Στά ἴχνη τοῦ Μεγάλου Ἀρχιερέως «Τοιοῦτος ἡμῖν ἔπρεπεν ἀρχιερεύς» - π. Γρηγορίου Μουσουρούλη

 Κήρυγμα του Αρχιμ. π. Γρηγορίου Μουσουρούλη

Στά ἴχνη τοῦ Μεγάλου Ἀρχιερέως

«Τοιοῦτος ἡμῖν ἔπρεπεν ἀρχιερεύς»

        25 Ἰανουαρίου.Ἡ ἁγία μας Ἐκκλησία τιμᾶ τήν ἡμέρα αὐτή τό καύχημά της, Θεοφιλέστατε, τό διαμάντι της, τόν καθηγητή ὅλων τῶν θεο­λό­γων της, τόν ἅγιο Γρηγόριο τόν Θεολόγο. Ὁ γιός τοῦ Γρηγορίου καί τῆς Νόνας, τῆς «ὀψιτόκου  Σάρρας», ἔμεινε στήν ἱστορία τῆς Ἐκκλησίας καί τοῦ κόσμου ὁλοκλήρου ὡς ἔκτακτη προσωπικό­τητα, διότι ἀκριβῶς τά χαρίσματά του τά ἔδωσε σ’Ἐκεῖνον πού τοῦ τά χάρισε. Τά ἔδωκε στόν Χριστόν γι’ αὐτό καί σημάδεψε μέ τή ζωή καί τή δράση του τή ζωή τῶν πιστῶν καί τῆς ὅλης Ἐκκλη­σίας. Ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ἀποδείχθηκε γνήσιος καί ἀκριβής μιμητής τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ, τοῦ Μεγάλου Ἀρχιερέως μας, γι’ αὐτό καί τό ἀπο­στολικό ἀνάγνωσμα πού διαβάζεται στή μνήμη του μιλάει γιά τόν μεγάλο Ἀρχιερέα μας.

*****

Α. Ὁ αἰώνιος Ἀρχιερεύς

        Τονίζει λοιπόν ὁ θεῖος Παῦλος, στό σημερινό ἀποστολικό ἀνάγνωσμα, τήν ἀσύγκριτη ἱερωσύνη τοῦ Χριστοῦ μας σέ σχέση μέ τούς ἀνθρώπους Ἀρχιερεῖς τοῦ παλαιοῦ Ἰσραήλ καί λέγει: «τοιοῦτος ἡμῖν ἔπρεπεν ἀρχιερεύς…». Δηλαδή τέτοιον Ἀρχιε­ρέα,  μέ τέτοια ἀσύγκριτα προσόντα καί προτερή­ματα στολισμένον χρειαζόταν ἡ ἀνθρωπότητα. Ἀρχιερέα εὐσεβή  καί ἅγιο, ἀπαλλαγμένο ἀπό κάθε ἴχνος κακίας, ἁγνό, ἀμόλυντο, χωρισμένο ἀπό τούς ἁμαρτωλούς, λόγῳ τῆς ἀναμαρτησίας του.

Ἀρχιερέα ὁ ὁποῖος ἀνυψώθηκε παραπάνω ἀπό τούς οὐρανούς καί ἤδη κάθεται στά δεξιά τοῦ Θεοῦ. Αὐτός λοιπόν ὁ Ἀρχιερεύς μας, ὁ Κύριος Ἰησοῦς Χριστός, δέν ἔχει ἀνάγκη, ὅπως οἱ ἀρχιε­ρεῖς τοῦ Μωσαϊκοῦ νόμου, νά προσφέρει κάθε μέρα θυσίες γιά τίς δικές του καί ἔπειτα γιά τοῦ λαοῦ τίς ἁμαρτίες. Καί δέν ἔχει ἀνάγκη νά προσ­φέρει θυσίες γιά τόν ἑαυτό του, διότι εἶναι ἀνα­μάρτητος. Οὔτε χρειάζεται νά προσφέρει κάθε μέρα θυσίες ὑπέρ τοῦ λαοῦ. Διότι αὐτό τό ἔκαμε μιά φορά γιά πάντα, ὅταν θυσίασε τόν ἑαυτό του στόν σταυρό.

