Ἡ ἀμοιβὴ τῶν ἁγίων - Μητροπολίτου Φλωρίνης Αὐγουστίνου Ν. Καντιώτου

Ἡ ἀμοιβὴ τῶν ἁγίων

Τοῦ Μητροπολίτου Φλωρίνης Αὐγουστίνου Ν. Καντιώτου

Ὁ πανάγαθος Θεός, ἀγαπητοί μου, διὰ πρεσβειῶν τῆς ὁσιομάρτυρος ἁγίας Παρασκευῆς μᾶς ἀξιώνει νὰ συγκεντρωθοῦμε καὶ πάλι γιὰ νὰ τιμήσουμε τὴ μνήμη της. Δὲν θὰ σᾶς κουράσω· θ᾽ ἀπευθύνω λίγες λέξεις καὶ λίγες σκέψεις ἐπὶ τῆς ἑορτῆς τῆς ἁγίας.

* * *

Μερικοὶ ὑλισταὶ - ἄθεοι, ποὺ ὅλα τὰ μετροῦν μὲ τὸν πῆχυ τοῦ συμφέροντος, ρωτοῦν· Καὶ τί κερδίζει κανεὶς ἂν πηγαίνῃ στὴν ἐκκλησία; μὲ τὸ νὰ θρησκεύῃ ἔχει κανένα κέρδος;… Σ᾽ αὐτοὺς τοὺς συμφεροντολόγους ἀπαντοῦμε.

Μάλιστα, ἀγαπητοί· ἂν θέλετε νὰ ἐξετάσουμε τὴ σχέσι μὲ τὴ θρησκεία ἀπὸ ἀπόψεως συμφέροντος, πραγματικοῦ συμφέροντος, αὐτὸς ποὺ πιστεύει, πηγαίνει στὴν ἐκκλησία, τηρεῖ τὰ λόγια τοῦ Εὐαγγελίου, ὁ πιστὸς (εἴτε ἄντρας εἴτε γυναῖκα, εἴτε φτωχὸς εἴτε πλούσιος) ναὶ ἔχει κέρδος. –Τί κερδίζει; Πολλά.

–Πόσα πολλά; Ἕνα δίνει καὶ ἑκατὸ παίρνει. –Τόσα πολλά; μὰ δὲν ὑπάρχει τράπεζα ποὺ νὰ δίνῃς ἕνα καὶ νὰ παίρνῃς ἑκατό. Καὶ ὅμως στὴν Ἐκκλησία ἕνα δίνεις - ἑκατὸ παίρνεις. Φαίνεται περίεργο αὐτό, φαντασία μου; Ὄχι, ἀγαπητοί, εἶνε πραγματικότης. Ἐπαναλαμβάνω· ἕνα δίνεις - ἑκατὸ παίρνεις. –Μπορεῖς νὰ τὸ ἀποδείξῃς; Μπορῶ.

Πρῶτον, μὲ τὰ λόγια τοῦ Κυρίου· τὸ εἶπε ὁ Χριστός, δὲν τὸ λέω ἐγώ. Κάποτε ὁ Πέτρος ἐκ μέρους ὅλων τῶν ἀποστόλων ρώτησε· –Ἐμεῖς, Κύριε, τ᾽ ἀφήσαμε ὅλα καὶ σὲ ἀκολουθήσαμε· λοιπὸν τί ἔχουμε νὰ κερδίσουμε; Καὶ ὁ Χριστὸς ἀπήντησε· –Ὅποιος ἄφησε σπίτια ἢ ἀδελφοὺς ἢ ἀδελφὲς ἢ πατέρα ἢ μητέρα ἢ γυναῖκα ἢ παιδιὰ ἢ χωράφια γιὰ μένα καὶ τὸ εὐαγγέλιό μου, θὰ λάβῃ ἑκατονταπλάσια σ᾽ αὐτὴ τὴ ζωὴ (σπίτια καὶ ἀδελφοὺς καὶ ἀδελφὲς καὶ πατέρα καὶ μητέρα καὶ παιδιὰ καὶ χωράφια) ἀλλὰ «μετὰ διωγμῶν», καὶ μετὰ τὴ δευτέρα παρουσία θὰ κληρονομήσῃ τὴν αἰώνιο ζωή. Αὐτὸ εἶπε ὁ Χριστός (βλ. Ματθ. 19,27-29. Μᾶρκ. 10, 28-30).

