Ὁμιλία τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου Βαρθολομαίου μετὰ τὸ πέρας τοῦ Ἑσπερινοῦ εἰς τὸ Ἱερὸν Προσκύνημα τοῦ Ἁγίου καὶ Θαυματουργοῦ Σπυρίδωνος ἐπί τῇ Ἐτησίᾳ Μνήμῃ Αὐτοῦ

Ὁμιλία

 τῆς Α. Θ. Παναγιότητος

 τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου

 κ. κ. Βαρθολομαίου

 μετὰ τὸ πέρας τοῦ Ἑσπερινοῦ

 εἰς τὸ Ἱερὸν Προσκύνημα

 τοῦ Ἁγίου καὶ Θαυματουργοῦ Σπυρίδωνος

 ἐπί τῇ Ἐτησίᾳ Μνήμῃ Αὐτοῦ

(11 Δεκεμβρίου 2014)

«Εἰρήνη ὑμῖν πᾶσι τοῖς ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ» (Α΄ Πέτρ. ε΄ 14), ἐπαναλαμβάνομεν μετὰ Πέτρου τοῦ Πρωτοκορυφαίου Ἀποστόλου καὶ ἡμεῖς, πρὸς ἐσᾶς, εὐλογημένοι Ὀρθόδοξοι Κερκυραῖοι, πανηγυρίζοντες τὴν μνήμην τοῦ ἀγαπήσαντος τὸν Χριστὸν καὶ κατοχυρώσαντος μετὰ καὶ τῶν λοιπῶν Θεοφόρων Πατέρων τῆς Α΄ ἐν Νικαίᾳ Οἰκουμενικῆς Συνόδου τὴν Ὀρθόδοξον Πίστιν μας καὶ τὸ δόγμα της. Ἡ μνήμη τοῦ πολιούχου καὶ προστάτου σας Ἁγίου Σπυρίδωνος τοῦ θαυματουργοῦ μᾶς προσεκάλεσεν εἰς πνευματικὴν συνάθροισιν εἰς τὸν Ἱερόν του Ναόν, ὅπου οἱ πατέρες σας τὸν ὕμνησαν καὶ τὸν ὑμνοῦμε σήμερον καὶ ἡμεῖς, ἐπικαλούμενοι τὴν βοήθειαν καὶ προστασίαν του καὶ προσδοκῶντες τὸ θαῦμα.

Εἶναι μεγάλη ἡ συγκίνησίς μας προσωπικῶς, διότι ἔχομεν τὴν εὐλογίαν νὰ ἱστάμεθα ἐνώπιον τοῦ ἀφθάρτου ἱεροῦ σκηνώματος τοῦ Ἁγίου, τὸ ὁποῖον, θείᾳ Προνοίᾳ, μετεφέρθη εἰς τὴν νῆσον σας ἐκ Κωνσταντινουπόλεως, ἐκ τῆς ἕδρας δηλαδὴ τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου, ἀφοῦ εἶχε παραμείνει εἰς αὐτὴν ἐπὶ ὀκτὼ περίπου αἰῶνας, ὅπου κατὰ τὰ τέλη τοῦ 7ου αἰῶνος εἶχε μετακομισθῆ ἐκ τῆς πατρίδος τοῦ Ἁγίου, τῆς ἁγιοτόκου Κύπρου, διὰ νὰ σωθῇ ἐκ τῶν κινδύνων τῶν πειρασμικῶν καὶ τότε ἀραβικῶν ἐπιδρομῶν.

