Φίλος αγαπητός κληρικός, μου έστειλε το πρωί το παρακάτω, του Μητροπολίτη Καναδά Σωτήριου (24/1/2021) με τίτλο «ΚΥΡΙΕ ΕΛΕΗΣΟΝ!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!»
«Ἔχετε ἀκούσει πολλὲς φορὲς ποὺ λένε ὅτι
πρέπει νὰ προσευχώμαστε συνεχῶς μὲ τὴν προσευχὴ «Κύριε Ἰησοῦ Χριστὲ, ἐλέησόν με
τὸν ἁμαρτωλό». Ἀλλὰ αὐτὴ ἡ προσευχὴ, ὅταν τὴν κάνωμε, δὲν εἶναι ἡ σωστὴ
προσευχή. ... Μία σωστὴ προσευχὴ πρέπει νὰ περιέχει τρία πράγματα. Εὐχαριστία,
δοξολογία καὶ αἴτησι. ... Ἡ σωστὴ προσευχὴ εἶναι τὸ Πάτερ Ἡμῶν. ... Ἡ σωστότερη
προσευχὴ θὰ ἤτανε, ἐκτὸς βέβαια ἀπὸ τὸ Πάτερ Ἡμῶν, «Εὑχαριστῶ, δοξάζω Σε
Χριστέ, ἐλέησόν με»!!!!!!!!!!!!!
Δεν παραλείπει να με παραπέμψει να δω «Αναλυτικότερα» σε κάποιο ιστολόγιο με άρθρο στο θέμα αυτό.
Καλέ και σεβαστέ πάτερ και φίλε, οι μαθητές, ζήτησαν από τον Κύριο και Διδάσκαλο να τους διδάξει πως πρέπει νὰ προσεύχονται. «Κύριε, δίδαξον ἡμᾶς προσεύχεσθαι» (Λουκ. 11,1). Κι εκείνος τους απάντησε: «Ὅταν προσεύχησθε λέγετε· Πάτερ ἡμῶν ὁ ἐν τοῖς οὐρανοῖς…» κ.τ.λ. Το «Πάτερ ἡμῶν» αποτελεί επιτομή της όλης διδασκαλίας του Χριστού περί προσευχής. Γι΄ αυτό και ο ιδρυτής του Χριστιανικού Έργου και της ιεραποστολικής κινήσεως, που πολλά του οφείλει η Ορθόδοξη Εκκλησία, Αρχιμανδρίτης Ευσέβιος Ματθόπουλος στο περισπούδαστο βιβλίο του Ο ΠΡΟΟΡΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ που πρέπει να είναι εγκόλπιο κάθε χριστιανού γράφει:
«Καὶ ὄχι μόνο μᾶς παραγγέλλει ὁ Χριστὸς νὰ προσευχώμαστε, ἀλλὰ καὶ μᾶς ἔδωσε τύπο προσευχῆς, σύμφωνα μὲ τὸ πνεῦμα τοῦ ὁποίου ἔχουμε καθῆκον νὰ προσευχώμαστε. Ὁ τύπος δὲ αὐτὸς εἶναι ἡ προσευχὴ τοῦ «Πάτερ ἡμῶν», ἡ ὁποία, ἐπειδὴ μᾶς δόθηκε ἀπὸ τὸν Κύριο, ὀνομάζεται Κυριακὴ προσευχή.»
«Τί εἶναι ἡ προσευχή. Ἡ προσευχὴ εἶναι ἐπικοινωνία τοῦ ἀνθρώπου μὲ τὸν Θεό. Εἶναι μιὰ συνομιλία τοῦ ἀνθρώπου μὲ τὸν Θεό, στὴν ὁποία ὁ μὲν ἄνθρωπος μιλάει μὲ λόγια, ὁ δὲ Θεὸς ἀνταποκρίνεται σ’ αὐτὸν μὲ τὰ πράγματα. Δηλαδὴ παρέχοντας ἄφθονα καὶ πλούσια πνευματικὰ καὶ ὑλικὰ ἀγαθὰ ποὺ ἔχει ἀνάγκη ὁ ἄνθρωπος. Ἡ προσευχὴ εἶναι τὸ μέσο μὲ τὸ ὁποῖο δοξολογοῦμε τὴν ἄπειρη δύναμη, ἀγαθότητα, σοφία καὶ ἁγιότητα τοῦ Θεοῦ. Μέσο μὲ τὸ ὁποῖο Τὸν εὐχαριστοῦμε γιὰ τὶς ἀναρίθμητες εὐεργεσίες μὲ τὶς ὁποῖες μᾶς εὐεργετεῖ ἀδιάκοπα. Καὶ μέσο μὲ τὸ ὁποῖο Τὸν παρακαλοῦμε, ζητώντας τὴν ἄφεση τῶν ἁμαρτιῶν μας καὶ κάθε ὑλικὸ καὶ πνευματικὸ ἀγαθό. Καὶ γι’ αὐτὸ τρία εἶναι τὰ εἴδη τῆς προσευχῆς, δοξολογία, εὐχαριστία καὶ αἴτηση. .............
