Η ΚΑΤΑ κ. ΦΕΙΔΑΝ ΣΥΝΟΔΟΣ Γ΄ - Γεώργιος Τζανάκη

Η ΚΑΤΑ κ. ΦΕΙΔΑΝ ΣΥΝΟΔΟΣ

Γ΄

Ἡ Σύνοδος ποὺ θὰ μείνει στὴν ἱστορία γιατὶ ... ἔγινε

(Θὰ μείνει ἐπίσης καὶ ὁ λόγος γιὰ τὸν ὁποῖο ἔγινε,

ἀλλὰ καὶ τὸ τρόπος μὲ τὸν ὁποῖο ἔγινε)

 (συνέχεια ἀπὸ τὸ προηγούμενο)

Ἀφοῦ λοιπὸν βρέθηκε ὁ τρόπος, τὰ κείμενα νὰ τὰ γράφει ἡ Γραμματεία νὰ γίνονται διορθόδοξες ἐπιτροπὲς μὲ συγκεκριμένα πρόσωπα καὶ νὰ ὀργανωθοῦν ὅλα πάνω στὴν λογικὴ τῶν Συνάξεων τῶν Προκαθημένων, δηλαδὴ μόνο οἱ προκαθήμενοι μιλοῦν ( καὶ, κυρίως, ψηφίζουν- κατὰ συνέπειαν) ἀποφάσισαν ὅτι:

Ἐπομένως, αὐτομάτως, εἴπανε ὅτι «Πρέπει νὰ πάμε στὴ Σύνοδο, ἔχουμε ἐκτεθεῖ. Γελᾶνε ὅλοι. Δὲν μποροῦμε νὰ κάνουμε μιὰ Σύνοδο».

Μετὰ τὴν ἀνακάλυψι τῆς Συνάξεως τῶν Προκαθημένων «αὐτομάτως» πᾶμε γιὰ Σύνοδο. Δὲν μποροῦν κάποιοι νὰ γελᾶνε μὲ μᾶς ἐπειδὴ δὲν κάνουμε σύνοδο. Δὲν φαίνεται καμμιὰ ἀγωνία τοῦ κ. καθηγητοῦ γιὰ τὸ τί θὰ γίνει ἄν πᾶμε σὲ σύνοδο μὲ ὅλο αὐτὸ τὸ πλάισιο- πράγμα τὸ  ὁποῖο, ἐξ᾿ ἄλλου, ἔγινε καὶ τὸ ζοῦμε.

Τέλος πάντων, ἀποφάσισαν τὸ 2008 σὲ μιὰ συνάντηση ποὺ εἶχαν στὸ Φανάρι, ἡ Σύναξις τῶν Προκαθημένων, νὰ πᾶμε σὲ Σύνοδο. Μὲ ὅσα θέματα ἔχουμε ἐτοιμάσει.

Ὅμως καὶ πάλι ναρκοπέδια καὶ πάλι ναρκοσυλλέκτες:

Ἐκεῖ παρεμβαίνει ἡ Ρωσία , ποὺ θέλανε νὰ ναρκωθετήσουν τὸ πεδίο: «Δὲν μποροῦμε νὰ πάρουμε ὅλα αὐτὰ τὰ κείμενα. Πρέπει νὰ τὰ ἀναθεωρήσουμε». Καὶ αὐτὸ στρεφότανε ἐναντίον τῆς Γραμματείας, ὅτι ἐμεῖς δὲν εἴχαμε κάνει καλὴ δουλειά «καὶ μεῖς θὰ τὴν κάνουμε καλύτερα. Γιατὶ αὐτὰ τὰ κείμενα ἔχουν γραφτεῖ σὲ περίοδο Κουμουνιστικῶν καθεστώτων, καὶ οἱ  ἄνθρωποί μας μιλοῦσαν μιὰ γλώσσα τὴν ὁποία ἐμεῖς πιὰ δὲν καταλαβαίνουμε, καὶ αὐτὰ δὲν μποροῦμε νὰ τὰ ἀφήσουμε, πρέπει νὰ τὰ ἀλλάξουμε».

