ΜΕΡΕΣ... ΑΜΗΧΑΝΙΑΣ - π. Θεοδόσιος Μαρζουχος

  ΜΕΡΕΣ... ΑΜΗΧΑΝΙΑΣ

π. Θεοδόσιος Μαρζουχος

«Είναι μεγάλος πειρασμός να στρέφουμε την ενέργεια, τα συναισθήματα και τη φαντασία μας στην κατεύθυνση μιας “καλύτερης” Εκκλησίας μακρυά απ’ την αμήχανη παρούσα στιγμή», μας διδάσκει ο πρώην αρχιεπίσκοπος του Καντέρμπουρυ Ρόουαν Ουίλιαμς στο ουσιαστικό και γοητευτικό βιβλίο του «Στο πλάι ενός Αθώου» (εκδ. Εν πλω), γοητευτικό για την ποιότητα και την έκφραση της σκέψης του για το μέγα γεγονός της Δίκης του Χριστού, όπως περιγράφεται από τους τέσσερεις Ευαγγελιστές.

Έχει απόλυτα δίκιο, και διατρέχουμε πάντοτε τον κίνδυνο μιας ψυχολογικής υπεκφυγής, μπροστά στην οδύνη μιας πραγματικότητας συνθλιπτικής. Ατυχώς εμείς οι χριστιανοί με τον τρόπο της ζωής και της σκέψης μας (κληρικοί και λαϊκοί) κατασκευάζουμε ένα πρόσωπο Εκκλησίας που δεν έχει «εἶδος οὐδὲ κάλλος» αλλά είναι... «ἄτιμον καὶ ἐκλεῖπον» στα μάτια των ανθρώπων και σε τελική ανάλυση... και στα δικά μας!

Ζούμε όλοι, αυτή την αμήχανη παρούσα στιγμή. Μια «στιγμή» δοκιμασίας και πειρασμού. Μια «στιγμή» ελέγχου ποιότητας. Μια «στιγμή» εμφάνισης των χρονίων προβλημάτων, που η συνήθεια και η λάθος τοποθέτηση: «έτσι τα βρήκαμε», τα έκανε να μένουν στα... αυτονόητα επιπολάζοντα. Θα πρέπει να το πούμε φωναχτά, αφήσαμε την σκόνη των αιώνων να καλύψει την μορφή του Χριστού και οι άνθρωποι δεν Τον βλέπουν.

Επιμένουμε σε ένα στείρο τραντισιοναλισμό ενώ απευθυνόμαστε σε ανθρώπους του... μεθαύριο. Η γνωστή αντίρρηση, «Τι δηλαδή θα προσαρμόζεται η Εκκλησία στο κάθε σήμερα;» θέλει να ξεχνάει τον φοβερό λόγο του Χριστού για το Σάββατο και τον άνθρωπο (οὐχ ὁ ἄνθρωπος διὰ τὸ Σάββατον, ἀλλά τὸ Σάββατον διὰ τὸν ἄνθρωπον), όπου το Σάββατο είναι συνθήκη σχέσεως, τιμής και λατρείας του ανθρώπου προς τον Θεό. Εντολή του Θεού απαράβατη... και Νόμος δοσμένος απ’ Αυτόν! Και όμως, ο Χριστός λέει ότι όλα αυτά... υπηρετούν τον άνθρωπο! Πώς τον υπηρετούν; Μαθαίνοντάς τον... «ὁδὸν σωτηρίας», δηλαδή δρόμο γνωριμίας με τον Θεό, που είναι ο μόνος δυνάμενος να τον σώσει, να τον κάνει άρτιο.

Η παράδοση δεν είναι ποτέ συναισθηματική νοσταλγία για πράγματα ή μορφές του παρελθόντος, ούτε λύπη για χαμένα προνόμια, αλλά η ζωντανή μνήμη της Νύμφης του Χριστού της Εκκλησίας, που διατηρείται αιώνια νεανική.

Ας δούμε δύο μόνον θέματα και τις παραμέτρους τους, όπως ανακύψανε αυτές τις... «αμήχανες» μέρες.

