Το μεγαλείο του θηλασμού -η πρώτη τροφή μέσα από μια μεγάλη αγκαλιά | Κατερίνα Δουνούλη |Σοφία Χατζή

Το μεγαλείο του θηλασμού - η πρώτη τροφή μέσα από μια μεγάλη αγκαλιά 
 Κατερίνα Δουνούλη 
Σοφία Χατζή

Οι εποχές στην ανθρωπότητα εναλλάσσονται και όσοι ζήσαμε στο μεταίχμιο κάποιων αλλαγών συμβαίνει συχνά να στεκόμαστε έκπληκτοι μπροστά στην νοοτροπία που περιφρονεί την φυσική τάξη σε ορισμένες πρακτικές στη ζωή. Ο θηλασμός είναι η πρώτη πρακτική  να τρέφουμε τα παιδιά της από τότε που κατοίκησε ο άνθρωπος στη γη. Ο Θεός της έδωσε αυτό το δώρο, το ανθρώπινο γάλα να τρέφει το ανθρώπινο σώμα. Αρκετές δεκαετίες τώρα παρατηρούμε την πιο φυσική και ανιδιοτελή πράξη που μπορεί μια μάνα να κάνει για το μωράκι της να μετατρέπεται σε αγώνα δρόμου, σε αγωνία και πηγή άγχους. Είναι απορίας άξιο πώς το καταφέραμε αυτό. Συναντήσαμε την Κατερίνα Δουνούλη, πολύτεκνη μητέρα, η οποία σπούδασε νοσηλευτική στο Thomas Jefferson University των Η.Π.Α. και είναι πιστοποιημένη σύμβουλος γαλουχίας IBCLC. Της μιλά για τα πρώτα της βήματα στο όμορφο ταξίδι του θηλασμού.

Είμαι παντρεμένη 25 χρόνια και μητέρα τεσσάρων παιδιών. Θήλασα όλα τα παιδιά μου. Όλα όμως με πήγαν από διαφορετικά μονοπάτια και μου έδωσαν πολλές εμπειρίες. Στο δρόμο σαν θηλάζουσα μητέρα βρήκα μεγάλη ενθάρρυνση, υποστήριξη και βοήθεια από τις εθελόντριες και τα μέλη του Συνδέσμου Θηλασμού Ελλάδος, ένα παράρτημα της La Leche Leagues International, όπου εκπαιδεύτηκα και δούλεψα ως εθελόντρια Σύμβουλος Θηλασμού με το Σύνδεσμο για 13 χρόνια.  Σκοπός μου ήταν να μπορέσω να μοιράσω και εγώ σε άλλες μητέρες, που είχαν την ανάγκη, την αγάπη και φροντίδα που πήρα εγώ όταν την χρειαζόμουν σαν νέα θηλάζουσα μητέρα.

Σήμερα εργάζομαι και εθελοντικά στο Φιλανθρωπικό Σύλλογο Αγκαλιά, στηρίζοντας τις θηλάζουσες μητέρες που είναι υπό την φροντίδα του.

Από την εμπειρία σας, ποιοι λόγοι πιστεύετε ότι ωθούν τις νεαρές μητέρες να μην απολαμβάνουν τον θηλασμό των παιδιών τους, δείχνοντας συχνά υπερβολικό φόβο για μια απολύτως φυσική πράξη;

Δυστυχώς ανήκω στη γενιά που ξεκίνησε να υποστηρίζει το ξένο γάλα στα νοσοκομεία, δεν θήλασα σαν μωράκι. Η πρώτη γενιά που έφυγε από τα χωριά για να εγκατασταθεί στις πόλεις είναι αυτή που επηρεάστηκε πάρα πολύ, για πολλούς λόγους. Νομίζω ότι σαν κοινωνία μας λείπει το σύστημα του χωριού: να στηρίζει ο ένας άνθρωπος τον άλλον, αυτό λείπει πάρα πολύ μέσα στις πόλεις και στην δυτική πλευρά του κόσμου μας. Κάποτε οι νέες κοπέλες μεγαλώνοντας σε πολύτεκνες οικογένειες, έβλεπαν τις μητέρες τους να θηλάζουν τα μικρότερα αδέρφια και όταν ήταν έτοιμες να γεννήσουν είχαν την στήριξη της μάνας, της γιαγιάς, έπαιρναν βοήθεια και συμβουλές από τις θείες και τις γειτόνισσες και έτσι προετοιμάζονταν.

Όταν δεν βλέπουμε τον θηλασμό στην κοινωνία και στην οικογένεια και δεν το έχουμε στην ανάμνησή μας από μικροί, τότε μας φαίνεται δύσκολο, κι όταν έχουμε μεγαλώσει μέσα σε πόλεις ή σε μέρη βομβαρδισμένα από εικόνες που δεν δείχνουν καθόλου θηλασμό, αλλά μπουκάλια, πιπίλες, κρεβατάκια, καροτσάκια, δεν βλέπουμε γυναίκες να θηλάζουν έξω συχνά, αυτό δυσκολεύει πάρα πολύ την νέα μητέρα να νιώσει έτοιμη να θηλάσει.

Όσες οικογένειες έχουν μεγαλώσει παιδιά και όχι μόνο, γνωρίζουν ότι παρεμβάλλονται και οικονομικοί λόγοι στο σαμποτάζ του θηλασμού. Πίσω από το ξένο γάλα υπάρχει ένα εμπόριο και μια καλοστημένη επιχείρηση.

Πραγματικά. Λόγου χάρη, το 1974 βγήκε μια έρευνα που κατήγγειλε κάποιες από αυτές τις εταιρείες παραγωγής βρεφικού γάλακτος που σαμποτάρουν τον θηλασμό. ‘Έντυσαν τις πωλήτριες σαν νοσηλεύτριες για να δείξουν κύρος, έδωσαν δωρεάν δείγματα στα νοσοκομεία από γάλατα του εμπορίου, έδιναν στους γιατρούς του νοσοκομείου δώρα και έτσι έγινε και το ξένο γάλα φυσιολογικό. Δεν θέλω να πω ότι το ξένο γάλα, το συμπλήρωμα δεν σώζει ζωές, γιατί όντως σώζει ζωές, αφού πολλές μητέρες δεν μπορούν να θηλάσουν, αλλά είναι πολύ λίγες αυτές που έχουν κάποιο πρόβλημα υγείας ή ανατομίας και δεν μπορούν να θηλάσουν. Οι περισσότερες  μπορούν με την σωστή προσέγγιση.

Η ταχύτητα με την οποία κυλούν όλα στη ζωή μας έρχεται σε αντίθεση με την αρετή της υπομονής που δίνει καρπούς σε ό,τι κάνουμε. Ο θηλασμός χρειάζεται μια στάση αγαπητικά επίμονη.

Η ζωή μας έχει γίνει τόσο γρήγορη, τα κορίτσια μεγαλώνουν ξέροντας ότι πρέπει να πετύχουν στην δουλειά τους και παλεύουν για να πετύχουν στην καριέρα τους, διότι σε έναν κόσμο που είναι δύσκολος πρέπει να δουλέψεις πολύ σκληρά για να πετύχεις αυτό που θέλεις να κάνεις και όταν αποφασίσουν να κάνουν οικογένεια ή όταν με το καλό έρθει η οικογένεια δυσκολεύονται να αφήσουν όλα αυτά που ξέρουν και να πάνε σε μια άλλη πορεία. Βλέπετε, όσα χρόνια υπάρχει η ανθρωπότητα, οι ανάγκες του μωρού δεν έχουν αλλάξει, ο πολιτισμός μας έχει αλλάξει και μάλιστα τόσο πολύ που δεν μπορεί η μητέρα να αφιερώσει τον χρόνο που χρειάζεται για να ανατραφεί σωστά το μωράκι.

Οι κυβερνήσεις θα όφειλαν να είναι φιλεύσπλαχνες υποστηρίζοντας με κάθε τρόπο ένα θέμα τόσο ζωτικό. Δεν υπάρχει άδεια για χρόνο θηλασμού στις νέες μητέρες στην Ελλάδα.

Οι εταιρείες δεν υποχρεώνονται από το κράτος να δίνουν χρόνο άδειας για να μπορεί να θηλάσει η μαμά το μωρό. Σε άλλα κράτη δίνουν και τρία χρόνια άδεια μητρότητας για να μπορέσει να μεγαλώσει το παιδί, γιατί τα πρώτα τρία χρόνια είναι πολύ σημαντικά. Η παγκόσμια οργάνωση υγείας προτείνει τουλάχιστον δύο χρόνια. Υπάρχουν  ψυχολόγοι που στηρίζουν τον θηλασμό γιατί έχουν δει ότι άνθρωποι που δεν έχουν θηλάσει ή δεν έχουν πάρει αυτή την αναγκαία αγκαλιά που ο θηλασμός φέρνει από μόνος του, έχουν θέματα αργότερα στην ψυχή και στο σώμα, πάνε προς άψυχα πράγματα για τη στοργή. Ο θηλασμός αναγκάζει την μαμά να πάρει το μωρό αγκαλιά, να το χαϊδέψει.

Τι συμβουλεύετε τις γυναίκες που πρόκειται να γίνουν μητέρες;

Προτείνω η κάθε γυναίκα που σκέφτεται να γίνει μητέρα να ενημερώνεται από νωρίς, να μην νομίζει ότι θα τα μάθει την τελευταία στιγμή, διότι χρειάζεται χρόνο να εμπεδωθεί η γνώση στον εγκέφαλο. Όταν μείνουν έγκυες, να μιλήσουν με τον γυναικολόγο τους, να σιγουρευτούν ότι αυτός υποστηρίζει τον θηλασμό, όπως και οι μαίες που δουλεύουν μαζί του πρέπει να βοηθήσουν, ώστε, μόλις γεννηθεί το μωρό, να το φέρουν αμέσως στη μαμά του.

Όποιος θεωρεί ότι πρέπει να απομακρυνθεί το μωρό για να ξεκουραστεί η μαμά, αυτός δεν είναι φιλικός προς τον θηλασμό. Θα ακούσουν ιστορίες από άλλες μαμάδες, θα ακούσουν ίσως για τις δυσκολίες και μπορεί να τρομάξουν, αλλά καλό είναι να κρατήσουν τις ιστορίες στις οποίες  υπήρξε λύση σε τυχόν πρόβλημα.

Η διατροφική ανωτερότητα του μητρικού από το βρεφικό βιομηχανικό γάλα θα πρέπει να ενισχύει τις μανούλες στην απόφασή τους να θηλάσουν το βρέφος τους.

Ακριβώς. Κυκλοφορούν κάποιες εικόνες και λίστες στο διαδίκτυο που δείχνουν τα στοιχεία που έχει το μητρικό γάλα και τα στοιχεία που έχει ένα ξένο. Η λίστα για το μητρικό γάλα φανερώνει ότι αυτό αποτελεί μια αστείρευτη πηγή στοιχείων, ενώ το ξένο γάλα έχει λίγα πράγματα.

Συχνά οι γονείς και οι κοντινοί συγγενείς δεν έχουν εμπιστοσύνη ότι το μητρικό γάλα επαρκεί στο μεγάλωμα του βρέφους. Πώς αντιμετωπίζουν αυτό το σοβαρό εμπόδιο οι ειδικοί για τον θηλασμό;

Ένα μωράκι που θηλάζει αποκλειστικά, θηλάζει πολύ πιο συχνά από ένα μωράκι που πίνει ξένο γάλα. Οπότε βλέποντας αυτό και ξέροντας ότι η μητέρα δεν κοιμάται, ο σύζυγος ή οι γιαγιάδες  δεν αντέχουν την γκρίνια ή την στεναχώρια της μαμάς και προτείνουν να δώσει ξένο γάλα, γιατί υποστηρίζουν πως το γάλα δεν φτάνει και το μωρό τρώει συχνά. Πράγματι το μωρό θηλάζει συχνά, αλλά δεν ξέρουν ότι αυτό είναι το φυσικό του.

