Ο Ύδρας, Σπετσών, Αιγίνης Ιερόθεος Τσαντίλης «ΤΟ ΚΕΡΙ ΚΑΙ Η ΦΛΟΓΑ ΤΟΥ» - ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΚΟΤΤΑΔΑΚΗΣ

Ο Ύδρας, Σπετσών, Αιγίνης Ιερόθεος Τσαντίλης

«ΤΟ   ΚΕΡΙ   ΚΑΙ   Η   ΦΛΟΓΑ  ΤΟΥ»

ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ  ΚΟΤΤΑΔΑΚΗΣ

    

     Τον εκ Πατρών μακαριστό Μητροπολίτη Ύδρας, Σπετσών, Αιγίνης, Ερμιονίδος και Τροιζηνίας Ιερόθεο Τσαντίλη συνάντησα πρώτη φορά  λαϊκό ακόμα το Μάιο του 1953, διακονούντα ως θεολόγος καθηγητής τη «λειτουργία του Λόγου» σε ψυχές αθωότητας καρδίας νεανικής κάποιου Γυμνασίου της Καβάλας. Συνεχίζοντας τότε την εκπαιδευτική εκδρομή μας ως τελειόφοιτοι του ιστορικού 2^ου  Γυμνασίου Αρρένων Πειραιά, είχαμε φτάσει εκεί, και είχε έρθει να συναντήσει τους φίλους του συνοδούς καθηγητές μας, αείμνηστους, Αναστάσιο Αργαλιά, φιλόλογο, και Γεώργιο Βαλληνδρά, θεολόγο, μετά ταύτα πρωτοπρεσβύτερο, αδερφό του μακαριστού Μητροπολίτη Πατρών Νικοδήμου.

     Εξήντα τρία χρόνια από τότε, τι παράξενο, αυτό το απλό περιστατικό και στιγμιότυπο παραμένει μέσα μου ζωντανό σαν χθεσινό.  Ως φαίνεται, μου είχε κάνει ιδιαίτερη αίσθηση η απλή, ήρεμη και σοβαρή έκφραση του συνομιλητή των καθηγητών μας, το διακριτικό του υπομειδίαμα, και κάτι σαν ατμόσφαιρα στοργής που διαχεόταν κάτω από τα χρυσίζοντα γυαλιά του, κάθε φορά που το βλέμμα του στρεφόταν κατά τη δική μας μεριά. Λίγους μήνες μετά, ως φοιτητής της Θεολογίας, συσχέτισα το περιστατικό με τη γνωστή τρυφερή έκφραση του Απολογητή Αγίου Ιουστίνου, του φιλόσοφου και μάρτυρα: «Ιδέσθαι ουκ ευκαταφρόνητος, πράον και σεμνόν ήθος εμφαίνων» !

       Δεν παραλείπω να σημειώσω ότι, και οι τρεις τους, από απόσταση ηλικίας και ο υπογράφων, ανήκαμε στη δυναμική «στρατεία» της τότε πανελλήνια ανθηρής χριστιανικής αφυπνιστικής προσπάθειας, που με ζωογόνο επίκεντρο την Αδελφότητα Θεολόγων «Ζωή», πάσχιζε να ανοίξει ευρύτερα την Αλήθεια του Χριστού, και να βοηθήσει, και βοήθησε, κόσμο και κόσμο κάθε κοινωνικής τάξης και ηλικίας, ιδιαίτερα νεανικής, να έρθει της Εκκλησίας εντός ή εγγύς ! Ξέρετε, εκείνης της στρατείας που κάποιοι άπραγοι, μα τι άπραγοι, για λόγους δικούς τους και κάποια «μεγάλα μονοπώλια της Ορθοδοξίας» τη στιγμάτισαν από «δυτικότροπη» και «μη πούρα ορθόδοξη», και άλλα πιο φοβερά ! 

     Δεκατέσσερα χρόνια μετά από τη συνάντηση αυτή-Μάιος 1967- με το Δήμαρχο Σπετσών, τον κλήρο, τους Προϊσταμένους των Δημοσίων Υπηρεσιών, Διευθυντής του εκεί Γυμνασίου και του παραρτήματος Λυκείου, είχα τη χαρά, ευλογία και εξαίρετη τιμή να υποδεχτώ το συνομιλητή των καθηγητών μου, ως Μητροπολίτη Ύδρας, Σπετσών, Αιγίνης, Ερμιονίδος και Τροιζηνίας στην πρώτη ποιμαντική περιοδεία γνωριμίας και κοινωνίας του ως Επισκόπου με τους πιστούς της θεοσώστου επαρχίας του, ιδιαίτερα, προσθέτω, με τους εκπαιδευτικούς και τους μαθητές του νησιού. Έχει και νόημα και σημασία από πού αρχίζει κανείς !