Πρώτον: Οι Ναοί μας, οι χώροι λατρείας μας, θα είναι προσβάσιμοι; Θα μπορούμε να συγκεντρωνόμαστε για την Λατρεία;

Και δεύτερο: Τα τελούμενα στον Ναό (και ειδικώς η μετάληψη) είναι υπόθεση του καθενός ή των χριστιανών;

Α. Η, κυριολεκτικώς, επιδρομή της ασθένειας του COVID-19 αναγκάζει κάθε συγκροτημένη «κοινωνία»-κράτος να φροντίζει την ασφάλεια των πολιτών με την νοσοκομειακή περίθαλψη και με τον νομικό προσδιορισμό και περιορισμό των δραστηριοτήτων της καθημερινότητας. Εν προκειμένω με περιστολή δραστηριοτήτων και απαγόρευση συγκεντρώσεων που θα επαυξήσουν και θα πολλαπλασιάσουν τα κρούσματα. Με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, λανθασμένο ή σωστό και αποτελεσματικό, αναστέλλονται δικαιώματα, (χωρίς αυτό να είναι καλό), χάριν του κοινού καλού.

Κάποιοι φοβούνται ότι γίνονται υπερβολές, και ίσως να γίνονται. Πρέπει όμως να διατηρούμε την ψυχραιμία της σκέψης και της λογικής μας και να μη βουλιάζουμε σε συνωμοσιολογικές ψευδερμηνείες από τις οποίες έβριθε και βρίθει η οικουμένη και ο τόπος μας. Από τα χιλιαστικά προφητολόγια της Τουρκοκρατίας (Χρησμοί του Αγαθαγγέλου και άλλα πολλά) μέχρι τα Πρωτόκολλα των Σοφών της Σιών και τον Μπιλ Γκέϊτζ.

Ας δούμε όμως το θέμα απ’ την πλευρά μας. Διαμαρτυρόμαστε βασίμως για τον τρόπο αντιμετώπισης της Εκκλησίας και συγχρόνως δεν αναλαμβάνουμε να υποστηρίξουμε μια λογική πρόταση, συναρμοσμένη στις συνθήκες της σημερινής πραγματικότητος, για την συμμετοχή των χριστιανών στην λατρεία. Δηλαδή, να ζητήσουμε επισήμως να υποδειχθούν οι όροι υγιεινής συνύπαρξης (τετραγωνικά – μάσκα – αερισμός) τους οποίους και να τηρούμε, προτείνοντας, τον εκ μέρους της πολιτείας, έλεγχο της τήρησής τους, οποιαδήποτε στιγμή, και στην περίπτωση παραβάσεως «το κλείσιμο» του συγκεκριμένου Ναού για ένα μήνα. Ο τρόπος, η στάση, και τα λόγια μας, δυστυχώς δεν εκπέμπουν φερεγγυότητα, αλλά μεγαλοστομίες και κούφιες και ανόητες «θεολογίες»... Ισχύει και για μας αυτό που γράφει ο Νομπελίστας G. Steiner στο αυτοβιογραφικό βιβλίο του “Errata”: «Οι μεγάλες γιορτές... τηρούνταν όχι για θεολογικούς λόγους, αλλά σαν ετήσιο προσκλητήριο ταυτότητας, πατρίδας, χιλιετιών» (σελ. 33).

Κάμποσοι πλέον δημοσιογραφούντες μας εμπαίζουν και μας διασύρουν, κάποιες φορές βάσιμα αλλά και άλλες πολλές φορές ψευδώς. Εμείς όμως δεν επιτρέπεται να είμαστε ετεροκαθοριζόμενοι. Να αντιδρούμε αναιρώντας την διδασκαλία της Εκκλησίας για τον Χριστό «Ὃστις λοιδορούμενος οὐκ ἀντελοιδόρει, πάσχων οὐκ ἠπείλει» (Α΄ Πέτρ. 2, 23). Η ποιότητα των αντιδράσεών μας θα προσδιορίσει στην συνείδησή των αντι-διατιθεμένων το τι αποχτήσαμε από τα τόσα χρόνια που συχνάζουμε στον Ναό!!!

