ΧΑΡΙΤΩΝ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΑΚΙΣ
«Ο
ΝΕΣΤΟΡΑΣ ΤΗΣ ΑΦΡΙΚΑΝΙΚΗΣ
ΙΕΡΑΠΟΣΤΟΛΗΣ»
ΑΘ. ΚΟΤΤΑΔΑΚΗΣ
Λαμβάνοντας ευχαριστήριο
γράμμα από το μακαριστό Αρχιμανδρίτη π. Χαρίτωνα Πνευματικάκι «δια την θερμήν
αφιέρωσιν» του βιβλίου, «Ιεραποστολικό Συναξάρι του 20ου Αιώνα»-Εκδόσεις
«Τήνος»,1992- και
στην πάνω από δεκαπέντε χρόνια τότε όντως σταυρική Ιεραποστολική
μαρτυρία του στην Αφρική, αναπήδησε μέσα μου υπόσχεση να κάνω ένα γραπτό για την
εκεί ζωή και το έργο αυτού του αγίου άνδρα. Η οποία και έγινε ένα ευρύ κείμενο
με τον ανωτέρω τίτλο, και περιελήφθη στο βιβλίο, «Εραστές Σταυρού
Ιεραποστολικού σε Αφρική και Ασία»-εκδόσεις «Τήνος»,
2009. Δεδομένου όμως ότι, ο π. Χαρίτων, είχε εργαστεί πριν λίαν δραστήρια και πολύπλευρα
πνευματικά και στην Πάτρα, ελπίζω ότι τα αποσπάσματα αυτού του γραπτού που
ακολουθούν, δεκαοκτώ χρόνια από τη μακάρια κοίμησή του-29 Μαρτίου 1998,
Δ΄ Κυριακή των Νηστειών, Αγίου Ιωάννη της Κλίμακος-να ενδιαφέρουν πολλούς από
τους πολλούς επισκέπτες αυτής της και Πατρινής Ιστοσελίδας.
Στη ζωή του π.
Χαρίτωνα, αυτής της «κορώνας
του Αποκόρωνα», εντοπίζει κανείς την κλασσική παραξενιά του Θεού, να
κρύβει τους εκλεκτούς του σε άγνωστους και άσημους τόπους ! Ο Χαράλαμπος είναι
το πρώτο από τα τρία παιδιά Κωνσταντίνου και Σταυρούλας Πνευματικάκι, ευσεβούς
ζεύγους απλοϊκών αγροτών. Γεννήθηκε το 1908 στο Παλαιλώνι της επαρχίας
Αποκορώνου του νομού Χανίων, οικισμό της κοινότητας Κεφαλά, έξι χιλιόμετρα
ανατολικά του Βάμου. Στην οικογένεια αυτή η χριστιανική αγάπη αποτελούσε βασική
προτεραιότητα.
«Τον παππού μου, γράφει ο ανεψιός του, γιος του αδελφού
του Δημήτρη, διέκρινε … η απεριόριστη φιλοξενία … ειδικά σε δύσκολους καιρούς. Άνθρωποι που και
τώρα συναντώ … δακρύζουν, και μου λένε πως … τους… έδειχνε το πιθάρι με το
τυρί, την τάβλα με το ψωμί, τις ελιές, το βαρέλι με το κρασί και τους έλεγε να
έρχονται όποτε θέλουν, χωρίς να ρωτήσουν κανένα, σαν αφεντικά, να τρώνε και να
κοιμούνται … Ένας δικηγόρος … μου είπε ότι, στην κατοχή «θα πέθαινα από την
πείνα. Πήγα στον παππού σου … Και ενώ ήμασταν έξι, την πρώτη μέρα βλέπω τη
γιαγιά σου να βάζει οκτώ πιάτα στο τραπέζι. Της λέω, ‘θεία κάνεις λάθος’. Μου
λέει, ‘το ξέρω παιδί μου, μπορεί όμως να έρθει κανένας μουσαφίρης’. Πράγματι σε
λίγο έρχονται άλλοι δυο, που όπως διαπίστωσα αργότερα έρχονταν καθημερινώς,
«όλως τυχαίως» την ώρα του φαγητού. Πολλές φορές έρχονταν περισσότεροι ...»
