ΔΟΚΗΣΙΣΟΦΙΑΣ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΚΕΙΜΕΝΑ Β΄ «ΥΠΟ ΤΗΝ ΒΑΣΙΛΙΚΗΝ ΔΡΥΝ» ΣΥΝ «ΜΟΣΧΑ, ΤΡΙΤΗ ΡΩΜΗ» - ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΚΟΤΤΑΔΑΚΗΣ

ΔΟΚΗΣΙΣΟΦΙΑΣ  ΣΥΝΕΧΕΙΑ  ΚΕΙΜΕΝΑ  Β΄

«ΥΠΟ ΤΗΝ ΒΑΣΙΛΙΚΗΝ ΔΡΥΝ»  ΣΥΝ  «ΜΟΣΧΑ, ΤΡΙΤΗ ΡΩΜΗ»

ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ  ΚΟΤΤΑΔΑΚΗΣ

Α.    Νέες «απλές ερωτήσεις» Πρωτοπρεσβύτερου Αναστάσιου Γκοτσόπουλου, δέκα πλην τέσσερις, αυτή τη φορά, όχι «αθώες». Εμφανώς «υπό την βασιλικήν δρυν» Μ. Πέτρου και τη φαντασίωση «Μόσχα, Τρίτη Ρώμη». Προσδοκία αυτοδικαίωσης με την ψευδαίσθηση ότι-θα το πω «Πειραιώτικα»-«θα κολλήσει στον τοίχο» τον και «εγκρατή(sic) περί το Κανονικό Δίκαιο Οικουμενικό Πατριάρχη»-Βαρθολομαίος ! Αλίμονο δα ! Εδώ τον κόλλησε στον τοίχο στα των επαφών με τη Δύση … στα της Συνόδου της Κρήτης … και θα του ξέφευγε σ’ αυτό;

     Κρίση πανικού, ή κατά πως θα ’λεγε ο εκλεκτός συνάδελφος θεολόγος Θανάσης Παπαθανασίου: «Σαν τους ιεροεξεταστές που παθαίνουν στερητικό σύνδρομο, αν δεν εντοπίσουν αιρετικούς», ευρύτερα, αν δεν εντοπίσουν το λάθος στους άλλους, και δεδομένο το ορθό μόνο εις εαυτούς»;

 Β.      Και ταύτα πάνω που σχεδίαζα τιμητική αναφορά στον Ιστολόγο για την ανάρτηση της ενδιαφέρουσας συνέντευξης και ουσιαστικής του Πανεπιστημιακού Καθηγητή Πέτρου Βασιλειάδη από την «Καθημερινή». «Η Εκκλησία δεν ζει για τον εαυτό της» ! Ενδεικτικά : «Η Αγία και Μεγάλη Σύνοδος της Κρήτης διατράνωσε ότι … Η πραγματική Εκκλησία είναι αυτή που βρίσκεται διαρκώς σε ιεραποστολή» ! «Η κυριακάτικη λειτουργία χωρίς τη λεγόμενη μετά-λειτουργία-διευκρίνηση, «τη λειτουργία της αγάπης στον όποιο άλλο»-είναι λειψή».

Αρκετά να προκαλέσουν ίλιγγο στους «καταμαχητές» του δον-κιχωτικού σκιάχτρου του … «οικουμενισμού» ! Διό την αποσύρω μη και πετάξει στο καλάθι αοριστίας του «ορισμένοι», ή «πατριαρχικοί» κι αυτόν ως Βλάσιο Φειδά και άλλους, και παλιά τον Καθηγητή της Δογματικής στη Θεολογική Αθηνών Επίσκοπο Αβύδου Κύριλλο Κατερέλλο για το αυτό.

Γ.    Έξι «απλές ερωτήσεις», όχι «αθώες» εμφανώς, από υμάς αγαπητέ πάτερ, δύο μόνο από εμέ. Η Πρώτη. «Αλήθεια, γιατί να σας απαντήσει ο Οικουμενικός Πατριάρχης; Είναι δικός σας «οικέτης», ή της μόνης κεφαλής της Εκκλησίας, του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού; Ενώπιον Αυτού μόνου δεν «στήκει ή πίπτει»; Το πιο σπουδαίο. «Σταθήσεται δε, δυνατεί γαρ ο Κύριος στήσαι αυτόν» ! «Συ τις ει ο κρίνων αλλότριον οικέτην;»-Ρωμ.14,4.