Ἂν καὶ πάλι δὲν τὸ πιστεύῃς, ἀπόδειξις καὶ τεκμήριο ἀναμφισβήτητο τῶν λόγων τοῦ Κυρίου μας εἶνε ἡ σημερινὴ ἁγία, ἡ ὁσία Παρασκευή. Γεννήθηκε στὴ ῾Ρώμη ἀπὸ τὸν Ἀγάθωνα καὶ τὴν Πολιτεία ἐπὶ αὐτοκράτορος Ἀδριανοῦ(117-138 μ.Χ.). Οἱ εὐσεβεῖς ὅμως καὶ εὐκατάστατοι γονεῖς της πέθαναν σύντομα καὶ τῆς ἄφησαν ὅλη τὴν περιουσία τους. Παρ᾽ ὅλο ποὺ ἔμεινε ὀρφανὴ σὲ νεαρὴ ἡλικία, διαχειρίστηκε μὲ σύνεσι τὰ πλούτη βοηθώντας μ᾽ αὐτὰ τοὺς φτωχοὺς καὶ ἀσπάστηκε τὴ ζωὴ τῆς ἐν Χριστῷ παρθενίας. Διαβάζοντας τὸν βίο της βλέπουμε ὅτι ἕνα ἔδωσε - ἑκατὸ κέρδισε. Ποιό εἶνε τὸ ἕνα ποὺ ἔδωσε, καὶ ποιά τὰ ἑκατὸ ποὺ κέρδισε;

 Ἡ ἁγία Παρασκευὴ δὲν ἦταν καμμιὰ γριά, σὰν κάτι ἁβροδίαιτες καλομαθημένες πού, ἀφοῦ γλεντήσουν τὴ ζωή, κατόπιν θυμοῦνται νὰ ζήσουν λίγο καὶ τὴ ζωὴ τοῦ Χριστοῦ· ἦταν νέα, πάνω στὸ ἄνθος τῆς ἡλικίας της. Καὶ μόνο νέα; ἦταν καὶ ὄμορφη, καλλονὴ στὴν ἐποχή της. Καὶ μόνο καλλονή; ἦταν καὶ πλούσια, ὅπως εἴπαμε· σὰν μοναχοπαίδι ἀπέκτησε μεγάλη περιουσία στὴν κοσμοκράτειρα ῾Ρώμη. Καὶ μόνο πλούσια; κοντὰ στὰ ἄλλα ἦταν καὶ μορφωμένη. Εἶχε δηλαδὴ ὅλα ἐκεῖνα ποὺ μαγνητίζουν τὸ μάταιο κόσμο (νιᾶτα, ὀμορφιά, πλούτη, μόρφωσι) καὶ ποὺ σπανίως τὰ βρίσκει κανεὶς συγκεντρωμένα στὸ ἴδιο πρόσωπο.