      Εκείνη τη μέρα οι μαθητές και οι μαθήτριες του Γυμνασίου-Λυκείου Σπετσών, έχοντας απέναντί τους έναν Επίσκοπο στημένο ευδιάκριτα και σταθερά σε «άνω σχώμεν τας καρδίας», να τους απευθύνει σύντομη, πλην μεστή διδαχή Χριστού, ένιωσαν να διαχέεται στις ψυχές τους ατμόσφαιρα χάρης αλλοτινής, κάτι από άγνωστη σ’ αυτούς ασκητική παρουσία και αναφορά. Ο Σύλλογος των καθηγητών από την πλευρά του, στο στενόχωρο Γραφείο του Σχολείου, όπου τον δεξιώθηκε-το σχολείο στεγαζόταν τότε στο κτήριο των πλυντηρίων της Αναργυρείου Σχολής-ένιωσε να του ραίνει πρόσωπο και ψυχή «δρόσος Αερμών καταβαίνουσα» από Ιεράρχη αποπνέοντα γνώση θεολογική και ευρύτερη, ευδιάκριτη καλλιέργεια, και ζωογόνο πνευματικότητα χριστιανική.        

     Μετά τον αείμνηστο Μητροπολίτη Μυτιλήνης Ιάκωβο Κλεόμβροτο, ο Ύδρας Ιερόθεος ήταν ο δεύτερος Επίσκοπος της Εκκλησίας μας με τον οποίο έπιανα να συνεργάζομαι εκκλησιαστικά-κήρυγμα, κατήχηση, γραπτά-πέρα από την εκπαιδευτική διακονία μου. Και ευλογήθηκα να σταθώ πλάι του τυπικά δώδεκα χρόνια, από εκείνη τη μέρα ως τα 1980, που έμεινα στη θέση αυτή, ουσιαστικά όμως παντοτινά. Με γοήτευε η όλη ασκητική του εμφάνιση και έκφραση, η αναδυόμενη εσωτερικότητά του, το ευδιάκριτο πνευματικό του βίωμα. Δεν κρύβω όμως ότι συνάμα από την πρώτη ώρα κάπως παράξενα και απροσδιόριστα ένιωθα να αναρωτιέμαι επίμονα μέσα μου, πώς και γιατί ο Θεός επέλεξε και έστειλε έναν τέτοιο δικό του άνθρωπο σε μέρη ωσάν αυτά.  

     Ήγουν, σε νησιά πολύ γραφικά, «με όνομα και ιστορία», πλην τη σήμερον ημέρα μεγάλα επίκεντρα τουριστικού κοσμοπολιτισμού, συνακόλουθης αλλοτρίωσης, και ψυχικού-πνευματικού εξανδραποδισμού! Η αίσθησή μου, μάλιστα, είναι ότι κι ίδιος τουλάχιστον τα πρώτα χρόνια ένιωθε κάπως άβολα να κινείται εδώ. Αυτό το λέω, γιατί όταν ξεκινήσαμε τον έρανο για την ανέγερση του ναού των Τριών Σπετσιωτών Νεομαρτύρων, καλόγερος ως το κόκαλο αυτός, απόκοσμος «καθ’ υπερβολήν εις υπερβολήν», δυσκολευόταν να διαβεί από το κέντρο του νησιού. Και ζήτησε από τον αστυνομικό διοικητή να αδειάσει τη Ντάπια-κεντρική πλατεία-από μέχρι και έξαλλης αμφίεσης επιχώριες και αλλοδαπές συστάδες, πράγμα αδύνατο, ως ήταν φυσικό.

     Είναι, βλέπετε, πάντα αλλιώτικη από τη δική μας η βουλή του Θεού, απέραντα ανοιχτή στην αγάπη, ιδιότυπα στοργική στην οικονομία της, από τούτα αυταπόδεικτη σε σοφία και συνακόλουθη προοπτική. Ιδιαίτερα για τόπους, όπου τα φαινόμενα τουλάχιστον το κράζουν και το δείχνουν ανερυθρίαστα ότι, «επλεόνασεν η αμαρτία». Σε τέτοιους τόπους  ο Θεός, που είναι «Θεός ζώντων και όχι νεκρών», στήνει το δικό του άνθρωπο «εις σημείον και μαρτυρίαν», ότι ακριβώς εκεί «υπερεπερίσσευσεν η χάρις» του, η εναγώνια αναζήτηση και προσδοκία επιστροφής «του χαμένου προβάτου», τουτέστιν, η χωρίς όρους και όρια Αγάπη Του. Στήνει έναν Ιερόθεο, ταπεινό κερί, με φλόγα ιλαρή, ουράνιας μνήμης και αναφοράς ικετευτικής, για όλους και για όλα. «Αμαρτίας νεότητός μου και αγνοίας μου μη μνησθής» ! Και επιμένει να τον κρατάει εκεί, να ακτινοβολεί με υπομονή γλυκές ακτίνες θείου φωτός έτη εγγύς τεσσαράκοντα. Το πιο σπουδαίο ! Τον ευλογεί με τη μεγάλη χάρη και ύψιστη τιμή, να ανεγείρει ναούς Νεομαρτύρων δυο, Αγίου Κωνσταντίνου του Υδραίου, και Τριών Αγίων Σπετσιωτών, Νικολάου, Ιωάννη, και Σταματίου ! Τρίτο και κορυφαίο, και περικαλλή και περίλαμπρο και παν-ορθόδοξα λαμπρό Ιερό, το ναό του χτυπημένου με πικρή, πικρότατη «αδελφική» δοκιμασία, γράφε, μαχαιριά, Επισκόπου Πενταπόλεως της Αιγύπτου, Οσίου Νεκταρίου του θαυματουργού, του και αποκληθέντος Αγίου του 20^ου αιώνα, ως κέντρο και πηγή πλούσιας θείας δωρεάς σε ψυχές που «προσκαρτερούν» την Αγάπη του Θεού σ’ αυτή τη χαοτική και πολύπαθη εποχή !

