Πρότυπό μας ὁ Χριστός - Γρηγόριος Μουσουρούλης

Κυριακή Γ´Νηστειῶν

Λόγος εἰς τόν Ἀπόστολον

Πρότυπό μας ὁ Χριστός

«… ἔχομεν Ἀρχιερέα, … πεπειρασμένον κατά πάντα καθ’ ὁμοιότητα χωρίς ἁμαρτίας» (Ἑβρ. δ´15)

˜˜˜˜˜˜˜˜

«… ἔχομεν Ἀρχιερέα, … πεπειρασμένον κατά πάντα καθ’ ὁμοιότητα χωρίς ἁμαρτίας»

****

        Οἱ Ἑβραῖοι χριστιανοί διέτρεχαν ἕνα μεγάλο κίνδυνο. Ὄντας συνηθισμένοι στίς θυσίες τοῦ Νόμου τίς ὁποῖες πρόσφερεν ὁ ἀρχιερεύς καί οἱ ἱερεῖς τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, κινδύνευαν νά  μή ἐκτιμήσουν ὅσο ἔπρεπε τήν θυσία, τήν ὁποία πρόσφερε γιά τήν σωτηρία τοῦ κόσμου ὁ Ἐνανθρωπήσας Υἱός τοῦ Θεοῦ. Γι᾽αὐτό καί ὁ θεῖος Ἀπόστολος τούς λέγει: ὁ ἰδικός μας Ἀρχιερεύς δέν εἶναι ὅπως οἱ Ἀρχιερεῖς τοῦ Μωσαϊκοῦ Νόμου. Ὁ δικός μας Ἀρχιερεύς, ὁ Κύριος Ἰησοῦς Χριστός, εἶναι συμπαθής στίς ἠθικές καί φυσικές ἀδυναμίες μας. Μᾶς συμπαθεῖ καί μπορεῖ νά μᾶς βοηθήσει, διότι ἔχει ἀντιμετωπίσει πειρασμούς μέ ὅλους τούς τρόπους πού μπορεῖ νά δοκιμασθεῖ ἠ ἀνθρώπινη φύση. Ἔχει πειρασθεῖ ἐξ ὁλοκλήρου ὅμοια μέ ἐμᾶς, χωρίς νά ὑποπέσει σέ καμμιά ἁμαρτία, ἔστω καί τήν πιό μικρή. Ποιοί νά εἶναι ἆραγε οἱ πειρασμοί τοῦ Κυρίου; Πῶς τούς ἀντιμετώπισε; Τί σημαίνει αὐτό γιά ἐμᾶς; Τό θέμα εἶναι ἐνδιαφέρον. Ἔχει ἄμεση σχέση μέ τήν πνευματική μας πρόοδο καί προκοπή.  Εἶναι καί δύσκολο, γι᾽αὐτό καί θά καταβάλουμε τήν ἀνάλογη προσοχή.

****

«… ἔχομεν Ἀρχιερέα, … πεπειρασμένον κατά πάντα καθ’ ὁμοιότητα χωρίς ἁμαρτίας»

         Τό γεγονός ὅτι ὁ Κύριός μας ὡς ἄνθρωπος ἀντιμετώπισε πληθώρα πειρασμῶν, δέν πρέπει νά μᾶς ἐκπλήσσει, ἀδελφοί μου. Κάτι τέτοιο δέν εἶναι καθόλου παράξενο ἐφ᾽ὅσον, ὅπως λέγει ὁ Ἀπόστολος σέ ἄλλη ἐπιστολή του, ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ πῆρε μορφή δούλου καί ἔγινε ὅμοιος μέ τούς ἀνθρώπους (Φιλιπ. β´7). Ὡς Θεός βέβαια «ἀπείραστός ἐστι κακῶν» (Ἰακ. α´ 13). Ὁ Θεός εἶναι ἀπολύτως ἀδύνατον νά μπεῖ ποτέ σέ πειρασμό ἀπό κάτι κακό καί πονηρό. Ὡς ἄνθρωπος ὅμως ὁ Χριστός πειράζεται, δηλαδή δοκιμάζεται. «Φύσει καί ἀληθείᾳ γενόμενος ἄνθρωπος» κατά τήν πατερική ἔκφραση, νιώθει πείνα, δίψα, κόπους πόνους, δάκρυα, ἀγωνίες καί λύπες (Ματθ. δ´3).

Στόν Ἰησοῦν  ὑπάρχουν δύο φύσεις, δύο θελήσεις καί δύο ἐνέργειες. Ὡς ἄνθρωπος «προέκοπτε σοφίᾳ καί ἡλικίᾳ», ὅπως σημειώνει ὁ ἱερός Εὐαγγελιστής Λουκᾶς (β´52). Ἡ ἀνάπτυξη τῆς ἀνθρώπινης γνώσης  ἀκολούθησε τά στάδια πού ἀκολουθοῦν σέ ὅλους τούς ἀνθρώπους, μέ τόν σχηματισμό κρίσεων καί συλλογισμῶν, μέ τήν διαφορά ὅτι εἶναι ἀπαλλαγμένος ἀπό κάθε πλάνη.

