Ψάρεμα τό καταμεσήμερο - π. Γρηγόριος Μουσουρούλης

Κυριακή ΙΣΤ΄ (Α΄Λουκᾶ)

Ὁμιλία εἰς τό Εὐαγγέλιον

Ψάρεμα τό καταμεσήμερο

(Λουκ. ε’1-11)

 Α΄Ὁ σκοπός τοῦ θαύματος

Β΄ Συναίσθηση ἁμαρτωλότητος

Α´ Ο ΣΚΟΠΟΣ ΤΟΥ ΘΑΥΜΑΤΟΣ

Ὁ Κύριος περπατᾶ στήν ἀκρογιαλιά τῆς Γαλιλαίας καί πλήθη ἀνθρώπων τρέχουν κοντά Του. Θέλουν νά ἀκούσουν τό ζωοποιό λόγο Του. Καί καθώς βλέπει δυό μικρά πλοῖα ἀραγμένα στή λίμνη, μπαίνει σ’ἕνα ἀπ’αὐτά. Εἶναι τό πλοῖο τοῦ Σίμωνα πού πρόκειται νά γίνει ὁ πρῶτος ἄμβωνας τοῦ ἐνανθρωπήσαντος Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ. Μέ τρόπο ἤπιο πού σκλαβώνει τόν συνομιλητή του παρακα­λεῖ, δέν διατάσσει, τόν Πέτρο: Σύρε τό πλοῖο σου λίγο πιό μέσα στή λίμνη γιά νά διδάξω τά πλήθη μέσα ἀπό αὐτό. Ὅταν τελείωσε τή διδασκαλία του ὁ Χριστός μας λέγει πάλι  στόν Πέτρο: Φέρε τό πλοῖο στά βαθιά τῆς λίμνης καί ρίξετε τά δίχτυα σας.

 Ἡ στιγμή εἶναι κρίσιμη. Ἡ λογική καί ἡ πολύχρονη πείρα τοῦ ψαρᾶ λέγει πώς τήν ἡμέρα δέν γίνεται ψάρεμα. Ἡ θέληση δοκι­μά­ζεται. Τί θά κάνει ὁ Πέτρος; Θά ἀκούσει τή λογι­κή καί τήν πείρα του ἤ θά προχωρήσει ὑπακού­οντας στόν Διδάσκαλο; Ὁ Πέτρος εἶναι ἀφθόρ­μητος. Ὁ Πέτρος δουλεύει μέ τήν καρδιά. Λέγει τή σκέψη του ἀλλά ταυτόχρονα τρέχει νά ἐκ­πληρώσει τήν ἐντολή. Διδάσκαλε, λέγει, ὅλη τή νύχτα κοπιά­σαμε ρίχνοντας τά δίχτυα καί δέν πιάσαμε τίποτε. Ἐφ’ ὅσον ὅμως τό λές ἐσύ, θά ρίξω τό δίχτυ. Τό θαῦμα, ὅπως μᾶς πληροφορεῖ τό εὐαγγελικό ἀνάγνωσμα, ὑπῆρξεν ἐντυπωσι­ακό. Τά δίχτυα γέμισαν ψάρια μέχρι τοῦ σημείου, μή ἀντέχοντας τό βάρος νά ἀρχίσουν νά σχί­ζονται. Οἱ ψαράδες τότε φώναξαν τούς συνεταίρους τους πού ἦταν στό ἄλλο πλοῖο, νά τούς βοηθήσουν νά τραβή­ξουν τό δίχτυ στή στεριά. Ἀλλά τά ψάρια ἦταν τόσα πολλά, ὥστε καί τά δύο πλοῖα κινδύνευαν νά βυθισθοῦν.

