Πλημμυρισμένοι στό φῶς - π. Γρηγόριος Μουσουρούλης

Κυριακή Μετά τά Φῶτα

Ὁμιλία εἰς τό Εὐαγγέλιον

Πλημμυρισμένοι στό φῶς

 (Ματθ. δ´12-17)

Α´. Τό πνευματικό σκοτάδι

Β´ Ὁ δρόμος πρός τό φῶς

                ˜˜˜˜˜˜˜˜  

                Ἡ πρώτη Κυριακή μετά τήν μεγάλη ἑορτή τῶν Θεοφανίων, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, εἶναι γνωστή στήν ἐκκλησιαστική μας γλώσσα ὡς Κυριακή μετά τά Φῶτα. Ὁ χαρακτηρισμός αὐτός εἶναι πολύ ἐπιτυχημένος γιά δυό λόγους. Πρῶτον διότι τήν ἡμέρα αὐτή ἡ Ἐκκλησία μας τελοῦσε πολλές βαπτίσεις καί οἱ νεοφώτιστοι χριστιανοί ἀκτινοβολοῦσαν πλέον τό φῶς τοῦ Χριστοῦ. Καί δεύτερον διότι ἀκόμη ἀντηχοῦν κάτω ἀπό τούς θόλους τῶν Ἐκκλησιῶν μας οἱ ὕμνοι τῆς μεγάλης ἑορτῆς τῶν Φώτων. Μέσα σ᾽αὐτήν λοιπόν τήν πνευματική φωτοπλημμύρα ἔχει ὁρισθεῖ ὡς εὐαγγελικό ἀνάγνωσμα  ἡ περικοπή ἐκείνη τοῦ κατά Ματθαῖον Εὐαγγελίου πού ὁμιλεῖ γιά τόν φωτοδότη Κύριο, καί τά πρῶτα βήματα τῆς δημοσίας δράσεώς Του.

*****

Α´Τό πνευματικό σκοτάδι

        Ὁ Κύριος ὅταν ἔμαθε ὅτι ὁ Ἰωάννης ὁ Πρόδρομος συνελήφθη ἀπό τόν βασιλιά Ἡρώδη τόν Ἀντίπα καί ρίχτηκε στήν φυλακή, ἄφησε τήν Ναζαρέτ, ὅπου εἶχε ζήσει ἐπί τριάντα χρόνια καί ἦρθε καί ἐγκαταστάθηκε στήν πόλη Καπερναούμ, ἡ ὁποία ἦταν κτισμένη στό βορειοδυτικό τμῆμα τῆς λίμνης Τβεριάδας, πού ὀνομάζεται καί θάλασσα τῆς Γαλιλαίας. Ἡ Γαλιλαία βρίσκεται στό βόρειο μέρος τῆς Παλαιστίνης καί τότε ἦταν μιά περιοχή σχεδόν εἰδωλολατρική. Καί τοῦτο διότι οἱ δύο φυλές πού κατοικοῦσαν ἐκεῖ, οἱ φυλές τοῦ Νεφθαλείμ καί τοῦ Ζαβουλών, εἶχαν ἐξομοιωθεῖ σέ μεγάλο βαθμό μέ τούς πολυπληθεῖς εἰδωλολατρικούς λαούς πού κατοικοῦσαν ἐκεῖ.

        Ὁ Κύριος ἐπέλεξε ὡς κέντρο τῆς δράσεώς Του τήν πόλη Καπερναούμ πραγματοποιώντας ἔτσι μιά προφητεία τοῦ προφήτη Ἡσαΐα τήν ὁποία εἶχε διατυπώσει ὀκτακόσια χρόνια π.Χ. Ἡ προφητεία αὐτή ἔλεγε ὅτι ὁ λαός τῆς εἰδωλολατρικῆς Γαλιλαίας πού βρισκόταν στό πνευματικό σκοτάδι, αὐτός ὁ λαός εἶδε μεγάλο πνευματικό φῶς, καί σ᾽αὐτούς τούς λαούς πού ζοῦσαν στή χώρα τή βυθισμένη στή σκιά τοῦ πνευματικοῦ θανάτου, τῆς ἁμαρτίας, ἀνέτειλε φῶς οὐράνιο.

