Τό τιμημένο ὄνομα - Γρηγόριος Μουσουρούλης

Κυριακή τῆς Σαμαρείτιδος

Λόγος εἰς τόν Ἀπόστολον

Τό τιμημένο ὄνομα

« ... χρηματίσαι τε πρῶτον ἐν Ἀντιοχείᾳ τούς μαθητάς χριστιανούς» (Πράξ. ια´26)

˜˜˜˜˜˜˜˜

« ... χρηματίσαι τε πρῶτον ἐν Ἀντιοχείᾳ τούς μαθητάς χριστιανούς»

****

        Οἱ μαθητές τοῦ Κυρίου, λέγει ὁ Ἀπόστολος, γιά πρώτη φορά ὀνομάσθηκαν χριστιανοί στήν πόλη τῆς Ἀντιοχείας. Οἱ ἐθνικοί κάτοικοι τῆς πόλεως αὐτῆς ἔδωκαν περιφρονητικά αὐτό τό  παρωνύμιο στούς μαθητές τοῦ Κυρίου προκει­μένου νά τούς διακρίνουν ἀπό τούς Ἰουδαίους πού κατοικοῦσαν στόν τόπο  τους.  Αὐτό τώρα τό παρωνύμιο, τό «παρατσούκλι» δηλαδή,  οἱ πιστοί τόν δεχθήκαμε μέ χαρά καί ὑπερηφάνεια. Τό μεταβάλαμε σέ λάβαρο τιμῆς καί δόξας. Ἀπό τότε μέχρι σήμερα ἑκατομμύρια καί δισεκατομ­μύρια ἀνθρώπων ἔφεραν καί φέρουν τό ὄνομα «χριστιανός» μέ βαθιά συγκίνηση καί ἱερή καύχηση. Καί ἐμεῖς, ἀδελφοί μου, τό τιμημένο αὐτό ὄνομα τό φέρουμε ἀπό τήν μικρή μας  ἡλικία. Γνωρίζουμε ὅμως τί σημαίνει τό ὄνομα χριστιανός; Δυστυχῶς πολλοί δέν τό γνωρίζουν. Τό ἔχουν μόνο ἐκ παραδόσεως. Στίς ἡμέρες μας τό ὄνομα χριστιανός ξεθώριασε γιά πολλούς. Εἶναι ἀνάγκη λοιπόν οἱ χριστιανοί νά ἐνθυμη­θοῦμε τήν ἰδιότητά μας. Νά βροῦμε τό δρόμο μας, νά ἀνακαλύψουμε τό χαμένο ἑαυτό μας. Γι᾽ αὐτό σήμερα ἰδοῦμε: Πρῶτον ποιά εἶναι ἡ ἔννοια τοῦ ὀνόματος χριστιανός καί δεύτερον ποιές  ὑποχρεώσεις δημιουργοῦν­ται γιά ἐκείνους πού φέρουν τό τιμημένο αὐτό ὄνομα.

****

«... χρηματίσαι τε πρῶτον ἐν Ἀντιοχείᾳ τούς μαθητάς χριστιανούς»

*****

        Ὅταν λέμε ὅτι αὐτός ὁ ἄνθρωπος εἶναι χρι­στιανός, ἐννοοῦμε ὅτι πιστεύει στόν Χριστό. Ἔχει ταχθεῖ κάτω ἀπό τή σημαία τοῦ Χριστοῦ καί εἶναι πιστός στόν Χριστό. Χριστιανός εἶναι ἐκεῖνος πού ἀκολουθεῖ τόν Χριστό καί τήν διδασκαλία του. Ἐκεῖνος πού ἀνήκει στόν Χριστό καί κάθε τι πού ἔχει τό ὀφείλει σ᾽Αὐτόν. Χριστιανός εἶναι ἐκεῖνος πού ἀγαπᾶ τόν Χριστό περισσότερο ἀπό κάθε ἄλλο πρόσωπο ἤ πράγμα πάνω στή γῆ. Εἶναι ὁ ἄνθρωπος ἐκεῖνος πού εἶναι ἕτοιμος νά θυσιάσει τά πάντα γιά τόν Χριστό. Γιά τόν χριστιανό ὁ Χριστός εἶναι τό πολυτιμότερο, τό ἁγιότερο τό πιό ἀγαπητό πρόσωπο. Ἔτσι ἔβλεπαν καί πίστευαν τόν Χριστό οἱ χριστιανοί τῆς Ἀντιοχείας. Καί ἀπ᾽αὐτή τή στάση τους παρακινήθηκαν οἱ κάτοικοι τῆς πόλεως νά τούς δώσουν τό ὄνομα αὐτό.