Αυτός ο θησαυρός της απλόχερης αγάπης θα σφραγίσει τη ζωή του και θα αποτελέσει
το βασικό στοιχείο και της δικής του παρουσίας στον ιερό χώρο που θα κληθεί να
διακονήσει.
Ένα χώρο για τον
οποίο η απλοϊκή μάνα του κρατούσε από νωρίς στην καρδιά της ιερά μυστικά. «Η
γιαγιά μου-συνεχίζει ο ίδιος-από τη γέννησή του θεώρησε ορισμένα πράγματα
σημάδι από το Θεό να τον υπηρετήσει. Μωρό ακόμα τον είχε ακουμπήσει φασκιωμένο
στον καναπέ κι αυτή μαγείρευε στην κουζίνα. Δίπλα στο θείο μου ήταν δεμένη μια
αγελάδα-τότε τις έβαζαν στα σπίτια … Έπεσε, λοιπόν, κεραυνός στη γωνία του
σπιτιού που ήταν ο καναπές … Τρέχει η γιαγιά μου … και βλέπει την αγελάδα
σκοτωμένη και το μωρό πεταμένο στο πάτωμα, δυο τρία μέτρα από τον καναπέ, να
κλαίει, αλλά να μην έχει πάθει απολύτως τίποτα».
… Κατά τις γυμνασιακές σπουδές του στο Βάμο,
έξι και έξι χιλιόμετρα πήγαινε-έλα από το χωριό με τα πόδια, «μια μέρα η
γιαγιά δεν πρόφτασε να ζυμώσει, και δεν είχε να δώσει ψωμί στο θείο μου … Του
έδωσε μια δραχμή να πάρει ψωμί … Το βράδυ αυτός γύρισε στο σπίτι, κρατώντας ένα
μικρό εικόνισμα της Παναγίας, και το έδειχνε στη γιαγιά μου όλος χαρά … ‘Το
πήρα … με τη δραχμή που μου έδωσες κάτι να φάω’. Εκείνη άρχισε να τον μαλώνει
που έμεινε νηστικός όλη τη μέρα, μα εκείνος δεν την άκουγε. Κοίταζε εκστατικός
την εικόνα της Παναγίας και έλεγε. ‘Κοίτα μαμά, δεν είναι ωραίο; Αυτό θα το
έχουμε να το βλέπουμε κάθε μέρα, είναι κάτι που θα μας μείνει ! Πως δεν έφαγα,
δεν έγινε τίποτα. Θα φάω τώρα’» ! Από τότε προτιμούσε την «βρώσιν ην υμείς
ουκ οίδατε» !
Αυτά δε
σημειώνονται χωρίς λόγο. Τα πράγματα δεν άργησαν να δείξουν ότι από αυτό το
παιδί έμελλε να προκύψουν πνευματικοί καρποί άξιοι αγαθής μνήμης και αναφοράς,
δεν ξέρω αν και να υποδηλώσουν κατά πού θα πήγαινε αργότερα, και πολύ πιο αργότερα
η ιστορία της ζωής του … Γιατί στην Εκκλησιαστική Σχολή Χανίων … νεανίας μόλις
δεκαεφτά Μαΐων αυτός, όχι μόνο δεν περισπάται περί πολλά άσκοπα, μάταια,
επιβλαβή ως και επικίνδυνα, όπως όχι λίγοι συνηλικιώτες του, αλλά τολμά και
ανεβαίνει στον άμβωνα του Αγίου Χαράλαμπου, της εκκλησίας του χωριού του, και
απευθύνει λόγο αλήθειας και ζωής στους συγχωριανούς του … Που σημαίνει ότι μετά
τα αρχέγονα χριστιανικά εμφυτεύματα των γονιών του δεν έμεινε αργός, αγάπησε,
μελέτησε και βίωσε ικανοποιητικά «τα ιερά γράμματα … τα δυνάμενά σε
σοφίσαι εις σωτηρίαν δια πίστεως της εν Χριστώ Ιησού»,
που λέει ο Απ. Παύλος στον Τιμόθεο.
