Ποῦ μένει ὁ Πέτρος! - ἐπίσκοπος Αὐγουστῖνος Καντιώτης

 

Ποῦ μένει ὁ Πέτρος!

«Ἐγένετο δὲ ἡμέρας ἱκανὰς μεῖναι αὐτὸν ἐν Ἰόππῃ παρά τινι Σίμωνι βυρσεῖ» (Πράξ. 9,43)

  Ἀεικίνητο, ἀγαπητοί μου, καὶ δραστήριο μᾶς παρουσιάζουν τὸν ἀπόστολο Πέτρο οἱ Πράξεις τῶν ἀποστόλων, τὸ θεόπνευστο βιβλίο ἀπ᾽ τὸ ὁποῖο εἶνε παρμένες ὅλες οἱ ἀποστολικὲς περικοπὲς τῶν ὀκτὼ Κυριακῶν τοῦ Πεντηκοσταρίου. Οὔτε μιὰ μέρα –καὶ νύχτα ἀκόμη– δὲν ἄφηνε νὰ περάσῃ κενὴ καὶ ἀναξιοποίητη γιὰ τὴ δόξα τοῦ ἐσταυρωμένου Λυτρωτοῦ καὶ τὴν πρόοδο τῆς Ἐκκλησίας του ὁ μακάριος ἀπόστολος.

Τὸ ἐνδιαφέρον του ἦταν ἀκοίμητο γιὰ ὅλες τὶς ἐκκλησίες, ποὺ εἶχαν ἱδρυθῆ τότε, στὰ πρῶτα ἐκεῖνα χρόνια τῆς ἀποστολικῆς περιόδου. Σὰν στρατηγός, ποὺ ἔχει χρέος νὰ ἐπιθεωρῇ ὅλες τὶς στρατιωτικὲς μονάδες καὶ τοὺς σχηματισμούς, ἀκόμη καὶ τὰ πιὸ μικρὰ κι ἀπομακρυσμένα φυλάκια ποὺ ἐμπίπτουν στὴ ζώνη εὐθύνης του, ἔτσι κι ὁ ἀπόστολος τοῦ Χριστοῦ, διωρισμένος ἀπὸ τὸν Κύριο σὲ ἡγετικὴ θέσι τῆς στρατευομένης Ἐκκλησίας του, νιώθει εὐθύνη· καὶ γι᾽ αὐτὸ δὲν ἡσυχάζει ἂν δὲν ἐπισκεφθῇ καὶ τὴν πιὸ μικρὴ καὶ νεοσύστατη τοπικὴ ἐκκλησία.

Ὅλοι οἱ Χριστιανοὶ ξέρουν τὸν Πέτρο· τὸν παρακολουθοῦν, τὸν βλέπουν, τὸν ἀκοῦνε· ὅλοι ἐμπνέονται ἀπὸ τὸ ἅγιο παράδειγμά του καὶ στηρίζονται ἀπὸ τὴ διδαχή του. Τὸν ἀγαποῦν, τὸν σέβονται· καὶ μόνο τὸ ὄνομά του ν᾽ ἀκούσουν χαίρονται καὶ ἀναθαρροῦν οἱ πρῶτοι ἐκεῖνοι λιγοστοὶ ἀκόλουθοι τοῦ Κυρίου.

* * *

 Ἀκούσαμε σήμερα, ἀδελφοί μου, πῶς τὸ ἀποστολικὸ ἀνάγνωσμα τῆς Κυριακῆς τοῦ Παραλύτου(βλ. Πράξ. 9,32-42) σὲ ἕνα καὶ μόνο στίχο περιγράφει τὴν κίνησί του· «Ἐγένετο Πέτρον διερχόμενον διὰ πάντων κατελθεῖν καὶ πρὸς τοὺς ἁγίους τοὺς κατοικοῦντας Λύδδαν»(ἔ.ἀ. 9,32).

Περιοδεύοντας ὅλες τὶς ἐκκλησίες ἐπισκέπτεται καὶ τὴν Λύδδα, πόλι μεσογειακὴ ποὺ ὅπως βλέπουμε στὸ χάρτη τῆς Παλαιστίνης βρίσκεται κοντὰ στὴν Ἀριμαθαία. Ἐδῶ διδάσκει αὐτοὺς ποὺ τρέχουν νὰ τὸν ἀκούσουν καὶ θεραπεύει στὸ ὄνομα Ἰησοῦ Χριστοῦ τὸν Αἰνέα, ἕναν παράλυτο «ἐξ ἐτῶν ὀκτὼ κατακείμενον ἐπὶ κραβάτῳ», ποὺ ἐπὶ ὀχτὼ χρόνια ἔμενε κατάκοιτος πάνω σ᾽ ἕνα κρεβάτι. Οἱ κάτοικοι τῆς πόλεως καὶ τῆς περιοχῆς, ποὺ ἀκοῦνε τὸ κήρυγμα τοῦ Πέτρου καὶ βλέπουν μὲ τὰ μάτια τους τὴ θαυμαστὴ θεραπεία τοῦ Αἰνέα, ἑλκύονται στὴ χριστιανικὴ πίστι. Πλῆθος ψυχὲς γίνονται Χριστιανοί· «καὶ εἶδον αὐτόν», τὸν θεραπευμένο παράλυτο, «πάντες οἱ κατοικοῦντες Λύδδαν καὶ τὸν Σάρωνα, οἵτινες ἐπέστρεψαν ἐπὶ τὸν Κύριον» (ἔ.ἀ. 9,33,35).

Κατόπιν ὁ Πέτρος, πρόθυμος καὶ ἀκούραστος σὲ ἀποστολικοὺς κόπους, δέχεται τὴν πρόσκλησι Χριστιανῶν ἀπὸ τὴ γειτονικὴ Ἰόππη (τὴ σημερινὴ Γιάφφα, παραλιακὴ πόλι ἐπὶ τῆς Μεσογείου θαλάσσης), καὶ σπεύδει ἐκεῖ· ἔχουν ἀνάγκη καὶ ζητοῦν τὴ βοήθειά του. Καὶ νάτον τώρα στὴν Ἰόππη. Ἐδῶ θὰ κηρύξῃ καὶ θὰ κάνῃ ἄλλο μεγαλύτερο θαῦμα. Ἀσθένησε καὶ πέθανε ἡ ἐλεήμων Ταβιθὰ ἢ Δορκάς. Κλαῖνε καὶ θρηνοῦν χῆρες καὶ ὀρφανὰ ποὺ τὴν εἶχαν προστάτη. Ὁ Πέτρος συμπονεῖ μαζί τους. Γονατίζει, προσεύχεται μπροστὰ στὸ ἄψυχο σκήνωμα, καὶ μὲ τὴ θερμὴ προσευχή του ἡ Ταβιθὰ ἀνασταίνεται! Τὸ θαῦμα διαδίδεται καὶ κάνει καὶ ἄλλους νὰ πιστέψουν στὸν Κύριο.

Ἐδῶ τελειώνει τὸ σημερινὸ ἀποστολικὸ ἀνάγνωσμα. Θὰ μοῦ ἐπιτρέψετε ὅμως νὰ σᾶς διαβάσω καὶ τὸν ἀμέσως ἑπόμενο στίχο τοῦ ἱεροῦ κειμένου, ποὺ λέει κάτι διδακτικό.

* * *

 Κατάκοπος ὁ ἀπόστολος ἀπὸ τὴν ὁδοιπορία, τὴ διδασκαλία καὶ τὴν ψυχικὴ καταπόνησι, ἐκλέγει ὡς τόπο γιὰ μία προσωρινὴ ἀνάπαυλα, τὸ σπίτι ἑνὸς φτωχοῦ ἐργάτου τῆς Ἰόππης, ποὺ ἔγινε πλέον ὀνομαστὸς γιατὶ φιλοξένησε τὸ μεγάλο ἀπόστολο. Ἐκεῖ θὰ μείνῃ ὅσες μέρες θὰ βρίσκεται στὴν Ἰόππη, σύμφωνα μὲ ῥητὴ ἐντολὴ τοῦ Κυρίου (βλ. Λουκ. 10,7). Γράφουν οἱ Πράξεις· «ἐγένετο δὲ ἡμέρας ἱκανὰς μεῖναι αὐτὸν ἐν Ἰόππῃ παρά τινι Σίμωνι βυρσεῖ»(ἔ.ἀ. 9,43). Ἐμένα αὐτὸ τὸ «παρά τινι Σίμωνι βυρσεῖ» μὲ συγκινεῖ, μὲ διδάσκει.