       Και η δεύτερη. Μήπως έχει απαντήσει, όχι βέβαια μόνο σε σας, στο Πατριαρχικό γραπτό «Ομιλούν τα κείμενα»; Δεν το προσέξατε ή είναι από κείνα που για λόγους όχι δυσδιάκριτους προσπερνάτε; Γιατί εγώ διαβάζω τα εξής κρυστάλλινα και καθαρά : «Τό Πατριαρχεῖον Μόσχας οὐδέποτε ἐτήρησε τούς ὅρους τῆς Πατριαρχικῆς καί Συνοδικῆς «Πράξεως»-Διονυσίου Δ΄ 1686-τόσον ὡς πρός τόν τρόπον ἐκλογῆς τοῦ Μητροπολίτου Κιέβου (ἀπό τόν κλῆρον καί τόν λαόν τῆς περιοχῆς του), ὅσον καί ὡς πρός τήν μνημόνευσιν «ἐν πρώτοις», τοῦ ὀνόματος τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου ἀπό τόν ἑκάστοτε Μητροπολίτην Κιέβου κατά τήν Θείαν Λειτουργίαν-το καίριο. «Εν πρώτοις μνήσθητι Κύριε του Οικουμενικού Πατριάρχου και πατρός ημών τάδε». Διά τοῦ τρόπου αὐτοῦ, καί κυρίως τῆς πραξικοπηματικῆς καταργήσεως τοῦ μνημοσύνου τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου ἀπό τόν ἑκάστοτε Κιέβου, ἡ de jure ἐξάρτησις τῆς Μητροπόλεως Κιέβου (καί τῆς Ἐκκλησίας τῆς Οὐκρανίας) ἀπό τό Οἰκουμενικόν Πατριαρχεῖον κατέστη αὐθαιρέτως προσάρτησις καί συγχώνευσις τῆς Οὐκρανίας με τό Πατριαρχεῖον Μόσχας …»

     Επί πλέον. «Τό ἐξ ἀρχῆς ἀνυπόστατον οὐ βεβαιοῦται τῇ χρονίᾳ παραδρομῇ», κατά γενικόν ἀξίωμα τοῦ ρωμαϊκοῦ δικαίου, ἀναγνωριζόμενον καί ἀπό τούς ἱερούς κανόνας», Δηλαδή, το δικό μου, είναι πάντα δικό μου. Δεν παύει να είναι δικό μου, αν ανέθεσα σε άλλον τη διαχείρισή του με ορισμένους όρους για κάποιο χρόνο.  Σαφέστατη απάντηση, για το Κανονικό Δικαίωμα του Οικουμενικού Πατριαρχείου να ανακηρύξει Αυτοκέφαλη μια εντός των ορίων του Εκκλησία ! Για τα 350 χρόνια, πιο κάτω.

     Με άλλα λόγια, τι κάνετε εδώ. Καταπίνετε όλα αυτά συν το τελικό, «αὐθαιρέτως προσάρτησις καί συγχώνευσις τῆς Οὐκρανίας με τό Πατριαρχεῖον Μόσχας», και μας λέτε, λες και έχουμε άχυρο στο μυαλό ότι:   «Συνεπώς ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος … με το να αναγνωρίζει την καθαίρεση και τον αφορισμό του Φιλαρέτου από την Ι. Σύνοδο του Πατριαρχείου της Μόσχας παραδέχεται ρητώς και χωρίς την παραμικρή επιφύλαξη ότι η Μητρόπολη του Κιέβου και κατ’ επέκταση η Εκκλησία της Ουκρανίας από το 17^ο αι. και εξής υπάγεται κανονικώς στην Εκκλησία της Ρωσίας …». Για φαντάσου ! 

      Βέβαια, αφού αυτό κάνετε με τον Πατριάρχη, είναι αστείο να επαναλάβω ότι το ίδιο κάνατε και με τη δική μου ανάρτηση. Κατάπιατε τα, «τρόπω συγκαταβατικώ», «οικονομικώς» … «έως ημέρας επισκέψεως θείας». Και δηλώσατε περιχαρής πως αυτό που λέτε εσείς, είπα κι εγώ !   Άφεριμ για αμφότερα!

