Μοναχός καθημερινά «βαδίζει» το όρος που ποτίστηκε με το αίμα μαρτύρων, π. Συμεών, δικαίος Ι.Μ. Αγίας Αικατερίνης Σινά - Σοφία Χατζή – Α’ μέρος

 

Μοναχός καθημερινά «βαδίζει» το όρος που ποτίστηκε με το αίμα μαρτύρων 

 π. Συμεών, δικαίος Ι.Μ. Αγίας Αικατερίνης Σινά 

 Σοφία Χατζή – Α’ μέρος

Ο δικαίος της Ιεράς Μονής Αγίας Αικατερίνης Σινά, π. Συμεών, μιλά για την επιλογή του να αφιερωθεί στο ερημικό και σκληρό θεοβάδιστο αλλά και για τη σχέση των Ελλήνων ασκητών με τους Άραβες. Όποιος περάσει από αυτόν τον τόπο δεν τον λησμονεί

Το μυστήριο του αύριο είναι το άφημα κάθε ανθρώπου στη χαρά της έκπληξης και της απόλυτης εμπιστοσύνης σε Αυτόν που δημιούργησε τον κόσμο. Γνωρίσαμε τον Δικαίο της ιεράς μονής Αγίας Αικατερίνης του Θεοβαδίστου Όρους Σινά πατέρα Συμεών Παπαδόπουλο και αναγνωρίσαμε στο χαρούμενο βλέμμα του τον άνθρωπο που ενθουσιαστικά αφέθηκε στο θέλημα του Θεού, και ανακαλύπτει κάθε μέρα την εξωτική περιπέτεια της ζωής μέσα στην ησυχία της ερήμου.

Η συνομιλία μας στράφηκε στην αρχική κλίση του στον μοναχισμό αλλά και στην επιλογή της άσκησης του σε τόπο ερημικό και σκληρό στην διαβίωση. Ο π. Συμεών θυμάται και μιλά στους αναγνώστες της Ο.Α:

Θα αναφερθώ στον πνευματικό μου πατέρα που εργάστηκε επί πολλά έτη στη Μητρόπολη Πειραιώς, στον ναό της αγίας Αικατερίνης και στη ενορία του Αγίου Δημητρίου, τον Μητροπολίτη Καστορίας Γρηγόριο Γ΄ Παπουτσόπουλο που έπαιξε μεγάλο ρόλο στη ζωή μου. Ο μοναχικός πόθος χαλυβδώνεται με την παρουσία τέτοιων ανθρώπων. Όμως η πρώτη επαφή μου με το άγιο όρος Σινά ήταν το 1979 όταν ως λαϊκός τελειόφοιτος της θεολογικής σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών με μια ομάδα φοιτητών και κάποιους άλλους ανθρώπους κάναμε εκδρομή στους Αγίους τόπους για πρώτη φορά και βρεθήκαμε στο Θεοβάδιστο όρος Σινά.

Η θέα και η βίωση για λίγες ημέρες του τόπου αυτού αλλά και όλος ιδιαιτέρως η άνοδος στην αγία κορυφή, το προσκύνημα στην αγία κορυφή, η ανατολή του ήλιου, η κάθοδος προς την μονή την ώρα που ανέτειλε ο ήλιος, η θέα αυτού του τόπου, τα προσκυνήματα και τα σεβάσματα του, οι ιερές μορφές που ανακαλύψαμε εκεί, όλα αυτά κάτι δημιούργησαν μέσα στην ψυχή μου που δεν μπορώ να το εξηγήσω. Μετά από κάποια χρόνια κι ενώ είχα ήδη γίνει ιερομόναχος, δεν λησμονήθηκαν ποτέ αυτές οι πρώτες εμπειρίες, όπως και η συνάντηση μου σε μετόχια της μονής με τον αρχιεπίσκοπο κ. Δαμιανό. Η ηρεμία της μορφής του, ο τρόπος της συμπεριφοράς του, η σοβαρότητα του προσώπου του, οι συζητήσεις που κάναμε ήταν ένα ακόμη έναυσμα. Εν συνεχεία κάποιοι φίλοι που ήταν ήδη μοναχοί στο άγιο Όρος αποφάσισαν και εκείνοι να μονάσουν εκεί και να ενισχύσουν τον χώρο εκείνο.