Ἐδῶ γεννᾶται ἡ ἀπορία:Τί σκοπό εἶχε αὐτό τό τόσο ἐντυπωσιακό θαῦμα; Καί γιατί ὁ Κύριος πρίν τό ἐπιτελέσει τό θαῦμα αὐτό ζήτησε ἀπό τούς ψαράδες νά ρίξουν τά δίχτυα τους καί μάλιστα σέ ἀκατάλληλη ὥρα;

Ἡ ἀπάντηση εἶναι ὅτι ὁ Κύριος ἤθελε μέσα ἀπό τό θαῦμα αὐτό νά διδάξει μεγάλες ἀλήθειες στούς ψαράδες τῆς Γαλιλαίας, πού σέ λίγο θά γίνονταν μαθητές  καί ἀπόστολοί του. Αὐτό τό θαῦμα, ἀγαπητοί, ἦταν τύπος τῆς πνευματικῆς ἁλιείας τῶν ἀποστόλων. Ἔπρεπε τό γεγονός νά χαραχθεῖ βαθιά στήν ψυχή αὐτῶν πού σέ λίγο θά ἐκαλοῦντο νά γίνουν ἁλιεῖς ἀνθρώπων καί νά σα­γηνεύουμν στά πνευματικά τους δίχτυα ὁλό­κλη­ρη τήν οἰκουμένη.  Ἔπρεπε νά τό θυμοῦνται πο­λύ καλά οἱ ἅγιοι Ἀπόστολοι τοῦ Χριστοῦ, ὅταν ἀργότερα στό τιτάνιο ἔργο τους θά συναντοῦσαν δυσκολίες, διωγμούς καί ἀπογοητεύσεις ἀπό τή συμπεριφορά τῶν ἀνθρώπων. Ἔπρεπε νά θυ­μοῦνται ὅτι στήν πνευματική τους διακονία χωρίς τόν Κύριο δέν θά μποροῦσαν νά ἐπιτύχουν τίποτε ἀπολύτως, ἐνῶ μέ τή δική του δύναμη καί συνέρ­γεια θά μποροῦσαν τά πάντα νά κατορ­θώσουν.  Ἄδεια τά δίχτυα χωρίς τήν εὐλογία Του, γεμάτα ὅταν τά εὐλογοῦσε ὁ Χριστός.

Ἦταν ἐπίσης ἀνάγκη νά καταλάβουν μέσα ἀπό τό θαῦμα οἱ μαθητές ὅτι γιά νά ἔχουν καρπο­φορία στό ἔργο τους, θά ἔπρεπε νά ἔχουν τυφλή ὑπακοή στά προστάγματα τοῦ Κυρίου. Ἀκόμη καί σ’αὐτά πού δέν κατανοοῦσε ἡ περιορισμένη τους λογική. Ὅπως καί τό νά μήν ὑπολογίζουν κόπους καί θυσίες. Αὐτοί ἐκαλοῦντο νά δίνουν τόν κόπο τους, τό χρόνο τους καί τή ζωή τους στήν ὑπηρεσία τοῦ Κυρίου, γιά νά τά χρησιμοποιήσει Αὐτός ὅπως ἤθελε· ἔχοντας τή βεβαιότητα, ὅτι ὁ Χριστός θά βραβεύσει τή θυσία τους, τήν πρόθυ­μη ὑπακοή τους, τήν ἀδιάσειστη πίστη τους στή δύναμή του.

****

Β´ ΣΥΝΑΙΣΘΗΣΗ ΑΜΑΡΤΩΛΟΤΗΤΟΣ

Ὅταν ὁ Πέτρος εἶδε τό πρωτοφανές καί ἀνέλ­πιστο αὐτό πλῆθος τῶν ψαριῶν πού κλείστηκαν στό δίχτυ του, μέσα στό καταμεσήμερο, ἔπεσε στά γόνατα τοῦ Χριστοῦ καί εἶπε: Βγές ἀπό τό πλοῖο μου καί φῦγε ἀπό ἐμένα, Κύριε,γιατί εἶμαι ἄνθρωπος ἁμαρτωλός καί δέν εἶναι ἄξιος νά σέ ἔχω μέσα στό πλοῖο μου. Ὁ Κύριος ὅμως, ὅπως ἀκούσαμε, τόν καθησύχασε καί τοῦ εἶπε: Μή φοβᾶσαι. Ἀπό τώρα θά σαγηνεύεις ἀνθρώπους, τούς ὁποίους μέ τό κήρυγμά σου θά ὁδηγεῖς στή σωτηρία. Στή συνέχεια, ἀφοῦ ὅλοι μαζί οἱ ψα­ρά­δες ἐπανέφεραν τά πλοῖα στή στεριά, ἄφησαν τά πάντα καί τόν ἀκολούθησαν.

Ἡ στάση ὅμως τοῦ Ἀποστόλου Πέτρου μᾶς προβληματίζει. Γιατί ἀντί νά πανηγυρίσει γιά τό μεγαλειῶδες θαῦμα, παρακάλεσε τόν Κύριο νά φύγει ἀπό τό πλοῖο του; Αὐτός πού ἀπό τά παιδι­κά του χρόνια περίμενε τόν Μεσσία, τώρα νά Τοῦ ζητᾶ νά φύγει ἀπό τή ζωή του, γίνεται; Κάθε ἄλλο. Τό αἴτημα τοῦ Πέτρου δέν ἐκφράζει διά­θεση ἄρνησης καί ἀποδίωξης τοῦ Χριστοῦ. Ἴσα-ἴσα ἐκφράζει τό ἀντίθετο. Ὁ ἄδολος καί ἁγνός αὐτός βιοπαλαιστής ψαρᾶς τῆς Γαλιλαίας ἔνιωσε τήν ὥρα ἐκείνη ἕνα φοβερό συγκλονισμό στήν ψυχή του. Κατάλαβε μέσα στήν εὐλογία τοῦ θαύ­ματος ὅτι δέν ἔχει μπροστά του ἕνα ἁπλόν ἄν­θρωπο, ἀλλά ἕνα μοναδικό διδάσκαλο πού ἔχει θεία δύναμη. Καί καθώς αἰσθάνεται τό θεῖο μεγα­λεῖο αὐτοῦ τοῦ Διδασκάλου δέν ἀντέχει νά ἀτε­νίσει τό ἀπαστράπτον θεϊκό του πρόσωπο, ἀλλά πέφτει συντετριμμένος καί τόν προσκυνᾶ. Καί τό κάνει αὐτό διότι αἰσθάνεται τόν ἑαυτό του ἀνάξιο τῆς παρουσίας τοῦ Χριστοῦ. Αἰσθάνεται ρίγος νά διαπερνᾶ τήν ὕπαρξή του μπροστά στήν ἁγιότη­τα τοῦ Χριστοῦ καί τή δική του ἁμαρτωλότητα.

Αὐτό ἀκριβῶς συμβαίνει, ἀγαπητοί μου, σέ κά­θε πνευματικό ἄνθρωπο κάθε φορά πού αἰσθά­νεται ἰδιατέρως ἔκδηλη τήν εὐλογία τοῦ Θεοῦ στή ζωή του. Εἶναι ἕνα βίωμα πού τό νιώθουμε οἱ πιστοί καθώς βρισκόμαστε σέ μιά ἱερή ὥρα τῆς θείας λατρείας ἤ σέ στιγμές πού αἰσθανόμαστε τόν Θεόν ὁλοζώντανο στή ζωή μας, καί ἀφυ­πνί­ζεται ἡ συναίσθηση τῆς ἁμαρτωλότητός μας. Τίς ὧρες αὐτές μᾶς συνέχει ὁ φόβος τοῦ Θεοῦ. Τρέμουμε καί φοβούμαστε τήν παρουσία του, ἀλλά ταυτόχρονα καί τήν ποθοῦμε καί τήν λαχτα­ροῦμε. Πῶς νά πλησιάσουμε τόν πάναγνο Κύριο ἐμεῖς οἱ ρυπαροί καί ἀνάξιοι; Αἰσθανόμαστε τίς ὧρες αὐτές πόσο ἁμαρτωλοί εἴμαστε καί πώς δέν ἀξίζουμε τίς εὐλογίες τοῦ Τριαδικοῦ Θεοῦ μας. Αὐτό ὅμως πού δέν καταλαβαίνουμε εἶναι ὅτι ὅσο περισσότερο ἀναγνωρίζουμε τήν ἁμαρτωλότητά μας, τόσο περισσότερο ἑλκύουμε τό ἔλεος καί τήν ἀγάπη τοῦ Κυρίου.