Το έτος 1928 γράφεται
στους πρωτοετείς φοιτητές της Θεολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών,
πράγμα που δείχνει, ότι είχε ορθοπλωρήσει το πλοίο της ζωής του στη διακονία
του Κυρίου, είχε πάρει πορεία κατά κει που ο οιακοστρόφος του αισθανόταν πως
τον καλεί ο Χριστός. Η χρονολογία είναι σημαντική, την επόμενη χρονιά-29.6.1929-θα
αναχωρήσει για τον κόσμο των μεγάλων ελπίδων μας, πολιός την κεφαλή στα ογδόντα
του, και λευκός στην ψυχή ο ιδρυτής της Αδελφότητας Θεολόγων «η Ζωή»
Αρχιμανδρίτης Ευσέβιος Ματθόπουλος, ο και πρωτεργάτης της νεοελληνικής
χριστιανικής άνοιξης.
Δεν ξέρω, αν
είχε προλάβει να γνωρίσει εκείνον τον άγιο άνδρα, αν ή πόσο τον είχε εμπνεύσει
η μορφή και το έργο του, ξέρω ότι αρκετοί σπόροι της Αλήθειας του Χριστού είχαν
ριχτεί «υπό
του ιεροπρεπούς τούτου και γενικού του έθνους ιεροκήρυκος»
κατά τις περιοδείες του και στην Κρήτη … Πιο πολύ ξέρω ότι, γνώρισε πολύ καλά,
συνδέθηκε στενά και συνεργάστηκε ιδιαίτερα δημιουργικά με το δυναμικό και
πρωτοποριακό διάδοχό του στην ηγεσία της «Ζωής» Αρχιμανδρίτη
Σεραφείμ Παπακώστα … Αυτός ο λεβεντόκορμος Κρητικός φοιτητής της Θεολογίας είδε
στο πρόσωπο του π. Σεραφείμ, όπως όχι λίγοι άλλοι τότε, τον άνθρωπο που του
έστελνε ο Θεός για να ανοίξει τα φτερά του σε έργο διδαχής Χριστού, σε έργο διακονίας
της Αλήθειας του μέσα
στον κόσμο …
Έτσι, θεολόγος με
ολιγόχρονη δόκιμη κατηχητική διακονία στο Βόλο, εντάσσει το έτος 1937 τις
δυνάμεις στην κορυφούμενη τότε, υπό την εμπνευσμένη ηγεσία Σεραφείμ Παπακώστα, πνευματική
ανάπτυξη της
«Ζωής», και, μέχρι το 1940 εργάζεται πολύπλευρα ως Ιεροκήρυκας στα
Χανιά, το Ηράκλειο, τη Μυτιλήνη και τη Λάρισα. Τη χρονιά αυτή, σημειώνει με
ευδιάκριτη συγκίνηση ο μακαριστός Μητροπολίτης Πατρών Νικόδημος Βαλληνδράς,
κάνει το πρώτο του βήμα στην Ιερωσύνη. «Το 1940, ενώ εγώ ήμην Αρχιδιάκονος
της Αρχιεπισκοπής Αθηνών, ας είπω την λέξιν, «τον εχόρεψα» πέριξ της Αγίας
Τραπέζης ψάλλων το, «Ησαϊα χόρευε» κατά την χειροτονίαν του εις Διάκονον. Την
χειροτονίαν του ετέλεσε ο μακαριστός Γέροντάς μας, ο αείμνηστος Αρχιεπίσκοπος
Αθηνών και πάσης Ελλάδος Χρύσανθος ο από Τραπεζούντος, μεγάλη μορφή της
Εκκλησίας».
Διάκονος,
λοιπόν, τώρα και Πρεσβύτερος-Αρχιμανδρίτης αμέσως μετά, διακονεί την Εκκλησία
στη Μακεδονία-Κοζάνη,
Έδεσσα, Κατερίνη-ως φλογερός κήρυκας, πνευματικός πατέρας, και κοινωνικός
εργάτης κοντά είκοσι χρόνια, χρόνια πάρα πολύ δύσκολα και επικίνδυνα-κατοχή,
μεταπολεμική εμφύλια τραγωδία-και, τα τελευταία
δεκαπέντε ως τα 1973 που συνταξιοδοτείται, συνεχίζει το ίδιο δραστήρια και
δυναμικά στην Πάτρα, ενταγμένος, βέβαια, από το 1961 στη νέα Αδελφότητα του «Σωτήρα».