        Ὅμως ὁ Ἰησοῦς ὑπῆρξε ὁ κατ᾽ἐξοχήν «χριστός Κυρίου». Εἶναι δηλαδή ἐκεῖνος πού κατά μοναδικό καί τέλειο τρόπο ἐχρίσθηκε ἀπό τόν οὐράνιο Πατέρα του μέ τό Ἅγιο Πνεῦμα καί ἔγινε «πλήρης χάριτος καί ἀληθείας» (Ἰω. α´14) Γε­μά­τος χάρη μέ τήν ὁποία τότε θαυματουργοῦσε καί τώρα μᾶς ἀναγεννᾶ, καί γεμάτος ἀλήθεια, μέ τήν ὁποία μᾶς φωτίζει καί μᾶς διδάσκει. Καί «ἐκ τοῦ πληρώματος αὐτοῦ ἡμεῖς πάντες ἐλάβομεν» (Ἰω. α´16). Ἀπό τόν πλοῦτο τῶν δωρεῶν πού ἔχει ὡς «χριστός Κυρίου», πήραμε ὅλοι ἐμεῖς οἱ χριστι­ανοί. Πιό ἁπλά ὅλα αὐτά σημαίνουν ὅτι ὁ Χριστός εἶναι ὁ Μεσσίας, εἶναι ὁ Λυτρωτής καί ὁ Σωτήρας ὅλου τοῦ κόσμου. Εἶναι ὁ ἀληθινός Υἱός τοῦ Θεοῦ, πού ἔγινε ἄνθρωπος γιά νά σώσει τόν κόσμο.

        Ἑπομένως χριστιανός εἶναι ἐκεῖνος πού πιστεύει καί ἀναγνωρίζει τόν Χριστό ὡς τόν μοναδικό Σωτήρα καί Λυτρωτή δικό του ἀλλά καί ὅλου τοῦ κόσμου. Πιστεύει καί ὁμολογεῖ ἐκεῖνο πού ἔλεγεν ὁ Ἀπόστολος Πέτρος στούς Φαρι­σαί­ους: «Οὐκ ἔστι ἐν ἄλλῳ οὐδενί ἡ σωτηρία» (Πραξ. δ´12). Δέν ὑπάρχει κάτω ἀπό τόν οὐρανό καί πάνω σ᾽ ὅλη τή γῆ ἐκτός ἀπό τό ὄνομα τοῦ Ἰησοῦ κανένα ἄλλο ὄνομα τό ὁποῖο νά ἔχει δώσει ὁ Θεός στούς ἀνθρώπους καί νά ἔχει ὁρίσει ὁ ἴδιος ὅτι μόνο μέ αὐτό μποροῦμε νά σωθοῦμε ὅλοι ἐμεῖς. Συνεπῶς μόνον αὐτόν τόν Ἰησοῦν ὀφείλουμε νά ἐγκολπωθοῦμε ὡς Σωτήρα.

Γι᾽αὐτό ἀκριβῶς ὁ πιστός χριστιανός ἀγαπᾶ τόν Χριστό μέ θερμότητα τῆς ψυχῆς καί τόν ἀκολουθεῖ πιστά καί εἶναι δικός του.

        Γι᾽αὐτό καί οἱ πρῶτοι χριστιανοί, ὅταν ὁδη­γοῦνταν στά δικαστήρια ἤ στό μαρτύριο, ἕνα πράγμα φώναζαν καί διακήρυτταν: «χριστιανός εἰμι». Μέσα σ᾽αὐτές τίς δύο λέξεις περιελάμβαναν ὅλα ὅσα ἤθελαν νά εἰποῦν. Ἔτσι μέ μιά λέξεη, λκέγει ὁ ἱερός Χρυσόστομος, ἐδίδασκαν καί ποιοί ἦσαν καί σέ ποιόν ἀνῆκαν καί τί ἔκαμναν. Αὐτή λοιπόν εἶναι, ἀδελφοί μου, ἡ σπουδαία καί βαθιά ἔννοια τοῦ ὀνόματος χριστιανός. Καί ὅταν λέμε «εἶμαι χριστιανός» νά σκεπτόμαστε ὅλα αὐτά τά μεγάλα καί σπουδαῖα δωρήματα.