      Αυτό, λοιπόν, που καταλαβαίνω, ίσως όχι μόνο εγώ, για τα του Φιλάρετου, είναι ότι το Οικουμενικό Πατριαρχείο απαντά: «Εκεί που φέρατε τα πράγματα, «ετσιθελικά»-πιο ωμά  και Πειραιώτικα, «με το νταηλίκι σας»-αυτή τη στιγμή κρίνω ότι, η μόνη ειρηνική διέξοδος είναι, «κατ΄ άκραν οικονομίαν», να γίνει δεκτό κι αυτό» ! Εκτός κι αν όφειλε ο Πατριάρχης να ζητήσει άδεια από υμάς, ως μέντορα και πιο ειδικό στο Κανονικό Δίκαιο, πώς θα χειριστεί το από τη θέση ευθύνης του προκύπτον «κατ’ οικονομίαν» χάρισμα ή λειτούργημα !

Δ.  Αλλά ! «Άφες άρτι». Επανέρχομαι στην αναζήτηση της αλήθειας στο περιβόητο πια Ουκρανικό Αυτοκέφαλο. Παραμερίζω τους ανωτέρω έγκριτους Έλληνες Πανεπιστημιακούς, που ρίξατε στο καλάθι της αοριστίας … και φέρω εις το μέσον τρίτον, μάλιστα, με αφετηρία και απόκλιση ρωσόφιλη ! Τον Άγγλο πρώην Αγγλικανό, νυν Ορθόδοξο από πολλών ετών, Επίσκοπο Διοκλείας Κάλλιστο Ware, Καθηγητή της Ορθόδοξης Θεολογίας και στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης. Από το βιβλίο του. «Η Ορθόδοξη Εκκλησία»-κεφάλαιο, «Μόσχα, Η Τρίτη Ρώμη», σελ.168 κε-αντλώ και καταγράφω ευρύτερα κατανοητά ιστορικά δεδομένα και δρώμενα της κρίσιμης χρονικής περιόδου και εξής, και αφήνω κάθε απροκατάληπτο να κρίνει ποιος και τι ενεργεί, «υπό την βασιλικήν δρυν» Μ. Πέτρου και την περιπαθή φαντασίωση, «Μόσχα, Τρίτη Ρώμη» !

     Αντιγράφω. «Μετά την πτώση της Κωνσταντινούπολης το 1453,  μόνο ένα έθνος ήταν σε θέση να αναλάβει τον ηγετικό ρόλο μέσα στην Ανατολική Χριστιανοσύνη … μόνη η Μοσχοβία. Οι Μοσχοβίτες δεν θεωρούσαν απλή σύμπτωση το γεγονός πως ακριβώς τη στιγμή που η Βυζαντινή Αυτοκρατορία εξέπνεε, οι ίδιοι αποτίναζαν τα τελευταία λίγα ίχνη της Ταταρικής κυριαρχίας: Φαίνεται σαν να τους χάριζε ο Θεός την ελευθερία, επειδή τους είχε διαλέξει ως διαδόχους του Βυζαντίου». Σχολιάζω. Λιτό, και σαφές, και μακάβριο ή τουλάχιστον τραγικό ! « Ήμαρτον Κύριε» !

     «Η Εκκλησία της Μοσχοβίας επίσης-συνεχίζει-παράλληλα με τη χώρα, κέρδισε την ανεξαρτησία της, περισσότερο από τύχη, παρά από μελετημένο σχέδιο. Μέχρι τότε ο Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως τοποθετούσε τον επικεφαλής της Ρωσικής Εκκλησίας, τον Μητροπολίτη. Στη Σύνοδο της Φλωρεντίας-1438/39-Μητροπολίτης Μόσχας ήταν κάποιος Έλληνας με το όνομα Ισίδωρος … θερμός υποστηρικτής της ένωσης με τη Ρώμη. Αυτός επιστρέφοντας στη Μόσχα άρχισε να εφαρμόζει τις (ενωτικές) αποφάσεις της Φλωρεντίας, τις οποίες όμως οι Μοσχοβίτες δεν υποστήριξαν: Ο Μέγας Δούκας τον φυλάκισε, αλλά σε λίγο τον άφησε και κατέφυγε στην Ιταλία. Οι Ρώσοι όμως δεν μπορούσαν να ζητήσουν από τον Πατριάρχη νέο Μητροπολίτη, επειδή μέχρι το 1453 η επίσημη Εκκλησία της Κωνσταντινουπόλεως συνέχισε να δέχεται την ένωση της Φλωρεντίας».