Και, εκεί που θα
περίμενε κανείς ότι, συνταξιοδοτούμενος μετά την ολοκλήρωση αυτής της πνευματικής
διακονίας του «τοις
εγγύς», θα περνούσε, όπως είχε δικαίωμα, σε κάπως πιο ταιριαστές
για τα εξήντα και πέντε χρόνια του πνευματικές ασχολίες, ο π. Χαρίτων παίρνει
την τολμηρή απόφαση, κάνει την έκπληξη, αποφασίζει να συνεχίσει διακονώντας
τώρα πνευματικά «τοις
μακράν» ! Όσοι τον γνώριζαν, καταλαβαίνουν καλά, τι εννοούσε όταν
έλεγε, «πήρα
την απόφαση» ! Εδώ και αρκετό καιρό ο συνεργάτης και φίλος του από τα
χρόνια της Έδεσσας π. Χρυσόστομος Παπασαραντόπουλος, ο πρώτος που μετά το 1960 αποτόλμησε
να ξεκινήσει ορθόδοξη Ιεραποστολή στην Αφρική, τον βομβάρδιζε από την Ουγκάντα
με γράμματα, ζητώντας βοήθεια στο έργο του. Κι εκείνος τα διάβαζε και
συγκλονιζόταν ! Και έπιανε και τα συζητούσε με τα νέα παιδιά, και δημιουργούσε
ατμόσφαιρα. Το 1972 μάλιστα, έγραψε και μικρό βιβλίο γι αυτόν, και για τη βοήθειά
του ίδρυσε τον Ορθόδοξο Ιεραποστολικό Σύλλογο «ο Πρωτόκλητος».
Μέσα του όμως αυτά έδειχναν λίγα. Ως εκείνη την ώρα ήταν κι αυτός ένας απλός «ιεραποστολογών»,
όπως θα λέει αργότερα για κάποιους.
Αλλά ! Όταν τέλη του
1972 ήρθε η είδηση του θανάτου του πρωτοπόρου αυτού ιεραπόστολου στην Κανάνγκα
του Ζαϊρ-πρώην Κονγκό-ένιωσε να δονείται η καρδιά του από ένα δικό του «διαβάς εις
Αφρικήν βοήθησον ημίν», να ηχεί έντονα στα αυτιά του η
κλήση του Θεού σ’ αυτή την υψηλή σταυρική αποστολή και ευθύνη. Και δεν είπε όχι
! Δεν
είχε πει ποτέ όχι στο Χριστό ! Δε θα έλεγε τώρα,
όσο τετράγωνη, λογική, πειστική, μα και καλοπροαίρετη, κι αν ήταν η
επιχειρηματολογία για το αντίθετο, αγαπητών φίλων και αδελφών μέσα και έξω από το
«Σωτήρα»,
λόγω και της ηλικίας του. «Είχε βάλει κιόλας το χέρι στο
αλέτρι, και ένιωθε πως δε θα ήταν κατάλληλος για τη Βασιλεία του Θεού, αν
γύριζε να κοιτάξει πίσω» ! Έξι μήνες μετά, στις 19
Ιουλίου 1972 ήταν κιόλας στην Κανάνγκα.