Καὶ ἀρχίζει νέα ὀδύσεια  νὰ ξαναελεγχθοῦν τὰ κείμενα, νὰ ἀναθεωρηθοῦν κλπ. Βιβλίο θὰ μποροῦσε νὰ γραφτεῖ ἀπὸ τὴν ἀφήγηση τοῦ κ.καθηγητοῦ. Πολὺ ὡραῖες διηγήσεις καὶ ἀνθρώπινα περιστατικά.

Στὴ δεύτερη συνέλευσι τῆς Διορθόδοξης  Προπαρασκευαστικῆς Ἐπιτροπῆς, ἡ ὁλομέλεια προεδρευομένη ἀπὸ τὸν Ἐφέσσου Χρυσόστομο εἶπε νὰ φτιάξουμε μιὰ συντακτικὴ Ἐπιτροπὴ γιὰ νὰ κάνουμε τὴ δουλειά μας πιὸ γρήγορα, καὶ νἄχετε καὶ σεῖς, τὰ μέλη, χρόνο νὰ πᾶτε καὶ βόλτα στὴ Γενεύη νὰ περάσετε ὡραία. Καὶ ἔφτιαξαν μιὰ Ἐπιτροπὴ καὶ λένε θἄχετε γραμματέα τὸν Φειδά. Λέω Σεβασμιώτατε, αὐτὸ δὲν γίνεται.

Ἔτσι. Γιὰ νὰ ἔχουν καὶ «λίγο χρόνο νὰ δοῦνε τὴ Γενεύη καὶ νὰ περάσουν ὡραία» φτιάχνουν μιὰν ἐπιτροπὴ νὰ ἐπιταχύνει τὴν σύνταξι τῶν κειμένων. Πολὺ ἀνθρώπινο καὶ φυσιολογικό, ἄν καὶ λιγουλάκι δημοσιοϋπαλληλικό. Πάντως χαρακτηριστικὸ τοῦ πνεύματος ποὺ ὑπῆρχε κατὰ τὴν σύνταξη τῶν κειμένων. Ὅπως καὶ τὸ παρακάτω περιστατικό:

Μαζευόμαστε στὴν τραπεζαρία ἐκεῖ, καὶ λέει ὁ Φιλαδελφείας στὸν Προεστίου, τὸν Ρουμάνο, τὸν Ἀντώνιο: «Θὰ προεδρεύσης ἐσὺ τῆς Συντακτικῆς Ἐπιτροπῆς». Λεει: «Γιατί; Ἐγὼ δὲν μπορῶ. Ἡ ὑγεία μου δὲν μοῦ τὸ ἐπιτρέπει . Νὰ προεδρεύεις ἐσύ». «Ἀπαγορεῦει τὸ Πατριαρχεῖο. Ὅπου προεδρεῦει ἐκπρόσωπος τοῦ Πατριαρχείου δὲν μπορεῖ νὰ προεδρεῦει σὲ κανένα ἄλλο τμήμα τοῦ ἔργου αὐτοῦ. Ἑπομένως δὲν μπορῶ ἐγὼ καὶ νὰ θέλω δὲν μπορῶ». Ὄρθιος ἦταν καὶ ὁ νῦν  Πατριάρχης Ρωσίας ὁ Κύριλλος καὶ λέει: «Δέξου το ἀδελφὲ νὰ προχωρήσουμε. Θὰ χάνουμε χρόνο, πρέπει νὰ  τελειώνουμε». «Νὰ κάνουμε τί»; «Νὰ κάνουμε τὸ κείμενο περὶ τοῦ Αὐτοκεφάλου». Λέει:  «Ἄν μοῦ δώσετε τὸν Φειδὰ γραμματέα, δέχομαι». Λέω: «Μὰ σᾶς εἶπα στὴν ὁλομέλεια ὅτι δὲν μπορῶ νὰ εἶμαι». Καὶ ὁ ἅγιος Μόσχας λέει, τότε ὡς Σμολένσκ: «Δὲν ἔχει τὸ δικαίωμα νὰ εἶναι, ἀλλὰ ἐμεῖς σὲ κάνουμε, γιατὶ ἐμεῖς ἀποφασίζουμε, καὶ σοῦ δίνουμε τὸ δικαίωμα νὰ εἶσαι». Λέω «Ἐλπίζω νὰ μὴν τὸ μετανοιώσετε».