        Ἐνῶ ὅμως ἦρθε ἐκεῖνος πού εἶναι τό φῶς καί ἐφώτισε τήν οἰκουμένη, ἐν τούτοις ἐξακολουθεῖ νά ὑπάρχει σκοτάδι πνευματικό. Τό σκοτάδι αὐτό  εἶναι σχεδόν ὅπως καί πρίν ἔλθει ὁ Χριστός.   Καί τό ἄξιο προσοχῆς εἶναι ὅτι τό σκοτάδι τό πνευματικό δέν ὑπάρχει μόνο σέ ὅσους δέν εἶναι χριστιανοί. Ὑπάρχει καί σέ βαπτισμένους καί μυρωμένους χριστιανούς. Εἶναι πολλοί ἐκεῖνοι πού ἔχουν κυριολεκτικῶς μεσάνυκτα ὡς πρός τήν πίστη. Δέν γνωρίζουν οὔτε καί ἐνδιαφέρονται νά μάθουν τῆς ἀλήθειες τῆς πίστεως. Ἐνῶ ἔχουν στή διάθεσή τους τό φῶς τοῦ Χριστοῦ, δέν τό χρησιμοποιοῦν. Κάποιοι μάλιστα τό ἐγκαταλείπουν καί ἀκολουθοῦν ἄλλες θρησκεῖες, ἤ ἐμπλέκονται στά θανατηφόρα δίκτυα τῶν αἱρέσεων καί τῆς παραθρησκείας. Ἀφήνουν τήν φωτεινή διδασκαλία, πού ἔχει καί διδάσκει ἡ Ἐκκλησία μας, καί τρέχουν νά «φωτιστοῦν» ἀπό τούς πνευματιστές. Ἐξαρτοῦν τήν τή ζωή τους καί διακυβεύουν τήν εἰρήνη καί τήν ἀσφάλεια τῆς ψυχῆς καί τῆς ζωῆς τους ἀπό τά ὡροσκόπια καί ὄχι ἀπό τήν Πρόνοια τοῦ Ἁγίου Θεοῦ. Καταφεύγουν στήν μαγεία γινόμενοι ἔτσι ὑποχείριοι τοῦ ἀντιδίκου καί ἐχθροῦ τῆς σωτηρίας μας διαβόλου, ἀντί νά καταφεύγουν στήν Ἐκκλησία καί διά τῶν ἱερῶν Μυστηρίων νά παίρνουν τήν παντοδύναμη Χάρη τοῦ Θεοῦ, πού θά τούς καταστήσει ἱκανούς νά ὑπερβοῦν καί νά λύσουν δημιουργικά τά προβλήματα πού τούς ἀπασχολοῦν. Ἀθετοῦν τίς ἐντολές τοῦ Θεοῦ προτιμώντας τήν ἀγελαία ζωή πού ὐποβιβάζει τόν «κατ᾽εἰκόνα Θεοῦ» πλασμένον ἄνθρωπο στήν τάξη τοῦ κτήνους (ψαλμ. 48, 13). Σκοτάδι βαθύ εἶναι ὅλες οἱ προλήψεις καί δεισιδαιμονίες, πού κυριεύουν καί βασανίζουν πολλούς κατ᾽ὄνομα χριστιανούς. Σκοτάδι εἶναι  κάθε ἁμαρτία μέ τήν ὁποία δένει ὁ σατανᾶς τά θύματά του θολώνοντας καί σκοτίζοτας τήν ψυχή πολλῶν ἀνθρώπων, οἱ ὁποῖοι ζοῦν καί φέρονται ἔτσι, ὥστε νά μή μποροῦν νά διακρίνουν τό δίκαιο ἀπό τό ἄδικο, τό τίμιο ἀπό τό ἀνέντιμο, τό καλό ἀπό τό κακό. Τό πνευματικό αὐτό σκοτάδι εἶναι ἀναντίρρητο γεγονός στίς ἡμέρες μας. Ὑπάρχει ὅμως τρόπος νά διαλυθεῖ καί νά ἐξαφανισθεῖ. Μᾶς τόν ὑποδεικνύει στήν συνέχεια τό σημερινό εὐαγγελικό ἀνάγνωσμα.