        Διαφέρει δέ τόσο πολύ ὁ δικός μας Ἀρχιε­ρεύς ἀπό τούς Ἀρχιερεῖς τοῦ Νόμου, διότι ὁ νόμος ἐγκαθιστᾶ ὡς ἀρχιερεῖς ἀνθρώπους, πού ἔχουν ἠθική ἀσθένεια, ἀδυναμίες, ἐλλείψεις καί εἶναι θνητοί. Ἐνῶ ὁ λόγος καί ἡ ἔνορκη ὑπόσχεση τοῦ Θεοῦ, πού μᾶς δόθηκε μετά τόν νόμο, ἐγκαθιστᾶ ὡς ἀρχιερέα ὄχι κανένα ἄνθρωπο, ἀλλά αὐτόν τόν Υἱόν τοῦ Θεοῦ, ὁ ὁποῖος ἀναδείχθηκε ἀναμάρτη­τος καί τέλειος καί ὁ ὁποῖος μένει ἔτι εἰς τόν αἰῶνα.

        Τό σπουδαιότερο ὅμως ἀπό ὅσα λέμε, συνεχίζει ὁ Ἀπόστολος, εἶναι τοῦτο:  ὅτι ἔχουμε ἀρχιερέα μοναδικό καί ἀσύγκριτο, ὁ ὁποῖος ἐκάθι­σε τιμητικά στά δεξιά τοῦ θρόνου τῆς θείας μεγα­λειότητας στούς οὐρανούς καί ἔγινε λειτουργός στά ἀληθινά ἅγια, πού ὑπάρχουν στούς οὐρανούς καί στήν πνευματική καί ἀληθινή σκηνή, τήν ὁποία δέν τήν ἔστησαν οὔτε τήν κατασκεύασαν ἄνθρω­ποι (ὅπως τή σκηνή τοῦ μαρτυρίου τῶν Ἰουδαίων), ἀλλά τήν ἔστησε αὐτός ὁ Κύριος.

        Αὐτά λοιπόν εἶναι τά ἀσύγκριτα προτερή­ματα τοῦ Κυρίου, τοῦ αἰωνίου Ἀρχιερέως μας, ὅπως τά ἐκθέτει ὁ σημερινός Ἀπόστολος. Καί ἀπό αὐτά, ἀγαπητοί μου, ἄς προσέξουμε ἰδιαιτέρως ἐκεῖνο πού ἐκφράζει τήν μοναδική ἀξία καί τιμή του. Τό ὅτι δηλαδή ὁ Κύριος «ἐκάθισεν εἰς τά δεξιά τοῦ θρόνου τῆς μεγαλωσύνης ἐν ὑψηλοῖς». Ἐκάθισε καί ὡς ἄνθρωπος, διότι βέβαια ὡς Θεός, ὡς τό δεύτερο πρόσωπο τῆς Ἁγίας Τριάδος, κατεῖχε ἀνέκαθεν καί φύσει τήν δόξα αὐτή καί τήν τιμή.

        Ἐκάθισεν ὁ Κύριος στά δεξιά τοῦ Θεοῦ Πα­τρός, ἀφοῦ προηγουμένως πρόσφερε ἐδῶ στή γῆ τήν ἀνεκτιμήτου ἀξίας  λυτρωτική θυσία Του. Ἀ­φοῦ πρῶτα ταπεινώθηκε, ὑπέφερε καί πόνεσε γιά τήν ἀγάπη μας, ἀφοῦ ἐνίκησε τούς ἐχθρούς του καί ἔφερε εἰς πέρας τήν μεγάλη ἀποστολή του, ἐδοξάστηκε καί ἐκάθισε στά δεξιά τῆς θείας μεγαλειότητας στούς οὐρανούς. Γι’αὐτό καί τοῦ δόθηκε κάθε ἐξουσία στόν οὐρανό καί στή γῆ.