Το φαινόμενο είναι οπωσδήποτε μοναδικό στην Ιστορία: δεν υπάρχει κανένας απολύτως άλλος τόπος στη γη, όπως οι άγιοι Τόποι με το Όρος Σινά που να έχει οδηγήσει στα χώματά του τόσες μυριάδες ανθρώπους, από όλα τα μήκη και τα πλάτη, σταθερά, επί αιώνες. Υπάρχει μια μυστική έλξη;

Υπάρχει μια μυστική έλξη στον τόπο αυτό και είναι κατά κοινή ομολογία γνωστή η στάση όλων των ανθρώπων που πέρασαν από αυτά τα μέρη κατά οποιονδήποτε τρόπο. Είτε ως μοναχοί, είτε ως επισκέπτες, είτε ως εργαζόμενοι. Όλοι ομολογούν ότι όποιος περάσει από αυτόν τον τόπο είτε για λίγο είτε για πολύ και για κάποιο λόγο απομακρυνθεί, ποτέ δεν θα τον λησμονήσει και είναι γεγονός.

Θέλουμε να πιστεύουμε ότι ο χώρος που λέγεται Θεοβάδιστο όρος, είναι ιερός τόπος, ίσως ο πρώτος λόγος έλξεως είναι αυτός. Είναι βέβαια τραχύς: Οι γρανίτες, τα βουνά, οι άνυδροι τόποι. Εδώ είναι το παράδοξο, ότι αυτά τα άνυδρα και σκληρά στην όψη μέρη έχουν ελκτικά στοιχεία. Το πρώτο και κύριο είναι το μυστικό του Θεοβάδιστου όρους ότι δηλαδή στην αγία κορυφή έχουμε τη δεύτερη Θεοφάνεια, όπως αυτή μεγαλοπρεπώς και ιεροπρεπώς περιγράφεται στην Παλαιά Διαθήκη.

Γι’ αυτό και ανεβαίνοντας την αγία κορυφή βλέπουμε από το μονοπάτι τα βράχια της αγίας κορυφής τα οποία μέχρι σήμερα είναι μαύρα και λένε ότι αυτό έχει μια ερμηνεία: Είναι ποτισμένο με δάκρυα, με ιδρώτα αλλά και αίμα αγίων προσώπων που συγκαταλέγονται στο αγιολόγιο της εκκλησίας μας. Αναφέρομαι στις περιπτώσεις εκείνες των ομαδικών σφαγών ασκητών του Θεοβάδιστου όρου Σινά. Τις βρίσκουμε στο συναξάρι ανοίγοντας το στις 14 Ιανουαρίου.

Η προσφορά στους άλλους, ο πολιτισμός της Ρωμιοσύνης και η μακραίωνη μοναστική ιστορία της αδελφότητας

Υπάρχουν σήμερα κάποιοι που στέκονται με σκεπτικισμό απέναντι στην Ελληνική παρουσία των μοναχών στο Όρος Σινά, σε μια κατεξοχήν αραβική περιοχή. Ελληνορθόδοξοι κρατούν Θερμοπύλες σ’ ένα ξένο τόπο; Στην παρατήρηση μας αυτή ο Δικαίος της μονής της Αγίας Αικατερίνης απαντά:

Χαμογελώντας σε κάποιους ντόπιους φίλους λέμε ότι εμείς είμαστε παλαιότεροι από σας εδώ. Οι Άραβες βρήκαν τους Ρωμιούς στην Αίγυπτο. Όχι μόνο στο Σινά αλλά σε όλη την Αίγυπτο και βεβαίως για να πάμε προ Χριστού, το Ελληνικό στοιχείο κυριάρχησε κυρίως από την εποχή του μεγάλου Αλεξάνδρου που έδωσε το όνομα στην Αλεξάνδρεια. Στη βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας έχουν ολόκληρο άγαλμα του Μεγάλου Αλεξάνδρου.