****

 Β´ ὁ δρόμος πρός τό φῶς

        Ὅταν ὀ Κύριος ἄρχισε τό κήρυγμά του, καλοῦσε ὅλους τούς ἀνθρώπους νά ἀλλάξουν σκέψη καί ζωή. «Μετανοεῖτε» ἐφώναζεν ὅπως ὁ Πρόδρομος· «ἤγγικε γάρ ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν» Ἀλλάξετε νοοτροπία καί φρονήματα. Ἀλλάξετε συμπεριφορά, διότι ἔφθασε πλέον ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν. Βασιλεία οὐράνια ὄχι διότι αὐτή θά ἦταν τυχόν ἐγκατεστημένη στόν οὐρανό, ἀλλά διότι θά ἔφερνε τόν οὐρανό στή γῆ καί θά ὁδηγοῦσε τήν γῆ στόν οὐρανό. Βασιλεία ὄχι δυναστική καί κυριαρχική, ἀλλά βασιλεία ἁγιότητας, ἀγάπης καί σωτηρίας, βασιλεία πάνω στίς καρδιές τῶν ἀνθρώπων.

        Ἡ βασιλεία αὐτή τοῦ Θεοῦ πάνω στή γῆ εἶναι ἡ Ἐκκλησία Του. Αὐτή εἶναι ἡ Κιβωτός τῆς σωτηρίας. Καί ἐνῶ εἶναι ἐγκατεστημένη στήν γῆ, δέν περιορίζεται σ᾽αὐτήν. Ἐκτείνεται πέρα ἀπό τά ὅρια τοῦ κόσμου αὐτοῦ. Εἶναι ἀληθινή Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν, διότι ἐκεῖ τελικά μᾶς ὁδηγεῖ. Μέ τά ζωογόνα Μυστήριά της μᾶς φωτίζει καί μᾶς  κατευθύνει πρός τήν οὐράνια καί αἰώνια βασιλεία.

        Τό σάλπισμα καί προσκλητήριο αὐτό τῆς μετανοίας, πού ἔκαμεν ὁ Κύριος, μᾶς δείχνει τόν δρόμο, πού ὁδηγεῖ πρός τό φῶς καί τήν σωτηρία. Ὁ δρόμος, ἀδελφοί μου, εἶναι ἕνας καί μοναδικός. Ἡ μετάνοια. Ἐάν δέν ἀπαρνηθεῖ ὁ ἄνθρωπος τήν παλαιά ζωή του· ἐάν δέν ἐγκαταλείψει τίς ἁμαρτωλές συνήθειές του· ἐάν δέν ἐγκαταλείψει ὅλα τά λανθασμένα πού πίστευε καί ἔκαμνε, δέν μπορεῖ νά γίνει μέλος τῆς Ἐκκλησίας καί νά συνδεθεῖ μέ τόν Κύριον Ἰησοῦν, πού εἶναι «τό φῶς τοῦ κόσμου». Γι᾽αὐτό ἄλλωστε καί στό Μυστήριο τοῦ Βαπτίσματος ἀπό τήν ἀρχή «ἀποτασσόμεθα» τόν σατανᾶ καί ὁμολογοῦμε ἐπίσημα ὅτι διακόπτουμε κάθε ἐπαφή μέ τά ἔργα του τά σκοτεινά καί κατόπιν «συντασσόμεθα» μέ τόν Χριστόν. Δέν εἶναι δυνατό νά συνυπάρχουν δύο κύριοι στήν ψυχή μας. Ἤ τό φῶς ἤ τό σκοτάδι θά ἐπικρατοῦν μέσα μας.

