Σημείωμα περὶ ἀνακριβοῦς ἐκκλησιαστικοῦ καὶ δημοσιογραφικοῦ λόγου ἐπὶ τοῦ θέματος τῆς Οὐκρανίας. - Ἐπισκόπου Μπάτσκας Εἰρηναίου

Ἐπισκόπου Μπάτσκας Εἰρηναίου

(Πατριαρχεῖον Σερβίας)

Ε-mail: epbacka@eunet.rs

_____________________________

Σημείωμα περὶ ἀνακριβοῦς ἐκκλησιαστικοῦ καὶ δημοσιογραφικοῦ λόγου ἐπὶ τοῦ θέματος τῆς Οὐκρανίας.

Καθημερινῶς γίνεται ἀντιληπτόν, ὅτι πολλάκις μὲν οἱ ἐκκλησιαστικοὶ ἄνδρες, ἔτι καὶ οἱ εὐπαίδευτοι ἱεράρχαι καὶ θεολόγοι, κατὰ κανόνα δὲ οἱ δημοσιογράφοι, τόσον οἱ “θύραθεν”, ὅσον καὶ οἱ “ἡμέτεροι”, ἀναφερόμενοι εἰς τὸ ἐν Οὐκρανίᾳ ἐκκλησιαστικὸν πρόβλημα, ὁμιλοῦν καὶ γράφουν, ὅτι τὸ Οἰκουμενικὸν Πατριαρχεῖον Κωνσταντινουπόλεως πρόκειται ἤ, κατ’ ἄλλους, δὲν πρόκειται νὰ παράσχῃ τὸ αὐτοκέφαλον εἰς τὴν Ἐκκλησίαν τῆς Οὐκρανίας. Πλὴν ὅμως, ὁ τρόπος οὗτος τοῦ ἐκφράζεσθαι εἶναι ἐκκλησιολογικῶς καὶ ἱεροκανονικῶς ἀνακριβής, ὅθεν  καὶ παραπλανητικός, ἀνεξαρτήτως τῆς ἀγαθῆς προαιρέσεως τῆς συντριπτικῆς πλειοψηφίας τῶν οὕτως ἐκφραζομένων. Δὲν ἰσχυρίζομαι, φυσικῶς, ὅτι ἡ τοιαύτη διατύπωσις ὀφείλεται, εἰς θεολογικὴν ἀνεπάρκειαν ὡρισμένων ποιμένων καὶ, θεολόγων τῆς Ἐκκλησίας ἢ εἰς διαστρεβλωτικὴν πρόθεσιν τῶν μὴ θεολόγων. Ἔχω ἐν προκειμένῳ τὴν ἐντύπωσιν, ὅτι ἡ πλημμελὴς ὁρολογία προέρχεται μᾶλλον ἐξ ἀπροσεξίας καὶ ἀμελείας.