«Ἐμεῖς ἀποφασίζουμε». Καὶ ἀποφάσισαν. Αὐτὰ μόνον γιὰ νὰ πάρουμε μιὰ ἰδέα γιὰ τὸ κλίμα καὶ τὸ πνεῦμα τῶν συνεδριάσεων ποὺ ὁδήγησαν στὴν Σύνοδο.

Ἀκολουθοῦν πολὺ ἐνδιαφέρουσες περιγραφὲς καὶ κρίσεις γιὰ τὸν τρόπο ποὺ ὁλοκληρώθηκαν τὰ κείμενα γιὰ νὰ ἔχουμε τὴν θετικὴ κατάληξι:

Καὶ γίνεται πλέον ἡ Σύνοδος. Ἀποφασίζεται ἡ Σύνοδος στὴ Σύναξη τῶν προκαθημένων 21 Ἰανουαρίου 2016, ὁπότε καὶ οἱ ἐκεῖ ἐκπροσωπούμενοι Πατριάρχες μαζὶ μὲ τρεῖς ἀρχιερεῖς ποὺ ἦρθαν κατάλαβαν ποιὰ εἶναι ἡ δουλειὰ ποὺ κάνει ἡ Γραμματεία τοῦ ὁρθόδοξου κέντρου. Ἐκεῖ κατάλαβαν καλά. Καὶ τελικὰ ἀναγκάστηκαν νὰ ἀναγνωρίσουν ὅτι ἡ δουλειὰ γινόταν καλά.

Μέχρι ἐδὼ γιὰ τὴν προετοιμασία καὶ τὴν ὀργάνωση τῆς Συνόδου. Ἐν τῷ μεταξὺ, μετὰ τὴν δημοσιοποίηση τῶν κειμένων λόγῳ διαμαρτυριῶν καὶ πιέσεων ὅτι πάει νὰ γίνει σύνοδος καὶ κανεὶς δὲν ξέρει τὶ λένε τὰ κείμενα,  ἄρχισαν οἱ διάφορες ἀντιδράσεις:

Γιὰ νὰ καταλάβετε τὶ σημαῖνει , γιατὶ ἔχουν γίνει πολλὲς συζητήσεις ἐδὼ στὴν  Ἑλλάδα, λύσαξε ὁ κόσμος νὰ μὴν γίνει ἡ Σύνοδος...

Λύσαξαν, νὰ μήν γίνει ἡ σύνοδος. Λύσαξαν. Ὁλόκληρη φασαρία καὶ γράφτηκαν ἀηδίες ἀτέλειωτες:

Καὶ γίνεται ὁλόκληρη φασαρία, γράφτηκαν ἀηδίες ἀτέλειωτες.

Τὸ 80% τῶν ὑποθέσεων ἀνεφέροντο στὸν κανονισμό. Ὁ Κανονισμὸς εἶναι φτιαγμένος ἀπὸ μένα. Δὲν ὑπάρχει καμμία περίπτωσι νἄχει ἔλλειμα. Ὅμως ὅλοι πέσαν πάνω στὸν κανονισμό, λέγοντας πράγματα ποὺ δὲν συνδέονταν καθόλου μὲ τὴν παράδοση τῆς ὀρθοδόξου ἐκκλησίας, ἀλλὰ ἦταν ἐκτὸς θέματος. Γιατὶ ὁ κανονισμὸς δὲν εἶναι θέμα. Στὴν Σύναξη τῶν Προκαθημένων ἔγινε ὁμοφώνως ἀποδεκτὸς χωρὶς συζήτησι.

