Η σωτηρία του ανθρώπου - π. Γερασιμάγγελος Στανίτσας

ΚΥΡΙΑΚΗ  ΙΕ΄ ΛΟΥΚΑ(Ζακχαίου)

          Η σωτηρία του ανθρώπου

          Οι Ιουδαίοι είχαν μια κακή αντίληψη για τους τελώνες της εποχής των και τους θεωρούσαν αμαρτωλούς. Αυτή η άποψη ήταν διαδεδομένη μέσα στον λαό και θεωρούσαν του τελώνες άπληστους και φιλάργυρους. Εξ άλλου μια από τις κατηγορίες των εναντίον του Χριστού ήταν πως είναι  φίλος των τελωνών και των αμαρτωλών. Όμως ο Ζακχαίος της σημερινής ευαγγελικής διήγησης  “εζήτει τον Ιησούν ιδείν” . Ήλθε σε επαφή μαζί του και σώθηκε.

          Ο Ζακχαίος αν και ήταν βουτηγμένος στην αμαρτία, φαίνεται πως δεν ήταν εντελώς διεφθαρμένος. Ενώ ζούσε μια ζωή αδικίας και αρπαγής και απαράδεκτη για τον νόμο του Θεού, εν τούτοις μέσα στην ψυχή του υπάρχουν ψήγματα λαχτάρας για να δει τον Ιησού. “Είχε ψυχήν επιτηδείαν προς αρετήν”κατά τον άγιο Γρηγόριο τον Παλαμά, δηλαδή παρ’ όλες τις αμαρτίες του η ψυχή του ήταν κατάλληλη να δεχθεί τον σπόρο του Θεού. Διάθετε έστω και μια αρετή, διότι δεν υπάρχει άνθρωπος, όσο αμαρτωλός και αν είναι, που μέσα του να μην διατηρεί τα ίχνη της ευγένειας της ανθρώπινης φύσεως.

Όπως επίσης δεν υπάρχει και ο άγιος που να μην έχει κάποια ελαττώματα. Έτσι στον ένα αφήνει ο Θεός τη δυνατότητα να μετανοήσει, ενώ στον άλλο αφήνει μερικά πάθη και αδυναμίες για να μην υπερηφανεύεται. Και να θυμάται ότι η χάρη του είναι δωρεά του Θεού και όχι κάποιο φυσικό προσόν.

          Πάντως εντύπωση προκάλεσε ο τρόπος που διάλεξε ο Ζακχαίος να δει τον Χριστό. Αυτός, αν και επώνυμος της κοινωνίας, παραμέρισε την κοινωνική του υπόσταση και ανέβηκε πάνω σ’ ένα δένδρο παραμερίζοντας την κριτική του κόσμου και αυτό να το χρησιμοποιήσει ως μέσο γνωριμίας με τον Χριστό.

          Άλλο να διαφωνεί κανείς μαζί σου και άλλο να σε ειρωνεύεται και να σε υποτιμά. Με μεγάλη δυσκολία αντιμετωπίζουμε  την ειρωνεία, τα μισόλογα, την υποτίμηση για τις πνευματικές μας επιλογές. Προκειμένου όμως να γνωρίσουμε τον Χριστό, έχουμε χρέος να παραμερίσουμε την φιλαυτία μας, την προβολή μας και πολλές φορές και την κοινωνική μας θέση. Είναι γνωστό ότι πολλοί  άνθρωποι εμποδίζονται να γνωρίσουν τον Κύριο εξ αιτίας των χλευασμών και των ειρωνειών των άλλων.

          Ο Ζακχαίος “έτυχεν ων μη προσεδόκα”, δηλαδή πέτυχε κάτι που δεν το ήλπιζε, κατά τον άγιο Κύριλλο. Γνώρισε τον Χριστό, εξομολογήθηκε τις αμαρτίες  του, επιβεβαιώθηκε η μετάνοιά του, άλλαξε τρόπο ζωής και σώθηκε. Μπήκε  στο σπίτι του ο Χριστός και από φιλάργυρο τον έκανε φιλόχριστο, τον έκανε ελεήμονα, από μισόθεο, από μισόξενο, από αμαρτωλό τον έκανε μετανοημένη εικόνα του Θεού. Τελικά ο Χριστός του έφερε τη σωτηρία.

          Πολλές φορές συμβαίνει στους περισσοτέρους ανθρώπους να έχουμε λαθεμένη αντίληψη για τους άλλους ακόμη και για τους πιο κοντινούς μας ανθρώπους. Έχουμε σχηματίσει την ιδέα ότι πολλοί είναι κακοί, υποκριτές, με πολλά ελαττώματα και ελάχιστες  αρετές. Με βάση τις εκτιμήσεις μας φθάνουμε στο σημείο να τους κατηγορήσουμε και να τους προσάπτουμε καταστάσεις για τις οποίες δεν έχουν καμιά σχέση. Ιδιαίτερα οι μεγαλύτεροι στρέφονται εναντίον των νέων θεωρώντας πολλούς  ως διεφθαρμένους, ανήθικους και έκλυτους. Το ίδιο κάνουμε και για τους μεγάλους στην ηλικία . Τους καταλογίζουμε αμαρτίες, που πιθανώς να μην έχουν διαπράξει και τους έχουμε προεξοφλήσει για την κόλαση.

          Λησμονούμε  πως είμαστε και εμείς άνθρωποι υποκείμενοι στα ίδια πάθη και αδυναμίες,όμως η φιλαυτία  δεν μας αφήνει να δούμε καθαρά τα δικά  κακά, ενώ νομίζουμε ότι η δική μας κρίση για τους άλλους είναι σωστή και ασφαλής. Μοιάζουμε με τον Ζακχαίο που δεν μπορούσε να δει τον Χριστό, διότι  οι βιοτικές μέριμνες και ο “όχλος των παθών”, δεν μας αφήνουν να γνωρίσουμε τον Κύριο. Αντίθετα η μετάνοιά μας, το χαμήλωμα του εαυτού μας  ανοίγει ορίζοντες για ένα νέο ξεκίνημα προς τη σωτηρία μας. Όποιος γευτεί την γλυκύτητα της μετάνοιας αναγεννάται και σώζεται.

          Πρωτοπρεσβύτερος Γερασιμάγγελος Στανίτσας