Επίσης, μόνο ένας Ορθόδοξος Χριστιανός μπορεί να νιώσει αλλά ειδικά ο Ρωμιός, ο οποίος είναι Ελληνορθόδοξος, στον πολιτισμό και την γλώσσα και τον τρόπο σκέψεως ότι υπάρχουν ρίζες του εδώ. Σε αυτό τον τόπο διακρίνει, πως ενώ είναι άνυδρος, άσχετος με το τοπίο το ελλαδικό, υπάρχουν πολλά στοιχεία Ρωμιοσύνης για τα οποία ομιλούν και οι πέτρες. Οι περισσότερες πέτρες και σπήλαια έχουν ελληνικές επιγραφές. Είναι σφραγισμένα με το πνεύμα του Ελληνορθοδόξου πολιτισμού.

Αλλά οι Έλληνες δεν έφυγαν σχεδόν ποτέ από αυτά τα μέρη ακόμη μέχρι σήμερα που στην Αίγυπτο δυστυχώς συρρικνώθηκε πάρα πολύ η ελληνική παρουσία τα τελευταία χρόνια. Φυσικά ο Αιγυπτιακός κόσμος σήμερα αποτελείται από δύο στοιχεία, όπως λένε οι ιστορικοί, το κοπτικό, δηλαδή οι αρχαίοι Αιγύπτιοι και το αραβικό στοιχείο που μπήκε κάποια στιγμή στην Αίγυπτο τον έκτο και έβδομο αιώνα.

«Ο απλός αδελφός αιγυπτιακός λαός στο άκουσμα της λέξεως «Γιουνάν» χαίρεται. Αν εξαιρέσουμε τα τελευταία χρόνια το σαράκι του φανατισμού, που έχει αυξηθεί»

Το τοπικό στοιχείο, οι άνθρωποι που κατοικούν εκεί και είναι κυρίως μουσουλμάνοι πως αντιδρούν απέναντι σ΄ ένα Ελληνικό χριστιανικό μοναστήρι που δεσπόζει στον τόπο σε επίπεδο πνευματικό, αλλά και κατέχει προσκυνηματική και τουριστική πρωτιά σε σχέση με άλλα μέρη της Αιγύπτου; Ο πατήρ Συμεών ανοίγει την καρδιά του:

Ο απλός αδελφός Αιγυπτιακός λαός στο άκουσμα της λέξεως Γιουνάν δηλαδή Ίωνες χαίρεται πολύ. Αν εξαιρέσουμε τα τελευταία χρόνια το σαράκι του φανατισμού που έχει αυξηθεί, όχι μόνο σε αυτή τη χώρα αλλά και στο ευρύτερο χώρο της περιοχής, ο απλός κόσμος έχει χαρά μεγάλη και έχουμε μια παραδοσιακή σχέση που είναι βασισμένη πολύ στις ρίζες της ιστορίας. Πολλές φορές υπενθυμίζουμε στους νεότερους που δεν το ξέρουν, ότι δεν είναι τυχαίο πως κατά τη διάρκεια του Β΄ παγκόσμιου πολέμου μετά την είσοδο των Γερμανών στον Ελλαδικό χώρο και την κατοχή, η κυβέρνηση αποχώρησε και παρέδωσε την εξουσία στον Αρχιεπίσκοπο.

Που βρήκαν φιλοξενία οι Έλληνες τότε; Στην φίλη Αίγυπτο. Βέβαια η Εκκλησία δεν μπορούσε να φύγει από την Ελλάδα, γιατί αυτή είναι η μοίρα της, να μη μπορεί να φύγει ποτέ. Το Θεοβάδιστο όρος Σινά βεβαίως δεν είναι ένας ελληνικός τόπος αυστηρά αλλά είναι ένας τόπος, βάση των διεθνών νόμων και συνθηκών που ανήκει στο Αιγυπτιακό κράτος.