Επιτέλους, δεν γίνεται να τους μετράμε και αυτούς όταν θέλουμε να μιλήσουμε για το ορθόδοξο έθνος μας, και κατόπιν να τους θεωρούμε εχθρούς της Εκκλησίας, αντί να τους βλέπουμε σαν υπόθεση... ιεραποστολής με την σωστή έννοια. Δεν γίνεται να λέμε ότι οι κυβερνώντες (οι εκάστοτε) διώκουν την Εκκλησία!! Διώκτης που πληρώνει με μισθοδοσία τους κληρικούς όλους, είναι σχήμα... ανύπαρκτον, όχι απλώς οξύμωρον! Και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες με τραγικό παρελθόν σχέσεων Εκκλησίας – Πολιτείας συμβαίνουν ανάλογα (βλέπε Γαλλία). Όμως εκεί η στάση της διοικούσης Εκκλησίας είναι ήρεμη, συνετή και διεκδικητική. Και εκεί η κυβέρνηση αιφνιδίασε την Εκκλησία, διότι στις συζητήσεις πριν από τα Χριστούγεννα φαινόταν ότι είχε συμφωνήσει για αριθμό πιστών στις λειτουργίες, αναλογικά με το μέγεθος κάθε Ναού, αλλά τελικά αποφάσισε για 30 άτομα γενικώς. «Με αυτό η Εκκλησία διαφωνεί κάθετα και αποφασιστικά», λέει ο επίσκοπος της Nanter Ματθαίος Ρουζέ, θεωρώντας το συν τοις άλλοις «παράλογο».

Στη συνέχεια επισημαίνει: «Η ελευθερία στην άσκηση της λατρείας είναι θεμελιώδης, αυτό το αναγνωρίζει και το έχει τονίσει επανειλημμένα το Συμβούλιο Επικράτειας της Γαλλίας. Βέβαια το κράτος έχει δικαίωμα να ζητεί από όλους ορισμένα περιοριστικά μέτρα για την αντιμετώπιση της υγειονομικής κρίσης, αλλά αυτά τα μέτρα πρέπει να έχουν μια αναλογικότητα ώστε να μη καταντούν να είναι άδικα! Όταν η Εκκλησία υπερασπίζεται την ελευθερία της λατρείας, δεν το κάνει για τον εαυτό της και μόνο, δεν την υπερασπίζεται συντεχνιακά. Υπερασπίζεται την ελευθερία εν γένει, άρα και την θρησκευτική ελευθερία, την ελευθερία έκφρασης κατεξοχήν, και το κάνει με υπευθυνότητα, σε διάλογο με το κράτος, αλλά και υπερασπιζόμενη το δικαίωμα να συνερχόμαστε για την λατρεία και την ευχαριστιακή σύναξη προκειμένου να ζούμε μέσα στην κοινωνία κομίζοντες την μαρτυρία του Χριστού».

Τονίζει τέλος ότι «ως Χριστιανοί θα υπερασπιστούμε κάτι τέτοιο αποφασιστικά αλλά και ειρηνικά, χωρίς να προκαλούμε διχόνοιες και χωρίς να μιλούμε για την Ευχαριστία με τρόπο δυσάρεστο και ανάρμοστο, διότι δεν μπορούμε να μιλάμε για την Θεία Κοινωνία σπέρνοντας διχόνοιες»!!

Οι χριστιανοί αδελφοί μας της Γαλλίας βεβαίως δεν κουβαλάνε αυταπάτες για ευσεβές έθνος ή γένος, όπως θέλετε πέστε το. Ξέρουν ότι πλέον είναι μειοψηφούν ποσοστό οι χριστιανοί και όχι πλειοψηφία. Η τουρκοκρατία σ’ εμάς μπέρδεψε την εθνική ταυτότητα με την θρησκευτική πίστη, και τώρα διακόσια χρόνια μετά, τις φανταζόμαστε, ακόμα, ταυτισμένες! Αυτή η αυταπάτη μάς βάζει σε δαιμονικό ύπνο ότι όλα βαίνουν καλώς, αφού βαφτίζουμε, παντρεύουμε και κηδεύουμε την πλειονότητα. Δεν θέλουμε να σηκώσουμε αυτό το πέπλο της αυταπάτης, γιατί ίσως τρομάξουμε μπροστά στην δουλειά που μας περιμένει, αφού εμείς αντί ιεραποστολής και κατήχησης κάνουμε πανηγυρικούς. Αντί θεραπείας κάνουμε καταγγελίες. Αντί φροντίδος, για τα εις τα όρη πλανώμενα πρόβατά μας, φωνασκούμε για το πόσα (...κατά το παρελθόν...) προσφέραμε υλικοπνευματικά στο... έθνος!