Τὴν ἐποχὴν κατὰ τὴν ὁποίαν ἔσβυναν αἱ κανδῆλαι καὶ αἱ λαμπάδες τοῦ περικλύτου καὶ περιπύστου ἀγλαΐσματος τῆς Ὀρθοδοξίας, τῆς Μεγάλης Ἐκκλησίας τῆς τοῦ Θεοῦ Σοφίας καὶ ἐκαλύπτοντο –καὶ μένουν κεκαλυμμέναι- αἱ τοιχογραφίαι καὶ αἱ εἰκόνες αὐτῆς -πλὴν τῆς περιφήμου Δεήσεως τῆς Ὑπεραγίας ἡμῶν Θεοτόκου καὶ τοῦ Τιμίου Προδρόμου πρὸς τὸν Κύριον, συνεχιζόντων τρόπον τινὰ καὶ ἁπτῶς ὑπὸ τὰς ἐσβεσμένας λυχνίας τὴν δέησιν ὑπὲρ τοῦ κόσμου παντός- ἡ Κέρκυρα ἐκέρδισεν ἕνα ἀκοίμητον λύχνον, ἢ ὀρθότερον εἰπεῖν, στήλην φωτός, τὸν θαυματουργὸν Ἅγιον Σπυρίδωνα.

Ὁ Ἅγιός σας, ὁ Ἐπίσκοπος Τριμυθοῦντος Σπυρίδων, εἶναι ὁ λύχνος, τὸ φῶς, τὸ ὁποῖον ὁδηγεῖ ἀνὰ τοὺς αἰῶνας τὸν λαὸν τῆς Κερκύρας. Ὁ λύχνος αὐτὸς οὐδέποτε ἔπαυσε νὰ φωτίζῃ τὴν ἱστορίαν της. Τὸ φῶς ἐνυπάρχει ἀκόμη καὶ εἰς τὴν ἁγιοπρεπῆ ἡσυχίαν τοῦ τιμίου λειψάνου. Ἀκόμη καὶ ὅταν δὲν δέχεται τὰ πλήθη τῶν προσκυνητῶν, ἐκχέεται καὶ ἀκτινοβολεῖ πρὸς τὰ ἔξω. Αὐτὸ τὸ φῶς, τὸ ὁποῖον περιβάλλει τὸ ἄφθαρτον σκήνωμα τοῦ Ἁγίου, εἶναι τὸ ἀπάγαυσμα τῆς Θεότητος, τὸ αἰώνιον καὶ ἀΐδιον φῶς, τὸ ὁποῖον εἶδον οἱ Ἀπόστολοι εἰς τὸ Θαβὼρ καὶ ἔλαβον οἱ ἅγιοι ἔτι ζῶντες ὡς ἀραββῶνα τῆς μελλούσης ζωῆς, ἡνώθησαν δὲ μετ᾿ αὐτοῦ ἀδιαστάτως εἰς τοὺς αἰῶνας, μετὰ τὴν κοίμησίν των. Αὐτὸ τὸ θεῖον φῶς τοῦ Ἁγίου Σπυρίδωνος σᾶς ἐκληροδότησεν, ἀδελφοὶ Κερκυραῖοι, ἡ Μήτηρ σας Ἐκκλησία τῆς Κωνσταντινουπόλεως. Τὶ περισσὸν τούτου;

Ἡ Βυζαντινὴ Αὐτοκρατορία ἔπεσεν, ἡ λειτουργία ἐν τῷ Πανσέπτῳ Ναῷ τῆς τοῦ Θεοῦ Σοφίας ἔμεινεν ἡμιτελής, ἀναμένουσα τὸν καθαγιασμὸν τῶν ἁγίων, τοῦ ἄρτου καὶ τοῦ οἴνου, αἱ ἅγιαι εἰκόνες ἐβεβηλώθησαν καὶ ἐκαλύφθησαν μὲ ἄσβεστον, ἀλλὰ τὸ Οἰκουμενικὸν Πατριαρχεῖον δὲν ἔπαυσε νὰ ἀποστέλλῃ εἰς ἅπασαν τὴν οἰκουμένην τὸ μήνυμα τῆς ἐν Χριστῷ τελείας ζωῆς καὶ ἀπαθείας, ἡ ὁποία εἶναι φῶς καὶ ζωή. Δὲν ἔπαυσε νὰ στέλλῃ εἰς τὴν οἰκουμένην τὸ μήνυμα τῶν ἁγίων του, οἱ ὁποῖοι εἶναι ἔμψυχοι εἰκόνες τοῦ Θεοῦ. Ὁ Κύριός μας Ἰησοῦς Χριστὸς ἔλαβε τὸ φῶς ἀπὸ τὸν Πατέρα: «Πάντα μοι παρεδόθη ὑπὸ τοῦ Πατρός μου» (Λουκ. ι΄ 22). Μὲ τοῦτο τὸ φῶς καταυγάζει καὶ τοὺς ἁγίους Του, καὶ δι᾿ αὐτῶν καὶ ἡμᾶς τοὺς ἀναξίους, ἀνὰ τοὺς αἰῶνας.

