸ θέλημα τοῦ Κυρίου» (πρβλ. Ἐφεσ. ε΄,15-18).

          Πρὸς  ὅδευσιν ὅμως μετὰ τοῦ Κυρίου ἀπαραίτητος εἶναι ἡ μετάνοια, δηλαδὴ ἡ ἀλλαγὴ νοοτροπίας καὶ σκέψεως καὶ ἡ ἔξοδος ἐκ τῶν στενῶν ὁρίων τοῦ ἀτομικοῦ συμφέροντος, τοῦ «ἐγώ» μας.

          Ἡ Θεσσαλονίκη, ἔχουσα τὴν ἰδιαιτέραν εὐλογίαν νὰ φιλοξενῇ διαχρονικῶς εἰς τὴν εὐρυτέραν περιοχήν της σπουδαιοτάτους πολιτισμούς, ὡς μαρτυροῦν τὰ θαυμαστὰ εὑρήματα τῆς πλησιοχώρου Βεργίνας, ἀλλὰ καὶ ἐκπροσώπους τῆς ἀνθρωπίνης σκέψεως καὶ δημιουργικότητος, ὡς ὁ πολὺς φιλόσοφος Ἀριστοτέλης, συνέβαλεν ἀποφασιστικῶς εἰς τὴν διαμόρφωσιν παγκοσμίως καὶ πανανθρωπίνως ἀποδεκτῶν ἠθικῶν ἀξιῶν, οἰκουμενικῆς ὡς ἀληθῶς ἀκτινοβολίας.

          Ἐξ ἀρχῆς δὲ τῆς ζυμώσεως αὐτῆς μετὰ τοῦ χριστιανικοῦ πνεύματος, διὰ τοῦ κηρύγματος Παύλου τοῦ Ἀποστόλου, ἀπέδειξεν ὅτι εἶναι ἡ «ζύμη» τοῦ ἱεροῦ Εὐαγγελίου, ἡ ὁποία «ὅλον τὸ φύραμα ζυμοῖ» πολυειδῶς καὶ πολυτρόπως, πάντοτε ὅμως Ὀρθοδόξως καὶ παραδοσιακῶς. Ὑπῆρξεν, ἡ Θεσσαλονίκη, ἡ ἀγαθὴ καὶ καλὴ γῆ καὶ ἀπέδωκε καρπὸν ἑκατονταπλασίονα τοῦ ἱεροῦ σπέρματος διὰ μέσου τῶν αἰώνων. «Προσεκληρώθη-σαν»,  ὡς ἀληθῶς, «τῷ Παύλῳ καὶ τῷ Σίλᾳ, τῶν τε σεβομένων Ἑλλήνων πολὺ πλῆθος» (Πράξ. ιζ΄, 4) καὶ οἱ Θεσσαλονικεῖς «ἐδέξαντο τὸν λόγον μετὰ πάσης προθυμίας... πολλοὶ μὲν οὖν ἐξ αὐτῶν ἐπίστευσαν, καὶ τῶν Ἑλληνίδων γυναικῶν τῶν εὐσχημόνων καὶ ἀνδρῶν οὐκ ὀλίγοι» (Πράξ. ιζ΄, 11-13). Εἰς τὴν πορείαν τοῦ χρόνου, τὸ πλῆθος τῶν Ἁγίων καὶ τῶν Μαρτύρων, μὲ προεξάρχοντα τὸν Μέγαν Δημήτριον, ἀπέδειξαν ὅτι «τὸ εὐαγγέλιον ἡμῶν οὐκ ἐγενήθη εἰς ὑμᾶς ἐν λόγῳ μόνον, ἀλλὰ καὶ ἐν δυνάμει καὶ ἐν Πνεύματι Ἁγίῳ καὶ ἐν πληροφορίᾳ πολλῇ» (Α΄ Θεσσ. α΄, 5). Αὐτῶν τῶν Ἁγίων ἀπόγονοι καὶ συνεχισταὶ εἶσθε καὶ σεῖς σήμερον, Ἱερώτατε ἀδελφὲ Ποιμενάρχα τῆς Ἐπαρχίας ταύτης κύριε Ἄνθιμε καὶ ὅλοι σεῖς οἱ Θεσσαλονικεῖς.

          Ἀκριβῶς, «ἕνεκα ἀληθείας καὶ δικαιοσύνης», λόγῳ τοῦ παρελθόντος καὶ τῆς πολυτίμου Ὀρθοδόξου χριστιανικῆς παρακαταθήκης της, ἡ πόλις σας πρέπει νὰ ἀναδεικνύηται πάντοτε καὶ νὰ προβάλληται ὡς ὁ ἑνωτικὸς δεσμὸς τῶν λαῶν τῆς Βαλκανικῆς, ἀλλὰ καὶ ὁλοκλήρου τοῦ Χριστιανικοῦ κόσμου, τοῦ προσερχομένου προσκυνηματικῶς «ἐκ πάντων τῶν περάτων» τῆς γῆς εἰς τὸ Ἱερὸν τοῦτο Σέβασμα, τὸν Ναὸν τοῦ Μεγαλομάρτυρος Δημητρίου, διὰ νὰ καταθέσῃ πόνον καὶ ἀγωνίαν καὶ δοκιμασίαν καὶ διὰ νὰ λάβῃ «ἀντίδωρον» μῦρον, χάριν, εὐλογίαν, προστασίαν.

          Σεῖς, οἱ σύγχρονοι Θεσσαλονικεῖς, ὑπὸ τὴν πνευματικὴν καθοδήγησιν τοῦ ἀξίου, τετιμημένου καὶ λογίου, τοῦ ἔργῳ καὶ λόγῳ διδασκάλου καὶ ποιμενάρχου σας, τῆς ὑμετέρας ἀγαπητῆς Ἱερότητος, ἀδελφὲ κύριε Ἄνθιμε, ὁ ὁποῖος καθημερινῶς ἀναλίσκεσθε καὶ κοπιάζετε διὰ τὴν πνευματικὴν καὶ εὐρυτέραν πρόοδον καὶ εὐημερίαν τοῦ εὐλογημένου λαοῦ σας καὶ διὰ τὴν διαφύλαξιν τῆς ἣν σᾶς ἐνεπιστεύθη ἡ Ἐκκλησία «παρακαταθή-κης», δηλαδὴ τοῦ ἱστορικοῦ χρέους τῆς ἱερουργίας τοῦ Μυστηρίου τῶν Μυστηρίων καὶ τῆς συνεχίσεως τῆς δημιουργικῆς καὶ εἰρηνικῆς συνυπάρξεως μετὰ πάντων τῶν ἰθυνόντων εὐθυνοφόρως, σεῖς, λέγομεν, οἱ σημερινοὶ Θεσσαλονικεῖς συνεχί-σατε ὑπερβαίνοντες μεγαλοψύχως καὶ ἐν πνεύματι ἀγαθῆς συνεργασίας καὶ χριστιανικῆς ἀγάπης κάθε ἐμπόδιον ἢ ἀμφισβήτησιν, πρὸς τὸ κοινὸν ὄφελος καὶ τὸ ἱερὸν συμφέρον.

          Ὁ ἑορτασμὸς τῆς μνήμης καὶ ἑορτῆς τοῦ πολιούχου τῆς Θεσσαλονίκης Ἁγίου ἂς ἀποτελέσῃ ἀληθῶς σταθμὸν ἐν τῇ ἀενάῳ πορείᾳ μέχρι τῆς συντελείας τῶν αἰώνων, ὥστε ἡ πόλις τοῦ Θερμαϊκοῦ, ἡ Βυζαντινὴ καὶ Ἑλληνικὴ Θεσσαλονίκη, νὰ  εἶναι πάντοτε τὸ κόσμημα τῆς Βαλκανικῆς, πόλις εἰρήνης καὶ ἑνότητος καὶ Ὀρθοδόξου μαρτυρίας.

          Ἡμεῖς τῇ Ὑμερμάχῳ Στρατηγῷ, ἐν τῇ Πόλει της ἑδρεύοντες, κατακολουθοῦντες, θὰ συνεχίσωμεν προστρέχοντες εἰς τὸν Ἅγιον Δημήτριον ἐν μυστικαῖς καὶ ἀλαλήτοις ἐντεύξεσιν, ἵνα ἐνισχύῃ καὶ προστατεύῃ τὸν εὐσεβῆ καὶ μεγαλουργὸν Ἑλληνικὸν Λαόν, πορευόμενον ἐν ταῖς ἐσχάταις ἡμέραις ἐν τῷ σταδίῳ τῆς δοκιμασίας, ἰσχύων καὶ ἐνισχύων ὁ Ἅγιος Δημήτριος ὥς ποτε τὸν ἀδύναμον καὶ καχεκτικὸν Νέστορα ἔναντι οἱουδήτινος νοητοῦ, ὁρατοῦ καὶ ἀοράτου Λυαίου.

          «Καὶ νῦν, Κύριε, πατὴρ ἡμῶν σύ, ἡμεῖς δὲ πηλός, ἔργα τῶν χειρῶν σου πάντες. Μὴ ὀργίζου ἡμῖν σφόδρα... Καὶ νῦν ἐπίβλεψον, ὅτι λαός σου πάντες ἡμεῖς» (Ἡσ. 64, 8-9). Ἀμήν.