        Ἀπό ἐκεῖ δέ  πού βρίσκεται ὁ Κύριος , ἀπό τό ὕψος τῆς θείας μεγαλειότητος, πρεσβεύει καί μεσιτεύει γιά μᾶς. Γιά τόν κάθε πιστό, τόν ὁποῖο θεωρεῖ ἐδελφό του,  καί γιά ὅλους μαζί ὡς σύνολο, ὡς Ἐκκλησία. Πρεσβεύει γιά ὅσους, ὡς ἄλλοι στρατιῶτες μαχόμεθα στόν κόσμο αὐτό κάτω ἀπό τήν σημαία τοῦ Σταυροῦ του καί ἀγωνιζόμαστε ἐναντίον τῶν ὁρατῶν καί ἀοράτων ἐχθρῶν μας. Μᾶς ἐνδυναμώνει καί μᾶς ἐμψυχώνει, στέλλει τή Χάρη του καί τούς ἀγγέλους του, γιά νά μᾶς στηρίζουν στόν καλό μας ἀγώνα, ὥστε νά τά βγάλουμε πέρα, νά πολεμήσουμε γενναῖα καί νά φθάσουμε καί ἐμεῖς κάποτε νικητές ἐκεῖ, ὅπου κάθεται καί ὁ Ιδιος. Εἶναι δέ τόση ἡ δόξα τοῦ αἰωνίου Ἀρχιερέως μας, ὥστε μέρος αὐτῆς τῆς δόξας χαρίζει καί στούς ἀνθρώπους ἀρχιερεῖς τῆς ἁγίας μας Ἐκκλησίας.

****

Β´ Ὁ ἄξιος μιμητής Του

        Καί αὐτό τό βλέπουμε καί στήν περίπτωση τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου. Τόν ἐδόξασε καί τόν δοξάζει  μέ­σα στούς αἰῶνες τόν Ἱεράρχη του αὐτόν ὁ Κύριος, διότι καί ὁ Ἅγιος Γρηγόριος στό πέρασμά του ἀπό τή γῆ ἀγωνίστηκε γιά τή δόξα τοῦ Θεοῦ. Ἔζησε μιά ζωή ἁγία καί ἡρωϊκή. Ὅταν ὡς Ἀρχιεπί­σκοπος Κωνσταντινουπόλεως ἔδινε μάχες μέ τά κηρύ­γματά του ἐναντίον τῶν ἀρνητῶν τῆς θεό­τητος τοῦ Σωτῆρος Χριστοῦ, δέν ἐσκιαμαχοῦσε. Καί ὅταν ἔπαιρνε τόν τίτλο Θεο­λόγος, διότι ἀπεδεί­κνυε μέ τίς ὁμιλίες του, ὅτι ὄντως ὁ Χριστός εἶναι ὁ Υἱός καί Λόγος τοῦ Θεοῦ, δέν ἀγωνιζόταν γιά μιά ξερή δογματικκή διδα­σκαλία. Οἱ νικηφόροι ἀγῶνες του δέν  ἔχουν ἁπλῶς σημασία ὅτι μέ αὐτούς κατατρο­πώθηκαν οἱ αἱρετικοί, πού προσωρινά εἶχαν κατα­κτήσει πολλές ἐπισκοπές καί ὅλους τούς ναούς τῆς Κωνσταν­τινουπόλεως- πλήν ἑνός-  καί ἐθριάμβευσε καί ἐπανῆλθε στούς ναούς τό ὀρθόδοξο φρόνημα. Οἱ ἀγῶνες ἐκεῖνοι εἶχαν βαθύτερο νόημα. Ἔπρεπε νά πιστεύσει ὁ κόσμος ὅτι ὁ Χριστός εἶναι ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ. Χωρίς τήν προϋπόθεση αὐτή ὁ Χριστός δέν εἶναι Σωτήρ. Καί δέν εἶναι δυνατό καί ὁ λόγος τοῦ καί τό Εὐαγγέλιό Του νά ἔχουν αἰώνιο κύρος καί νά κατευθύνουν ὅλες τίς ἐποχές καί τίς γενεές τῶν ἀνθρώπων. Μόνο ὡς τέλειος Θεός καί ἄν­θρωπος εἶναι ὁ αἰώ­νιος Ἀρχιερεύς μας, «πάντοτε ζῶν εἰς τό ἐντυγ­χάνειν ὑπέρ» (Ἑβρ. ζ´52) Καί μόνο ὡς Υἱός καί Λόγος τοῦ Θεοῦ εἶναι ὁ «Ἰησοῦς Χριστός χθές καί σήμερον ὁ αὐτός καί εἰς τούς αἰῶνας» (Ἑβρ. ιγ´8). καί ἡ διδασκαλία Του αἰώνια, ἀναλλοίωτη καί ἀμετάβλητη, χωρίς ποτέ τήν πα­ραμικρή ἀνάγκη ἀναπροσαρμογῆς καί τροπο­ποιή­σεως.