Κάθε καλό πράγμα έχει την δυσκολία του για να το φτάσουμε, το κάθε έργο θέλει μια θυσία, αλλά είναι μία θυσία που στο τέλος θα φέρει χαρά. Βέβαια μια μητέρα καινούργια που πονάνε οι θηλές της, που ανησυχεί αν έχει γάλα ή όχι, είναι πάρα πολύ δύσκολο να νιώσει αυτή την χαρά, γιατί έχει αγωνία να διατηρήσει στη ζωή το παιδί της.

Πώς μπορούν να επεξεργαστούν την κατάσταση οι κοντινοί στην μητέρα άνθρωποι ώστε να την ανακουφίσουν και να την παρηγορήσουν;

Η γιαγιά να της δίνει πολλές αγκαλιές, να της χαϊδεύει το κεφάλι και να της λέει ότι μπορεί να τα καταφέρει. Να είναι σαν προπονήτρια. Επίσης, υπάρχουν μικρές προσφορές που μπορούν να κάνουν οι γιαγιάδες και οι θείες και οι γειτόνισσες, να μαγειρέψουν ένα φαγητό, να το κόψουν σε μερίδες και να το βάλουν στην κατάψυξη για να μην χρειάζεται να σκέφτεται και το φαγητό, να βοηθήσουν λίγο με τα απαραίτητα στον καθαρισμό του σπιτιού, να της κάνουν παρέα άμα χρειάζεται.

Υπάρχουν μητέρες που κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και μετά τη γέννηση του παιδιού, βρίσκονται σε σοβαρή σωματική και ψυχική φόρτιση. Τι προτείνετε σε αυτές τις περιπτώσεις;

Αυτό εξαρτάται και από την ηλικία της κάθε γυναίκας, διότι διαφορετικό είναι να γεννάει μια γυναίκα στα είκοσι και διαφορετικό στα σαράντα. Πολλές κρατούν το μωρό μετά την γέννα και βάζουν τα κλάματα χωρίς να ξέρουν γιατί κλαίνε. Αυτό φέρνει μεγάλο συναισθηματικό φορτίο. Συνήθως αυτή η ένταση τελειώνει σύντομα, όταν όμως συνεχίζεται για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα, τότε οι μητέρες χρειάζονται λίγη βοήθεια από ειδικούς.

Ήθελα να προσθέσω και κάτι ακόμη σχετικό με τα οφέλη του θηλασμού: Μετά από έρευνες, οι επιστήμονες ανακάλυψαν ότι το μητρικό γάλα βοηθά να επουλωθούν τραύματα ή άσχημες εμπειρίες ή ασθένειες από προηγούμενες γενιές που κληρονομήσαμε και σιγά σιγά με κάθε γενιά που θηλάζει, το DNA διορθώνεται με τον πιο φυσικό και υγιή τρόπο που μπορεί να υπάρχει.

* * *

Ευχαριστούμε την κ. Κατερίνα Δουνούλη για την αφήγηση της, για το ταξίδι του θηλασμού. Η μητέρα που θα προσπαθήσει να θυσιάσει την άνεση της και θα παλέψει με τα άγχη της, δίνοντας στο παιδί της την πιο εκλεκτή σωματική και πνευματική τροφή, εκπαιδεύεται να το επαναλάβει αυτό και στο μέλλον σε άλλη κλίμακα. Έτσι δεν βοηθά μόνο το παιδί της, αλλά και την ίδια, σε μια προσωπική ανάπτυξη.

_________

Σοφία Χατζή
από τη συνέντευξη στο ραδιόφωνο της Πειραϊκής Εκκλησίας 91,2 FM
Εκπομπή «Ραδιοπαραμυθία»
Ακούστε εδώ: https://youtu.be/gTlfKP037Tk