Ὅτι ἔχει ἀποφασιστεῖ στὴν Σύναξη τῶν Προκαθημένων δὲν μπορεῖ νὰ τεθεῖ ὑπὸ τὴν κρίσι καὶ τὸν ἔλεγχο κανενός. Γι᾿ αὐτὸ ὅλες οἱ κρίσεις εἶναι ἐκτὸς θέματος. Ἐξ᾿ ἄλλου τὸν κανονισμὸ τὸν ἔχει γράψει ὁ κ. καθηγητής. Ἄρα «Δὲν ὑπάρχει καμμία περίπτωσι νἄχει ἔλλειμα». Ὁπότε ὅλα τὰ ἄλλα εἶναι ἀπλῶς «ἀηδίες».

Γιὰ τὸν κανονισμὸ, ἔργο δικό του, ἔκανε ἰδιαίτερη μνεία, πράγμα ἀπολύτως φυσικό:

Ἒγινε ἡ Σύνοδος τώρα. Μὲ ἕνα κανονισμό. Ποιό κανονισμό; Νὰ σᾶς πῶ πὼς ἔφτιαξα τὸν κανονισμό. Μοῦ ζητήθηκε νὰ φτιάξω ἕνα σχέδιο κανονισμοῦ ὡς Γραμματεία. Ἡ δουλειά μου . Αὐτὴ κάνω. Λέω ὁ χρόνος εἶναι σύντομος 4 μέρες, καὶ ἔκλεισα τὰ μάτια μου καὶ εἶπα: Ἐὰν δὲ συνέλθουν ὅλοι οἱ ἐκπρόσωποι τῶν ἐκκλησιῶν στὴν Κρήτη καὶ δὲν ὑπάρχει κανονισμός, πῶς θὰ λειτουργήσει αὐτὴ ἡ Σύνοδος χωρίς κανονισμό; Ἔχει τοὺς κανόνες. Σύμφωνα μὲ τοὺς κανόνες τί θὰ κάνουμε; Ὄχι, ὁ Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως  θὰ καθῆσει στὴ θέσι τοῦ Προέδρου καὶ θὰ καλέσει ὅλες τὶς ἀντιπροσωπείες νὰ καθίσουν ἀναλόγως. Πῶς; Ἔνθεν καὶ ἔνθεν κατὰ τὴν τάξιν τῶν Διπτύχων. Πῶς θὰ κάθονται τὰ μέλη τῆς ἀντιπροσωπείας; Σὲ ἐπαφὴ ἐπικοινωνίας, ἀφοὺ θὰ ἔχει καὶ δύο συμβούλους πίσω του, γιὰ νὰ ἐπικοινωνεῖ μὲ τὰ μέλη, ἀπέναντί του, ὥστε νὰ μπορεῖ νὰ ἐπικοινωνεῖ. Ποιὸς θὰ δίδει τὸ λόγο; Ὁ Πρόεδρος δίδει παντοῦ τὸ λόγο, σ᾿ ὅλο τὸν κόσμο. Καὶ τὸν άφαιρεῖ. Πόσο χρόνο θἄχουν; Ὄχι παραπάνω ἀπὸ 10 λεπτὰ καὶ ἄν δευτερολογήσει καὶ ἐπιτρέπεται νὰ δευτερολογήσει ἄντε 5 λεπτὰ σὲ ἐξαιρετικὲς περιπτώσεις. Δὲν ἔλειψε ὁ χρόνος στὴ Σύνοδο. Δὲν ἤθελε κανεὶς νὰ μιλήσει. Φτιάνοντας ἕνα κανονισμὸ λοιπὸν μὲ κλειστὰ τὰ μάτια, γιὰ τὸ τί θὰ γίνει ἄν δὲν ὑπάρχει κανονισμὸς.  Ὁ κανονισμὸς εἶναι ἡ ἀπόλυτη ἔκφρασις  τῆς κανονικῆς παραδόσεως.  Ἡ ἀπόλυτη ἔκφρασις. Γι᾿ αὐτὸ καὶ ἔγινε ὁμοφώνως ἀποδεκτός. Οὔτε συζήτησι. Καὶ τὸν ἐφάρμοσαν.