*****

        Ἔτσι θά μπορέσουμε νά ἀνταποκριθοῦμε καί στίς ὑποχρεώσεις τίς ὁποῖες μᾶς δημιουργεῖ τό «ἡγιασμένον» ὄνομά μας. Ποιές εἶναι αὐτές;

        Τό πιό βασικό καί θεμελιακῆς σημασίας εἶ­ναι ἐκεῖνο γιά το ὁποῖο ὁ Ἅγιος Ἰγνάτιος ὁ θεοφό­ρος παρακαλοῦσε τούς πιστούς νά κάνουν γι᾽ αὐτόν. Προσεύχεσθε, τούς ἔλεγε, «ἵνα μή μόνον λέγωμαι χριστιανός, ἀλλά καί νά εὑρεθῶ».  Ἐκεῖ­νο λοιπόν πού ἔχει σημασία εἶναι νά μή λεγό­μαστε μόνον χριστιανοί, ἀλλά νά ἀποδεικνυ­όμα­στε πάνω στά πράγματα ὅτι εἴμαστε. Ἡ ζωή καί ἡ διαγωγή μας νά εἶναι ἀντάξια τοῦ ὀνόματός μας Καί ἐπειδή εἶναι μεγάλο τό ὄνομά μας, γι᾽αὐτό μεγάλη, ὑψηλή καί ἅγια πρέπει νά εἶναι ἡ διαγωγή μας στήν καθημερινή μας ζωή. Ὁ ἀπολογητής τῶν πρώτων χριστιανικῶν χρόνων Ἀριστείδης γράφει γιά τό πῶς ἐφέροντο οἱ χριστιανοί τῆς ἐποχῆς του καί μᾶς δείχνει πῶς πρέπει νά  εἴμαστε πάντοτε οἱ χριστιανοί. «Οἱ χριστιανοί, λέγει, δέν κάνουν στούς ἄλλους ὅσα δέν θέλουν ν ά γίνουν σ᾽ αὐτούς. Ἐκείνους πού τούς ἀδικοῦν τούς παρηγοροῦν καί τούς ἔχουν προσφιλεῖς καί  ἀγαπητούς.... τούς ἐχθρούς τους φροντίζουν νά τούς εὐεργετοῦν. Εἶναι πρᾶοι καί ἐπιεικεῖς... ζοῦν μέ τέλεια ταπεινότητα καί καλο­καγαθία. Ψέματα δέν λένε ποτέ. Δέν παραβλέ­πουν χήρα καί ὀρφανό παιδί δέν τό κάνουν νά λυπᾶται. Ἐκεῖνος πού ἔχει προσφέρει στόν ἄλλον πού δέν ἔχει, χωρίς νά ὑπολογίζει καί νά περιμέ­νει ἀνταπόδοσιν ἤ ἀνταλλάγματα.

        Ὅλα αὐτά βέβαια δέν εἶναι τίποτε ἄλλο παρά ἡ ἐφαρμογή τῶν ἐντολῶν τοῦ Κυρίου καί μάλιστα τῆς μεγάλης ἐντολῆς τῆς ἀγάπης πρός τόν πλησίον. Ἄλλωστε ὁ ἴδιος μᾶς ἐτόνισε ὅτι«ἐν τούτῳ γνώσονται πάντες ὅτι ἐμοί μαθηταί ἐστε, ἐάν ἀγάπην ἔχητε ἐν ἀλλήλοις» (Ἰω. ιγ´35). Ἡ ἀγάπη εἶναι ἡ βασική ὑποχρέωσή μας ὡς χριστι­ανῶν. Ἀγάπη πρός τόν Θεόν καί πρός τόν πλησίον. Ἀγάπη πρός τόν πλησίον ὄχι διότι συμπονοῦμε ἐκεῖνον πού πάσχει, ὄχι γιατί συγκι­νούμαστε ἀπό τήν δυστυχία του, ἀλλά διότι ὁ Χριστός μᾶς τό ζητᾶ καί διότι καί ὁ ἄλλος εἶναι ἀδελφός μας. Εἶναι εἰκόνα τοῦ Θεοῦ. Φέρει καί αὐτός τό ἴδιο μέ ἐμᾶς τιμημένο ὄνομα τοῦ χριστι­ανοῦ.