Ατυχώς η Εκκλησία έχασε ένα ουσιαστικό (αριθμητικά και ποιοτικά) κομμάτι του ποιμνίου της και όχι απλώς το έχασε αλλά πλέον το έχει... αντίπαλο και αμφισβητία της. Και ξεκίνησε ένα δαιμονικό γαϊτανάκι αντιπαραθέσεων που διευρύνει το χάσμα και το μονιμοποιεί. Τις αντιρρήσεις και τις αμφισβητήσεις η Εκκλησία δεν τις άκουσε-ακούει με ταπείνωση θυσιαστική και κενωτική, παρ’ ότι διαβάζει στα βιβλία της «ἔκκοψον τὴν ἀφορμὴν τῶν θελόντων ἀφορμήν» αλλά αντιμάχεται τους διαφωνούντας και... γεννάει επαναστάτες χωρίς αιτία. Έρχεται λοιπόν τώρα και συζητάει για ανοιχτούς ναούς και οι αμφισβητίες την εγκαλούν ως αδιάφορη για την κοινοτική υγιεία. Η λατρεία περνάει ως ιδιοτυπία και περιέργεια, έτσι όπως παρουσιάζεται. Η σχέση με τον Θεό απαξιώνεται ως εξαρτητική σχέση ανελευθερίας. Η ψυχική ζωή γίνεται ιδιορρυθμία ψυχαναλυτικής απασχολήσεως. Όλα τα της Εκκλησίας κατηγορούνται ως απηρχαιωμένα και σκοταδιστικά, και τώρα, επικίνδυνα!

Οι χριστιανοί πρέπει να αναιρέσουν όλα τα παραπάνω όχι με λόγια και θεολογικές φιοριτούρες αλλά με θυσιαστική αγάπη. Ο Χριστιανισμός απλώθηκε και έγινε αποδεκτός μετά τον φρικαλέο λοιμό της εποχής του Δεκίου (249-251 μ.Χ.) όταν οι χριστιανοί φανέρωσαν εν τη πράξει την αγάπη του Χριστού, η οποία τους συνείχε και η οποία ρύθμιζε την ζωή τους, λύνοντας τα αδιέξοδα του σχετικισμού που επικρατούσε.

Σάμπως σήμερα επικρατεί κάτι άλλο εκτός από σχετικισμό;

Εμείς (και με το εμείς εννοούνται οι θρησκευόμενοι) θέλουμε, συνειδητά και υποσυνείδητα, μια βελούδινη μεταχείριση, προσαρμοσμένη στις αντιλήψεις μας, και η οποία να μας αντιμετωπίζει με την ευγένεια που δείχνουν τα... εγγόνια στους παππούδες τους!! Ακόμα και αν ισχύει αυτό που γράφει ο π. Ν. Λουδοβίκος στο Lifestyle Magazine “Money & Life”: «Ένα σημαντικό μέρος των διανοουμένων και των δημοσιογράφων... βγάζουν ένα πραγματικό μένος για την Ορθόδοξη Εκκλησία...» τα ερωτήματα που γεννιούνται από τέτοιες τοποθετήσεις είναι: 1. Μα ποιοι; Αυτοί που βαφτίσαμε; 2. Καθένας, που μας κρίνει-κατακρίνει (έστω άδικα), δεν έχει δικαίωμα; 3. Δεν μας προειδοποίησε ο Χριστός ότι μας στέλνει σαν πρόβατα εν μέσω λύκων; Δεν είναι αυτό, το μεγαλειώδες θαύμα... να αλλάζουν «φύση» οι λύκοι από την επιρροή που τους ασκούν τα... βρώσιμα πρόβατα; 4. Για την όποια οδυνηρή για μας στάση τους, πιστεύουμε στ’ αλήθεια ότι δεν φταίμε; 5. Ακόμα και αν δεν φταίμε, ο τρόπος ζωής μας, πόσο φως τους δίνει για επαναξιολόγηση;

Ο κατάλογος των ερωτημάτων μπορεί να γίνει... σιδηρόδρομος. Aς μείνουμε σ’ αυτά αφουγκραζόμενοι τον δικαστή στους αδελφούς Καραμάζωφ του Ντοστογιέφσκι, και ας μονολογήσουμε μέσα στην ψυχή μας μαζί του κι εμείς: «Θεέ μου, συγχώρησέ μας! Άραγε αν ήμασταν καλύτεροι δεν θάταν και αυτός που βρίσκεται μπροστά μας καλύτερος»;

Β. Ας δούμε τώρα την άλλη, την εσωτερική πλευρά του θέματος. Σάλαγος στον γκιουρ-οντά, με τα θέματα αν ο χώρος του κάθε Ναού είναι προστατευτικός κώδων κατά πάσης ασθενείας και αν με την διαδικασία την ισχύουσα της μεταλήψεως υπάρχει ενδεχόμενο μετάδοσης της ασθένειας.