Ὅλα λοιπὸν σύμφωνα μὲ τοὺς κανόνες τῆς ἐκκλησίας. Ἡ ἀπόλυτη ἔκφρασις τῆς κανονικῆς παραδόσεως. Δέκα λεπτὰ ὁ χρόνος ὁμιλίας. Ἀπό τὴν κανονικὴ παράδοση. Ἔτσι γινόταν πάντα οἱ σύνοδοι. Μέχρι δέκα λεπτά μποροῦσε νὰ μιλήσει κανείς. Οὔτε καὶ ψήφιζαν οἱ ἐπίσκοποι. Καὶ ἄλλα πολλὰ ποὺ λέει παρακάτω....

Γιατὶ ψῆφο σὲ μία ἐκκλησία; Σὲ ὅλες τὶς Οἰκουμενικὲς Συνόδους ἔχωμε μιὰ ἐκκλησία ποὺ ἀποφασίζει μετὰ τὴν 4^η . Ἔ; Τὰ εἴπαμε προηγουμένως. Τρεῖς ἀντιπρόσωποι ἐν ὀνόματι. Σὲ καμμία, ἐκτὸς ἀπὸ τὴν πρώτη δὲν ἦταν ὅλοι οἱ ἐπίσκοποι.  Ἄς λέει ὁ Πειραιῶς ὅτι θέλει, ὅτι θέλει ὁ καθένας, ὁ Ναυπάκτου καὶ ὅποιος θέλει. Σὲ καμμία Σύνοδο, μετὰ τὴν πρώτη δὲν προσκλήθηκαν ὅλοι οἱ ἐπίσκοποι. Μόνο τρεῖς ἀπὸ κάθε ἐπαρχία. Μόνο τρεῖς. Ὅσοι θέλουν στὴν 4^η .  Στὴν 3^η  μόνο τρεῖς. Ἐὰν πήγαινε ἕνας ἐπίσκοπος, εὑρισκόταν στὴν περιοχή, καὶ δὲν εἶχε γράμμα τῆς Συνόδου ὅτι ἐκπροσωπεῖ τὴν Σύνοδό του δὲν μποροῦσε  νὰ μπεῖ στὴ Σύνοδο. Ἐπίσκοπος δὲν μποροῦσε νὰ μπεῖ στὴ Σύνοδο.

Μόνο τρεῖς ἐπίσκοποι ἀπὸ κάθε ἐπαρχία πήγαιναν. Σὲ καμμία δὲν προσκλήθηκαν ὅλοι οἱ ἐπίσκοποι. Καὶ αὐτὸ κατὰ τὸν κ. καθηγητή, εἶναι ἡ ἀπόλυτη ἔκφρασις τῆς κανονικῆς παραδόσεως... Καὶ αὐτοὶ ποὺ ἀντιδροῦσαν, οἱ λυσῶντες καὶ λέγοντες ἀηδίες; Γιατί τὄκαναν;

Ἀπλῶς ἤθελαν ὅλοι, ὅσοι ἀντέδρασαν, νὰ μὴ γίνει ἡ Σύνοδος. Ὄχι νὰ μὴν περάσουν τὰ θέματα αὐτά. Τοὺς ἦταν ἀδιάφορα. Κανέναν δυστυχῶς δὲν ἐνδιέφερε τὸ περιεχόμενο τῶν θεμάτων. Γι’, αὐτὸ καὶ δὲν τὰ διάβασαν, ἀσχολήθηκαν μὲ τὸν κανονισμό. Ἄν ἐνδιαφέροντο γιὰ τὰ θέματα θὰ εἶχαν οὐσιαστικώτερες παρατηρήσεις νὰ κάνουν.

«Ὅσοι» ἀντέδρασαν λοιπὸν δὲν ἤθελαν νὰ γίνει ἡ Σύνοδος. «Ὅσοι», ὄχι «κάποιοι» ἀπὸ ὅσους  ἀντέδρασαν. «Ὅσοι» ἀντέδρασαν. Ἄρα «ὅλοι». Ὁ κ. καθηγητὴς τὸ γνωρίζει καλὰ ὅπως φαίνεται. Ξέρει ὅτι «ὅλοι» ἤθελαν νὰ μὴν γίνει ἀπλῶς ἡ Σύνοδος. Ἒπίσης τοὺς ἦταν ἀδιάφορα τὰ θέματα. Τὸ γνωρίζει καὶ αὐτό. Καὶ ὁ λόγος του ἔχει ἰδιαίτερη βαρύτητα καθότι ἐπιστημονικός. Διαφορετικὰ, ἄν δηλαδὴ ἐνδιαφερόταν, θὰ ἔκαναν οὐσιαστικώτερες παρατηρήσεις. Καὶ κάνει ὁ ἴδιος μία παρατήρηση:

Ξέρετε στὸ κείμενο τὸ κρίσιμο ποὺ εἶναι οἱ σχέσεις μὲ τὸν λοιπὸ χριστιανικὸ κόσμο, ἕνα κείμενο ποὺ ἀλλοιώθηκε, ποὺ πῆρε ἡ εἰδικὴ ἐπιτροπὴ, ποὺ σᾶς εἶπα.. Πῆρε τὸ περὶ Οἰκουμενικῆς Κινήσεως καὶ τὸ περὶ Διμερῶν Διαλόγων καὶ τὸ ἔκανε ἕνα. Ἡ ἀπόλυτη καταστροφή. Ἡ σύγχυσις. Καὶ μετὰ ἀρχίσανε νὰ σβήνουν νὰ γράφουν, νὰ σβήνουν νὰ γράφουν. Εἶναι  δυνατὸν ἕνα κείμενο ποὺ εἶναι γραμμένο γιὰ πολυμερεῖς διαλόγους μὲ πολλὲς ἐτερόδοξες ἐκκλησίες  νὰ τὸ βάζεις σὲ ἕνα διμερὴ διάλογο, ὁ ὁποῖος διάλογος ἔχει σκοπό ἀποκαταστάσεως τῆς κοινωνίας μεταξύ τῶν ἐκκλησιῶν;

Τὸ κείμενο λοιπὸν τῶν σχέσεων μὲ τὸν λοιπὸ χριστιανικὸ κόσμο, λόγῳ τοῦ ὅτι ἀποτελεῖ συγκερασμὸ δύο διαφορετικῶν κειμένων  καταλήγει νὰ εἶναι «καταστροφή» κατὰ τὸν κ. καθηγητή καὶ «σύγχιση». Αὐτὸς ἔχει δικαίωμα νὰ τὸ λέει. Ὅταν τὸ λένε ἄλλοι εἶναι «ἀηδίες» ποὺ λένε ἄνθρωποι «ἀδιάφοροι» ποὺ «ἀπλὰ δὲν θέλουνε νὰ γίνει ἡ Σύνοδος».