Καὶ ἐξηγοῦμαι. Ἐν Οὐκρανίᾳ ὑφίσταται ἡ κανονικὴ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία Οὐκρανίας, ὑπαγομένη μὲν ὡς αὐτόνομος τοπικὴ Ἐκκλησία εἰς τὸ Πατριαρχεῖον  Μόσχας, ἀναγνωριζομένη δὲ ὑπὸ πασῶν ἀνεξαιρέτως τῶν Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν καὶ, τελοῦσα ἐν εὐχαριστιακῇ μετ᾽ αὐτῶν κοινωνίᾳ. Ἡ Ἐκκλησία αὕτη οὔτε θέλει, οὔτ᾽ ἐζήτησε παρά τινος τὸ αὐτοκέφαλον - οὔτε παρὰ τοῦ εἰς ὃ ἀνήκει, Πατριαρχείου Μόσχας, τό ὁποῖον θὰ ἐκαλεῖτο ἐν τοιαύτῃ περιπτώσει νὰ ἀνακινήσῃ τήν ὅλην διαδικασίαν διὰ τῆς σχετικῆς προτάσεως αὐτοῦ, οὔτε παρὰ τοῦ Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως, τὸ ὁποῖον  θὰ ἐκαλεῖτο τότε, ὡς πρωτόθρονος Ἐκκλησία, συντονίζουσα τὴν ὑπόθεσιν, νὰ προωθήσῃ τὸ θέμα πρὸς πανορθόδοξον κρίσιν καὶ τελικὴν λύσιν, εἴτε καταφατικὴν εἴτε ἀποποιουμένην τὸ αἴτημα ἄχρι καιροῦ ἢ ἐπ᾽ ἀόριστον. Παραπλεύρως τῆς ἐν λόγῳ κανονικῆς Οὐκρανικῆς Ἐκκλησίας συνυπάρχουν ἐν τῇ χώρᾳ καὶ τρία σχισματικὰ μορφώματα, πρὸς τούτοις δὲ καὶ, ἡ ἐπιθετικὴ οὐνιτικὴ κοινότης. Αἱ περὶ  αὐτοκεφαλίας συνομιλίαι διεξάγονται μετὰ τούτων ἀκριβῶς τῶν σχισματικῶν “Ἐκκλησιῶν” καὶ παραλλήλως μετὰ τῆς κρατικῆς ἡγεσίας τῆς Οὐκρανίας, ἐρήμην τῆς κανονικῆς Ἐκκλησίας καὶ παρὰ τὴν βούλησιν αὐτῆς, τῶν οὐνιτῶν θρασύτατα ἁναμειχνυομένων παρὰ τὸ πλευρὸν τῶν σχισματικῶν, ὡς οἴκοθεν νοεῖται. Δὲν πρόκειται, ἑπομένως, περὶ σχεδίου παραχωρήσεως τοῦ αὐτοκεφάλου εἰς τὴν Ἐκκλησίαν τῆς Οὐκρανίας, ὡς συνεχῶς ἀκούομεν καὶ ἀναγινώσκομεν, ἀλλὰ περὶ προγράμματος παραχωρήσεως τοῦ αὐτοκεφάλου εἰς τὰ ἐν Οὐκρανίᾳ σχισματικὰ μορφώματα.

Αἱ ἐνέργειαι  τῆς Κωνσταντινουπόλεως ἐξηγοῦνται καὶ δικαιολογοῦνται ὡς ἀποβλἑπουσαι εἰς τὴν ἄρσιν τῶν σχισμάτων καὶ ἀποκατάστασιν τῆς ἐκκλησιαστικῆς ἑνότητος τοῦ λαοῦ τῆς Οὐκρανίας, δυνάμει, τῆς προσφάτως διατυπωθείσης διδασκαλίας, ὅτι ἡ Ἐκκλησία  Κωνσταντινουπόλεως, ὡς Οἰκουμενικὸς Θρόνος καὶ ὡς ἱστορικὴ Μήτηρ τῶν σλαβικῶν Ἐκκλησιῶν, ἔχει τὸ δικαίωμα νὰ ἀποφασίζῃ ἐν προκειμένῳ αὐτοδικαίως καὶ αὐτεπαγγέλτως, παρορῶσα τὰ προὐπάρχοντα δικαιοδοσιακὰ ὅρια τῶν κατὰ τόπους αὐτοκεφάλων Ἐκκλησιῶν καὶ μὴ δεσμευομένη διὰ τῆς στάσεως ἢ ἀντιστάσεως αὐτῶν. Ἡ διδαχὴ αὕτη, ἐν τούτοις, οὐδόλως εὐσταθεῖ καθ᾽ ὅτι, συμφώνως πρὸς τὸ δεδομένον πολίτευμα τῆς Ἐκκλησίας, δὲν ὑπάρχει παράγων ἀνώτερος τῆς ἱεραρχίας καὶ τοῦ πληρώματος τῆς αὐτοκεφάλου Ἐκκλησίας εἰμὴ ὁ συνοδικὸς θεσμός, τοὐτέστιν ἡ αὐθεντία τῆς Συνόδου ὅλων ἢ πλείστων αὐτοκεφάλων Ἐκκλησιῶν (οἰκουμενικὴ σύνοδος) ἢ τῆς Συνόδου πλειόνων Ἐκκλησιῶν εὐρυτέρας τινὸς περιοχῆς (μείζων σύνοδος). Ὁ πρῶτος ἐπίσκοπος τῆς καθ᾽ ἡμᾶς ᾿Ανατολῆς δὲν εἶναι πρῶτος ἀπολελυμένως, καθώς συμβαίνει ἐν τῇ δικαιοδοσίᾳ τῆς πρεσβυτέρας Ρώμης, ἀλλ᾽ εἶναι πρῶτος ἐν Συνόδῳ. Κατὰ τὸν πασίγνωστον 34ον ἀποστολικὸν κανόνα, ἡ σύνοδος ἄνευ τοῦ πρώτου εἶναι ἄπρακτος, ἀλλὰ καὶ ὁ πρῶτος ἄνευ τῆς συνόδου εἶναι ἀνύπαρκτος. Ἕπεται μενοῦνγε, ὅτι ὁ Οἰκουμενικὸς Πατριάρχης δὲν ἔχει τὸ δικαίωμα νὰ συζητῇ, πολλῷ δέ μᾶλλον νὰ ἀποφασίζῃ, περὶ τοῦ καθεστῶτος τῆς Ἐκκλησίας τῆς Οὐκρανίας - καί, κατὰ συνεκδοχήν, οἱασδήποτε  ἄλλης Ἐκκλησίας - ἀφ᾽ ἑαυτοῦ, ὑπερσυνοδικῶς, αὐτοδυνάμως.