Πρώτα απ’ όλα πρέπει να διευκρινισθεί ότι η αφέλεια και ευλάβεια δεν συμπορεύονται. Η αφέλεια διασύρει και καταστρέφει στις συνειδήσεις των άλλων την ευλάβεια. Η ευλάβεια δεν είναι αφελής παραδοχή, είναι συνειδητοποίηση των δεδομένων μας και των μέτρων «ότι αυτό που έχει σημασία δεν είναι η απόσταση αλλά η διαφορά. Η αλήθεια του Θεού γίνεται μια επανάσταση ενάντια σ’ αυτό που έχουμε φτιάξει ως εαυτό» (R.Williams, Ο κόσμος του Λιονταριού, σελ. 133, εκδ. ΙΩΝΑΣ).

Στηριζόμενοι σ’ αυτή την υγιά και σαφή βάση ξεκαθαρίζουμε ότι ο Θεός δεν δεσμεύεται από τίποτε, ενεργεί όπως νομίζει, έστω και αν εμείς ανθρωπίνως Του λέμε «παρελθέτω» και ότι πίστη είναι η εμπιστοσύνη σ’ όλα αυτά. Όταν αρρωστήσω πρέπει να πάω στον γιατρό απαραιτήτως. Η παράκληση στον Θεό για υποστήριξη, βοήθεια και θεραπεία δεν καταργεί τους γιατρούς, απλά με προσγειώνει. Ο Θεός άλλους σώζει εκ του θανάτου και άλλους σώζει δια του θανάτου! Μένει σε μας αν θα Τον εμπιστευθούμε ή όχι. Πράγμα που ψέλνουμε με τον ψαλμό 22 αναγνωρίζοντάς Τον ποιμένα της ζωής μας.

Να φετιχοποιείς το κτίριο του Ναού και να ψάχνεις περιστατικά θαυμάτων δείχνει ανασφάλεια και αυταπάτη αδιακρισίας και νοσηρής «πίστεως» που καταντάει απαίτηση. Οι ναοί καίγονται μαζί με τους εντός πιστούς (Εν Νικομηδεία) καταρρέουν και άλλοι άλλοτε σώζονται και άλλοι σκοτώνονται. Εντός του ναού μπορείς να σκοντάψεις και να σπάσεις κάποιο από τα οστά σου ή να πεθάνεις ενώπιον της αγίας Τραπέζης (!) όπως ο Γυθείου Χρυσόστομος. Ο Ναός είναι τεχνικό κέλυφος που στεγάζει την σύναξη των Χριστιανών. Έχει καταργηθεί η Ιουδαϊκή αντίληψη του ενός Ναού και του ενός Θυσιαστηρίου. Τα αρχαία παρήλθεν, δεν πολλαπλασιάστηκαν...! όσες επιρροές και αν μας ασκούν!

Μετά τον ναό σειρά έχει το Μυστήριο της Θ. Ευχαριστίας! Ο προμνημονευθείς π. Ν. Λουδοβίκος στο άρθρο του μας λέει ότι «παρά το ότι πιθανώς, μετά την μετάληψη ασθενών, ευρίσκονται μέσα στο Άγιο Ποτήριο πάσης φύσεως ιοί, η θεία χάρις δεν επιτρέπει να δράσουν βλαπτικά για τους εν συνεχεία κοινωνούντες» εισάγοντας μια ιδιότυπη αξίωση, η ενέργεια της Θείας Χάριτος να έχει κύρος... φυσικού νόμου!! Και προχωρώντας μετράει τις χιλιάδες των κοινωνησάντων μετά τις 17 Μαΐου 2020 ως απόδειξη και επιβεβαίωση των ισχυρισμών του. Ας ειρηνεύσωμεν. Άλλο το ότι οπωσδήποτε θα συμβεί κάτι και άλλο το πιθανόν να συμβεί κάτι. Πιθανότητα για κάθε τι ανθρώπινο είναι πάντοτε «ανοιχτή»! Για το ενδεχόμενο και την πιθανότητα, λαμβάνονται τα μέτρα και αγχώνονται οι άνθρωποι.

