Tου κ. Ιωάννη Μ. Κονιδάρη
Τώρα που πέρασαν τα Θεοφάνεια και
τα δαιμόνια, οι «καλικάντζαροι», κατά τη λαϊκή δοξασία, επέστρεψαν και πάλι στα
υποχθόνια κελιά τους, κρίνω πως είναι κατάλληλη η στιγμή να διατυπωθούν
ψύχραιμα μερικές σκέψεις σχετικά με την πρόσφατη αιφνίδια κρίση στις σχέσεις
της διοικούσας Εκκλησίας της Ελλάδος και της πολιτείας με αφορμή τον εορτασμό
των Φώτων.
Την ασυνεννοησία των δύο πλευρών, για πρώτη φορά μετά την έναρξη της πανδημίας, ακολούθησε δημόσια συζήτηση που μόνον με τον όρο βαττολογίες μπορεί να χαρακτηρισθεί. Άσκοπες φλυαρίες, οι οποίες αναμάσησαν όλο τα φάσμα των απόψων που κατά καιρούς έχουν διατυπωθεί για αλλαγή στο καθεστώς σχέσεων Εκκλησίας και Πολιτείας, απόψεων που ποτέ δεν πήραν σάρκα και οστά, καθώς μεταξύ της διοικούσας Εκκλησίας και όλων των πολιτικών δυνάμεων ισχύει αυτό που λέει ο λαός μας, «μαζί δεν κάνουμε και χώρια δεν μπορούμε»…
Ιδιαίτερα θλιβερή, βέβαια, υπήρξε
η σύγκριση, από συγκεκριμένες πλευρές, της λειτουργίας των Ναών με το άνοιγμα
του λιανεμπορίου, πράγμα που έδωσε λαβή σε κάποιους να ισχυρισθούν ότι όλα αυτά
γίνονται για «το παγκάρι». Θου Κύριε φυλακήν τω στόματί μου…
Εξίσου θλιβερή υπήρξε η προσωπική
αναφορά, από προβεβλημένους Μητροπολίτες, σε συγκεκριμένα πολιτικά πρόσωπα ως
υπαίτια των κυβερνητικών αποφάσεων, οι οποίες προφανώς πρέπει να τηρούνται
ανεξαιρέτως από όλους. Θυμίζω, ότι κατά τη «διαβεβαίωσή» τους, ενώπιον του/της
Προέδρου της Δημοκρατίας, οι Αρχιερείς δηλώνουν «υπακοήν εις το Σύνταγμα και
τους νόμους του Κράτους»…
Γεγονός είναι ότι η πανδημία
συνεχίζεται, θεραπεία δεν έχει βρεθεί, οι συνέπειες του συγχρωτισμού λόγω των
εορτών δεν έχουν ακόμη οριστικά αποτιμηθεί, τα κρούσματα αυξάνονται, ιδίως στην
Αττική, οι θάνατοι έχουν ξεπεράσει τους 5.300, που δεν είναι ένας αριθμός, αλλά
ψυχές, άνθρωποι, με συγγενείς και κοινωνικό περίγυρο, ενώ οι εμβολιασμοί,
τουλάχιστον προ το παρόν, καρκινοβατούν, οι αρνητές, τόσο του ιού όσο και του εμβολίου,
επιπολάζουν και η επίτευξη μιας μερικής έστω ανοσίας του πληθυσμού δεν
προβλέπεται πριν από το Πάσχα…
Από την άλλη πλευρά το
εκκλησιαστικό εορτολόγιο προχωρά κανονικά, μετά ένα μήνα ανοίγει το Τριώδιο,
ακολουθούν οι Απόκριες και η εορτή του Ευαγγελισμού, αναζωπυρώσεις είναι
πιθανές και νέες συγκρούσεις δεν πρέπει να αποκλείονται…
Εκτιμώ, λοιπόν, ότι ίσως θα
πρέπει να επιχειρηθεί από την πλευρά της διοικούσας Εκκλησίας μια ρηξικέλευθη
ανατροπή που δεν θίγει την εκκλησιολογία της. Ενώ δηλ. έως τώρα η Εκκλησία, με
το ειδικό βάρος της, επιμένει στη διευκόλυνση της μετάβασης των πιστών στους
ναούς, ας έλθει αυτή τη φορά εκείνη προς τους πιστούς, προς τα μέλη της,
ασκώντας την ενισχυτική και παρηγορητική αποστολή της.
Είναι γνωστό, άλλωστε, ότι η
Εκκλησία εκτός από το ποίμνιό της εν ζωή (στρατευομένη Εκκλησία) διατηρεί τα
μέλη της στους κόλπους της και μετά το θάνατό τους (θριαμβεύουσα Εκκλησία),
γιαυτό και τελούνται τρισάγια και μνημόσυνα γι αυτούς.