        Ὁ σωστός χριστιανός εἶναι ἄνθρωπος εἰλι­κρινής. Ἡ εἰλικρίνεια στίς σχέσεις του μέ τούς ἄλλους  εἶναι βασική ὑποχρέωση τοῦ χριστιανοῦ. Ἡ εὐλογημένη αὐτή ἀρετή ἰδιαιτέρως στίς ἡμέρες μας εἶναι ἀνάγκη νά διακρίνει τούς χριστιανούς. Ἡ ἀνειλικρίνεια καί ἡ κρυψίνοια εἶναι μιά τρομερή πληγή τῆς ἐποχῆς μας. Ὅλος ὁ κόσμος σήμερα φοράει προσωπίδες καί κρύβει τά πραγματικά του αἰσθήματα. Οἱ ἄνθρωποι δυστυχῶς ὑποψιά­ζονται ὁ ἕνας τόν ἄλλο. Φοβοῦνται ἀκόμη καί τούς δικούς τους. Ἡ  χριστιανική εὐθύτης ἀπου­σιάζει. Αὐτές οἱ κλαταστάσεις μπορεῖ νά δικαιλο­γοῦνται γιά τούς ἀνθρώπους πού δέν ἔχουν σχέση μέ τόν Χριστό, μέ τήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία Του. Δέν δικαιολογοῦνται ὅμως γιά τούς χριστι­ανούς. Οἱ πιστοί ὀφείλουμε νά εἴμαστε κρύσταλ­λο, νερό γάργαρο. Τά λόγια μας νά εἶναι χρυσά­φι. Χωρίς σκουριά καί περιττά στοιχεῖα. Νά μπο­ροῦν οἱ ἄλλοι νά στηρίζονται στά λόγια μας.     Ὑποχρέωση τοῦ πιστοῦ χριστιανοῦ εἶναι ἡ ἀκεραιότητα τοῦ χαρακτήρα. Ὁ πιστός χριστιανός ἔχει ὑποχρέωση νά εἶναι πάντοτε ἀκέραιος. Ἀκέ­ραιος  στά θέματα τῆς οἰκογενειακῆς ζωῆς. Ἀκέ­ραιος στήν ὑπόθεση τῆς δικαιοσύνης. Νά μή θυσιάζει ποτέ τό δίκαιο χάριν τῶν συμφερόντων του. Νά εἶναι ἀκέραιος σέ κάθε του ἀναστροφή. Ἀκηλίδωτος ὅσο εἶναι κατορθωτό στήν ἀνθρώ­πινη φύση καί δύναμη.

****

«... χρηματίσαι τε πρῶτον ἐν Ἀντιοχείᾳ τούς μαθητάς χριστιανούς»

          Ἀδελφοί μου, τό ὄνομα τοῦ χριστιανοῦ ἔχει χαρακτηρισθεῖ ὡς «τό πρῶτον καί ἐξαίρετον», ὡς «ἡγιασμένον», ὡς «αἰώνιον», ὡς «θεοφιλές». Ἄς προσέξουμε νά μή τό συνηθίσουμε σήμερα πού ὅλοι λεγόμαστε χριστιανοί. Ἄς συνηθίσουμε ὅταν τό προφέρουμε, νά αἰσθανόμαστε τό περιεχόμενό του. Καί κυρίως νά ἀνταποκρινόμαστε στίς ὑποχρεώσεις τῆς ζωῆς πού ἐπιβάλλει. Τότε δέν ὑπάρχει ἀμφιβολία ὅτι καί στήν ἐποχή μας, ὅσο μποροῦμε, θά τό δοξάσουμε καί ἐμεῖς, ὅπως τό ἐδόξασαν καί ἐκεῖνοι, πού στήν ἀρχή τό ἔκαμαν ἰδικό τους. Αὐτό θά εἶναι μεγάλη χαρά καί εὐλογία γιά τόν καθένα καί γιά ὅλους μας.  

Γρηγόριος Μουσουρούλης