Στον απόηχο της Ιεραρχίας για το Ουκρανικό - Γιώργου Ν. Παπαθανασόπουλου

Στον απόηχο της Ιεραρχίας για το Ουκρανικό

Του Γιώργου Ν. Παπαθανασόπουλου

Μέρος Ε΄

Αντιφάσεις και ψευδαισθήσεις

          Στην Ιεραρχία του περασμένου Οκτωβρίου για το Ουκρανικό ετέθη και το ζήτημα της εκ μέρους του Πατριαρχείου της Μόσχας διακοπής της Κοινωνίας με το Οικουμενικό Πατριαρχείο. Ο Σεβ. Γουμενίσσης ήταν πολύ αυστηρός με το Πατριαρχείο της Μόσχας. Τόνισε ότι τον ενοχλεί βαθύτατα και για αυτόν είναι ασυγχώρητη η εκ μέρους της Ρωσικής Εκκλησίας διακοπή της Θείας Κοινωνίας. Την χαρακτήρισε «βλασφημία κατά του Αγίου Πνεύματος» και «ασυγχώρητο έγκλημα» και διερωτήθηκε: «Τι είναι η Θεία Κοινωνία; Ποιος διαφεντεύει; Ο Χριστός ή εμείς; Και εμείς εν ποία εξουσία και με ποια αρμοδιότητα;», για να προσθέσει ότι ουδείς Ορθόδοξος  μπορεί να μην κοινωνεί με Ορθοδόξους χριστιανούς.

          Υπενθυμίζεται ότι ο Σεβ. Γουμενίσσης ήταν Συνοδικός Μητροπολίτης όταν ο σημερινός Οικουμενικός Πατριάρχης κ. Βαρθολομαίος με μια μεσαιωνικού τύπου συνεδρίαση διευρυμένης Συνόδου εκ 42 Αρχιερέων του Θρόνου, που θύμισε την αλήστου μνήμης παπική ιερά εξέταση, διέκοψε πομπωδώς, την Κοινωνία με τον μακαριστό Αρχιεπίσκοπο Χριστόδουλο

. Ο Σεβ. Γουμενίσης ήταν τότε  Συνοδικός Μητροπολίτης και δέχθηκε την ενέργεια του Πατριάρχου στην πράξη. Όταν ανακοινώθηκε η απόφαση του Φαναρίου, εκείνος ΔΕΝ ΠΡΟΣΗΛΘΕ στη συνεδρίαση της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου, δείχνοντας ότι ακολουθεί την απόφαση της διευρυμένης Πατριαρχικής Συνόδου. Και δεν ήταν ο μόνος Μητροπολίτης της Εκκλησίας της Ελλάδος που το έπραξε...

          Σημειώνεται ότι ο μακαριστός Πρόεδρος της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος καταδικάστηκε αυθαιρέτως, χωρίς να απολογηθεί και χωρίς καμία ουσιαστική αιτιολογία. Ο κ. Βαρθολομαίος άλλαξε άποψη για τον Αρχιεπίσκοπο, όταν αυτός απεβίωσε. Στο τηλεγράφημά του προς τον τοποτηρητή, Μητροπολίτη Καρυστίας, τον περιέγραψε ως «εκκλησιαστικό άνδρα μεγάλου βεληνεκούς, πολλά προσενεγκόντος τη Αγιωτάτη Εκκλησία της Ελλάδος, τω ευλογημένω Ελληνικώ Λαώ και συνόλη τη Ορθοδοξία....» Και ευχήθηκε: «Κύριος αναπαύσαι την ψυχήν αυτού εν χώρα ζώντων και ανταποδώσαι τους πολλούς υπέρ της Εκκλησίας κόπους αυτού...».

Κατά την άποψη του Μητροπολίτου Πειραιώς ο Ρωσίας νόμιμα ενήργησε, που διέκοψε την κοινωνία με τον Οικουμενικό Πατριάρχη και στη συνέχεια με τον Αθηνών. Εφάρμοσε τους 10^ο και 11^ο Κανόνες των Αγίων Αποστόλων, οι οποίοι επικυρώθηκαν από τον 2^ο Κανόνα της Πενθέκτης Οικουμενικ0ής Συνόδου και επομένως έχουν οικουμενικό κύρος. Με βάση αυτούς τους Κανόνες επιβάλλεται διακοπή κοινωνίας σε όσους κοινωνούν με ακοινωνήτους. Ο Επιφάνιος και οι λοιποί που χειροτονήθηκαν από τους καθηρημένους και αφορισμένους Φιλάρετο και Μακάριο είναι ανυπόστατα χειροτονημένοι και ακοινώνητοι και δεν αποκαταστάθηκαν κατά Κανονικό τρόπο, όπως προβλέπουν οι Ιεροί Κανόνες, από την τελεία Πατριαρχική Σύνοδο, στην οποία ανήκαν, αλλά από την αναρμόδια Σύνοδο του Οικ. Πατριαρχείου. Δικαιολογημένα λοιπόν η Σύνοδος του Πατριαρχείου της Μόσχας διέκοψε την κοινωνία με όσους έχουν κοινωνία με ακοινώνητους. Επίσης σημείωσε ότι γενικό έκκλητο εφόλης της Εκκλησίας δεν υπάρχει στην Ορθόδοξη Εκκλησία από κανένα Πατριαρχείο, ούτε από το Οικουμενικό. Επίσης δεν υπάρχει εθιμικό δίκαιο, όταν μάλιστα αυτό δημιουργήθηκε κατά την περίοδο της βαβυλωνίου αιχμαλωσίας της τουρκοκρατίας και όταν έχουμε το Κανονικό Δίκαιο των Οικουμενικών Συνόδων.