        Ἔδωσε, λοιπόν, μάχες καί διεξήγαγεν ἀγῶ­νες σκληρούς, ὁ ἅγιός μας,  γιά τήν πίστη καί τήν Ἐκκλησία. Πολεμήθηκε σκληρά ἀπό τούς αἱρετι­κούς, ἀλλά καί φθονήθηκε θανάσιμα ἀπό τούς ἀ­δελφούς του, ὡς πρόεδρος τῆς δευτέρας Οἰκου­μενικῆς Συνόδου. Τότε ἀκριβῶς ἔδειξε τό μεγαλεῖο τῆς ψυχῆς του μέ τόν περίφημο συντακτήριο λόγο του καί τήν ἐγκατάλειψη τοῦ θρόνου χάριν τῆς ἑνότητος τῶν μελῶν τῆς Συνόδου.

        Ὑψώθηκε καί δοξάστηκε ὁ «κύκνος» τῆς βα­σιλίδος τῶν πόλεων, διότι ἀντέγραψε στή ζωή του σέ ὅλα, ὅσο εἶναι δυνατό στήν ἀσθενῆ ἀνθρώ­πινη φύση, τόν Μεγάλο Ἀρχιερέα, τόν Κύριόν μας Ἰησοῦν Χριστόν. Ὑπῆρξε καί αὐτός ὅσιος Ἀρχιε­ρεύς, ἄκακος καί ἀμίαντος. Δέν συμβιβά­στηκε πο­τέ μέ τήν ἁμαρτία καί τό κακό, δέν ἐμόλυνε τήν ψυχή του ὁ φθόνος, ἡ ζήλεια, ἡ μνησικακία. 

        Ὁ ἅγιος Γρηγόριος μπόρεσε νά ἀγωνισθεῖ μέ φρό­νημα γενναῖο ὑπέρ τῆς πίστεως, διότι εἶχεν ἀγαπή­σει ὁλόψυχα τόν Χριστόν καί τόν Νόμο Του. Ὁ Νόμος τοῦ Θεοῦ ἀποτελοῦσε τό καθημερινό του ἐντρύφημα, καί ἡ προσευχή κατήρδευε τήν ψυχή του καί τή ζωογονοῦσε ὥστε νά θάλλει ὡς τό «ξύ­λον τό πεφυτευμένον παρά τάς διεξόδους τῶν ὑδάτων». Ἔνοιωθε περισσότερο τήν ἀνάγκη τῆς προσευχῆς ἀπό αὐτό τό φυσικό ὀξυγόνο πού τόν κρατοῦσε στή ζωή. 

****

        Ἄς παρακαλοῦμε λοιπόν τόν ἅγιο καί ἔνδοξο ἱεράρχη, τόν θεῖον Γρηγόριον, νά πρεσβεύει πρός τόν Θεόν καί γιά μᾶς, ὥστε ἀγωνιζόμενοι μέ γενναῖο φρόνημα καί  μέ τή χάρι τῶν Μυστηρίων τῆς Ἐκκλησίας νά στολίζουμε τή ψυχή μας μέ τά δικά του προσόντα, Νά γινόμαστε, «ὅσιοι, ἄκακοι, ἀμίαντοι», μακριά ἀπό κάθε μολυσμό τῆς ἁμαρ­τίας. Ἀλλά καί νά προσευχόμαστε στόν Θεόν Πατέρα νά ἀναδεικνύει καί νά χαρίζει στήν Ἐκκλη­σία του πολλούς ἁγίους καί ἀγωνιστές ἀρχιε­ρεῖς, μιμητές τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ, τοῦ μεγάλου Ἀρχι­ερέως τῆς σωτηρίας μας.

        Σέ σᾶς, Θεοφιλέστατε, υἱικῶς εὐχό­μαστε ὁ Ἅγιος Θεός, μέ τίς πρεσβεῖες τοῦ προ­στάτου σας Ἁγίου, νά χαρίζει ἔτη πολλά, πλή­ρη χάριτος, ὥστε μέ τόν λόγο καί τά ἔργα σας, νά δοξάζετε τό ὑπερύμνητο ὄνομα τοῦ Τριαδικοῦ Θεοῦ μας, καί Ἐκεῖνος νά σᾶς ἀντιδοξάζει καί τώρα καί στήν αἰωνιότητα τῆς θείας Βασιλείας Του, τῆς ὁποίας εἴθε νά τύχομεν καί ἐμεῖς διά τῶν θεοπειθῶν εὐχῶν σας. Πολλά τά ἔτη σας, Θεοφιλέστατε.