Όπου όμως, όταν έφτασε, θα έλεγα απερίφραστα
ότι, και μόνο το γεγονός ότι δεν ξαναπήρε το αεροπλάνο να φύγει, και να γυρίσει
πίσω, φανερώνει πόσο βαθιά ήταν η πίστη του σ’ αυτή την αποστολή, δείχνει
περίτρανα ότι όντως ήταν ο κλητός του Θεού που θα την έφερνε σε πέρας ! Αυτό
γράφεται, γιατί η όλη ορθόδοξη εκκλησιαστική κοινότητα που βρήκε εκεί, δεν
αριθμούσε πάνω από τριάντα ψυχές. «Τα πράγματα δεν ήσαν ιδανικά. Υπήρχε μόνο
μία υποτυπώδης ομάδα τριάντα πιστών». Αλλιώς τα περίμενε, και άλλα βρήκε. «Ο
μακαριστός π. Χρυσόστομος έμεινε λίγο εκεί, και επισυμβάσης της εκδημίας του,
δεν μπόρεσε να κάνει τίποτε περισσότερο». Αλίευσε στο Χριστό της Ορθοδοξίας
τριάντα ψυχές, σε μια πόλη 500.000
κατοίκων, σε μια χώρα 32.000.000 ψυχών, δεκαοχτώ φορές πιο μεγάλη απ’ την
Ελλάδα σε έκταση. Αφήστε τις δυσκολίες, τις στερήσεις και αυτής της τροφής, τις
ασθένειες από τα εντελώς άλλα κλιματολογικά δεδομένα, δεν ήταν δα μικρός,
τους κινδύνους για τη ζωή του. «Αρχικά βρήκα
εμπόδια, γράφει, και διωγμό μέχρι θανάτου. Αλλά δεν φοβήθηκα, έμεινα ! Η
Ορθοδοξία δεν φοβάται ! Οι ιερείς του Θεού του Υψίστου δεν φοβούνται το θάνατο».
Δε φοβήθηκε τίποτα, και δεν έφυγε, έμεινε
στο Ζαΐρ για τη μικρή ζύμη των τριάντα ορθόδοξων ψυχών, και μ’ αυτήν ως βάση ξεκίνησε.
Μόνη βοηθός και συνεργάτισσα βασική, η ακούραστη αδελφή νοσοκόμος Όλγα
Παπασαράντου, που λίγα χρόνια πριν είχε σπεύσει στην Αφρική ανταποκρινόμενη στις
εκκλήσεις του π. Χρυσοστόμου. Στον οποίο, αφού του στάθηκε ως τις τελευταίες
του στιγμές, και τον παρέδωσε στην κατάπαυση του Κυρίου, αποφάσισε να μείνει
εκεί, και να συνεχίσει με τον ίδιο ζήλο και την όλως πολύτιμη πείρα της κοντά
στον π. Χαρίτωνα. Αγία ψυχή, γυναίκα πλάι στον πόνο και τον άρρωστο από τα
νιάτα της, και τώρα σε προσφορά πολλών υπηρεσιών στην ιεραποστολή. Η παρουσία
της θείο δώρο, είχε ένα δικό του άνθρωπο να μιλήσει, να συνεννοηθεί, να
κατατοπιστεί, να σταθεί πλάι του στις πολύ δύσκολες πρώτες ώρες. Δεν το ξέχασε
ποτέ αυτό, λεπτό δεν έπαψε να τιμά την προσφορά της. Δεκαεννιά χρόνια αργότερα
θα γράψει. «Βάστηξε
με τον π. Χρυσόστομο τη σημαία της Ελλάδος και της Ορθοδοξίας από τότε μέχρι
σήμερα. Δεν το κούνησε από την Αφρική εικοσιπέντε σχεδόν χρόνια … Ήδη η αδελφή
Όλγα ετών 88 ευρίσκεται εις Κανάνγκα του Ζαϊρ, έτοιμη και αυτή … να αφήσει στην
Αφρική τα κόκαλά της» !
Από δω κι εμπρός, «χόρευε νυν και
αγάλλου Σιών» ! «Φως Χριστού φαίνει» από
ορθόδοξο δρόμο στο Ζαΐρ ! «Με τον ερχομό του π. Χαρίτωνος η χαμένη ζωή
ξαναγυρίζει … η εξάπλωση της Ορθοδοξίας φτάνει στα πιο απομακρυσμένα σημεία». Οι τριάντα ψυχές των ορθοδόξων τα
πρώτα εφτά χρόνια γίνονται δυο χιλιάδες. Χτίζεται ο ναός του Αγίου Ανδρέα,
μεγάλη αίθουσα για συνάξεις και διδαχή, οργανώνεται βιβλιοθήκη, και ιδιαίτερα ιατρείο
… Σπορά καλή, και ο θερισμός πολύς … «Σήμερα στην Κανάνγκα, γύρω από ένα
σταυρωτό Βαπτιστήριο … είναι 167 παιδιά της … Είναι και οι άλλοι που ήρθαν από
τα χωριά τους … ούτε ένας, ούτε δυο, άλλοι 40. Έχουν προετοιμαστεί και θέλουν
να βαπτιστούν». Και πάλι. «Τώρα 180 μέτωπα λάμπουν από το Άγιο Χρίσμα …
180 σταυροί στολίζουν τα στήθη των νεοφώτιστων …». Δυο μόνο ενδεικτικά από
το 1984, μια ιεροτελεστία που θα επαναλαμβάνεται κάθε τόσο ως το 1998, που στα
ενενήντα του θα κληθεί να αναπαυτεί από των κόπων αυτού, και θα έχει ανεβάσει
τις τριάντα ψυχές των ορθοδόξων σε τριάντα χιλιάδες !