          Ο Μητροπολίτης Σερρών κ. Θεολόγος μίλησε διαφορετικά από τον Μητροπολίτη Γουμενίσσης για την εκ μέρους του Πατριαρχείου της Μόσχας διακοπή της Κοινωνίας προς το Πατριαρχείο της Κωνσταντινούπολης. Επί της ουσίας συμφώνησε ότι η εκ μέρους του διακοπή της Κοινωνίας είναι πολύ σοβαρό λάθος. Όμως σημείωσε ότι δεν είναι η πρώτη φορά που συμβαίνει στην Ορθόδοξη Εκκλησία και ότι πρέπει να πάψει γενικά να χρησιμοποιείται το Μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας ως μοχλός πίεσης για τα διάφορα θέματα που αναφύονταν, αναφύονται και θα αναφύονται στην Εκκλησία. Και τόνισε: «Είναι πολύ πικρός ο τρόπος, είναι πολύ απαράδεκτος ο τρόπος να κόβεται το μνημόσυνο και η Θεία Ευχαριστία». Ο Σεβ. Σερρών, ο Σεβ. Πατρών και άλλοι σημερινοί Μητροπολίτες βίωσαν από πολύ κοντά την «πικρή και απαράδεκτη» απόφαση της διακοπής της Κοινωνίας και της Θείας Ευχαριστίας εκ μέρους του Οικουμενικού Πατριαρχείου προς τον μακαριστό Αρχιεπίσκοπο Χριστόδουλο.   

                                       Διπλή αναγνώριση                                          Ο  Σεβασμιώτατος Δράμας, εξέφρασε την άποψη ότι μπορεί να λειτουργήσει και με τον Ονούφριο και με τον Επιφάνιο. Ομοίως ο Μητροπολίτης Γουμενίσσης υποστήριξε πως πρέπει η Εκκλησία της Ελλάδος να αναγνωρίσει την Αυτοκέφαλη Ουκρανική Εκκλησία, χωρίς να αποστασιοποιηθεί από την Ρωσική Εκκλησία, η οποία στην Ουκρανία είναι υπό τον Μητροπολίτη Ονούφριο. Δεν διασαφηνίζουν πώς αυτό μπορεί να υλοποιηθεί. Πρώτον γιατί όταν το Φανάρι αναγνωρίζει ως Αυτοκέφαλη Εκκλησία τους σχισματικούς της Ουκρανίας, δεν μπορεί να αναγνωρίσει και παράλληλη εκκλησιαστική οντότητα. Και το δεύτερον, αφού το Πατριαρχείο της Μόσχας και, επομένως, ο Μητροπολίτης Κιέβου και πάσης Ουκρανίας Ονούφριος, έχουν διακόψει την Κοινωνία με τον Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο και με Μητροπολίτες που τον ακολούθησαν στην ενέργειά του, δεν μπορεί να τεθεί θέμα κανονικής σχέσης και κοινωνίας μαζί τους. Για να υπάρξει Κοινωνία απαιτείται η συμφωνία και των δύο μερών, που σήμερα δεν υφίσταται.

          Με άλλο τρόπο το ίδιο θέμα έθεσε ο Μητροπολίτης Μεσσηνίας. Είπε ότι η αναγνώριση της Αυτοκεφάλου Εκκλησίας της Ουκρανίας δεν συνεπάγεται αμφισβήτηση της κανονικότητας της Εκκλησίας που είναι υπό τον Ονούφριο. Και παρομοίασε την εκκλησιαστική κατάσταση στην Ουκρανία με εκείνη των δυτικών χωρών της Ευρώπης, όπου υπάρχουν διπλές και περισσότερες δικαιοδοσίες. Η σκέψη του Σεβ. πάσχει εκκλησιολογικά. Όταν υπάρχει Αυτοκέφαλη Ορθόδοξη Εκκλησία σε μια χώρα δεν είναι κανονικά δυνατό να αναγνωρίζεται και να μνημονεύεται ως κανονική και μία άλλη. Η περίπτωση της Εσθονίας είναι διαφορετική. Εκεί δεν υπάρχει Αυτοκέφαλη Εκκλησία. Υπάρχουν δύο Αυτόνομες: η μία είναι υπό το Οικουμενικό Πατριαρχείο και  η  άλλη υπό το Πατριαρχείο της Μόσχας. Στις χώρες της Ευρώπης (Γαλλία, Γερμανία, Βέλγιο κ.λ.π.) υπάρχουν οι εξαρτημένες από Πατριαρχεία Εκκλησίες της Διασποράς και δεν υπάρχει πουθενά Αυτοκέφαλη Εκκλησία.-

Σημείωση. Του παρόντος θα ακολουθήσουν τα κεφάλαια για την  εισβολή της γεωπολιτικής στα εκκλησιαστικά ζητήματα, την εκ ταύτης εκκοσμίκευση της Εκκλησίας, τον πειρασμό του εθνοφυλετισμού και το εξελισσόμενο σχίσμα στην Ορθόδοξη Εκκλησία, ως μεγίστη αμαρτία σε ένα κόσμο που συνεχώς γίνεται όλο και πιο εχθρικός προς τον Χριστιανισμό και ειδικότερα προς την Ορθοδοξία. Το όλο ρεπορτάζ θα ολοκληρωθεί με έναν επίλογο.