«Ἡ δοξολογία.
Εἴπαμε προηγουμένως ὅτι τρία εἶναι τὰ εἴδη τῆς προσευχῆς, σύμφωνα μὲ τὰ ὁποῖα εἶναι ὑποχρεωμένος ὁ ἄνθρωπος νὰ προσεύχεται: Δοξολογία, εὐχαριστία καὶ δέηση. Θὰ μιλήσουμε τώρα περισσότερο γιὰ καθένα ἀπὸ αὐτὰ τὰ τρία εἴδη. Ἔτσι, ἀποκτώντας ὁ Χριστιανὸς σαφέστερη ἰδέα γι’ αὐτά, θὰ γνωρίζη νὰ προσεύχεται μὲ δικά του λόγια, ὅπως πρέπει καὶ ὅπως εἶναι εὐάρεστο στὸν Θεό. Καὶ πρῶτα λέμε γιὰ τὴ δοξολογία. Μὲ τὴ δοξολογία ὁ ἄνθρωπος, σκεπτόμενος, ὅσο τοῦ εἶναι δυνατό, τὸ ὕψος τοῦ Θεοῦ καὶ τὶς ἄπειρες τελειότητές Του, εἶναι ὑποχρεωμένος νὰ τὶς διαλαλῆ, ἀνυμνώντας μὲ αὐτὸ τὸν τρόπο καὶ δοξάζοντας τὸν Θεό.» ……….
«Ἡ εὐχαριστία.
Μὲ τὴν εὐχαριστία, κατανοώντας ὁ ἄνθρωπος τὶς ἄπειρες πρὸς αὐτὸν εὐεργεσίες τοῦ Θεοῦ, εἶναι ὑποχρεωμένος νὰ ἐκφράζη εὐγνωμοσύνη πρὸς τὸν μεγάλο καὶ πανάγαθο Εὐεργέτη του. Συλλογιζόμενος ἐπὶ παραδείγματι ὁ ἄνθρωπος ὅτι ὁ Θεὸς τὸν δημιούργησε ἀπὸ τὸ μηδέν. Ὅτι δὲν τὸν δημιούργησε ἀναίσθητο καὶ χωρὶς λογική, ὅπως εἶναι τὰ ζῶα καὶ ἡ ἄλλη κτίση, ἀλλὰ κατ’ εἰκόνα Του καὶ τὸν προόρισε νὰ γίνη ὅμοιός Του καὶ μέτοχος τῆς αἰώνιας Βασιλείας, πρέπει νὰ εὐχαριστῆ τὸν πανάγαθο Δημιουργό του.» …………
«Ἡ αἴτηση.
Ἡ αἴτηση, ὅπως εἴπαμε, εἶναι τὸ
τρίτο εἶδος τῆς προσευχῆς. Ὁ ἄνθρωπος, σκεπτόμενος καὶ αἰσθανόμενος τὶς πολλὲς
καὶ ποικίλες σωματικὲς καὶ πνευματικές του ἀνάγκες καὶ τῶν ἄλλων Χριστιανῶν, γιὰ
τὶς ὁποῖες ἔχει καθῆκον νὰ ἐνδιαφέρεται, ἂς ζητῆ ἀπὸ τὸν Θεό, τόσο γιὰ τὸν ἑαυτό
του, ὅσο καὶ γιὰ τοὺς ἄλλους, τὴν ἐκπλήρωσή τους. Προπάντων ὅμως καὶ κατ’ ἐξοχὴν
ἔχει ὑποχρέωση, στὴ δέησή του, νὰ προσεύχεται πρῶτα καὶ νὰ ζητῆ ἀπὸ τὸν Θεὸ μὲ
πολὺ ἐνδιαφέρον καὶ θερμὸ πόθο, σύμφωνα μὲ τὸ πνεῦμα τῆς Κυριακῆς προσευχῆς, νὰ
γνωρίση ὅλος ὁ κόσμος τὸν Θεὸ ὡς πανάγαθο, πανάγιο καὶ πολυεύσπλαχνο Πατέρα. Νὰ
πιστεύση ὁ κόσμος στὸν Μονογενῆ του Υἱό, τὸν Κύριο ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστό, καὶ νὰ ἐπικρατήση
σ’ ὅλο τὸν κόσμο τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ.»
………..
Γιατί αυτό το Κύριε Ελέησον Πάτερ
μου; Μήπως ψάχνεις να βρεις τρίχα στα μαλλιά για να κτυπήσεις τους «πατριαρχικούς»!
Α. Κ. Κ.
Καλά τα γράφεις αλλά η γλώσσα σου είναι σικ. Αυτοί οι μοντέρνοι παπάδες και ο κουλτουριάρηδες θα πετάξουν τα λόγια του Κυρίου για να φτιάξουν νέα θεολογία. Μήπως ο φίλος σου ο παπάς στις ακολουθίες λέει αντί για τροπάρια το Κυριε Ιησού κλπ κλπ. τι άλλα θα ακούσουμε από τους νεωτεριστές που όλη την ορθοδοξία την έχουν στο κομποσκοίνι και το παίζουν και αντιπατριαρχικοί παπάδες.
ΑπάντησηΔιαγραφήΑς αφήσουμε λοιπόν στην άκρη την Ασκητική και Νηπτική Παράδοση της Εκκλησίας, τον Συμεών τον Νέο Θεολόγο, τον Αναστάσιο Σιναίτη, τον Ιωάννη της Κλιμακος, τον Γρηγόριο Παλαμά, των Νικόδημο Αγιορείτη, τον Παίσιο, τον Πορφύριο, τον Ιάκωβο, τον Εφραίμ Κατουνακιώτη, τον Ιωσήφ Ησυχαστή, τους σύγχρονους Μοναχούς και Μοναχές, το Αγιον Ορος, και ας λάβουμε οδηγίες προσευχής από τον "Προορισμό του ανθρώπου".
ΑπάντησηΔιαγραφήΙσως αυτή η κατάσταση ανατροπής ΚΑΙ ΑΥΤΗΣ της Εκκλησιαστικής Παράδοσης, είναι ακόμη ένα δείγμα ότι έχουμε πλέον εισέλθει στα προοίμια της εποχής του Αντιχρίστου, όπου θα ανατραπούν τα πάντα και το καλό θα παρουσιάζεται για κακό και αντιστρόφως.
Είμαι παντελώς ακατάλληλος να υπερασπιστώ την ησυχαστική και ασκητική παράδοση της Εκκλησίας μας, διότι υπερελάχιστα τη γνωρίζω. Μόνο λίγες σκέψεις θα καταθέσω, εκφραζοντας αγαπητέ κ. Αναστάσιε την αντίρρηση μου στο κείμενο σας, αλλά δηλώνοντας ταυτόχρονα ότι η έκφραση διαφορετικών απόψεων στην Εκκλησία θα έπρεπε να αποτελεί ευκαιρία γονίμου διαλόγου και όχι αφορμή «πολεμικής αντιπαράθεσης», την οποία κυριολεκτικώς απεχθάνομαι.
ΑπάντησηΔιαγραφήΣύμφωνα με μαρτυρία του μακαριστού γέροντος Χερουβείμ του Αγιαννανιτου, ιδρυτού της Ιεράς Μονής Παρακλήτου Ωρωπού, στο υπέροχο βιβλίο του «Από το περιβόλι της Παναγίας. Νοσταλγικές αναμνήσεις», ο Άγιος Σωφρόνιος Σαχάρωφ, ιδρυτής της Ιεράς Μονής του Έσσεξ της Αγγλίας, όταν ασκήτευε στα Καρούλια του Αγίου Όρους, προσευχόταν με την αργή, συλλαβιστή επανάληψη της Κυριακής προσευχής.
Αναφέρει χαρακτηριστικά ο μακαριστός π. Χερουβείμ: «Η επανάληψής αυτή γινόταν με αργό ρυθμό, συλλαβιστά, ώστε νους και καρδιά να συλλαμβάνουν και να κάνουν κτήμα τους το περιεχόμενο τής κάθε λέξεως της θεοδιδάκτου προσευχής εισδύοντας στο βαθύτερο νόημά της. Άρχιζε την προσευχή αποβραδίς και τελείωνε με την ανατολή τού ήλιου».