Στα 1983 είχε χτιστεί και λειτουργούσε
Δημοτικό Σχολείο, δυο χρόνια μετά, Γυμνάσιο και Λύκειο. Διδακτήρια θαυμάσια, και
εξοπλισμένα, όπως πολύ λίγα στην Ελλάδα. «Πίσω από το ναό του Αγίου Ανδρέα,
με πρόσοψη σε κεντρικό δρόμο, υπάρχει μια ωραιότατη διάταξη επιβλητικών κτηρίων
των Δημοτικών Σχολείων… του Γυμνασίου και Λυκείου, η τεράστια αίθουσα ομιλιών,
και ένας κομψότατος περίστυλος χώρος». Το πιο αξιοθαύμαστο, είχαν
ανταποκριθεί σ’ αυτή τη σταυρική κλήση αληθινές ασκήτριες Δασκάλες και
Καθηγήτριες και τα λειτουργούσαν ! Και τι να πει κανείς τώρα για τη γνωριμία
και κοινωνία αυτών των παιδιών και με το
Αρχαιοελληνικό πνεύμα, τι για τον ποταμό ανεφοδιασμού τους από το Σύλλογο του «Πρωτόκλητου»
και όσους πιστούς με ό, τι αναγκαίο σχολικό, και με ένα ενισχυμένο πρωινό ρόφημα
για όλα τα παιδιά, με ρουχισμό και όσα η εντολή για τη μυστικότητα της αγάπης
δεν αφήνει περιθώρια διαφυγής. Και ο παπάς μας πρώτος και παντού, ευλογημένη
και χαριτωμένη λευκή κεφαλή και ψυχή
ανάμεσα στα μαυράκια του !
Και το Ιατρείο-Θεραπευτήριο «Άγιος
Παντελεήμων», κόσμημα της Ιεραποστολής, επιβλητικό ως οικοδόμημα, κατάλληλο ως
χώρος φροντίδας ασθενών, πλήρως οργανωμένο. Το σπουδαίο και εδώ, με ασκήτριες
νοσηλεύτριες αδελφές, με γιατρό αφοσιωμένο αποστολικά. Από το 1981 καθημερινά, ποτάμι
ατέλειωτο πρωί-βράδυ, άνθρωποι ταλαιπωρημένοι, συχνά ρακένδυτοι, έρχονται για
εξέταση, θεραπεία, φάρμακα, δωρεά αγάπης. Και οι αίθουσες κατηχητικών,
συνάξεων, η βιβλιοθήκη, το αναγνωστήριο, το κτήριο Σεμιναρίου στελεχών και
κληρικών, οι κατοικίες μελών του κλιμακίου της Ιεραποστολής, ο ξενώνας δυνάμεως
50 κλινών, οι αποθήκες, τα εργαστήρια … «Εάν ούτοι σιωπήσωσιν, οι λίθοι
κεκράξονται»-Λκ.19,40. Είναι και οι πέτρες που κράζουν, όταν οι ζωντανοί
σωπαίνουν ! «Αύτη
η αλλοίωσις της δεξιάς του Υψίστου». Και όλα αυτά από τα
εξήντα πέντε ως τα ενενήντα του. Δυο δεκαετίες και μισή, είκοσι πέντε χρόνια
στημένος από το Θεό στην Αφρική, λαμπάδα που έλιωσε στην Αγάπη Του. Εκπληκτικό !