*****

Προσοχή μᾶς χρειάζεται λοιπόν. Νά ἔχουμε ἀνοικτά τά μάτια τῆς ψυχῆς μας, ὥστε νά βλέ­πουμε τήν πραγματική κατάσταση τοῦ ἑαυτοῦ μας. Προσοχή μήπως λόγῳ τοῦ ἐγωϊσμοῦ καί τῆς ἀλαζονείας μας σκοτισθεῖ ὁ νοῦς μας καί νομίσου­με ὅτι εἴμαστε σπουδαῖοι, ἔξυπνοι ἤ ἐνάρετοι. Γιατί ἔρχονται στή ζωή μας γεγονότα καί περι­στάσεις πού πρέπει νά μᾶς δείχνουν πόσο ἀνάξιοι καί ἁμαρτωλοί εἴμαστε. Ἀπολαμβνάνουμε τίς εὐεργεσίες τοῦ Θεοῦ γιά τίς ὁποῖες εἴμαστε ἀνάξιοι. Ἔχουμε ἰδεῖ θαύματα στή ζωή μας, γιά τά ὁποῖα εἴμαστε ἀνάξιοι λόγῳ τῶν ἁμαρτιῶν μας. Καί ὄχι μόνο δέν πρέπει νά «μεθοῦμε» ἐξ αἰτίας τους, ἀλλά ἀντίθετα νά ὁδηγούμαστε σέ μεγαλύτερη ταπείνωση καί συναίσθηση τῆς ἀνα­ξιότητας καί ἁμαρτωλότητάς μας. Ἀλλά ἔρ­χονται κάποτε καί τά «παθήματα», κάποιες πτώσεις στήν ἁμαρτία, πού μᾶς δείχνουν πόσο ἀδύνατοι εἴμαστε καί φτωχοί στήν ἀρετή. Αὑτές τίς στιγμές προπαντός ἄς αἰσθανόμαστε ἔντονα τήν ἁμαρ­τωλότητά μας. Καί ἡ συναίσθηση αὐτή ἄς γίνει στεναγμός καί δάκρυ συντριβῆς καί ταπείνωσης. καί ἄς λέμε κι ἐμεῖς τό «ἀνήρ ἁμαρτωλός εἰμι». Ἡ ἀναγνώριση αὐτή θά ἀνοίγει τά μάτια τῆς ψυχῆς μας πιό πολύ, καί ὅπως ἤδη εἴπαμε, ἑλκύει περισ­σότερο τή χάρη τοῦ Θεοῦ.

Γι’αὐτό ἄς στεκόμαστε μέ δέος καί φόβο ἐνώ­πιόν του καί ἄς Τόν παρακαλοῦμε ταπεινά μέ ὅλη τή δύναμη τῆς καρδιᾶς καί τῆς ψυχῆς μας νά μή φύγει ποτέ ἀπό κοντά μας λόγῳ τῆς μεγάλης ἁμαρτωλότητάς μας, ἀλλά νά μένει πάντα στή ζωή μας καί νά τήν γεμίζει μέ τίς εὐλογίες του.

Ἀρχιμανδρίτης Γρηγόριος Μουσουρούλης

Ἐκφωνήθηκε στόν Ἱερό Καθεδρικό  Ἁγίου Ἰωάννου Ἀρχιεπισκοπῆς Λευκωσίας,  Κυριακή

24.09.2017