Ο Άγιος Σωφρόνιος ήταν πραγματικός μοναχός και ασκητής. Είχε «ρουφηξει» την ασκητική γραμματεία της Εκκλησίας μας και η προσευχή του, ή μάλλον σωστότερα, η άσκηση του, ήταν κάτι το μοναδικό και ανεπανάληπτο! Ότι έβρισκε στην ασκητική γραμματεία το δοκίμαζε και το ζούσε!
Προσέξτε όμως: στο δικό του βιβλίο, «Περί προσευχής», στη δική του «κατάθεση εμπειριών» σχετικά με τη μυστική ένωση με το Θεό δια της προσευχής, μιλάει ΜΟΝΟ για την ευχή και τις παραλλαγές της, ως μια ευκαιρία προσευχής ΓΙΑ ΟΛΟ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ και κυρίως ΑΔΙΑΛΕΙΠΤΗΣ, λόγω της συντομίας και της εξαιρετικής απλότητας της (τηρούσε κατ' αυτόν τον τρόπο την αποστολική εντολή «αδιαλείπτως προσεύχεσθε», Α' Θεσ. κεφ. ε', 17)! Ο δε π. Χερουβείμ που μας αποκάλυψε και τον ιδιαίτερο αυτό τρόπο προσευχής του Αγίου Σωφρονίου, υπογραμμίζει τον χαρακτήρα της προσευχής με το «Πάτερ ημων»: ο Άγιος λοιπόν Σωφρόνιος το χαρακτήριζε «σαν ένα προστάδιο ίσως και μία προγύμνασή, για την τελεία την πνευματική, την νοερά προσευχή»!
Ο σεβασμιώτατος Καναδά, όπως διάβασα στην πλήρη απομαγνητοφώνηση του κηρύγματος του, χαρακτηρίζει «απλό αγράμματο άνθρωπο» τον Άγιο Παΐσιο, για τον οποίο προσυπέγραψε ο ίδιος την αγιοκατάταξη του. Ναι, ήταν απλός ο Άγιος Παΐσιος. Ναι ήταν αγράμματος. Ταπεινά φρονώ ότι με τους δύο αυτούς χαρακτηρισμούς ΕΠΙΒΕΒΑΙΩΝΕ ΤΟΥΣ ΜΑΚΑΡΙΣΜΟΥΣ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ ΗΜΩΝ (Κατά Ματθαίον ε' κεφάλαιο). Οι Πατέρες της Εκκλησίας (ιδίως οι Καππαδόκες) τόνισαν την τεράστια σημασία της μορφώσεως, ακόμη και της κοσμικής! ΠΟΤΕ ΟΜΩΣ ΕΙΣ ΒΑΡΟΣ ΤΟΥ ΦΩΤΙΣΜΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ. ΠΟΤΕ ΕΙΣ ΒΑΡΟΣ ΤΗΣ ΘΕΙΑΣ ΧΑΡΙΤΟΣ που μεταμορφώνει και αγιάζει τον άνθρωπο, επαναφέροντας τον στο «πρωτόκτιστον κάλλος».
Δεν νομίζω ότι θα μπορούσε ο Σεβασμιώτατος να χαρακτηρίσει με τα ίδια λόγια και τον απίστευτης μορφώσεως Άγιο Σωφρόνιο...
Συγνώμη αν σας κούρασα με το μεγάλο σχόλιο μου. Εύχεσθε.
Π. Νικόλαος Καπνιάς, Παιανία Αττικής.
«ὁ Θεός, ἱλάσθητί μοι τῷ ἁμαρτωλῷ.»
ΑπάντησηΔιαγραφή(Παραβολή Τελώνου καί Φαρισαίου, Λουκ. ιη΄10-14) .
Ἀγαπητέ ἐν Χριστῶ ἀδελφέ Ἀναστάσιε, χαίρετε!