Αὐτὸ τὸ φῶς δὲν ἔπαυσε νὰ ἐκπέμπῃ ἡ Μεγάλη Ἐκκλησία τῆς Κωνσταντινουπόλεως, ἡ ὁποία ζῇ τὴν ἐν Χριστῷ ἐλευθερίαν της καὶ κηρύττει καὶ διδάσκει καὶ μαρτυρεῖ τῇ ἀληθείᾳ.

Ἔχει, λοιπόν, ἡ μεταφορὰ τοῦ ἱεροῦ λειψάνου εἰς τὴν νῆσόν σας, τὸ ἔτος 1456, τρία ἔτη μετὰ τὴν Ἅλωσιν τῆς Πόλεως, τὸ συμβολικὸν μυστικὸν νόημα: ὅτι τὸ φῶς τῆς Μεγάλης Ἐκκλησίας ἐξακολουθεῖ νὰ λάμπῃ εἰς τὴν οἰκουμένην καὶ εἶναι τὸ φῶς τὸ ἀναστάσιμον, τὸ ὁποῖον ἐξακτινοῦται εἰς τὰ πέρατα τοῦ κόσμου καὶ θὰ λάμπῃ εἰς τοὺς αἰῶνας. Διότι εἶναι τὸ φῶς τῆς ἄλλης βιοτῆς, εἶναι τὸ φῶς τῆς βασιλείας, «ἥτις οὒκ ἐστιν ἐκ τοῦ κόσμου τούτου» (Ἰωάν. ιη΄ 36), αὐτῆς τῆς βασιλείας, τὴν ὁποίαν ἐνσαρκώνει ἐπὶ τῆς γῆς ἡ Μεγάλη Ἐκκλησία τῆς Κωνσταντινουπόλεως.

Τὸ τίμιον λείψανον, τὸ ὁποῖον προσκυνοῦμεν, μᾶς ἑνώνει μὲ τὸν Θεὸν καὶ μὲ τὸν Ἅγιον Σπυρίδωνα, διὰ τῆς ἀκτίστου θείας ἐνεργείας, τῆς ὁποίας γινόμεθα μέτοχοι. Ὁ Ἅγιος Σπυρίδων εἶναι ὁ κορυφαῖος μυσταγωγὸς τοῦ θαύματος καὶ τῆς ζωῆς τῆς Κερκύρας. Εἶναι ὁ ἴδιος ὁ «ἀεὶ ζῶν», ὁ ὁποῖος ἐστήριξε τὴν Ὀρθόδοξον πίστιν της, τὴν ἔσωσεν ἐκ τῆς πανώλης τὸ 1673 καὶ ἐκ τῆς πολιορκίας τῶν ἀσεβῶν τὸ 1716, τὴν ὁποίαν σωτηρίαν καὶ ἐλευθερίαν πανηγυρικῶς ἑορτάζετε κατ᾿ ἔτος, ἐδῶ εἰς τὸ νησί σας, τὴν 11ην Αὐγούστου, διὰ τῆς λιτανεύσεως τοῦ τιμίου λειψάνου καὶ τοῦ τριημέρου προσκυνήματος, ἀποδιδόντες ἀνὰ τοὺς αἰῶνας εὐγνώμονα εὐχαριστίαν εἰς τὸν θαυμαστὸν ἐν τῷ Ἁγίῳ Του Σπυρίδωνι Θεὸν τῶν Πατέρων ἡμῶν.