Προσθετέον καὶ ἄλλο πρόβλημα! Τίνι τρόπῳ θὰ ἦτο δυνατή ἡ ἀποκατάστασις τῶν συννόμως καθῃρημένων ἐπισκόπων καὶ κληρικῶν, τοῦ ἀρχηγοῦ αὐτῶν Ντενισένκο, ψευδοπατριάρχου Κιέβου, οὐ μόνον καθηρημένου, ἀλλ᾽ ἐπὶ, πλέον ἀφωρισμένου καὶ ἀναθεματισμένου ὄντος; Δύναται ὁποιαδήποτε Ἐκκλησία, τῆς τῇ τάξει καὶ, αἴγλῃ πρώτης μὴ ἐξαιρουμένης, νὰ ἀθετήσῃ ἢ νὰ θεωρήσῃ ἀκύρους τάς ἐκκλησιαστικας πράξεις καὶ ἀποφάσεις ἂλλης ἀδελφῆς Ἐκκλησίας; Δικαιοῦται περαιτέρω οἱαδήτις Εκκλησία νὰ ἀναγνωρίζῃ ἢ νὰ μὴν ἀναγνωρίζῃ τάς  κανονικὰς ἐνεργείας ἑτέρας Ἐκκλησίας κατὰ περίστασιν καὶ, περίπτωσιν, βάσει, μάλιστα, ἀβεβαίων κριτηρίων; Τοὐναντίον ὅλως: αἷ, ἐν μιᾷ Ὀρθοδόξῳ Ἐκκλησίᾳ γινόμεναι χεροτονίαι, προαγωγαί, μεταθέσεις, ἁγιοκατατάξεις καί εἴ τι ἄλλο τοιοῦτο, ἐξ ἑνός, ἀλλά γε καὶ, ἀποσχηματισμοί, ἐκπτώσεις, ἀργίαι καὶ ἄλλα ἐπιτίμια, ἐξ ἑτέρου, γίνονται αὐτομάτως ἀποδεκτὰ καί ἰσχύουν ἐν  πάσαις ἀνεξαιρέτως ταῖς Ἐκκλησίαις. Ἐὰν ἡ ἀρχὴ αὕτη τῆς ἀλληλουχίας καί ἀλληλοπεριχωρήσεως τῶν Ἐκκλησιῶν θὰ ἐγίνετο ἐκποδών, θὰ κατηργεῖτο πάραυτα ὅλη ἡ δομὴ καὶ ὅλον τὸ σύστημα τῆς λειτουργίας τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ ὀργανισμοῦ. Ἡ ὀρθὴ ἐφαρμογὴ τῆς ὡς ἄνω ἀρχῆς ἀποκλείει, μὲν ἐν πρώτοις τὸν “ἐπ’ ἴσοις ὅροις” διάλογον μετὰ τῶν σχισματικῶν, συνεπάγεται, δὲ ἀκολούθως τὴν ἐν μετανοίᾳ ἐπάνοδον αὐτῶν εἰς τὴν ἐνότητα καὶ κανονικὴν τάξιν τῆς Ἐκκλησίας. Τότε πλέον δύνανται, καὶ δικαιοῦνται οὗτοι, νὰ προβάλουν τὰ αἰτήματα αὐτῶν, ἔτι, μάλιστα καὶ τὸ αἴτημα τῆς αὐτοκεφαλίας, εἰς τὴν ἰδίαν αὐτῶν Ἐκκλησίαν κατ᾽ ἀρχὰς καὶ δι᾿ αὐτῆς εἰς τὴν καθόλου Ἐκκλησίαν κατόπιν.