Ἄλλοι ἂς θαυμάσουν τὸν Πέτρο, γιατὶ τὶς μέρες ἐκεῖνες στὴν Ἰόππη δίδαξε, θαυματούργησε, εἵλκυσε στὴ Χριστιανικὴ πίστι πλήθη. Ναί, θαυμαστὰ ὅλα αὐτά. Μὰ ἐγὼ θαυμάζω τὸν Πέτρο «ἐξ ὄνυχος» ὅπως λένε, καὶ μόνο δηλαδὴ ἀπὸ αὐτὴ τὴ λεπτομέρεια· ὅτι «ἔμεινε παρά τινι Σίμωνι βυρσεῖ», ἔμεινε στὸ σπίτι κάποιου βυρσοδέψη ποὺ λεγόταν Σίμων, δὲν θεώρησε ἀναξιοπρεπὲς καὶ ἀπαγορευμένο γιὰ τὴν ὑπόληψί του νὰ φιλοξενηθῇ ἀπὸ κάποιον ποὺ ἀσκοῦσε ἐπάγγελμα ἄσημο κ᾽ ἐθεωρεῖτο ταπεινωτικό (βυρσεύς, βυρσοδέψης, εἶνε ὁ ἐργάτης ποὺ ἀσχολεῖται μὲ τὴν κατεργασία δερμάτων, αὐτὸς ποὺ πλένει καὶ καθαρίζει δέρματα ζῴων, ὁ ταμπάκης ὅπως λένε).

Στὴν Ἰόππη λοιπὸν ὁ Πέτρος ἔμεινε σὲ ἕναν ἐργάτη! Ἡ λεπτομέρεια αὐτή, γι᾽ αὐτοὺς ποὺ κατηγοροῦν συκοφαντικὰ τὸν Χριστιανισμὸ πὼς τάσσεται τάχα σύμμαχος τῶν κεφαλαιοκρατῶν, ἂς εἶνε μιὰ διαμαρτυρία τῆς ἱστορίας τῆς Ἐκκλησίας, ἕνα ἐπιχείρημα μὲ κοινωνικὴ σημασία. Ἡ Ἐκκλησία μας ἀπὸ τὰ πρῶτα της βήματα ἀγκάλιασε τὶς ἐργατικὲς τάξεις. Ἐργατικοὶ ἄνθρωποι ἦταν οἱ περισσότεροι ποὺ ἀνταποκρίθηκαν στὸ κήρυγμά της· ἐργάτες ἦταν οἱ πρῶτοι ποὺ εἶδε νὰ γίνωνται ὄχι ἁπλῶς πιστοὶ ἀλλὰ καὶ τὰ πιὸ ἐξέχοντα μέλη της, οἱ ἐνθουσιώδεις κήρυκες τῆς νέας πίστεως. Τί ἦταν π.χ. ὁ μέγας ἀπόστολος τῶν ἐθνῶν, ὁ Παῦλος; δὲν ἦταν σκηνοποιός, ὁμότεχνος καὶ συνεργάτης τοῦ Ἀκύλα καὶ τῆς Πρίσκιλλας;(βλ. Πράξ. 18,1-3). Νά τώρα κι ὁ Πέτρος, ὁ ἄλλος κορυφαῖος ἀπόστολος· ἐργάτης καὶ αὐτὸς (ἁλιεύς, ψαρᾶς), καὶ σὲ ἐργατικὸ σπίτι τῆς Ἰόππης βρίσκει κατάλυμα καὶ φιλοξενία· ἐκεῖ ἀναπαύεται, μαζί τους τρώει καὶ πίνει, μαζί τους προσεύχεται, μαζί τους συνεργάζεται.

Ἀλλὰ ἡ λεπτομέρεια αὐτή, τὴν ὁποία ὁ ἱερὸς συγγραφεύς, ὁ εὐαγγελιστὴς Λουκᾶς –ἢ μᾶλλον τὸ Πνεῦμα τὸ ἅγιο–, θεώρησε ἄξια νὰ καταγραφῇ καὶ νὰ καταχωρισθῇ στὸ θεόπνευστο βιβλίῳ τῶν Πράξεων, ἔχει καὶ πνευματικὴ σημασία. Διδάσκει καὶ ἀπὸ τὴν ἄλλη πλευρά, ὅτι ὁ Πέτρος εἶνε ταπεινός, γι᾽ αὐτὸ συναναστρέφεται μὲ ταπεινούς. Δὲν εἶνε καλομαθημένος ἀριστοκράτης· εἶνε λιτοδίαιτος, δὲν δυσκολεύεται νὰ μείνῃ στὸ σπίτι αὐτοῦ τοῦ φτωχοῦ Χριστιανοῦ.