Ένας υπέργηρος, Γέροντας με μεγάλο αντίκρισμα στην ασκητική της Ιεραποστολής, και
την Ασκητική με Κοινωνικό πρόσημο ! Στις δυο αυτές συνιστώσες
που παρουσιάζουν στέρηση, καθυστέρηση κενό στην καθ’ ημάς Ανατολή, με διάτρητα
άλλοθι ! Πλην, η σύσταση-εντολή του Απ. Παύλου δεν προσπερνιέται. «Μανθανέτωσαν δε
και οι ημέτεροι καλών έργων προϊστασθαι εις τας αναγκαίας χρείας, ίνα μη ώσιν
άκαρποι»
! Όποιος γνωρίζει ανάγνωση, διαβάζει !
Δεν
απέβλεψε ποτέ ο π. Χαρίτων σε τιμές και επίγεια βραβεία. Σταθερή πεποίθησή του
ήταν: «’Ο,
τι γίνεται, το επιτελεί ο Θεός». Αμετακίνητος στη
γραμμή του Παύλου, είμαι μακριά από το τέρμα ! «Εγώ εμαυτόν
ούπω λογίζομαι κατειληφέναι»-«Εγώ δε θεωρώ τον εαυτό μου,
ότι έφτασε στο τέρμα». Συνεχώς, «διώκει ει και καταλάβει»-«Συνεχίζω
όμως τον αγώνα για να κερδίσω αυτό το βραβείο».
Κάνει νέο ξεκίνημα. «Τα
μεν οπίσω επιλανθανόμενος τοις δε έμπροσθεν επεκτεινόμενος κατά σκοπόν διώκω
επί το βραβείον της άνω κλήσεως»-«Ξεχνώ αυτά που
είναι πίσω μουκαι κάνω ό, τι μπορώ, για να φτάσω αυτά που βρίσκονται μπροστά
μου»-Φιλπ.3,12-14 !
Αυτά δε σημαίνουν ότι δεν έπρεπε να
τιμηθεί και
να προβληθεί αυτό το μεγάλο
αποστολικό, πολιτιστικό, κοινωνικό έργο και ο πρωτεργάτης του. Και τιμήθηκε από
την Ακαδημία Αθηνών, το Πατριαρχείο Αλεξανδρείας, τη Μητρόπολη και το Δήμο της
Πάτρας … Και το αγαπημένο πνευματικό του παιδί, ο Ιεραποστολικός Σύλλογος «ο Πρωτόκλητος»,
δεν έπαψε να τον τιμά, κυρίως να προβάλλει το έργο του. Τελευταία γνωστή πράξη
το έτος 2002, η ανάρτηση ενεπίγραφης μαρμάρινης πλάκας στο πατρικό σπίτι του,
στο Παλαιλώνι. Το Ελληνικό Κράτος όμως; Κυρίως, η Συνοδική Ιεραρχία της
Εκκλησίας της Ελλάδος; Οι Θεολογικές Σχολές; Αιδήμων σιωπή !
Και, σε ό, τι αφορά στο Ελληνικό Κράτος. Είναι
μικρό πράγμα να πάει ένας Έλληνας πολίτης-ή μήπως επειδή είναι παπάς, δεν είναι
πολίτης-στην άκρη του κόσμου, στα βάθη της Αφρικής, κι εκεί να στήσει ένα
Συγκρότημα Διδακτηρίων, αληθινό κόσμημα, Δημοτικό, Γυμνάσιο, Λύκειο. Να το
λειτουργεί άριστα, και να μεριμνήσει να διδάσκεται σ’ αυτό και το Αρχαίο
Ελληνικό πνεύμα σε 1.000 παιδιά της Αφρικής-Ζαΐρ- αυριανούς πρεσβευτές της
Ελλάδας στη χώρα τους; Το κατορθώνουν πολλοί αυτό; Εκτός αν κάποιοι θεωρούν ότι
πρέπει να προβάλλεται «ως Ελληνικός πολιτισμός σήμερα… ο Ζορμπάς, το
συρτάκι, τα παιδιά του Πειραιά, και ο σκυλάδικος κρετινισμός» !