Ἡ μέθοδος αὕτη ἠκολουθεῖτο μέχρι πρό τινος ἀπαρεγκλίτως καὶ ὑπὸ τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως, τόσον ὡς πρὸς τὰ ἐν Οὐκρανίᾳ σχίσματα, ὅσον καὶ ὡς πρὸς τὸ σχίσμα τῶν Σκοπίων. Ἐπὶ τῶν ἡμερῶν τοῦ νῦν Παναγιωτάτου Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου ὑπῆρχε καιρός, ὅτε οἱ σχισματικοὶ τῶν Σκοπίων δέν ἐγίνοντο δεκτοὶ, ἐν Φαναρίῳ, πρὸς συζήτησιν τοῦ θέματος αὐτῶν, ἄνευ τῆς προκαταρκτικῆς συγκαταθέσεως τοῦ Σέρβου Πατριάρχου. Ἦτο ἀδιανόητον τότε νὰ ἀπευθυνθοῦν κατ᾽ εὐθείαν πρὸς τὸν Οἰκουμενικὸν Πατριάρχην, παρακάμπτοντες τὴν ἧς ἀπεσχίσθησαν Ἐκκλησίαν, καὶ νὰ τεθοῦν τὰ γραπτὰ αὐτῶν εἰς τὸ θεματολόγιον τῆς ἐν Κωνσταντινουπόλει ᾿Αγίας καὶ Ἱερᾶς Συνόδου, ἡ δὲ Ἐκκλησία τῆς Σερβίας νὰ μανθάνῃ περὶ τῶν γεγονότων τούτων ἐκ τῶν μέσων ἐνημερώσεως καὶ, μόνον, ὡς ἐγένετο πρότριτα. Εἶναι ἐμφανὴς ἡ ἀναλογία πρὸς τὰ τῆς Οὐκρανίας, Διερωτᾶταί τις: ποῖον εἶναι τὸ περιεχόμενον τοῦ ὅρου αὐτοκέφαλος Ἐκκλησία; 