Αὐτὴ τὰ διέθετε ὅλα. Θὰ μποροῦσε λοιπὸν νὰ κάνῃ τὶς συνηθισμένες σκέψεις ποὺ κάνει κάθε κορίτσι. Θὰ μποροῦσε, ἀπὸ τὸ πλῆθος τῶν νέων ποὺ τὴν πολιορκοῦσαν γιὰ ν᾽ ἀποσπάσουν ἀπὸ τὰ χείλη της ἕνα ναί, νὰ διαλέξῃ τὸν καλύτερο γαμπρό (ἕνα πατρίκιο, ἕνα μεγιστᾶνα, ἕνα στρατηγό, ἕναν ἀξιωματοῦχο τῆς ῾Ρωμαϊκῆς αὐτοκρατορίας). Θὰ μποροῦσε ἀκόμα νὰ κατοικήσῃ σ᾽ ἕνα σπίτι πολυτελές, θὰ μποροῦσε ν᾽ ἀποκτήσῃ παιδιὰ ὅπως εἶνε τὸ ὄνειρο κάθε γυναίκας, θὰ μποροῦσε ν᾽ ἀπολαύσῃ τὶς ἡδονὲς καὶ τὰ θέλγητρα μιᾶς ἄνετης οἰκογενειακῆς ζωῆς. Τί ἔγιναν ὅλα αὐτά, ποῦ πῆγαν; Τὰ θυσίασε! Καὶ αὐτὴ ἡ πλουσία κόρη τῆς ῾Ρώμης ἔγινε μιὰ φτωχή, ἔζησε ταπεινὰ καὶ στὴν ἀφάνεια, βάδισε τὸν τραχὺ καὶ δύσκολο δρόμο τῆς πίστεως καὶ τῆς ἀρετῆς. Αὐτά, ὅλα μαζί, ἦταν γι᾽ αὐτὴν τὸ ἕνα ποὺ ἔδωσε.

Καὶ ποιά ἦταν τὰ ἑκατὸ ποὺ κέρδισε; Ἂν ἡ ἁγία Παρασκευὴ διάλεγε τὸν ἄλλο δρόμο, τὸν συνηθισμένο, ποιό θὰ ἦταν τὸ μέλλον της; Ἔ, θὰ κατοικοῦσε εἴκοσι - τριάντα χρόνια σ᾽ ἕνα παλάτι, θὰ εἶχε εἴκοσι - τριάντα χρόνια ἕναν ἐκλεκτὸ σύζυγο, θὰ ἔβλεπε στὰ εἴκοσι - τριάντα χρόνια παιδιὰ καὶ ἐγγόνια· μετὰ θὰ ἐρχόταν βέβαια ὁ θάνατος, μετὰ θὰ εἶχε μιὰ τιμητικὴ κηδεία (μὲ πολὺ κόσμο, ἐπικήδειους λόγους, στεφάνια, τάφο μὲ μάρμαρα). Καὶ μετά; Μετὰ ὅλα θὰ τὰ σκέπαζε ἡ πλάκα τῆς λησμονιᾶς. Πόσες ὄμορφες, πλούσιες, βασίλισσες, πριγκίπισσες δὲν πέρασαν καὶ ἔλαμψαν σὰν μετέωρα στὴν ἱστορία! Ποῦ εἶνε τώρα ὅλες ἐκεῖνες; ποῦ εἶνε οἱ ὀμορφιές, τὰ πλούτη, οἱ θησαυροί, οἱ δόξες τους; Ἄντε στὸ νεκροταφεῖο καὶ ἂν μπορῇς βρὲς μέσα στὰ κόκκαλα ποιά ἦταν πλούσια ἢ φτωχιά, νέα ἢ γριά. «Τὰ πάντα ματαιότης» (Ἐκκλ. 1,2) καὶ «Πάντα ματαιότης τὰ ἀνθρώπινα…»(νεκρ. ἀκολ.). Αὐτὰ ὅλα τὰ θυσίασε ἀδιστάκτως ἡ ἁγία Παρασκευή, ὡς κάτι πολὺ εὔκολο. Τί λοιπὸν κέρδισε;

Θυσίασε τὰ νιᾶτα της, ποὺ δὲν θὰ τὰ εἶχε ἀσφαλῶς ἐφ᾽ ὅρου ζωῆς ἐπὶ τῆς γῆς. Τώρα ὅμως ἔχει εἰσέλθει στὴν ἀγέραστη ζωὴ τῆς οὐρανίου βασιλείας, ὅπου ὅλοι ἐκεῖ ἔχουν μία ἡλικία, τὰ πρόσωπα λάμπουν ἀπὸ τὴ θεία χάρι· ὁ πανδαμάτωρ χρόνος δὲν ἔχει ἐκεῖ ἰσχύ.