        Μέ τήν ὑποστατική ἕνωση τῶν δύο φύσεων τοῦ Χριστοῦ καί τήν ἀντίδοση τῶν ἰδιωμάτων, ὅπως λέμε στή δογματική, «ὁ Θεός Λόγος οἰκειοῦται τά ἀνθρώπινα», κατά τήν ἔκφραση τοῦ ἱεροῦ Δαμασκηνοῦ. Ὁ ἄϋλος καί ἄκτιστος Θεός «ἐπί τῆς γῆς ὤφθη καί τοῖς ἀνθρώποις συνανεστράφη». Ἐπειδή ὡς Θεός ἦταν ἀδύνατο νά πεθάνει, γι᾽αὐτό ἔγινε ἄνθρωπος, ὥστε μέ τόν θάνατό του νά σώσει τήν ἀνθρωπότητα.

        Οἱ πειρασμοί τοῦ Κυρίου μας ὡς ἄνθρώπου ἦταν πολλοί, μεγάλοι καί ἰσχυροί Οἱ πειρασμοί αὐτοί προέρχονταν ἀπό τόν Διάβολο, ἀπό τούς ἐχθρούς ἀλλά καί ἀπό τούς φίλους Του.

        Ὁ «σατανᾶς, ὁ πλανῶν τήν οἰκουμένην ὅλην» (Ἀποκ. ιβ´9) κατά τόν λόγο τῆς Ἀποκαλύψεως, βρῆκε πολλές εὐκαιρίες νά ἐπιτεθεῖ ἐναντίον  του. Μηχανεύτηκε πολλούς καί διάφορους τρόπους γιά νά ματαιώσει καί νά ἀνατρέψει τό ἔργο τοῦ Σωτῆρος Χριστοῦ. Νόμισε πώς μιά τέτοια ἐξαιρετική εὐκαιρία ἦταν ἡ τεσσαρακονθήμερη περίοδος τῆς νηστείας τοῦ Κυρίου μετά τήν Βάπτισή Του στόν Ἰορδάνη. Ἐκεῖ στήν ἔρημο δόθηκε ἡ πιό σκληρή μάχη στήν ἱστορία τοῦ κόσμου. Ἡ ἐπίθεση ἦταν τριπλή, ὅπως καί ἡ μάχη πού συνήφθη μεταξύ τῶν δύο ἀντιπάλων. Ἡ ἔφοδος ἦταν γεμάτη πονηρία καί πανουργία, πλήν ὅμως ἡ ἄμυνα ἦταν παντοδύναμη.

        Ὁ Κύριος Ἰησοῦς ἦταν «πεπειρασμένος» καί ἀπό τούς ἐχθρούς Του. Ἀπό τούς ἐχθρούς του πολεμήθηκε μέ λύσσα. Διώχθηκε, ὑβρίστηκε, σταυρώθηκε. Ἡ ζωή του ὁλόκληρη ἦταν συνεχής καί ἀδιάλειπτος διωγμός. Μιά ἀτελείωτη δοκιμασία. Ἦταν ἕνας σταυρός πρίν ἀπό τή σταύρωση. Κανένας ἄνθρωπος μέσα στή ν ἱστορία δέν χτυπήθηκε ἀπό τήν κακία τῶν ἀνθρώπων τόσο, ὅσο ὁ Ἰησοῦς.

        Στούς πειρασμούς τοῦ Χριστοῦ εἶχαν μερίδιο καί οἱ φίλοι Του. Οἱ ἄνθρωποι οἱ δικοί Του. Τότε πού προέλεγε στούς Μαθητές του ὅτι θά πάθει πολλά ἀπό τούς ἐχθρούς του καί θά σταυρωθεῖ ὁ Πέτρος» ἄρχισε νά τοῦ λέει σέ τόνο ζωηρό: «Ἵλεώς σοι, Κύριε· οὐ μή ἔσται σοι τοῦτο» (Ματθ. ιστ´22). Δηλαδή:  ὁ Θεός νά φυλάει, Κύριε. Ὄχι! Νά μή γίνει αὐτό πού μᾶς λές!... Ὁ Πέτρος ἐκείνη τή στιγμή, χωρίς νά τό καταλαβαίνει, ἔγινε ὄργανο τοῦ διαβόλου· γι᾽αὐτό καί ὁ Κύριος τον ἀποπέμπει μέ αύστηρότητα λέγοντάς του: «ὕπαγε ὀπίσω μου σατανᾶ· σκάνδαλόν μου εἶ» (Ματθ. ιστ´23).