     Ιδιαίτερα απ’ αυτόν του Αγίου της Αίγινας το ναό, κόσμημα πανελλήνιο και παν-ορθόδοξο, «το κερί και η φλόγα του», ο Επίσκοπος του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού Ιερόθεος, της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ελλάδος, «ως επί την λυχνίαν», παίρνει άλλη διάσταση και προοπτική, ακτινοβολεί Χριστό σε βάθος απροσδιόριστου χρόνου. Μάλιστα, καθώς το σκήνωμά του δικαίως κατατέθηκε και αναπαύεται πλάι στον Άγιο που αγάπησε τόσο πολύ, και τίμησε έργω ακόμα πιο πολύ, αναμένοντας τον Ερχόμενο να του αποδώσει «την κατ’ εικόνα Θεού πλασθείσαν ημίν ωραιότητα», θα εκπέμπει στο πέρασμα των αιώνων σήμα ικετευτικό. «Ναι, έρχου Κύριε Ιησού», στις ψυχές και όσων κατοικούν και όσων άλλων ανθρώπων, και είναι πάρα πολλοί, διαβαίνουν κάθε χρόνο από αυτά τα νησιά, τα τόσο ευλογημένα και με κάλλος φυσικό, και με ιερότητα, και θυσιαστικό εθνικό ηρωισμό !

     Αυτή την απλή «εκ βαθέων» αίσθηση, για τον αγαπημένο αδερφό και πατέρα στο όνομα του Χριστού, μακαριστό αρχιερέα Ιερόθεο, που την ένταξή της στον εορταστικό τόμο της φωτεινής επισκοπικής διαδρομής μου απέκλεισαν αφελώς* γνωστοί υπέρ-ορθόδοξοι-και ας μην πω πόσο τον πόνεσε- κατάλληλα διευρυμένη, καταθέτω ευλαβώς «εις μνημόσυνον αιώνιον», και από τη φιλόξενη αυτή Ιστοσελίδα, έτη οκτώ από τότε που τον κάλεσε ο Θεός στον κόσμο των μεγάλων ελπίδων μας «με τα έργα αυτού να ακολουθεί» !

Με «την αγάπην την πρώτην, ην ουκ αφήκα».

Αθανάσιος  Κοτταδάκης

*   Οι στενοί συνεργάτες του μακαριστού θα έδιναν ένα βασικό γραπτό για τον τιμητικό τόμο και ένα πιο προσωπικό. Το δικό μου βασικό ήταν: -Η Ορθοδοξία της Εξόδου-«Στρατηγική Οικουμενικής Αδελφοσύνης», ήγουν, ανάλυση και ανοιχτή αναφορά στην ομιλία του Οικουμενικού Πατριάρχη κ. Βαρθολομαίου στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Μου ελέχθη ότι ο υπεύθυνος για την ύλη Πανεπιστημιακός κληρικός της Θεσσαλονίκης δεν το εγκρίνει, γιατί προβάλλει τον από τότε «επικηρυγμένο» ως … «οικουμενιστή» Πατριάρχη. Οπότε δε δέχτηκα να μπει και το ανωτέρω. Δε θα πω τι μου είπε ο μακαριστός μετά ταύτα, τουτέστιν πόσο λυπήθηκε, θα πω όμως ότι το με τον ανωτέρω τίτλο-«Στρατηγική Οικουμενικής Αδελφοσύνης»-βασικό  έσπευσε να το δημοσιεύσει ως κύριο άρθρο στο περιοδικό «Ανάπλασις»-τ.359, Ιουλίου-Αυγούστου 1995- ο Διευθυντής της, Καθηγητής της Θεολογικής Σχολής Αθηνών Γεώργιος  Γαλίτης  … προφανώς  «οικουμενιστής» (sic) αυτός !