     Διευκρινίζω. Όντως, η αγωνία του αυτοκράτορα Κωνσταντίνου Παλαιολόγου για τη σωτηρία της Πόλης, και η ελπίδα συν προσδοκία βοήθειας από τη Δύση τον ώθησε σε φιλενωτική πολιτική «άχρι καιρού» ! Αποκορύφωμα ήταν η ενωτική Λειτουργία της 12.12.1452, πέντε μήνες πριν την άλωση στην Αγία Σοφία, με προεξάρχοντα ως εκπρόσωπο του Πάπα τον ανωτέρω Ισίδωρο, Καρδινάλιο πια. Τα τελευταία κρίσιμα χρόνια αμετακίνητα αντίθετος στις αποφάσεις της Φλωρεντίας είχε μείνει ο Εφέσου Μάρκος Ευγενικός-«το λοιπόν, ουδέν εποιήσαμεν», λέγεται ότι είπε ο Πάπας, όταν έμαθε ότι ο Εφέσου δεν υπέγραψε. Αυτόν ακολούθησε πυρφόρος λίγο πριν το 1453 ο αρχικά φιλενωτικός-φίλος και ακόλουθος του Βησσαρίωνα-λόγιος μοναχός Γεώργιος Σχολάριος.  Διό και ως ανθενωτικός επιλέχτηκε από τον Πορθητή πρώτος μετά την άλωση Πατριάρχης Κωνσταντινούπολης με το όνομα Γεννάδιος.

        «Στο μεταξύ-συνεχίζω από Κάλλιστο Ware-«στη Μόσχα το 1448 εξέλεξαν Μητροπολίτη χωρίς αναφορά στην Κωνσταντινούπολη, με την οποία όμως αποκατέστησαν σχέσεις μετά το 1453, αλλά συνέχισαν να εκλέγουν Μητροπολίτη ως ανωτέρω, έτσι η Εκκλησία της Μόσχας έγινε αυτοκέφαλη». Έτσι τόσο απλά ! Παράλληλα έστησαν «θεολογικά» τη φαντασίωση «Μόσχα, Τρίτη Ρώμη». «Η πρώτη Ρώμη (σύμφωνα με το σκεπτικό που χρησιμοποιούσαν) είχε πέσει στα χέρια των βαρβάρων και κατόπιν υπέπεσε στην αίρεση. Η δεύτερη Ρώμη, η Κωνσταντινούπολη, με τη σειρά της υπέπεσε στην αίρεση, στη Σύνοδο της Φλωρεντίας, και τιμωρήθηκε με την πτώση της στα χέρια των Τούρκων. Η Μόσχα, λοιπόν, διαδέχτηκε την Κωνσταντινούπολη ως η Τρίτη και τελευταία Ρώμη, ως το κέντρο της Ορθόδοξης Χριστιανοσύνης» !!

     Τα έντονα τυπογραφικά δικά μου, και οι υπογραμμίσεις με νόημα και νεύμα για προεκτάσεις από απροκατάληπτους, συν την προσθήκη ότι, παρά ταύτα, τουτέστιν παρά  τα αυθαίρετα και «ετσιθελικά», η Κωνσταντινούπολη με τον Πατριάρχη Ιερεμία Β’ τον Τρανό ανήγαγε το Μητροπολίτη Μόσχας σε Πατριάρχη-1589-και από τότε η Εκκλησία της Ρωσίας κατέλαβε την 5^η θέση μετά τα τέσσερα πρεσβυγενή Πατριαρχεία.

     Ακουμπάμε ήδη το σημείο αιχμής, την απόφαση του Οικουμενικού Πατριάρχη Διονυσίου Δ’ για προσωρινή και υπό όρους διαχείριση της εκλογής Μητροπολίτη Κιέβου από τον Πατριάρχη της Μόσχας. Εδώ από τη λιτή μέχρι τηλεγραφική καταγραφή Κάλλιστου Ware, γίνεται σαφές και κατανοητό τι ακριβώς έχει συμβεί, ήτοι πόσο δίκιο έχει το Οικουμενικό Πατριαρχείο ως ενήργησε. «Η Μητρόπολη Κιέβου όμως-γράφει- συνέχισε να βρίσκεται υπό τη δικαιοδοσία της Κωνσταντινούπολης μέχρι το 1686, κατόπιν πέρασε στη δικαιοδοσία της Μόσχας, αν και αυτό συνέβη χωρίς την ευλογία του Οικουμενικού Πατριάρχη».  

     Βάζουμε τα πράγματα στη σειρά. Από τη μια έχουμε ένα Οικουμενικό Πατριαρχείο υπόδουλο στον αλλόθρησκο Οθωμανικό ολοκληρωτισμό, και έναν Οικουμενικό Πατριάρχη-Διονύσιος Δ΄-στο τέταρτο από τα πέντε ανεβοκατεβάσματά του στο Θρόνο. Καθένας καταλαβαίνει τι έχουμε ! Και από την άλλη έναν Τσάρο- Μέγας Πέτρος- βασιλεύσαντα από 1682 μέχρι 1725, σαράντα τρία χρόνια στη Ρωσία απολυταρχικά ! Έναν εξουθενωμένο από τον Οθωμανικό ολοκληρωτισμό Οικουμενικό Πατριάρχη-τέταρτο ανεβοκατέβασμα-ο οποίος βέβαια δεν εξαπολύει αφορισμό, ως θα έκανε ο Πάπας Γρηγόριος Ζ΄ ο Ιλδεβράνδης, γιατί επί πλέον δε συνηθίζεται στην Ορθοδοξία αυτό, αλλά τολμά να παραδίδει «τη Μητρόπολη Κιέβου που συνέχισε να βρίσκεται ως τότε υπό τη δικαιοδοσία της Κωνσταντινούπολης μέχρι το 1686, «επιτροπικώς τω Μοσχοβίας δια την κατέχουσαν τυραννίδα-γράφε Μέγας Πέτρος-έως ημέρας επισκέψεως θείας» ! Και από την άλλη έναν απολυταρχικό χριστιανό ορθόδοξο Μονάρχη-Μέγας Πέτρος-που ασφαλώς δεν είναι Ερρίκος Δ’ της Γερμανίας. Δε φοράει μαύρο ράσο μετανοίας και δεν πάει ξυπόλητος στην Πόλη, το λιγότερο να ζητήσει εξηγήσεις για το, «δια την κατέχουσαν τυραννίδα», και το πιο πολύ την άρση του «επιτροπικώς … έως ημέρας επισκέψεως θείας». Απλούστατα δεν τον πιάνει για τίποτα, και αποφασίζει με το «έτσι θέλω»-Λουδοβίκος 14^ος της Ανατολής, “L’ Etat c’est moi”-χωρίς δεύτερη κουβέντα να περάσει Μητρόπολη Κιέβου συν Εκκλησία της Ουκρανίας- «στη δικαιοδοσία της Μόσχας». Αλλά προσοχή, το ξεκαθαρίζει κρυστάλλινα Κάλλιστος Ware, «αν και αυτό συνέβη χωρίς την ευλογία του Οικουμενικού Πατριάρχη».

      Και, όχι μόνο, αλλά από δω κι εμπρός ο Μ. Πέτρος αξιοποιεί και την από καιρό έτοιμη φαντασίωση, «Μόσχα, Τρίτη Ρώμη» για να κρατάει με τη χώρα και την Εκκλησία της, μακριά από τα Ανατολικά Ορθόδοξα και … Βυζαντινά, και συνάμα να φέρνει αμφότερα-Ρωσία και Εκκλησία της-πλησίστια στα Δυτικά πρότυπα, Ρωμαιοκαθολικά και Προτεσταντικά-«Η συνοδική περίοδος 1700-1919.-σελ.188κε. Αλλά και: «Η θρησκευτική μεταρρύθμιση του Μεγάλου Πέτρου απέβλεψε στο συστηματικό εκδυτικισμό της Ρωσικής Εκκλησίας-τόσο των δομών, όσο και του πνευματικού βίου. Με την επίδραση του Φεοφάν Προκόποβιτς πολλές πτυχές του εκκλησιαστικού και πνευματικού βίου της Ρωσίας διαμορφώθηκαν ακριβώς σύμφωνα με το πνεύμα και τα κριτήρια του προτεσταντικού πιετισμού. Ενώ ταυτόχρονα το θεολογικό του «σύστημα» και η συγγραφική παραγωγή επέβαλαν στην ακαδημαϊκή σπουδή της θεολογίας στη Ρωσία, κατά την έκφραση του π. Γεωργίου Φλορόφσκι «την κυριαρχία ενός λατινο-προτεσταντικού σχολαστικισμού»-Χ. Γιανναράς, «Η Ελευθερία του Ήθους», σελ.155. 

       Τώρα, αν τα τοιαύτα πέρασαν σαν χρήσιμο εργαλείο στη διάθεση των πολιτικών και «εκκλησιαστικών» επιδιώξεων του άθεου εβδομηντάχρονου Σοβιετικού ολοκληρωτισμού και της σημερινής Δημοκρατικής ως θέλει να λέγεται μεταλλαγής αυτού, δε θα είναι δύσκολο να εξηγήσει και να προεκτείνει κανείς στα σημερινά-κάτι έχει να πει εδώ η περίπτωση του «στρατευμένου» Μητροπολίτη Νικόδημου, που άφησε την τελευταία του πνοή στο Βατικανό, συν η πνευματική σχέση του με το νυν Πατριάρχη Μόσχας Κύριλλο.

      Εδώ έχει θέση και η αναφορά στα 350 από το 1686 ως σήμερα χρόνια που θυμήθηκε το Οικουμενικό Πατριαρχείο να ανακηρύξει αυτοκέφαλη την Εκκλησία της Ουκρανίας. Πλάι στο προαναφερθέν αξίωμα: «Τό ἐξ ἀρχῆς ἀνυπόστατον οὐ βεβαιοῦται τῇ χρονίᾳ παραδρομῇ», κατά γενικόν ἀξίωμα τοῦ ρωμαϊκοῦ δικαίου, ἀναγνωριζόμενον καί ἀπό τούς ἱερούς κανόνας», σημειώστε και ότι, τα χρόνια αυτά, το Οικουμενικό Πατριαρχείο σταυρένεται αιμάτινα ! Ενδεικτικά. «Ο Πατριάρχης Κύριλλος Λούκαρις 1638 εθανατώθη εν ακατίω, Κύριλλος Κονταρής 1639 εξωρίσθη εις Καρθαγένην και εκεί εφονεύθη, Παρθένιος Β’ 1651 και Παρθένιος Γ΄ 1657 εφονεύθησαν, Νεόφυτος Ε’ 1707 ερρίφθη εις κάτεργον, Ιερεμίας Γ΄ 1723 ερρίφθη εις φυλακάς, Μελέτιος Β΄ 1769 ερρίφθη εις τας φυλακάς, και έπειτα εξωρίσθη εις Μυτιλήνην, Γρηγόριος Ε’ 1821 απηγχονίσθη…»-Βασιλείου Στεφανίδη, «Εκκλησιαστική Ιστορία σελ. 635.

*****

      Κατά ταύτα καλό είναι να καταλάβουν ορισμένοι κληρικοί ότι μια αυτοσυγκράτηση τουλάχιστον δεν βλάπτει, ενώ το ταπεινό φρόνημα από τη διαρκή υπόμνηση του μαύρου ράσου, κρατάει πρώτη θέση, και γραμμή στην Ορθόδοξη Ανατολή ! «Οι καιροί ου μενετοί», και με τη διχαστική οιστρηλασία και την αιρεσιομανία που ως αυτόκλητοι «Ηρακλείς» της Ορθοδοξίας εντείνουν τελευταία, δε θα αργήσει να μας βρει και να μας χτυπήσει κατάστηθα η αιώνια επισήμανση του Αποστόλου Παύλου :  «Ει δε αλλήλους δάκνετε και κατεσθίετε, βλέπετε μη υπ’ αλλήλων αναλωθείτε»-Γαλ.5.15. Οι εν δυνάμει και οι όντως Άγιοι της Ορθοδοξίας ας κάνουν εδώ πιο έντονη προσευχή !

Με «την αγάπην την πρώτην, ην ουκ αφήκα …»

Αθανάσιος Κοτταδάκης