Ο π. Νικόλαος μας λέει επί πλέον ότι ο Χριστός «επέμενε» να πιουν όλοι απ’ το δικό του ποτήριο (sic) κατά τον Μυστικό Δείπνο! Ας μην αυθαιρετούμε. Τα ποτήρια της εορτής του Πάσχα ήταν τέσσερα. Το πρώτο ήταν του συμποσιάρχη που έκανε ευχή, το δεύτερο ήταν ποτήριον οίνου, το τρίτον ήταν το ποτήριον της ευλογίας, με το οποίο το πιθανότερο παρέδωσε ο Χριστός την Ευχαριστία και το τέταρτο ονομαζόμενο Χαλλίλ ήταν ποτήριο ύμνου. Είτε λοιπόν όλοι ήπιαν από το κοινό ποτήριο (Μάρκος-Ματθαίος) είτε το διαμοιράστηκαν (Λουκάς) δεν θεμελιώνεται η μυστηριακή ενότητα στο κοινό σκεύος (προς Θεού!) αλλά στην μετοχή (με όποιο τεχνικό τρόπο!) στο Σώμα και στο Αίμα του Χριστού. Επαναλαμβάνουμε, με ΟΠΟΙΟΝ ΤΕΧΝΙΚΟ ΤΡΟΠΟ είναι πρόσφορος και εξυπηρετεί. Και βέβαια, αυτοί για τους οποίους ο Απ. Παύλος λέει ότι πέθαναν μετά (εξ αιτίας) της μετάληψης, πού «χωράνε» σε ένα τέτοιο σκεπτικό και σε μια θεολογία που θεωρεί ότι ξέρει «φωτογραφικά» τί καί πώς έκανε (...τεχνικό τελικά!) ο Ιησούς εκείνο το βράδυ;

Να γράφεις πάντως σήμερα ότι ο Χριστός «επέμενε» να πιουν όλοι από το ίδιο ποτήριο είναι μάλλον αυθαίρετο... «επιχείρημα» για κατοχύρωση της άποψής σου, αφού για τα τότε δεδομένα άλλωστε, ήταν αυτονόητη η κοινή χρήση των σκευών. Σήμερα όμως καταντάει αδιανόητο αυτό και οι ιερείς γνωρίζουν ότι και πριν υπάρξει ο COVID και τα θέματά του, πολλοί είχαν δυσκολία με τον τρόπο μεταλήψεως λόγω «συχασιάς». Όλοι οι ιερείς το ξέρουν, ας μη ψευδόμαστε και με τον εαυτό μας.

Ας δούμε ψύχραιμα με διάθεση αναζήτησης λύσεως, τον τρόπο μετάδοσης της Ευχαριστίας. Ο τρόπος μετάδοσης δεν είναι δόγμα! Αν τον κάνουμε δόγμα, είμαστε, έστω ανεπιγνώστως, «αιρετικοί» ενώ καυχόμαστε για την ορθόδοξη γνησιότητα μας!

Η πραγματικότητα των υλικών φυσικών δεδομένων της Ευχαριστίας παραμένει. Μεταβάλλεται εν μυστηρίω παραμένει κατά την ύλη. Σήπεται. Μουχλιάζει. Μπορεί να την καταναλώσουν μικρά ζώα. Την στεγνώνουμε για να διατηρηθεί. Αν προσφέρουμε ένα κακοψημένο, αλμυρό, μπαγιάτικο πρόσφορο ή ένα μισόξυνο κρασί (πράγμα που δείχνει ανευλάβεια και είναι απαράδεκτο αλλά μπορεί να συμβεί, έστω εξ ανάγκης...), και μετά την μεταβολή δεν θάχουν αναιρεθεί όλα αυτά τα χαρακτηριστικά! Γι’ αυτό μας φωνάζει ο Κύριλλος Ιεροσολύμων στην Δ΄ Μυσταγωγική Κατήχησή του: «Οὐκ ἀπὸ τῆς γεύσεως κρίνομεν τὸ πρᾶγμα, ἀλλ᾽ ἀπὸ τῆς πίστεως πληροφορούμεϑα ἀνενδοιάστως, ὡς ὁ φαινόμενος ἄρτος οὐκ ἄρτος ἐστίν, εἰ καὶ τοιοῦτος ἐστί τῇ γεύσει, ἀλλά Σῶμα Χριστοῦ καὶ ὁ φαινόμενος οἶνος οὐκ οἶνος ἐστίν, εἰ καὶ ἡ γεῦσις τοῦτο βούλεται, ἀλλά αἷμα Χριστοῦ».