Τὸ πάντων χεῖρον καὶ θλιβερώτερον εἶναι ὅμως τὸ γεγονός, ὅτι ὁ διακεκηρυγμένος στόχος τοῦ ἐγχειρήματος Οὐκρανία – ἡ κατάργησις δηλαδὴ τῶν σχισμάτων καὶ ἡ ἐκ νέου ἐνοποίησις τῶν ὀρθοδόξων χριστιανῶν τῆς Οὐκρανίας – εἶναι ἐκ τῶν προτέρων καταδεδικασμένος εἰς ἀποτυχίαν. Τὰ σχίσματα δὲν ὑπερνικῶνται δι᾽ ἡμιμέτρων καὶ ἐπὶ, τῇ βάσει τῆς τυπικῆς καὶ ἐπιπλάστου μεταστροφῆς τῶν σχισματικῶν, ὑποστηριζομένων ἐνεργῶς ὑπὸ τῆς κοσμικῆς ἐξουσίας καὶ ὑπὸ δυσδιακρίτων ἐξωτερικῶν πολιτικῶν κέντρων, συνήθως ἐν τῷ κρυπτῷ δρώντων.  Θὰ ἐπιτευχθῇ, τὸ πολύ, ἡ σχετικὴ μείωσις τοῦ ἀριθμοῦ τῶν σχισματικῶν παραφυάδων: ἀντὶ, τῶν ἄχρι τοῦδε τριῶν παραφυάδων θὰ ἔχωμεν ἐνδεχομένως, ἢ καὶ πιθανῶς, μίαν νέαν “ὁμοσπονδίαν”, ἥκιστα ἑνιαίαν κατ᾽ οὐσίαν, ὑπό τινων Ἐκκλησιῶν ἀναγνωριζομένην καὶ ὑφ᾽ ἑτέρων μὴ ἀναγνωριζομένην, ἐνῷ ἡ πλειοψηφοῦσα κανονικὴ Ἐκκλησία θὰ παραμείνῃ ἔνθα ἤδη καὶ εὑρίσκεται - ὑπὸ τὴν σκέπην καὶ, αἰγίδα τοῦ Πατριαρχείου Μόσχας. Καὶ αὐτὸς οὗτος ὁ κύριος Ντενισένκο, ἄλλοτε μὲν μητροπολίτης Φιλάρετος, εἷς ἐκ τῶν δύο ἐπικρατεστάτων τῷ καιρῷ ἐκείνῳ ὑποψηφίων διὰ τὸν πατριαρχικὸν θρόνον τῆς Μόσχας, σήμερον δὲ αὐτοπρόβλητος “πατριάρχης Κιέβου” (θὰ κρατήσῃ ἀράγε τὸν τίτλον τοῦτον;), ἐπιβεβαιοῖ τοῦ λόγου μου τὸ ἀσφαλές, δηλῶν ὅτι μελλοντικῶς οἱ μὲν ρωσόφωνοι θὰ ἀνήκουν εἰς τὴν Μόσχαν, ὡς καὶ ἄχρι τοῦδε, οἱ δὲ οὐκρανόγλωσσοι, θὰ ἀνήκουν εἰς αὐτόν (ποῦ γὰρ ἀλλαχοῦ;). Μίαν μόνον λεπτομέρειαν ἐλησμόνησε νὰ μνηνονεύσῃ ὁ καθ᾽ ἡλικίαν σεβάσμιος, ἀλλὰ κατὰ πάντα τἄλλα ἐλεεινὸς καὶ ἀξιολύπητος ἀνήρ: ἐλησμόνησε νὰ μνημονεύσῃ, ὅτι ἅπαντες οἱ κάτοικοι, τῆς Οὐκρανίας εἶναι ρωσόφωνοι, ἐνῷ ὡρισμένοι, οὐκ ὀλίγοι, εἶναι συγχρόνως καὶ οὐκρανόγλωσσοι. Εἰκάζω μάλιστα, ὅτι τὸ προβεβηκὸς τῆς ἡλικίας ἐν τῇ περιπτώσει, τοῦ κυρίου Ντενισένκο καὶ ἡ ἐγγύτης τῶν ἐκλογῶν ἐν τῇ περιπτώσει τοῦ κυρίου Ποροσένκο ἀποτελοῦν ἐλατήρια οὐκ εὐκαταφρόνητα διά τὴν σπουδὴν καὶ ἀνυπομονησίαν ἀμφοτέρων^. δὲν συνορῶ ὅμως διατί θὰ ἔδει, νὰ ἐπείγηται ἡ Κωνσταντινούπολις.  Τί τὸ κέρδος ἐξ ὅλων διὰ τὴν Ὀρθοδοξίαν; ᾿Αξίζει νὰ διακυβευθῇ ἡ ἑνότης αὐτῆς χάριν τῆς τοιαύτης προοπτικῆς; ᾿Αμφιβάλλω σφόδρα. Τὸ σχίσμα θὰ παραμείνῃ οὕτως ἢ ἄλλως, εἴτε τρισσευόμενον εἴτε ἑνιζόμενον. Εἰς μάτην ἄρα κοπιᾷ ἡ Μεγάλη τοῦ Χριστοῦ Ἐκκλησία.  Εὐελπίστως ἔχω, ὅτι, ἐνορᾷ τὴν κραδαίνουσαν ρομφαίαν τοῦ μείζονος σχίσματος οὐχὶ μόνον ἐν Οὐκρανίᾳ, ἀλλὰ καὶ ἑκασταχοῦ τῆς ὀρθοδόξου οἰκουμένης. Θεὸς φυλάξοι!