Ας μεταβούν, λοιπόν, όλοι οι
Αρχιερείς, Μητροπολίτες και Επίσκοποι, στα νεκροταφεία των περιοχών τους και ας
τελέσουν τρισάγια μπροστά στους φρεσκοσκαμμένους τάφους, όπου τα μέλη της
τοπικής Εκκλησίας έχουν ενταφιασθεί, συχνά σε ξεχωριστές ζώνες και υπό
μακάβριες συνθήκες.
Ας μεταβούν και οι πολλές
χιλιάδες κληρικοί μας (Αρχιμανδρίτες, πρεσβύτεροι, διάκονοι) στους ενορίτες
τους, σε εκείνους που γνωρίζουν ότι έχασαν δικούς τους ανθρώπους, που δεν
μπόρεσαν να τους αποχαιρετήσουν, που δεν τους πένθησαν καν, καθώς τα φέρετρα
των νεκρών από κορωνοϊό τυλιγμένα σε διπλούς αδιάβροχους σάκκους ενταφιάζονται,
πολλές φορές χωρίς να επιτραπεί η εξόδιος ακολουθία εντός του ναού, αλλά μόνο
πάνω στον τάφο, για λόγους υγειονομικούς, για μια δεκαετία.
Ας παρηγορήσουν, λοιπόν, οι
κληρικοί τους άτυχους συνανθρώπους μας που έχασαν γονείς και αδέλφια,
συντρόφους και παιδιά, ας τους επισκεφθούν στα σπίτια τους, ας τους δείξουν
έμπρακτα τη χριστιανική αλληλεγγύη.
΄Ολα αυτά δεν χρειάζεται να
γίνουν εντός των ναών, είναι όμως εξίσου σημαντικά, καθώς ο λόγος και η
αποστολή της Εκκλησίας μας δεν είναι μόνον ευχαριστιακός και διδακτικός, αλλά
και ενισχυτικός και παρηγορητικός. ΄Αλλωστε αυτή είναι η μεγάλη ανάγκη όσων
κτυπήθηκαν οι ίδιοι από τον ιό και όσων έχασαν τους ανθρώπους τους από αυτή τη
μάστιγα της ανθρωπότητας, καθώς η ψυχική υγεία τους έχει βαρύτατα επιβαρυνθεί.
Και για να μη θεωρηθούν όλα αυτά
ακαδημαϊκές αδολεσχίες, ας μου επιτρέψει ο αναγνώστης, όλως εξαιρετικώς, την
κατάθεση μιας προσωπικής μαρτυρίας.
Από μικρό παιδί έβλεπα στο σπίτι
μας τις φωτογραφίες το διάκου – παππού μου και της γιαγιάς μου, από την πατρική
πλευρά, και γνώριζα ότι πέθαναν στην Κεφαλονιά στη διάρκεια της πανδημίας της
«ισπανικής», όπως αποκλήθηκε, γρίππης του 1918/1919. Μαζί τους πέθαναν και τα
τέσσερα από τα οκτώ παιδιά τους. Αυτά που επέζησαν κατέληξαν στο ορφανοτροφείο,
που σημάδεψε την υγεία τους. Η οικογένεια ρήμαξε.
Δεν φανταζόμουν ποτέ ότι εκατό
χρόνια μετά θα ζούσα μια παρόμοια πανδημία, είχα συνειδητοποιήσει, όμως, πολύ
ενωρίς, πως και οι κληρικοί δεν είναι άτρωτοι.
* Ο κ. Ι. Μ. Κονιδάρης είναι
ομότιμος καθηγητής της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Το άρθρο
αναδημοσιεύται από την εφημ. "ΤΟ
ΒΗΜΑ" (19.01.2021)
Τα αυτονόητα γράφει εδώ ο κ. Κονιδάρης για μια Ποιμένουσα Εκκλησία που δεν έχει Ποιμαντική και αυτό διότι δεν έχει Ποιμένες παρά μόνο Λειτουργούς. Παλαιός καλός κληρικός έλεγε οι νέοι ιερείς θέλουν την αγελάδα (πιστούς) για να βγάζουν γάλα αλλά δεν πάνε να την ταΐσουν. Όσοι κληρικοί διαβάσουν το άρθρο ας το πραγματοποιήσουν για να ωφελήσουν και να ωφεληθούν.
ΑπάντησηΔιαγραφήΠολλά παράπονα ακούγονται κατά καιρούς για τους Κληρικούς, και μερικές φορές φαίνεται , ότι είναι ο εύκολος στόχος για διάφορα πράγματα.