Ὁ Ἅγιός σας, διὰ τοῦ σκηνώματός του, ἑνώνει σήμερον περισσότερον ἁπτῶς τὴν Κέρκυραν, τὴν Ἐπισκοπὴν Τριμυθοῦντος Κύπρου καὶ τὴν Μητέρα Ἐκκλησίαν τῆς Κωνσταντινουπόλεως, τὴν δευτέραν μόνιμον πατρίδα του ἐν τῷ περικλύτῳ Ναῷ τούτῳ, ἐνῷ ἡ Ἁγία ψυχή του εὑρίσκεται εἰς τὴν ἄνω Ἱερουσαλήμ, τῆς ὁποίας τὰ τείχη ἐν χερσὶ τοῦ παντοδυνάμου Θεοῦ.

Ὁ Ἅγιος Σπυρίδων ἀκόμη ἑνώνει τοὺς ἁπανταχοῦ τῆς οἰκουμένης διεσπαρμένους πιστοὺς τοῦ Σωτῆρος, καθὼς προσκυνηταὶ τῆς Χάριτός Του προσέρχονται ἐκ τῶν περάτων τῆς γῆς.

Γενόμενος ὁ ἴδιος ἀγγέλων συλλειτουργός, ἀποστόλων σύνθρονος, ὁμολογητῶν σύναθλος, πατριαρχῶν σύσκηνος, δικαίων ἁπάντων κοινωνός, νῦν εὐφραίνεται καὶ ἀγάλλεται παριστάμενος τῷ θρόνῳ τοῦ Χριστοῦ καὶ πρεσβεύει καὶ δέεται ὑπὲρ ἡμῶν τῶν περιλειπομένων τέκνων του, προσφέρων τὴν ὑπὲρ τοῦ κόσμου παντὸς παράκλησιν.

Σᾶς εὐχαριστοῦμεν, ἅγιε ἀδελφέ, Ἱερώτατε Μητροπολῖτα Κερκύρας καὶ Παξῶν κύριε Νεκτάριε, διότι διὰ τῆς εὐγενοῦς προσκλήσεώς σας μᾶς ἐδώσατε τὴν εὐλογίαν τῆς προσκυνήσεως τοῦ τιμίου λειψάνου καὶ ἐνισχύσεως τῶν πνευματικῶν δεσμῶν τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεώς σας μετὰ τῆς Μητρὸς Ἐκκλησίας Κωνσταντινουπόλεως, τῆς ὁποίας κλῆμα εὔκαρπον ὑπῆρξε καὶ αὐτὴ μέχρι πρὸ ἑνὸς καὶ ἡμίσεος αἰῶνος καὶ ἀπογαλακτισθεῖσα συνεχίζει τὸν ἀγῶνα τῆς προσφορᾶς καὶ τῆς διακονίας τοῦ εὐλογημένου τούτου λαοῦ.

Εὐχόμεθα ὁ ἅγιος νὰ σᾶς φωτίζῃ, νὰ σᾶς στηρίζῃ καὶ νὰ σᾶς ἐνθαρρύνῃ εἰς τὴν πολύμοχθον καὶ πολύπτυχον ἀρχιερατικὴν διακονίαν σας.

Εὐχαριστοῦμεν ὅλους σας, ἀγαπητοὶ ἀδελφοὶ καὶ τέκνα, κλῆρον καὶ λαόν, διὰ τὰς ἐκδηλώσεις τῆς ἀγάπης καὶ τοῦ σεβασμοῦ σας πρὸς τὸ ταπεινὸν ἡμῶν πρόσωπον, ἀντανακλώσας εἰς τὸ ἐκθρέψαν καὶ σᾶς πνευματικῶς καὶ ἐκκλησιαστικῶς Οἰκουμενικὸν Πατριαρχεῖον.

Ὅλως ἰδιαιτέρως εὐχαριστοῦμεν τοὺς παρισταμένους καὶ συμπροσευχομένους ἀδελφοὺς ἐν Χριστῷ Ἱεράρχας, διότι, «ἀφέντες πλοῖα καὶ δίκτυα», τὰς πολλαπλᾶς ἕκαστος ὑποχρεώσεις καὶ εὐθύνας του εἰς τὴν διακονίαν τοῦ λαοῦ τοῦ Θεοῦ, προσῆλθον προφρόνως εἰς τὴν νῆσον τῶν Φαιάκων καὶ συνεορτάζουν μετὰ τοῦ λαοῦ αὐτῆς καὶ τῆς ἡμετέρας Μετριότητος καὶ τῆς Πατριαρχικῆς ἡμῶν συνοδείας τὸν ἅγιον Ἐπίσκοπον Σπυρίδωνα, τοῦ ὁποίου ἡ χάρις εἴθε νὰ συνοδεύῃ αὐτοὺς εἰς τὸ διηνεκές, ὁμοῦ μετὰ τῆς ἀδελφικῆς ἡμῶν στοργῆς καὶ τιμῆς, μεθ᾿ ὧν καὶ ἀσπαζόμεθα περιπαθῶς ἕνα ἕκαστον ἐξ αὐτῶν. Ὁ Χριστὸς ἐν τῷ μέσῳ ἡμῶν!