Ἀντιγράφω καί παραθέρω ἀποσπασματικά ἀπό τό λόγο «Ἡ προσευχὴ τοῦ Ἁγίου Ὄρους χθὲς καὶ σήμερον» τοῦ μακαριστοῦ Ἀρχιμανδρίτη Αἰμιλιανοῦ, Προηγούμενου Ἱ.M. Σίμωνος Πέτρας ὠς ἔχει καταγραφεῖ στό κατωτέρω ἰστολόγιο σχετικά μέ τήν προσευχή «Κύριε Ἰησοῦ Χριστὲ, ἐλέησόν με τὸν ἁμαρτωλό» :
http://users.uoa.gr/~nektar/orthodoxy/explanatory/aimilianos_simwnopetriths_athos_prayers.htm
«....Τὴν προσευχὴν τοῦ Ἁγίου Ὄρους ποιὸς δὲν τὴν γνωρίζει; Ἀποτελεῖται ἀπὸ μίαν φράσιν μικρᾶν, ἀπὸ μετρημένας τὰς λέξεις.
Μὲ τὴν βοερᾶν κραυγὴν «Κύριε», δοξολογοῦμεν τὸν Θεόν, τὴν ἔνδοξον μεγαλειότητά Του,......
Μὲ τὴν γλυκυτάτην ἐπίκλησιν καὶ πρόσκλησιν «Ἰησοῦ», μαρτυροῦμεν, ὅτι εἶναι παρὼν ὁ Χριστός, ὁ σωτὴρ ἡμῶν, καὶ εὐγνωμόνως τὸν εὐχαριστοῦμεν,.......
Μὲ τὴν τρίτην λέξιν «Χριστέ», θεολογοῦμεν, ὁμολογοῦντες ὅτι ὁ Χριστὸς εἶναι αὐτὸς ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ καὶ Θεός.......
Ἐν συνέχειᾳ, μὲ τὴν ἐνδόμυχον αἴτησιν «ἐλέησόν με», προσκυνοῦμεν καὶ παρακαλοῦμεν νὰ γίνῃ ἴλεως ὁ Θεός......»
Ἀνωτέρω ἀναλύει ὁ π.Αἰμιλιανός πώς ἡ προσευχή «Κύριε Ἰησοῦ Χριστὲ, ἐλέησόν με τὸν ἁμαρτωλό» ἐμπεριέχει καί δοξολογία καί εὐχαριστία καί ἱκεσία.
Ἐν συνεχεία μᾶς παραπέμπει σέ Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας πού ἐκθειάζουν τήν ἀξία, τήν χρησιμότητα ἀλλά καί τήν μεγάλη πνευματική ὠφέλεια πού παρέχει στόν κάθε πιστό χριστιανό ἡ συχνή χρήση της κατά τό ἀποστολικό «ἀδιαλείπτως προσεύχεσθε» (Α΄ Θεσ. ε΄17).
«Ὁ Μέγας Βασίλειος ἐγνώριζε καὶ ὡμιλοῦσε διὰ τὴν νοερὰν προσευχήν, διὰ τῶν αὐτῶν λέξεων ποὺ χρησιμοποιοῦμεν καὶ σήμερα.....
Καὶ ὁ ἱερὸς Χρυσόστομος φέρεται λέγων- «βοᾶτε ἀπὸ πρωὶ ἕως ἑσπέρας τὸ Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ, Υἱὲ τοῦ Θεοῦ, ἐλέησον ἡμᾶς»......
Πολὺ γνωστή μας εἶναι ἡ τριὰς τῶν ἁγίων Ἰωάννου τοῦ τῆς Κλίμακος τοῦ ἰσαγγέλου, Ἰσαὰκ τοῦ Σύρου ποὺ σὲ συνεπαίρνει, καὶ τοῦ Συμεὼν τοῦ Νέου Θεολόγου τοῦ πνευματοδύτου...... τὸν ὅσιον Νεῖλον τὸν ὑπερβάμονα, τοὺς ὁσίους Βαρσανούφιον καὶ Ἰωάννην τοὺς διακριτικωτάτους, τὸν Διάδοχον Φωτικῆς τὸν θαυμάσιον,....... τὸν Γρηγόριον τὸν Σιναΐτην,..... τὸν περίφημον Μάξιμον τὸν Καυσοκαλυβίτην, τὸν Γρηγόριον τὸν Παλαμᾶν τὸν παμμέγιστον, ὅστις συνέθεσεν ἄριστα τὴν δογματικὴν καὶ πρακτικὴν περὶ νοερᾶς προσευχῆς ὀρθόδοξον διδασκαλίαν, τὸν ἅγιον Κάλλιστον, τὸν Ἰσίδωρον καὶ τὸν Φιλόθεον τοὺς Πατριάρχας, καὶ ἄλλους πολλούς, ὅπως οἱ Θεόληπτος Φιλαδελφείας, Κάλλιστος καὶ Ἰγνάτιος Ξανθόπουλοι κ.ἄ.,....