ΑπάντησηΔιαγραφήΠρέπει όμως σε αυτή την περίοδο που ζούμε, να εξάρουμε την στάση και την συμπεριφορά καλών Ποιμένων, οι οποίοι δεν κρατούν κλειστές τις πόρτες των ναών, αφήνοντας να εισέλθουν μόνον 9 ή 25 άνθρωποι, αλλά τις έχουν ανοικτές για τους πιστούς, διακινδυνεύοντας οι ίδιοι ένα τσουχτερό πρόστιμο, που υπερβαίνει κατά πολύ τον μισθό τους, επειδή θέλουν να είναι "πιστοί οικονόμοι" και καλοί διάκονοι του λαού του Θεού.
Αποδεικνύουν στην πράξη, ότι έχουν πραγματική συνείδηση Κληρικού, και ότι είναι Καλοί Ποιμένες και όχι απλώς "Μισθωτοί".
Απλές και ρεαλιστικές οι προτάσεις του κ. Καθηγητού. Όμως τα ραντάρ μεταξύ ποιμένων και ποιμνίου δεν έχουν επαφή. Έτσι το νιώθω. Όλες οι προσπάθειές τους να κάνουν Λειτουργίες. Δεν λέω καλά το επιδιώκουν αλλά δεν έχει ανάγκη μόνο από αυτό ο κόσμος. Εγώ την εκκλησία την αισθάνομαι απόμακρη από εμένα.
ΑπάντησηΔιαγραφήΠώς να αλλάξει η νοοτροπία οι ιερείς περιμένουν τους πιστούς μέσα στην Εκκλησία. αυτή η έξοδος από τον ναό είναι δύσκολη. Δεν την γνωρίζουν. Δεν μαθήτευσαν σε αυτή. Το μόνο που ξέρουν είναι ΄τέλεση της Θ. Λειτουργίας, η εξομολόγηση και το κήρυγμα. Πώς να πάνε στα κοιμητήρια όταν αυτά τα έχουν συνδυάσει μόνο με τα τυχερά. Από την άλλη ελάχιστοι μπορούν να συζητήσουν το μόνο που γνωρίζουν είναι να βαττολογούνε τα ποιήματά τους. Έστω και τώρα ας γίνει μια προσπάθεια πλησιάσματος της πλειοψηφίας των χριστιανών και όχι αυτών που πάντα θα πηγαίνουν στο ναό.
ΑπάντησηΔιαγραφήHττοπαθές κείμενο, αποκομμένο από το φρόνημα του λαού.
ΑπάντησηΔιαγραφήΗ λύση είναι η ρήξη με την Πολιτεία για θέματα πίστεως και εκκλησιαστικής τάξεως.
Δε γνωρίζω πώς ο κ. Ομότιμος διεπίστωσε ότι οι κληρικοί μας ΔΕΝ κάνουν αυτό που πρέπει σε καιρούς πανδημίας ... Γνωρίζω όμως ότι μέσα σ' αυτές τις αντίξοες υγειονομικές συνθήκες ΠΟΛΛΟΙ κληρικοί και μάλιστα με αυτοθυσία ΚΑΝΟΥΝ αυτό που επιβάλλει το καθήκον τους και το ποιμαντικό τους χρέρος και δεν περίμεναν τις νουθεσίες του κ. Ομοτίμου για να το καταλάβουν. Γιατί είναι θλιβερό κ. Ομότιμε να μάθουμε από χείλη Μητροπολίτη ΠΟΙΟΣ είναι ο υπεύθυνος για την κρίση στις σχέσεις Εκκλησίας και κράτους σχετικά με τα Θεοφάνεια; Και σε κάθε περίπτωση ΔΕ διαβάσαμε ούτε μια λεξούλα στο κείμενο του κ. Ομοτίμου για τις ευθύνες της πολιτείας σχετικά με την συμπεριφορά της απέναντι στην Εκκλησία κατά την κρίση της πανδημίας! Γιατί μόνο προς μια κατεύθυνση τα βέλη του; ΜΗΠΩΣ ο κ. Ομότιμος παρασύρθηκε από το καθηγητηλίκι του και παραδίδει μαθήματα σε κληρικούς που θυσιάζονται καθημερινά στο πλάι αρρώστων με covid 19 και των οικογενειών τους; ΔΕΝ είμαι κληρικός αλλά και δεν ανέχομαι να παραδίδει κανείς μαθήματα σε κληρικούς που κάθε άλλο παρά επιλήσμονες του χρέους τους έχουν γίνει στον καιρό της πανδημίας. Και για να μη μιλάμε χωρίς παραδείγματα: Ποια είναι η προσφορά στους πάσχοντες από covid 19 και νοσηλευομένους στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Πατρών του υποδειγματικού κληρικού π. Χαρίτωνος Αθανασοπούλου ΔΕ γνωρίζει ο κ. Ομότιμος ... Γνωρίζει όμως να κατακρίνει και από καθέδρας να παραδίδει μαθήματα ... ΔΕΝ είναι βέβαια το μοναδικό παράδειγμα κληρικού που κάνει το χρέος του με κίνδυνο της ζωής του ΑΛΛΑ ας μη κάνουμε κ. Ομότιμε βαρύτερο τον Σταυρό αξίων και καθ' όλα εν τάξει κληρικών, που ΔΕΝ περίμεναν τις υποδείξεις σας για να κάνουν το χρέος τους ... ΜΗΝ ΤΑ ΙΣΟΠΕΔΩΝΕΤΕ ΟΛΑ κ. Ομότιμε ... Γιατί δεν ψέξατε την άδικη επίθεση ΜΜΕ κατά της Εκκλησίας με τα fake news των Θεοφανείων; Γιατί αυτή η επίθεσή σας στους κληρικούς μας;
ΑπάντησηΔιαγραφήΥΓ. Ζητώ συγγνώμη από τον π. Χαρίτωνα για τα παραπάνω. Γνωρίζω ότι προσέκρουσα στην ταπεινοφροσύνη του. ΑΛΛΑ ΧΡΕΙΑΖΟΤΑΝ ...