        Πῶς ἀντιμέτωπισε τούς πειρασμούς του ὁ Κύριος;

*****

        Οἱ πειρασμοί τοῦ Κυρίου, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, ἦταν ἐξωτερικοί. Καί ἦταν ἐξωτερικοί, διότι ὁ Χριστός μας ἦταν ἀπαλλαγμένος ἀπό κάθε ἐσωτερικό μολυσμό. Δέν εἶχε τήν ροπή πρός τό κακό πού ἔχουμε ἐμεῖς οἱ ἄνθρωποι. Ὡστόσο πολέμησε ἐνδεδυμένος τήν ἀνθρώπινη φύση. Καί ἀπό τήν πάλη αὐτή «ἐξῆλθε νικῶν καί ἵνα νικήσῃ» (Ἀποκ. στ´2). Ἄλλωστε εἶχε πεῖ στούς Μαθητές Του: Ἔρχεται ὀ τοῦ κόσμου τούτου ἄρχων καί ἐν ἐμοί οὐκ ἔχει οὐδέν» (Ἰω. ιδ´29).  Ἡ νίκη τοπυ Κυρίουμμας Ἰησοῦ Χριστοῦ εἶναι μοναδική. Νίκη μέ τήν ὁποία δέν μπορεῖ νά συγκριθεῖ καμμία ἄλλη νίκη. Ὁ Χριστός συντρίβει τά ὅπλα τοῦ ἐχθροῦ καί τόν ἐξουδετεώνει μέ τήν πιό μεγάλη εὐκολία. Στό πρόσωπο τοῦ Χριστοῦ μας ἐπαληθεύουν τά προφητικά λόγια τοῦ θεοῦ πρός τόν διάβολο μετά τήν παρακοή τῶν πρωτοπλάστων: «αὐτός σου τηρήσει κεφαλήν» (Γεν. γ´15) Ὁ Μεσσίας, ὁ ἀπόγονος τῆς δευτέρας Εὔας, τῆς Παναγίας θά σοῦ συντρίψει τό κεφάλι. Θά σοῦ δώσει τό τελικό θανατηφόρο κτύπημα. Θά σοῦ ἀφαιρέσει γιά πάντα τή δύναμή σου. Καί ὁ Υἱός τῆς Παρθένου ἀποδεικνύεται ὁ Νικητής πού δέν ἐγνώρισε οὔτε θά γνωρίσει ποτέ ἧττα. Εἶναι καί θά εἶναι ὁ αἰώνιος καί ἀήττητος νικητής.

        Ὁ Ἰησοῦς ὡς θεάνθρωπος, εἶναι ἀπόλυτα ἀναμάρτητος καί ἅγιος. Αὐτή εἶναι καί ἡ πεποίθηση τῶν Μαθητῶν Του. Τρία ὁλόκληρα χρόνια ἔζησαν κοντά Του καί μποροῦν νά τό βεβαιώσουν. Ὁ Πέτρος διακηρύσσει ὄτι ὁ Χριστός  δέν ἔκαμε ποτέ καμμιά ἁμαρτία, οὔτε βρέθηκε δόλος ἤ ψέμα στό στόμα του(Α´Πέτρ. β´22). Καί ὁ Ἰωάννης βεβαιώνει ὅτι «ἁμαρτία ἐν αὐτῷ οὐκ ἔστιν» (Α´Ἰω. γ´5). Σύμφωνα τώρα μέ τήν ὁμολογία τοῦ θείου Παύλου ὁ Κύριος Ἰησοῦς, ὁ Μέγας Ἀρχιερεύς μας εἶναι «ὅσιος, ἄκακος, ἀμίαντος, κεχωρισμένος τῶν ἁμαρτωλῶν καί ὑψηλότερος τῶν οὐρανῶν γενόμενος» (Ἑβρ. ζ´26). Ἄλλωστε κανένας ποτέ ἀπό τούς ἀνθρώπους δέν ἐτόλμησε νά ὑποβάλει τό ἐρώτημα: «Τίς ἐξ ὑμῶν ἐλέγχει με περί ἁμαρτίας;» (Ἰω. η´46).  Ποιός ἀπό σᾶς ἐξετάζοντας καί ἐλέγχοντας τήν ζωή μου, μπορεῖ νά ἀποδείξει ὅτι ἔχω κάνει ἔστω καί τήν παραμικρή ἁμαρτία;