Ὤ, τί νὰ ξεχωρίσωμεν ἀπὸ τὰ τόσα ποὺ ἔγραψε καὶ ἔζησεν ὁ ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης, ὁ νέος αὐτὸς μυσταγωγὸς εἰς τὴν προσευχὴν......»
Θά μνημονεύσω ἐπίσης καί τόν Ἅγιο Σεραφείμ τοῦ Σάρωφ πού ἔλεγε γιά τήν προσευχή:
«Ὅλη ἡ τέχνη εἶναι αὐτή ἀκριβῶς. Εἴτε περπατᾶς εἴτε κάθεσαι, εἴτε στέκεσαι, εἴτε ἐργάζεσαι, εἴτε βρίσκεσαι στήν Ἐκκλησία, ἄσε τήν προσευχή νά γλιστρήσει ἀπό τά χείλη σου «Κύριε Ἰησοῦ Χριστὲ, ἐλέησόν με».Μέ τήν προσευχή αὐτή στήν καρδιά σου θά βρεῖς ἐσωτερική εἰρήνη καί γαλήνη σώματος καί ψυχῆς.»
Μέ ἐκτίμηση
Θεόδωρος Σ.
Προς: 1 Φεβρουαρίου 2021 - 9:12 π.μ.
ΑπάντησηΔιαγραφήΣεβαστέ π. Νικόλαε.
Σας ευχαριστώ για τον κόπο της συγγραφής του σχολιασμού σας, ο οποίος ήταν προς ωφέλεια μου.
Με όσα γράψατε δεν θα διαφωνήσω. Έχω διάβαση στα νιάτα μου το βιβλίο «Από το περιβόλι της Παναγίας. Νοσταλγικές αναμνήσεις» του π. Χερουβείμ, ο οποίος μας χάρισε και τις «Σύγχρονες Αγιορείτικες Μορφές». Μας είπε ο π. Χερουβείμ πολλά με απλά λόγια, και μετέφερε με τρόπο τέλειο, την ασκητικότατα αυτών των αγιασμένων Μορφών, σε εμένα και πολλούς άλλους.
Προ δεκαετίας διάβασα και το βιβλίο του Αγίου Σωφρονίου «Περί προσευχής». Κάθισα και το μελέτησα αλλά δε κατάλαβα πολλά γιατί η «δική του «κατάθεση εμπειριών» σχετικά με τη μυστική ένωση με το Θεό δια της προσευχής» ήταν ανώτερου επιπέδου από την δικιά μου προσλαμβάνουσα πνευματική αντίληψη. Δέχομαι αυτό το οποίο λέει για το «Πάτερ ημών» ο Άγιος Σωφρόνιος που το χαρακτήριζε «σαν ένα προστάδιο ίσως και μία προγύμνασή, για την τελεία την πνευματική, την νοερά προσευχή»!
Την απομαγνητοφώνηση της ομιλίας του Καναδά Σωτηρίου δεν την άκουσα. Είναι γνωστό ότι ο Άγιος Παΐσιος ήταν απλός άνθρωπος και θα έλεγα όχι εύγλωττος. Η διδασκαλία του όμως είναι βαθυστόχαστη διότι ήταν Πνευματοφόρος. Οι 6 τόμοι με τους Λόγους Του από το ησυχαστήριο Σουρωτής είναι θησαυρός με αποκορύφωμα τον 6ο Περί Προσευχής.
Βέβαια δεχόμενος τα όσα με αγάπη μου γράψατε δεν αλλάζω άποψη και ως το προς ευχαριστία, δοξολογία αίτησι.
Τέλος σεβαστέ πάτερ Νικόλαε, αφού σας ευχαριστήσω ξανά, για την ουσιαστική σας αυτή παρέμβαση, θέλω να πιστεύω ότι αν τους λόγους του Καναδά Σωτηρίου τα έλεγε έστω και εκ παραδρομής αντιπατριαρχικός φίλος του ιερέως που μου έστειλε το απόσπασμα δεν θα μιλούσε καθόλου….
Παρακαλώ για παρεμβάσεις σας ώστε να μαθαίνω και εγώ.
Παρακαλώ για τις Ευλογίες σας.