Ἀλλὰ δὲν εἶναι μόνο τὰ πρόσωπα. Ὁλόκληρες ἐκκλησίες δὲν ἔχουν δικαίωμα νὰ ὁμιλοῦν:

Ἡ σύνοδος αὐτὴ τώρα , προσφάτως συζητεῖται ἄν θὰ γίνει δεκτή. Ἡ ἐκκλησία Βουλγαρίας ἔστειλε ἕνα γράμμα στὸ Πατριαρχεῖο καὶ λέει ὅτι ἐμεῖς δὲν ἀποδεχόμεθα τὴν Σύνοδο καὶ τὶς ἀποφάσεις της. Καὶ ποιός σᾶς τὸ ζήτησε;  Ἀποφάσεις μόνο Οἰκουμενικῶν Συνόδων καὶ μόνο δογματικὲς ὑποπίπτουν στὴν διαδικασία ἀποδοχῆς. Μόνο Οἰκουμενικῶν Συνόδων καὶ μόνο δογματικές. Ὄχι οἱ ἄλλες. Ἐδὼ δὲν ἔχουμε δογματικές ἀποφάσεις.

Ποιός σᾶς τὸ ζήτησε; Ἔτσι. Τόσο ἀπλά εἶναι τὰ πράγματα γιὰ τὸν κ. καθηγητή. Αὐτὴ ἡ Σύνοδος εἶναι ἀπὸ τὶς «ἄλλες». Καταλάβατε;

Καὶ γιὰ νὰ τελειώσουμε ἡ ἐκτίμησις τοῦ κ. καθηγητοῦ γιὰ τὴν Σύνοδο εἶναι ἡ έξῆς:

Νομίζω ὅτι εἶναι μιὰ σύνοδος ἡ ὁποία θὰ μείνει στὴν ἱστορία πρώτα πρώτα γιατὶ ἔγινε.... Ἡ σύνοδος λοιπὸν πέτυχε στὸ ἔργο της, ἔχει 6 κείμενα καὶ εὐτυχήσαμε, μᾶς ἐδόθη ἡ δυνατότητα, νὰ φτιάξουμε μιὰ ἐγκύκλιο  πολύ καλή. Ἡ ἐγκύκλιος εἶναι κείμενο τὸ ὁποῖο θὰ μείνει στὴ θεολογικὴ ἔρευνα. Ἔχει καὶ πτυχὲς οἱ ὁποῖες θέλουν συζήτησι. Αὐτὴ εἶναι ἡ γνώμη μου .

Αὐτὴ εἶναι ἡ γνώμη τοῦ κ. καθηγητοῦ.

Νομίζω ὅτι παρετέθησαν πολλὰ καὶ ἀξιόλογα στοιχεία ἀπὸ τὸν κ. καθηγητή. Κάποια ἀπὸ αὐτὰ, θὰ μποροῦσε κανεὶς, στιγμές-στιγμές, νὰ τὰ ἐκλάβει καὶ ὡς ἀστεία ποὺ τὰ λέει κάποιος μὲ τεράστια αἴσθηση τοῦ χιούμορ καὶ προσπαθεῖ νὰ ἐλαφρύνει  μιὰ διαδικασία τόσων ἐτῶν καὶ τὰ γεγονότα ποὺ ἔγιναν τὸ καλοκαίρι στὴν Κρήτη καὶ ὅσα ἀκολουθοῦν. Βέβαια ὁ ἄνθρωπος αὐτὸς φαίνεται νὰ εἶναι ἕνας ἀπὸ τοὺς κυρίους συντελεστὲς τῆς Συνόδου σὲ σημεῖο μάλιστα, σύμφωνα μὲ αὐτὰ ποὺ λέει, ποὺ θὰ μποροῦσε νὰ ἐπισημανθεῖ, ἀπὸ τοὺς ὑπογράψαντες: «Ἔδοξεν τῷ Βλασσίῳ καὶ Ἡμῖν». Μήπως ὑπάρχει καὶ ἡ περίπτωσις νὰ εἶναι ἀπλῶς ἕνα χρήσιμο ἐργαλεῖο σὲ ἐπιτήδεια χέρια; 

Γεώργιος Τζανάκης, Ἀκρωτήρι Χανίων 20/1/2017