Γνωρίζω, ὅτι κατὰ τὸ παρελθὸν πολλὰ σχίσματα - οὐ μήν, ἀλλὰ καὶ αἱρετικὰ κινήματα - ὑπερεκεράσθησαν καὶ οἱ ὁπαδοὶ αὐτῶν, μετανοοῦντες καὶ ἀποκηρύσσοντες τὰς πλάνας αὐτῶν, ἐπανηνώθησαν μετὰ τῆς Ἐκκλησίας. Καθ᾽ ὅσον ὅμως γνωρίζω, εἶναι ἄνευ προηγουμένου ἐν τῇ δυσχιλιετεῖ, ἱστορίᾳ τῆς Ἐκκλησίας ἡ ἐπιχείρησις τῆς ἐπανεντάξεως τῶν σχισματικῶν εἰς τὸ ἐκκλησιαστικὸν Σῶμα καὶ, τῆς αὐτομάτου ταὐτοχρόνου ἀναρριχήσεως αὐτῶν εἰς τὰ ὕψη τοῦ ὑπερτάτου ἱστορικοῦ τρόπου ὑπάρξεως Ἐκκλησίας τινὸς καὶ εἰς τὴν χωρείαν τῶν ἐπιφανεστάτων καὶ προεχουσῶν Ἐκκλησιῶν, ἄνευ οἰασδήποτε ἐνδιαμέσου περιόδου ὡριμάνσεως, ἀσκήσεως, ἐπανακτήσεως ἐκκλησιαστικοῦ  ἤθους καὶ φρονήματος, ἁπλῶς καὶ μόνον “χάριτι καὶ οἰκτιρμοῖς” τῆς πρωτοθρόνου Ἐκκλησίας. Σημειωτέον μάλιστα, ὅτι ὡρισμέναι ἱστορικαὶ Ἐκκλησίαι, ἔνδοξοι, λόγῳ τοῦ πνευματικοῦ ἐπιπέδου, μαρτυρίας καὶ προσφορᾶς αὐτῶν, οὐδἐποτε δὲ ἐμπεσοῦσαι, εἰς τὸ βάραθρον τῆς αἱρέσεως ἢ τοῦ σχίσματος, δὲν ἀπέκτησαν εἰσέτι τὴν αὐτοκεφαλίαν, πιθανώτατα δέ  δέν θά τήν ἀποκτήσουν εἰς τὸν  αἰῶνα τὸν ἅπαντα, καὶ παρὰ ταῦτα δὲν διαμαρτύρονται, οὔτε κἂν παραπονοῦνται ἢ κλαυθμυρίζουν. Ἐπιβάλλεται ἄρα τὸ ὀξύμωρον συμπέρασμα: ὡς σχισματικὴ κοινότης θᾶττον ἢ βράδιον θὰ ἀθῳωθῇς καὶ θὰ ἀποκατασταθῇς, ἐπὶ πλέον δὲ θὰ προβιβασθῇς εἰς αὐτοκέφαλον Ἐκκλησίαν. Τὸ σχίσμα παύει τοιουτρόπως νὰ εἶναι θανάσιμον ἀμάρτημα καὶ ἔγκλημα, οὒτε διὰ μαρτυρικοῦ αἵματος ἐκπλυνόμενον, μετατρέπεται, εἰς ἁπλοῦν καὶ ἐλαφρὸν παράπτωμα, θεραπεύεται εὐκόλως καὶ τελικῶς - ὢ τοῦ παραδόξου θαύματος! -- ἐπιβραβεύεται. Εἴτε θέλομεν τοῦτο εἴτε δὲν θέλομεν, παραμερίζονται οἱ φραγμοὶ διὰ πολλὰ νέα σχίσματα καὶ ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία κινδυνεύει νὰ καταντήσῃ ἄφρακτός τις ἀμπελών, ἐπ’ ἀνεπανορθώτῳ ζημίᾳ, σκανδαλισμῷ συνειδήσεων καὶ, ἀπωλείᾳ πάσης ἀξιοπιστίας τῆς ἡμετέρας Ἐκκλησίας ἐνώπιον τόσον τῶν ἓτεροδόξων ὃσον καὶ τῶν ἀλλοθρήσκων καὶ ἀθρήσκων.