Τὸ σπίτι τοῦ «βυρσέως Σίμωνος» δὲν ἦταν ἀσφαλῶς τὸ μόνο ποὺ μετὰ χαρᾶς ἄνοιξε τὴν πόρτα του γιὰ νὰ ὑποδεχθῇ τὸν κορυφαῖο ἀπόστολο. Ὄχι. Εἶνε βέβαιο ὅτι ὅλα τὰ σπίτια τῶν Χριστιανῶν –μεταξὺ τῶν ὁποίων θὰ ἦταν καὶ κάποιοι, λίγοι βέβαια, εὐκατάστατοι καὶ μὲ καλὲς θέσεις στὴν ἐμπορικὴ αὐτὴ πόλι– θὰ ἄνοιγαν πρόθυμα τὶς πόρτες τους καὶ ὅλοι οἱ πιστοὶ τῆς Ἰόππης θὰ θεωροῦσαν ἰδιαίτερη εὐλογία τοῦ Θεοῦ νὰ φιλοξενήσουν τὸν ἀπόστολο τοῦ Χριστοῦ. Νομίζω λοιπὸν ὅτι, ἂν ὁ Πέτρος στὴν Ἰόππη ἔμεινε «παρά τινι Σίμωνι βυρσεῖ», δὲν τὸ ἔκαμε γιατὶ δὲν εἶχε ποῦ ἀλλοῦ νὰ φιλοξενηθῇ, ἀλλὰ γιὰ νὰ δώσῃ παράδειγμα σὲ ὅλους μας καὶ ἰδιαίτερα στοὺς ποιμένες καὶ διδασκάλους τῆς Ἐκκλησίας, νὰ μὴ περιφρονοῦμε τοὺς ταπεινοὺς τῆς γῆς. Ἐφ᾿ ὅσον οἱ «μικροὶ» αὐτοὶ πιστεύουν στὸ Χριστό, στὶς καρδιὲς αὐτῶν μπορεῖ νὰ ὑπάρχῃ πνευματικὸ μεγαλεῖο, τὸ ὁποῖο ματαίως ἀναζητεῖ κανεὶς μεταξὺ τῶν «μεγάλων».

Στὸ σημεῖο αὐτὸ κρίνω ὅτι πρέπει νὰ διατυπώσω –καὶ σὲ κανένα μὴ κακοφανῇ– τὴν ἑξῆς ὀξεῖα διάκρισι. Ὅ,τι γιὰ τὸν κόσμο θεωρεῖται καὶ θαυμάζεται ὡς τὸ πιὸ ἐκλεκτό, ὡς ἡ ἀριστοκρατία, ὡς ἡ ἀφρόκρεμα τῆς κοινωνίας, αὐτὸ γιὰ τὸ Θεὸ δὲν ἀποκλείεται νὰ εἶνε ἀπόβλητο καὶ ἀπορριπτέο ὡς κοπριὰ τοῦ διαβόλου! Καὶ ἀντιθέτως· ὅ,τι γιὰ τὸν κόσμο θεωρεῖται «κόπρος» –«περικαθάρματα τοῦ κόσμου» (Α΄ Κορ. 4,13) δὲν ἐνομίζοντο οἱ ἅγιοι ἀπόστολοι;–, γιὰ τὸ Θεὸ εἶνε ἡ ἀφρόκρεμα τοῦ λαοῦ του, τὰ «ἀκροθίνια»(Ἑβρ. 7,4) λάφυρά του, ἡ ἐκλεκτὴ μερίδα τοῦ παραδείσου!

* * *

Ὦ Πέτρε, θεόπνευστε ἀπόστολε τοῦ Χριστοῦ! Πόσα δὲν μᾶς διδάσκεις μὲ τὴν ἐπίσκεψι καὶ παραμονή σου στὸ σπιτάκι ἐκεῖνο τοῦ Σίμωνος! Τὸ παράδειγμά σου αὐτό, παραπάνω κι ἀπὸ μύρια κηρύγματα, μᾶς φωνάζει·

 Ἀγαπᾶτε τοὺς μικροὺς καὶ ταπεινοὺς ἀνθρώπους τοῦ μόχθου, ἔστω καὶ ἂν ἐργάζωνται σὲ «κατώτερα» ἔργα.

Μετρᾶτε πάντοτε τὴν ἀξία τοῦ ἀνθρώπου ὄχι μὲ τὴν κοινωνικὴ καὶ οἰκονομικὴ ἐπιφάνεια ἀλλὰ μὲ τὸν πῆχυ τῆς πίστεως καὶ τῆς ἀρετῆς.

Καὶ Ἂν ἐσεῖς ὑπερέχετε κατὰ τὸν πλοῦτο καὶ τὰ ἀξιώματα, φοβηθῆτε μήπως ὑπολείπεσθε κατὰ τὴν ἀρετὴ κ᾽ εἶστε ἀνάξιοι νὰ συγκριθῆτε μὲ ἕνα «Σίμωνα βυρσέα» τῆς Ἰόππης.

(†) ἐπίσκοπος Αὐγουστῖνος Καντιώτης