Σήμερα κοιτώντας πίσω στην μακραίωνη μοναστική ιστορία στο Όρος Σινά, οι μοναχοί που εγκαταβιώνετε και ασκητεύετε αποτελώντας μέρος της παράδοσης της Εκκλησίας, πως αισθάνεσθε την έννοια της ευθύνης να διατηρήσετε και να παραδώσετε στους επόμενους αυτόν τον θησαυρό; Ο Π. Συμεών με την εμπειρία της πνευματικής και σωματικής ηλικίας βάζει τα πράγματα στη σωστή τους θέση:

Εμείς έχουμε τεράστια ευθύνη, αλλά δεν έχουμε τεράστια ευθύνη μόνο οι συγκεκριμένοι όσοι είμαστε που αποτελούμε τη σιναϊτική αδελφότητα. Πίσω από εμάς θα έλεγα ότι έχετε οι πάντες ευθύνη: Όσοι αποτελούν τη Ρωμιοσύνη και αναφέρομαι και στην επίσημη Ελληνική πολιτεία και στην Ελλαδική εκκλησία και στους όπου γης Έλληνες.

Στα δοκάρια της οροφής του ναού που είναι χτισμένος τον έκτο αιώνα και είναι από κέδρο του λιβάνου από τον Στέφανο τον Ελισαίο τον αρχιτέκτονα στην εποχή του Ιουστινιανού επί εντολή του Ιουστινιανού, είναι γραμμένα τα κτητορικά στοιχεία και ότι είναι κτήτωρ ο Ιουστινιανός εις μνήμην Θεοδώρας Βασιλίσσης άρα χτίστηκε μεταξύ 540 που εκοιμήθη η Θεοδώρα και το 560 που εκοιμήθη εκείνος. Είναι γραμμένο και το όνομα του Στεφάνου του αρχιτέκτονα. Αυτά αποτελούν από κτήσεως στοιχεία ότι ελληνικά χέρια, ρωμαίικα χέρια έχτισαν αυτόν τον χώρο.

«Συνεχίζει να είναι εν ζωή και εκπέμπει πνευματικά νοήματα»

Πως εκφράζονται οι Έλληνες προσκυνητές μπροστά σε αυτό το συνεχιζόμενο θαύμα τόσων αιώνων και ποιο μήνυμα εξέπεμπε και εξακολουθεί να εκπέμπει το μοναστήρι της αγίας Αικατερίνης του Όρους Σινά στην ιστορία της ανθρωπότητας σε ολόκληρο τον κόσμο; Ο Δικαίος π. Συμεών μας εξηγεί:

Τελευταία μας έκανε εντύπωση πως ένα πολιτικό πρόσωπο της Ελλάδος ανέφερε ότι η μονή της Αγίας Αικατερίνης είναι ένα βασικό προπύργιο της ρωμιοσύνης και δεν είναι τυχαίο ότι χτίστηκε από τα ίδια χέρια, από τον ίδιο κτήτορα που έχτισε το πρώτο έμβλημα της ρωμιοσύνης που είναι η Αγία Σοφία. Το Θεοβάδιστο όρος Σινά συνεχίζει να είναι εν ζωή και εκπέμπει πνευματικά, εκκλησιαστικά, ορθόδοξα και ελληνικά μηνύματα που δεν αναφέρονται μόνο σε ένα ναό, που δεν μιλούν με φανατισμό αλλά κηρύττουν την ειρήνη, την αγάπη και όλα αυτά τα πολιτισμικά αγαθά που η Ελληνορθοδοξία πιστεύει. Γι’ αυτό και όλους τους αιώνες το Θεοβάδιστο όρος Σινά δεν μετακινήθηκε ποτέ από της αρχές του.

* * *

Η ζωή των μοναχών της μονής της Αγίας Αικατερίνης στο Σινά θα συνεχίζει την πορεία της, ενόσω εκείνοι ελεύθερα παραδίδονται σε έναν Θεό που τους καθοδηγεί μέσα από άνυδρα και σκληρά περάσματα και από ξερότοπους που αναβλύζουν νερό πνευματικό, ώστε τελικά να γίνεται το θέλημά Του.

___________

Σοφία Χατζή
δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα
ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΑΛΗΘΕΙΑ