Πνεῦμα θυσίας χάριν τῶν ἀδελφῶν μας - Γρηγόριος Μουσουρούλης

Κυριακή ΛΕ´ (Ἀπόκρεω)

Λόγος εἰς τόν Ἀπόστολον

Πνεῦμα θυσίας χάριν τῶν ἀδελφῶν μας

«Οὐ μή φάγω κρέα εἰς τόν αἰῶνα, ἵνα μή τόν ἀδελφόν μου σκανδαλίσω» (Α´Κορ. η´13)

˜˜˜˜˜˜˜˜

«Οὐ μή φάγω κρέα εἰς τόν αἰῶνα, ἵνα μή τόν ἀδελφόν μου σκανδαλίσω»

        Τά κρέατα τῶν ζώων πού εἶχαν προσφερθεῖ θυσία στά εἴδωλα ὀνομάζονταν «εἰδωλόθυτα». Αὐτά τά κρέατα στή συνέχεια διετίθεντο στήν ἀγορά γιά κατανάλωση. Κάποιοι ἀπό τούς χριστιανούς τῆς Κορίνθου ἀγόραζαν κι ἔτρωγαν ἀπό τά κρέατα αὐτά, χωρίς νά τούς ἐλέγχει ἡ συνείδηση ὅτι διαπράττουν ἁμαρτία. Καί τό ἔκαμναν αὐτό ὄχι ἀπό περιφρόνηση στό νόμο τοῦ Θεοῦ, ἀλλά διότι εἶχαν πίστη δυνατή καί φωτισμένη συνείδηση. Πίστευαν ὅτι ἕνας καί μόνος εἶναι ὁ ἀληθινός Θεός. Οἱ θεοί τῶν ἐθνῶν εἶναι ἀνύπαρκτοι. Καί ἑπομένως τά κρέατα τῶν ζώων πού προσφέρονταν θυσία στά εἴδωλα δέν ἦταν ἱερά.  Ἦταν ὅπως ὅλα τά ἄλλα κρέατα.   Αὐτή τήν πραγματικότητα κάποιοι ἄλλοι πιστοί δέν τήν ἄντεχαν. Αὐτοί ἐπειδή εἶχαν ἀσθε-νῆ πίστη καί ἀσθενῆ συνείδηση τά θεωροῦσαν ἱερά. Γι᾽αὐτό καί σκανδαλίζονταν ὅταν ἔβλεπαν τούς ἄλλους νά τά ἀγοράζουν ἀπό τό κρεοπωλεῖο καί νά τά καταναλώνουν σάν νά μή συμβαίνει τίποτε.Ἔρχεται λοιπόν ὁ Ἀπόστολος Παῦλος καί λέει στούς πνευματικά προοδευμένους χριστια-νούς: Ἔχω δικαίωμα νά τρώγω κρέατα, ἔστω κι ἄν προέρχονται ἀπό εἰδωλόθυτα. Ἄν ὅμως αὐτό τό δκαίωμά μου σκανδαλίζει τόν ἀδελφόν μου, τότε δέν θά βάλω ποτέ κρέας στό στόμα μου. Τά λόγια του αὐτά φανερώνουν τό πνεῦμα τῆς θυσί-ας πού τόν ἐνέπνεε καί μᾶς δίδουν τήν εὐκαιρία νά μελετήσουμε τό πνεῦμα αὐτό, πού τόσο πολύ χρειάζεται σέ ὅλους μας.

****

«Οὐ μή φάγω κρέα εἰς τόν αἰῶνα, ἵνα μή τόν ἀδελφόν μου σκανδαλίσω»

          Τό πνεῦμα τῆς θυσίας χάριν τῶν ἄλλων μᾶς τό ἔφερε τό Εὐαγγέλιο τοῦ Χριστοῦ. Στά προχριστιανικά χρόνια ἡ θυσία τῶν δικαιωμάτων κάποιου ὑπέρ τῶν ἄλλων ἀποτελοῦσε ἐξαίρεση. Ἀπό τότε ὅμως πού ἄνοιξαν οἱ οὐρανοί καί ἦρθε στή γῆ ὁ Κύριος τοῦ οὐρανοῦ καί τῆς γῆς, ἡ ἐξαίρεση πλέον ὁρίσθηκε ὡς κανόνας. Ἐγκαταστάθηκε στή γῆ νέα τάξη πραγμά-των. Ἐκεῖνος πού μέ τήν σταυρική του θυσία χάριν τῆς σωτηρίας μας ἐχάραξε τόν δρόμο τῆς θυσίας γιά τούς ἄλλους, ἔγινε τό πρότυπο καί τό παράδειγμα ὅλων. «Χριστός ἔπαθεν ὑπέρ ἡμῶν, λέγει ὁ Ἀπόστο-λος Πέτρος, ὑμῖν ὑπολιμπάνων ὑπογραμμόν ἵνα ἐπα-κολουθήσητε τοῖς ἴχνεσιν αὐτοῦ» (Α´Πέτρ. β´21). Ὁ Χριστός ἔπαθε γιά χάρη μας, χωρίς νά φταίξει σέ τίποτε, καί μᾶς ἄφησε τέλειο παράδειγμα πρός μίμη-ση, γιά νά ἀκολουθήσουμε ἀκριβῶς πάνω στά ἴχνη του.

          Αὐτό τό παράδειγμα τό μιμήθηκαν καί ἀκολού-θησαν μυριάδες ἀνθρώπων ἀπό τότε μέχρι σήμερα καί θά τό ἀκολουθοῦν μέχρι τῆς συντελείας τῶν αἰώνων. Εἴχαμε μάλιστα στό διάβα τῶν χριστιανικῶν αἰώνων καί περιπτώσεις χριστιανῶν πού ἔφθαναν στό σημεῖο νά πουλοῦν δούλους τούς ἑαυτούς τους, γιά νά προσφέρουν τά χρήματα πού θά ἔπαιρναν σέ φτωχούς καί πονεμένους. Ἄλλοι πάλι ὅπως οἱ Παραβολάνοι στήν Αἴγυπτο, μέ ἄμεσο κίνδυνο τῆς ζωῆς τους σέ καιρό ἐπιδημιῶν ἔτρεχαν κοντά στούς ἐπικίνδυνους ἀρρώστους καί τούς περιποιοῦνταν, τή στιγμή κατά τήν ὁποία οἱ συγγενεῖς τους, οἱ ἄνθρω-ποι τοῦ σπιτιοῦ τους, τούς ἐγκατέλιπαν κι ἔτρεχαν μακριά νά σωθοῦν. Στέκονταν κοντά τους μέχρι τήν τελευταία τους πνοή καί φρόντιζαν τά τοῦ ἐνταφια-σμοῦ τους. Ἄλλοι πάλι ἔλειωναν στά ἔργα τῆς προ-νοίας τῶν πτωχῶν καί ὀρφανῶν καί στήν περίθαλψη τῶν ἀσθενῶν, πράγμα πού συνεχίζεται μέχρι σήμερα μέ τρόπους θαυμαστούς.

****

          Τό πνεῦμα τῆς θυσίας χάριν τῶν ἄλλων εἶναι νίκη κατά τοῦ ἀτομισμοῦ. Τό ἐγώ μας συνήθως εἶναι ὅλο ἀπαιτήσεις καί διεκδίκηση δικαιωμάτων.  Ἡ φιλαυτία δέν ἀφήνει τόπο στήν ψυχή γιά θυσίες πρός χάρη τῶν ἄλλων, ἔστω κι ἄν αὐτοί εἶναι ἄνθρω-ποι πού ἔχουν τό ἴδιο αἷμα μέ μᾶς, ἄνθρωποι συγγε-νεῖς μας.  Αὐτή τήν τραγική πραγματικότητα τήν ζοῦ-με καθημερινά μέσα μας καί γύρω μας.  Οἱ ἄνθρωποι πού δέν ἔχουν σχέση μέ τήν Ἐκκλησία καί δέν ἔκα-μαν τό Εὐαγγέλιο πυξίδα τῆς ζωῆς τους, δέν θέλουν οὔτε νά ἀκούσουν γιά θυσίες. Μπροστά τους βλέ-πουν μόνο τά δικά τους συμφέροντα. Λατρεύουν τό ἐγώ τους. Δέν ἐνδιαφέρονται γιά τούς ἄλλους. Οἱ ἀληθινά πιστοί ὅμως, πού ἐμπνέονται ἀπό τό παρά-δειγμα τοῦ Κυρίου δέν εἶναι δοῦλοι τοῦ ψυχροῦ συμ-φέροντος καί τοῦ φθηνοῦ ἀτομισμοῦ. Βλέπουν κάθε βαπτισμένο χριστιανό ὡς μέλος τοῦ σώματός τους καί ἐνδιαφέρονται γιά τά προβλήματά του. Κάνουν δηλαδή ὅ,τι κάνουν τά μέλη ἑνός σώματος, τά ὁποῖα ἐνδιαφέρονται τό ἕνα γιά ὅλα τά ἄλλα καί ὅλα γιά τό ἕνα μέλος πού ἴσως πάσχει καί πονᾶ. Μέ τήν χάρη τοῦ Θεοῦ ὑπερνικοῦν τήν φιλαυτία καί ἐφαρμόζουν πάντοτε τόν θεόπνευστο λόγο: «Μή τά ἑαυτῶν ἕκαστος σκοπεῖτε, ἀλλά καί τά ἑτέρων ἕκαστος» (Φιλπ. β´4). Μή βλέπετε μόνο τά δικά σας θέματα. Στραφεῖτε καί πρός τούς ἄλλους. Δέν εἶσθε μόνοι σας στόν κόσμο.

Γιατί ὅμως εἶναι ἀπαραίτητο νά ἔχουμε ὅλοι μας αὐτό τό πνεῦμα;

****

        Ἡ ἄσκηση τοῦ πνεύματος τῆς θυσίας πρῶ-τα ἀπ᾽ ὅλα προλαμβάνει τά σκάνδαλα. Ἐφ᾽ ὅσον θέλω   νά εἶμαι σωστός ἄνθρωπος τοῦ Θεοῦ δέν ἔχω δικαίωμα νά ἀδιαφορῶ γιά τό ποιά ἐπίδραση θά ἔχει ἡ συμπεριφορά μου στούς ἄλλους καί νά ζῶ ὅπως θέλει καί ζητεῖ ὁ ἑαυτός μου. Ἡ ἀπουσία τοῦ πνεύματος τῆς θυσίας ἀπό τήν ζωή τῶν χριστιανῶν γίνεται αἰτία σκανδαλισμοῦ πολλῶν ψυχῶν.

        Ὁ Κύριος μᾶς λέγει ὅτι εἶναι μεγάλο καί φοβερό τό ἁμάρτημα τοῦ σκανδάλου. Τόσο με-γάλο καί φοβερό, ὥστε ὁ Ἴδιος νά μᾶς λέγει:  Αὐτός πού σκανδαλίζει τούς ἄλλους μέ τή ζωή, τά λόγια καί τή συμπεριφορά του εἶναι καλύτερο νά δέσει μιά μυλόπετρα στό λαιμό του καί νά καταποντισθεῖ στή θάλασσα. Νά πνιγεῖ καί νά χαθεῖ στήν ἄβυσσο τοῦ ὠκεανοῦ. (Ματθ. ιη´6). Καί ὁ Ἀπόστολος Παῦλος γιά νά παραστήσει τό φοβερό τοῦ ἐγκλήματος πού λέγεται σκάνδαλο, μᾶς λέγει σήμερα ὅτι μέ τό σκάνδαλο πού κά-μνεις, σπρώχνεις στήν καταστροφή καί στόν αἰώνιο θάνατο τόν ἀδελφό σου «δι᾽ὅν Χριστός ἀπέθανε» ( Ρωμ. ιδ´15).

*****

          Ἡ θυσία τῶν δικαιωμάτων μας χάριν τῶν ἄλλων ὄχι μόνο προλαμβάνει τό σκάνδαλο, ἀλλά φέρνει καί πολλές εὐλογίες. Ἡ πρὠτη ἀπ᾽αὐτές εἶναι ἡ εὐλογία τῆς πνευματικῆς οἰκοδομῆς τοῦ ἀσθενοῦς κατά τήν πίστη καί τήν συνείδηση ἀδελφοῦ μας. Ἀσκώντας αὐτό τό πνεῦμα τῆς θυσίας βοηθοῦμε τούς ἀδελφούς μας νά μποῦν στό δρόμο τοῦ Θεοῦ καί νά ἀναλάβουν μέ ἀποφασιστικότητα τόν ἀγώνα τοῦ πνευματικοῦ τους καταρτισμοῦ. Τῆς συμμόρφω-σης τῆς ζωῆς τους μέ τό θέλημα τοῦ Θεοῦ. Ἀρχίζο-ντας ἀπό τά ἁπλά καί ἐξωτερικά μέχρι τά βαθύτερα ἐσωτερικά θέματα τῆς πνευματικῆς ζωῆς.

        *****

        Ἡ δεύτερη εὐλογία τοῦ πνεύματος τῆς θυσίας, ἀδελφοί μου, ἀφορᾶ τόν ἴδιο τόν ἑαυτό μας. Τήν δική μας πνευματική προαγωγή.  Ὅταν ἀρνούνεθα στόν ἑαυτό μας μιά ἐπιθυμία του, ὅταν θυσιάζουμε μιά ὄρεξή μας,  ἕνα δικαίωμά μας, τότε κόβουμε τά θελήματά του. Καί μέ τόν τρόπο αὐτό ἡ θυσία τῶν δικαιωμάτων καί θελη-μάτων μας χάριν τῶν ἀδελφῶν μας γίνεται οὐσι-αστικά χάριν τοῦ Χριστοῦ μας, πού μᾶς ζητεῖ τήν θυσία αὐτή. Αὐτή ἡ πράξη μας ἀποτελεῖ μιά ἅγια πειθαρχία στό θέλημα τοῦ Θεοῦ. Εἶναι μιά μεγά-λη νίκη, μιά πολύ μεγάλη ἀρετή, ἀφοῦ εἶναι μίμη-ση τοῦ Χριστοῦ καί ὑποταγή στό θέλημα τοῦ Χρι-στοῦ. Ἑπομένως εἶναι πνευματική ἄνοδος, προα-γωγή στήν ἀρετή, τελείωση στήν κατά Χριστόν ζωή καί πολιτεία. Ἡ θυσία τῶν δικαιωμάτων μας δείχνει ὅτι ἔχουμε συλλάβει καλά τό νόημα τῆς χριστιανικῆς ζωῆς.  Ὅτι ὁ νοῦς καί ἡ καρδιά μας δέν εἶναι προσκολλημένα σ᾽ αὐτό τόν κόσμο τῆς ὕλης καί τῆς ματαιότητας, ἀλλά στόν οὐρανό. Ἡ θυσία αὐτή μαρτυρεῖ ὅτι ὁ Χριστός καί μόνο Αὐτός κυβερνᾶ καί βασιλεύει μέσα μας καί ἐμπνέει ὅλη τή ζωή μας.

        Τέλος μέ τήν θυσία αὐτή δοξάζεται ὁ Κύριος καί Θεός μας.

*****

«Οὐ μή φάγω κρέα εἰς τόν αἰῶνα, ἵνα μή τόν ἀδελφόν μου σκανδαλίσω»

         Ἀδελφοί μου! Ὁ αἰώνας μας εἶναι αἰώνας τοῦ ἄκρατου ὑλισμοῦ καί τοῦ ἀχαλίνωτου ἐγωϊσμοῦ. Εἶναι αἰώνας πού ἀγνοεῖ τά καθήκοντα καί μάλιστα τίς θυσίες καί διεκδικεῖ μόνο δικαι-ώματα καί ἐξουσίες. Ἐμεῖς ὅμως εἴμαστε χριστι-ανοί γιά νά ἀκολουθοῦμε τόν Χριστόν μας. Καί τοῦ Χριστοῦ μας ὅλη  ἡ ζωή ἦταν μιά συνεχής θυσία. Ὅπως συνεχής θυσία ἦταν ἡ ζωή τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων καί ὅλων τῶν Ἁγίων. Καί τοῦ Ἁγίου Πολυκάρπου Ἐπισκόπου Σμύρνης τοῦ ὁποίου τήν μνήμη ἑορτάζουμε σήμερα. Ἀπό τόν Χριστόν μας λοιπόν ἐμπνεόμενοι ἄς δεχόμαστε μέ εὐχαρίστηση καί χωρίς γογγυσμούς τίς θυσίες τῶν δικαιωμάτων μας χάριν τῶν ἀδελφῶν μας. Τότε ἡ ψυχή μας θά εἶναι γεμάτη χαρά καί ἀγαλλίαση καί θά ἑλκύει πλούσια τήν χάρη τοῦ Θεοῦ.  

Γρηγόριος Μουσουρούλης

 Κήρυγμα εις τον Καθεδρικό Ἱ. Ναό Ἀγίου Ἰωάννου, Ἀρχιεπισκοπῆς Κύπρου  23.02.2014