        Ὁ  Ἰησοῦς ἦταν ἀδύνατο νά ἁμαρτήσει, γιατί ἀντλοῦσε χάρη ἀπό τόν ἄπειρο πλοῦτο τῆς θεότητος. Οἱ ἄνθρωποι μέ ἱδρώτα καί κόπο καί ἄσκηση κατορθώνουν τό καλό καί ἀποφεύγουν τό κακό. Στόν Κύριο Ἰησοῦ ἡ κλίση στό καλό ἦταν φυσική. Φυσική καί ἡ ἀπόκρουση τοῦ κακοῦ. Δέν εἶχε καθόλου τήν ἁμαρτητική ροπή κι ἐπιθυμία πού ἔχουμε ὅλοι οἱ ἄνθρωποι. Ὁ Κύριος Ἰησοῦς ξεπερνᾶ ὅλους τούς ἁγίους. Εἶναι Πανάγιος. Εἶναι πάνσοφος, Παντοδύναμος καί Πανάγαθος. Δέχεται τίς καταιγίδες τῶν πειρασμῶν, ἀλλά μένει ἀνέπαφος καί ἀπρόσβλητος.       

Τί σημασία ἔχουν ὅλα αὐτά γιά ἐμᾶς.

****

        Ὡς ἄνθρωποι φιλαμαρτήμονες δεχόμαστε πιεστικές τίς ἐπιθέσεις τοῦ πονηροῦ. Μαζί του συμμαχεῖ ὁ κακός ἑαυτός μας καί ὁ κόσμος τῆς ἁμαρτίας. Καί τότε ὁ ἀγώνας γίνεται σκληρός. Μποροῦμε νά νικήσουμε τούς πειρασμούς;  Μποροῦμε. Διότι ἡ  νικηφόρα δύναμη τοῦ Χριστοῦ εἶναι δυνατόν διά τῶν ἱερῶν Μυστηρίων τῆς Ἐκκλησίας μας νά γίνεται καί δική μας δύναμη. Ὅσοι ἀγαποῦν μέ ἀληθινή, ἔμπρακτη ἀγάπη τόν νικητή τοῦ διαβόλου Ἰησοῦν, ὅσοι τόν πλησιάζουν μέ ταπείνωση ψυχῆς στό Μυστήριο τῆς Ἱερᾶς Ἐξομολογήσεως, ὅσοι ἑνώνονται μαζί του σέ ἕνα σῶμα μέ τήν Θεία Κοινωνία, ὅσοι μέ πνεῦμα μαθητείας μελετοῦν τόν ζωοποιό λόγο του, ὅσοι μέ τήν πίστη καί τήν προσευχή ἀντλοῦν ἀπό τήν χάρη του, ὅσοι μέ ἐγρήγορση φοροῦν τήν πανοπλία τοῦ Θεοῦ δέν δειλιάζουν, καθώς τούς πλησιάζει ἀγέρωχος ὁ πειραστής ἐχθρός. Αὐτοί φρουροῦνται ἀπό τήν εἰρήνη τοῦ Θεοῦ τήν «πάντα νοῦν ὑπερέχουσαν» (Φιλιπ. δ´7). Ζοῦν μέ τό αἴσθημα τῆς ἀσφαλείας, πού τούς χαρίζει ἠ συναίσθηση ὅτι «μείζων ὁ ἐν ἡμῖν ἤ ὁ ἐν τῷ κόσμῳ» (Α´Ἰω. δ´4). Γνωρίζουν ὅτι ὁ Κύριος ἐνίκησε τόν πονηρό, τόν ἀφόπλισε καί τόν ἐθεάτρισε πάνω στό Σταυρό. Γι᾽αὐτό καί στίς εἰσηγήσεις τοῦ πονηρφοῦ ἀπαντοῦν μέ ἀνδρεία καί μέ ἀγανάκτηση ΟΧΙ.

*****

«… ἔχομεν Ἀρχιερέα, … πεπειρασμένον κατά πάντα καθ’ ὁμοιότητα χωρίς ἁμαρτίας»

         Ὁ Θεός μας, ἀδελφοί, εἶναι παντοδύναμος. καί κοντά του δέν διατρέχουμε κανένα κίνδυνο. Μέ τήν δύναμη τοῦ Ζωοποιοῦ Σταυροῦ μποροῦμε νά ἀναδειχθοῦμε νικητές. Νά σηκώνουμε τά μάτια καί τίς καρδιές μας στόν οὐρανό, νά ζητοῦμε τήν συμμαχία τοῦ Κυρίου μας, νά ἀντικρούουμε τίς εἰσηγήεις τοῦ πονηροῦ καί θά βλέπουμε νά ἐξουδετερώνονται οἱ παγίδες του, νά ἀστοχοῦν τά βέλη του ἡ πολιορκία νά λύεται. Ὁ πειραστής νά φεύγει. Καί θά μένει τελικά στήν καρδιά μας ἡ εἰρήνη καί ἡ χαρά τῆς νίκης.

Γρηγόριος Μουσουρούλης

Κήρυγμα εις τον Καθεδρικό Ἱ. Ναό Ἀγίου Ἰωάννου, Ἀρχιεπισκοπῆς Κύπρου  23.03.2014