Όλο το Μυστήριο είναι έκφραση και συνθήκη της Άκρας Ταπείνωσης του Χριστού που δέχεται για μας να γίνει ένα κομμάτι ψωμί και λίγες σταγόνες κρασί και κατ’ αναλογίαν, στον Σταυρό να έχει κρυμμένη την θεότητά Του, ενώ εδώ να έχει κρυμμένη την ανθρωπότητά Του! Αυτός είναι ένας Θεός κρυμμένος και μεις θέλουμε με την Θεότητά Του να επιβληθούμε. Επικαλούμαστε («κατοχυρωμένοι» πίσω από αυτά) τσιτάτα Γραφικά σε ανθρώπους που δεν δέχονται την Γραφή. Δεν θέλουμε να δεχθούμε ότι για Μυστήρια μπορούμε να συζητάμε μετά την αποδοχή του Προσώπου του Χριστού. Χωρίς ΑΥΤΟΝ δεν υπάρχει τίποτε. Απ’ Αυτόν ξεκινώντας προσφέρουμε την Ευχαριστία στον Θεό Πατέρα, ζητώντας Του να μοιάσουμε στον Υιό Του και να γίνουμε και μεις παιδιά Του. Η Θεία Λειτουργία βεβαίως ΔΕΝ είναι η ταυτότητά μας. Δεν χρειάζονται στο θέμα στοχασμοί. Είναι ο τρόπος που γεννιέται από τον αγώνα ταυτισμού με τον Αρχηγό και Τελειωτή της Πίστεως Ιησούν Χριστόν. Η Εκκλησία σαρκώνεται εκεί που τελείται η Ευχαριστία γιατί συνεχίζεται μ’ αυτήν, και δεν επαναλαμβάνεται απλώς, ο Μυστικός Δείπνος. Είναι κατά τον Δαμασκηνό «ἡ καινή γεωργία».

Η συμμετοχή είναι ελεύθερη με απαράβατο όρο μετοχής, την Πίστη και το εξ αυτής βάπτισμά μας. Την Πίστη βεβαίως ως αυτοπαράδοση, στον εκουσίως παραδώσαντα εαυτόν εις θάνατον, εἰς ἄφεσιν ἁμαρτιῶν καί εἰς ζωήν αἰώνιον, που μάλλον δεν αφορά μόνον τη βιολογική...

Η κατάληξη του κατά Μάρκον Ευαγγελίου, που ο Χριστός επισημαίνει ότι «κἂν θανάσιμόν τι πίωσιν, οὐ μὴ αὐτοὺς βλάψει» διαβάστηκε από μερικούς ότι σημαίνει, πως τα Τίμια Δώρα ακόμα και αν έχουν υποστεί φθορά ή αναμιχθούν (κακοβούλως) με ιούς και μικρόβια, δεν θα καταστούν επιβλαβή για την υγιεία των πιστών, εξ αιτίας του λόγου του Χριστού και της παρουσίας της Χάριτος!! Δεν θέλουν ίσως να σκεφτούν, ότι αυτό συμβαίνει, όταν δεν γνωρίζει ο πιστός τι του πρόσφεραν... για να τον σκοτώσουν! Αν του το είπαν «απαιτώντας» να αποδείξει την πίστη του με το να το πιεί, τότε το πράγμα αλλάζει και κάθε υγιής και σκεπτόμενος και ταπεινοφρονών χριστιανός αντιδρά με τον τρόπο που αντέδρασε ο Χριστός όταν του είπαν... «εἰ Υἱός εἶ τοῦ Θεοῦ, κατάβα ἀπό τοῦ Σταυροῦ».

Μήπως μ’ αυτά και μ’ αυτά και μεις τώρα λέμε:

 «Αν είσαι Σώμα του Χριστού, σώσε με από τον ιό»...;;

Ο Χριστός να μας λυπηθεί, που «μιλάμε για την Θεία Κοινωνία σπέρνοντας διχόνοιες» εξ αιτίας της ευσεβούς... απιστίας μας, που τελικά ζητάει να Τον κατεβάσει από τον Σταυρό.