        Μετάνοια ὅμως χρειάζεται καί μετά τό βάπτισμά καί τό «φώτισμά» μας. Ἡ μετάνοια εἶναι ἀπαραίτητη σέ ὅλη τήν πορεία μας πρός τήν οὐράνια βασιλεία. Διότι εἴμαστε ἄνθρωποι ἀδύνατοι καί ἁμαρτάνουμε καί μετά τό βάπτισμα. Ἐάν μένουμε μέ τίς ἁμαρτίες μας καί δέν τίς ἐξαλείφουμε μέ τήν Ἱερά Ἐξομολόγηση, ὑπάρχει κίνδυνος νά ἀποχωρισθοῦμε ἀπό τόν Κύριο τοῦ φωτός, νά χάσουμε τόν δρόμο μέσα στό σκοτάδι τῆς ἁμαρτίας καί νά μή φθάσουμε τελικά στήν ὁλόλαμπρη βασιλεία.

        Μετάνοια λοιπόν. Ἡ μετάνοια εἶναι ἡ ἀρχή καί ἡ βάση τῆς χριστιανικῆς ζωῆς, ἡ σανίδα τῆς σωτηρίας, ἡ μετάνοια εἶναι τό κλειδί τῆς εὐτυχίας. Ἀπό τήν μετάνοια ἀρχίζουμε, ἀδελφοί μου, καί ἐκεῖ καταλήγουμε. Χωρίς μετάνοια δέν μποροῦμε νά κάνουμε οὔτε ἕνα βῆμα πρός τήν ἀρετή καί τήν ἁγιότητα. Χωρίς μετάνοια δέν μποροῦμε νά κάνουμε βῆμα πρός τήν πίστη. Χωρίς μετάνοια δέν βλέπουμε πρόσωπο Θεοῦ, δέν μποροῦμε νά βγοῦμε ἀπό τά ἀδιέξοδα στά ὁποῖα ἔχουμε περιέλθει ὡς ἄτομα καί ὡς λαός, ἀλλά καί ὡς ἀνθρωπότης. Ἡ σωτηρία μας, τό φῶς μας, ἡ ἄφεση καί ἡ ἀνάπαυση καί ἡ χαρά τῆς ζωῆς μας, ἡ πρόοδος καί ὁ ἁγιασμός τῆς ψυχῆς μας εἶναι ἡ μετάνοια. Αὐτή θά διαλύσει τά σκοτάδια τῆς ὕπαρξής μας καί θά ἀνοίξει τά φωτόλουστα παλάτια τοῦ οὐρανοῦ.

****

                Πέρασαν, ἀγαπητοί, οἱ πρῶτες ἡμέρες τοῦ νέου ἔτους. Ἀσφαλῶς πόθος καί εὐχή ὅλων μας εἶναι τό ἔτος αὐτό νά εἶναι εὐτυχισμένο καί εἰρηνικό. Νά σταματήσουν οἱ αἱματοχυσίες, οἱ ἀπάτες, τά σκάνδαλα καί οἱ κοινωνικές ἀδικίες. Ἕνας τρόπος ὑπάρχει νά τό ἐπιτύχουμε: Η ΜΕΤΑΝΟΙΑ. Αὐτό τόν ἕνα καί μοναδικό καί ἀσφαλή δρόμο μᾶς ὑποδεικνύει ἡ Ἁγία μας Ἐκκλησία τώρα στήν ἀρχή τοῦ νέου ἔτους. Ἄς ἀκούσουμε ὅλοι τήν φιλόστοργη φωνή της. Ἄν τό κάνουμε δέν θά παραδέρνουμε στά σκοτάδια τῆς ἄγνοιας καί τῆς ἁμαρτίας, ἀλλά θά βαδίζουμε σταθερά πρός τήν αἰώνια Βασιλεία τοῦ φωτός.

Αρχιμανδρίτης Γρηγόριος Μουσουρούλης