Β.Μ.Β.
Πάντα υπάρχουν εξαιρέσεις Β.Μ.Β. αλλά δεν κάνουν τον κανόνα. Υπάρχουν για να επιβεβαιώνουν τον κανόνα. Για ρώτησε τον κληρικό που αναφέρεις, πόσοι εκ των αδελφών του κληρικών του συμπαραστάθηκαν; Πόσοι τον ρώτησαν θέλεις βοήθεια; Πόσοι του τηλεφώνησαν για να τον δυναμώσουν;
ΑπάντησηΔιαγραφήΔεν θα δώσω απάντηση γιατί εγώ επί μήνες δεν έχω πατήσει το πόδι μου εκεί. Ο καθένας δίνει αγώνα με τις πολλές απόψεις που έχουν οι ενορίτες για την πανδημία αλλά περισσότερες εμείς οι ιερείς. Κάθε ένας την δικιά του γραμμή, την δικιά του άποψη. Από ιερείς προαχθήκαμε σε ειδήμονες ιατρούς. Μήνες τώρα σε σπίτι δεν έχω πάει. Δεν θέλουν οι οικείοι να πάω. Αυτά όμως ο καθένας πρέπει να τα επιλύσει μόνος του. Δύσκολη η κατάσταση. Ο Ομότιμος έχει δίκιο και μας κτυπά το κουδούνι για να ξυπνήσουμε από τον λήθαργο μας. Ο ένας παπάς δεν κάνει Λειτουργία με κόσμο, ο άλλος κάνει και μαζεύει από τις διπλανές ενορίες. Για ποια ενορία μπορείς να μιλήσεις αυτό τον καιρό;;; Ρωτάω κυρία που ήταν συνεχώς στις ακολουθίες και μήνες τώρα χάθηκε –Α! πάτερ μου εγώ πάω στον π. Τάδε που λειτουργεί και με ένα τηλέφωνο μου ανοίγει την πόρτα. Ο κληρικός δεν είναι εφημέριος σε ναό αλλά Γέροντας που μπαίνει ως πρόσχωμα στην ενορία. Το μόνο σίγουρο, μετά την πανδημία όποτε και να γίνει, θα έλθουν τα πάνω κάτω, και θα υπάρξει ανακατάταξη. Με την τακτική θα χαθεί η αξιοπιστία μας από την πολιτεία και από τον πιστό λαό. Τότε θα θέλει υπομονή μεγάλη να ακούς και να σιωπάς για όσα θα κατηγορούν.
Ιερεύς
Πέθανε ο πατέρας μου από καρδιά. Χρόνια πριν επίτροπος προτού γεράσει. Η ακολουθία μέσα σε μέτρα λόγω Κορονοϊού στο νεκροταφείο. Από τους ιερείς του ναού δεν πάτησε κανένας. Ούτε με πήραν τηλέφωνο να συλλυπηθούν και να δικαιολογήσουν την απουσία τους. Το σπίτι του πάντα ανοικτό για αυτούς με γεύματα και δώρα. Τον αντάμειψαν όπως γνωρίζουν…
ΑπάντησηΔιαγραφή
ΑπάντησηΔιαγραφήΤΊ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΚΑΝΟΥΝ ΟΙ ΙΕΡΕΙΣ ΣΕ ΚΑΠΟΙΟΝ ΠΟΥ ΕΧΕΙ ΚΟΡΩΝΟΙΌ ΚΑΙ ΕΙΝΑΙ ΣΕ ΚΑΡΑΝΤΙΝΑ;