Αλλά η σιωπή της Συνοδικής Ιεραρχίας της
Εκκλησίας της Ελλάδος, πώς να εξηγηθεί ! Όχι για το έργο που επιτέλεσε εδώ ως
Λειτουργός της Εκκλησίας κοντά σαράντα χρόνια, το χρέος του έκανε. Για το εκεί,
όπου πέρα από πολλά τε και άλλα, τριάντα χιλιάδες ψυχές Αφρικανών αλιεύθηκαν
στην Ορθοδοξία ! Όπου αρκετοί ιθαγενείς έγιναν ορθόδοξοι κληρικοί, χτίστηκαν
όχι λίγοι ορθόδοξοι ναοί … Τι νόημα έχει η απουσία τιμής και βράβευσης του
πρωτεργάτη του; Όμως, ας πάει στο καλό κι αυτό, αφού μόνο η τιμή Εκείνου τον
ενδιέφερε. Πώς
και γιατί η παντελής έλλειψη προβολής ενός τέτοιου έργου; Είναι έργο
συνηθισμένο, και το κατορθώνουν πολλοί ή είναι μεγάλο και αφήνει ανοιχτούς
πολλούς ! Είναι
ικανοποιημένη η Ιεραρχία από την πενιχρή ανταπόκριση των κλήσεων στον Ιεραποστολικό
Μοναχισμό, σε αντίθεση μάλιστα με εκείνη στον Ησυχαστικό τα τελευταία
εξήντα χρόνια; Αφήστε και την πιο πενιχρή στο Μοναχισμό με Κοινωνικό Πρόσημο. Και
αλίμονο αν τα κρίνει κανείς με μέτρο την πρακτική Βασιλείου του Μεγάλου, Ιωάννη
του Χρυσόστομου, και όχι μόνο …
Ας είναι όμως, ο
π. Χαρίτων Πνευματικάκις έχει άλλης τάξεως τιμή, μετά τους μακαριστούς π.
Χρυσόστομο Παπασαραντόπουλο, και π. Κοσμά Ασλανίδη-Γρηγοριάτη, άφησε τρίτος στη
σειρά Ορθόδοξος Έλληνας Ιεραπόστολος τα κόκαλά του στην Αφρική ! Και κυρίως,
μπορεί να πει με τον Ψαλμωδό. «Κύριε συ έγνως ! Την δικαιοσύνην σου
ουκ απέκρυψα εν τη καρδία μου ! Ευηγγελισάμην την δικαιοσύνην σου εν εκκλησία
μεγάλη»
! Και να προσθέσει. «Τοις εγγύς και τοις μακράν» ! Αυτό
δεν ξέρω πόσοι μπορούν να το πουν, ίσως και πόσοι στην Ελλάδα του σήμερα
μπορούν να το διαβάσουν !
Αθ. Κοτταδάκης
Πρότυπο ιεραποστόλου που τα έδωσε όλα για την διάδοση του Ευαγγελίου. Αφού καταρτίστηκε πήρε το ιεραποστολικό ραβδί και δεν κάθισε να ξεκουραστεί όπως εμείς.
ΑπάντησηΔιαγραφήΩς πιστός αισθάνομαι ντροπή διότι σε αυτή την παρουσία για την μνήμη του μεγάλου Ιεραποστόλου ΧΑΡΙΤΩΝΑ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΑΚΙ δεν υπάρχουν σχόλια και αναφορές στο σεπτό πρόσωπό του. Δυστυχώς η ρηχότητα κυριαρχεί και στον χριστιανικό κύκλο. Ο π. ΧΑΡΙΤΩΝ είναι από τις μεγαλύτερες προσωπικότητες της Ελλάδας του 20ου αιώνα. Τον έχει ξεχάσει η διοικούσα Εκκλησία με τους μεγαλόσχημους δεσποτάδες και παπάδες. Τον ξεχάσαμε και μείς; Ευτυχώς που ο κ. Κοτταδάκης μας τον υπενθύμισε και μας δίδαξε με τα όσα έγραψε εδώ. Κρίμα και σε σας τους Πατρινούς. Θα σας το πω και ας κινδυνεύσω να μην δημοσιευθεί το σχόλιο μου. Είσθε ανάξιοι τέτοιων μεγάλων συμπολιτών σας.
ΑπάντησηΔιαγραφήΤιμήστε τα αστέρια που λάμπουν στον ουρανό και όχι αστεράκια του σήμερα ανύπαρκτα στο αύριο.
Χρήστος Ευαγγελόπουλος, Μελβούρνη