Ἀδελφοί,

Προερχόμενοι ἐκ τῶν χώρων τῆς Ἁγίας τοῦ Χριστοῦ Μεγάλης Ἐκκλησίας, τοῦ ἀχωρήτου χώρου τῆς τοῦ Θεοῦ Σοφίας, ἐκ τῆς Κωνσταντινουπόλεως «οὐκ ἐντολὴν καινὴν μεταφέρομεν ὑμῖν, ἀλλ᾿ ἐντολὴν παλαιάν, ἦν εἴχετε ἀπ᾿ ἀρχῆς», δηλαδὴ τὴν ἐντολὴν τῆς ἀγάπης, ποὺ σᾶς ἐδίδαξεν ἀνὰ τοὺς αἰῶνας ἡ Μήτηρ σας Ἐκκλησία, καὶ ἡ ὁποία εἶναι τὸ θαῦμα, τὸ ὁποῖον ζοῦμε καὶ ἀπόψε ὅλοι μας μὲ τὴν ἀόρατον παρουσίαν τοῦ Ἁγίου Σπυρίδωνος. «Ἡ ἐντολὴ ἡ παλαιά ἐστιν ὁ λόγος ὃν ἠκούσατε ἀπ᾿ ἀρχῆς• πάλιν ἐντολὴν καινὴν γράφω ὑμῖν, ὅ ἐστιν ἀληθὲς ἐν αὐτῷ καὶ ἐν ὑμῖν, ὅτι ἡ σκοτία παράγεται καὶ τὸ φῶς τὸ ἀληθινὸν ἤδη φαίνει» (Α΄ Ἰω. β΄ 7-9), δηλαδὴ ὅτι τὸ θαῦμα, τὸ ὁποῖον κατεργάζεται ἐν Κερκύρᾳ καὶ ἐν ὑμῖν ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία μας διὰ τοῦ Ἁγίου Σπυρίδωνος, εἶναι συνεχές. Εἴμεθα βέβαιοι δι᾿ αὐτό. Τὸ προσδοκῶμεν δι᾿ ὅλους σας, διὰ τὴν Κέρκυραν, διὰ τὴν Ἑπτάνησον, διὰ τὴν Ὀρθόδοξον Ἑλλάδα καὶ τὸν εὐλογημένον λαόν της.

Εὐχόμεθα πατρικῶς ὁ Ἅγιος νὰ σᾶς σκέπῃ, νὰ σᾶς φρουρῇ, νὰ σᾶς ἁγιάζῃ καὶ νὰ σᾶς ἀξιώσῃ νὰ διέλθετε τὴν ἐγγίζουσαν μεγάλην ἑορτὴν τῶν Χριστουγέννων, μετὰ συναισθήσεως τοῦ βαθυτέρου νοήματός της, ποὺ εἶναι, ἡ ἐρχομένη Ἀγάπη, εἰς τὴν ὁποίαν μᾶς ὁδηγεῖ τὸ ἀνέσπερον φῶς τοῦ ἀστέρος τῆς Βηθλεέμ, τὰ δῶρα τῶν μάγων, ἡ δοξολογία ὑπὸ ἀγγέλων καὶ ἀνθρώπων τοῦ ἀρρήτου μυστηρίου τῆς ἐν ἀνθρώποις ἐρχομένης εὐδοκίας καὶ τῆς προσδοκωμένης καὶ ἐπὶ γῆς εἰρήνης.

Ἀμήν.