Ταῦτα γράφω μετὰ πολλῆς θλίψεως, ἐνωδύνως μάλιστα, ἐκ βάθους ψυχῆς εὐλαβούμενος καὶ ἀγαπῶν τὴν μαρτυρικὴν Μεγάλην τοῦ Χριστοῦ Ἐκκλησίαν. “᾿Αλήθειαν λέγω ἐν Χριστῷ, οὐ ψεύδομαι, συμμαρτυρούσης μοι τῆς συνειδήσεώς μου ἐν Πνεύματι ᾿Αγίῳ, ὅτι, λύπη μοί, ἔστι μεγάλη καὶ ἀδιάλειπτος ὀδύνη τῇ καρδίᾳ μου” (Ῥωμ. 9, 1^. πρβλ. Β' Κορ. 11, 31. Γαλ. 1, 20. Α' Τιμ. 2, 7) συνεπείᾳ τῶν ἄρτι προκυψασῶν καταστάσεων, ἐντάσεων καὶ διχογνωμιῶν ἐν τῇ ὑποθέσει, τῆς θεραπείας τῶν ἐκ σχισμάτων πληγῶν. Τὰ σχίσματα, τό γε νῦν ἔχον, ἀντί, τοῦ νὰ ἀρθοῦν ἐκ μέσου, προξενοῦν, παραδόξως, ἐπιπρόσθετα πνευματικὰ καὶ ψυχικὰ σχίσματα ἐν μέσῳ αὐτῶν τούτων τῶν ὑπερασπιστῶν τῆς ἑνότητος, εὐσταθείας καὶ εὐρύθμου πορείας τῶν ἁγίων τοῦ Θεοῦ Ἐκκλησιῶν. Καὶ ἀκριβῶς πρὸς χάριν τῶν τελευταίων τούτων ἀξιῶν διαποτίζει “ἡ μέριμνα πασῶν τῶν Ἐκκλησιῶν” (Β΄ Κορ. 11, 28) καὶ τὴν καρδίαν ἐμοῦ ὡς ταπεινοῦ ὀρθοδόξου ἐπισκόπου, ὥστ᾽ “ἐμοὶ τῷ ἐλαχιστοτέρῳ πάντων τῶν ἁγίων”, τοὐτέστι, χριστιανῶν (Ἐφ. 3, 8^.  πρβλ. Α΄ Κορ. 15, 9), δὲν ἐπιτρέπεται, τὸ σιγᾷν, ἵνα ἀποφύγω τυχὸν τὰς εὐτελεὶς καὶ, ποταπὰς αἰτιάσεις ἐπ᾿ ἀπιστίᾳ, προδοσίᾳ, αὐτομολίᾳ καὶ οὕτω καθ᾽ ἑξῆς. Τοὔμπαλιν, ἡ ἀγάπη πρὸς τὴν Ἐκκλησίαν τοῦ ἁγίου ἀποστόλου ᾿Ανδρέου καὶ πρὸς πᾶσαν Ἐκκλησίαν ὀρθοδόξων παρακινεῖ, μὲ εἰς τὸ φθέγγεσθαι ἀντὶ, τοῦ βωβαίνεσθαι, λαλεῖν  δὲ κατὰ συνείδησιν καὶ ἐν εἰλικρινείᾳ.

Εὔχομαι ἐγκαρδίως καὶ ἐναγωνίως: ὁ τῆς Ἐκκλησίας Δομήτωρ καὶ Νυμφίος, ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς  Χριστός, τῇ χάριτι τοῦ Παναγίου Πνεύματος καὶ τῇ εὐδοκίᾳ τοῦ Θεοῦ καὶ Πατρός, διὰ τῶν πρεσβειῶν τῶν ἀγίων καὶ, θεοφόρων Πατέρων ἡμῶν Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου,  Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου, Φωτίου τοῦ Μεγάλου καὶ πάντων τῶν ἀγλαϊσάντων τὴν τῆς Νέας Ρώμης καθέδραν, ἅμα δὲ καὶ, τῶν ἁγίων μητροπολιτῶν Κιέβου καὶ πατριαρχῶν Μόσχας καὶ πάντων τῶν ἁγίων, ἐλεήσαι, φωτίσαν καὶ σώσαι πάντας ἡμᾶς! Γέγραφα καὶ τὴν ἐμὴν σέσωκα ψυχήν.

+ Ὁ Μπάτσκας Εἰρηναῖος

(“ΡΟΜΦΑΙΑ” - 17.9.2018, http://www.romfea.gr/images/article-images/2018/9/MPATSKAS.pdf)