 Παρέβλεψε τὸ κάλλος τοῦ σώματος. Καὶ τώρα κατέκτησε ἕνα ἄλλο κάλλος, γιὰ τὸ ὁποῖο τὴ θαυμάζει ὁ ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλὸς καὶ λέει γι᾽ αὐτὴν στὶς Διδαχές του· «Μετεχειρίζετο ὡς φτιασίδια τὰ δάκρυα, ἐνθυμουμένη τὰς ἁμαρτίας της. Ὡς σκουλαρίκια εἶχε τὰ ὦτά της ἀνοικτὰ διὰ ν᾽ ἀκούῃ τὰς ἁγίας Γραφάς. Ὡς κορδόνι (=περιδέραιο, κολλιέ) εἶχε τὰς πολλὰς νηστείας, ὁποὺ ἔκαμνον τὸν λαιμόν της καὶ ἔλαμπεν ὡς ὁ ἥλιος. Ὡς δακτυλίδια τοὺς κόμπους τῶν δακτύλων της ἀπὸ τὰς πολλὰς μετανοίας ὁποὺ ἔκαμνεν. Ὡς χρυσοῦν ζωνάριον τὴν παρθενίαν ὁποὺ ἐφύλαξεν εἰς ὅλην της τὴν ζωήν. Ὡς φόρεμα τὴν ἐντροπὴν ὁποὺ εἶχεν εἰς τὸν ἑαυτόν της καὶ ὁ φόβος τοῦ Θεοῦ τὴν ἐσκέπαζεν. Ἔτσι ἐστολίζετο ἡ ἁγία» (ἡμέτ. βιβλ. Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός, Ἀθῆναι 201331, σσ. 138-9).

 Ἄφησε πλούτη καὶ τὸ πατρικὸ παλάτι. Καὶ κοιτάξτε τώρα πόσα πλούτη καὶ παλάτια ἔχει! Καμμιά βασίλισσα στὸν κόσμο δὲν ἔχει τόσα παλάτια ὅσα ἔχει ἡ ἁγία Παρασκευή· παλάτια της εἶνε οἱ ναοί, οἱ ἐκκλησίες καὶ τὰ μοναστήρια, ποὺ ὁ χριστιανικὸς λαὸς ἔχτισε καὶ χτίζει ἐπ᾽ ὀνόματί της. Μόνο στὴν Ἑλλάδα ἔχει ἑκατοντάδες ἐκκλησιές (στὴ Μακεδονία, στὴ Θρᾴκη, στὴν Ἤπειρο, στὴν Κρήτη, στὴν Κύπρο, στὴ Βόρειο Ἤπειρο, στὴ ῾Ρούμελη, στὸ Μοριά, στὸ Αἰγαῖο, στὸ Ἰόνιο, παντοῦ).

 Ὅσο γιὰ τὴ μόρφωσι ποὺ εἶχε λάβει λέει πάλι ὁ ἅγιος Κοσμᾶς στὶς Διδαχές του· «Ἔτσι, ἀδελφοί μου, ἡ ἁγία Παρασκευὴ ἔμαθε γράμματα καὶ ἔγινε σοφωτάτη»(ἔ.ἀ. σ. 139). Τώρα ὅμως, ποὺ βρίσκεται στὴ χώρα τῶν ζώντων, διὰ τῆς ἑνώσεώς της μὲ τὸν παντογνώστη Κύριο καὶ μὲ τὸ φῶς τῆς θείας χάριτος, βρῆκε τὴν τέλεια σοφία καὶ κατέκτησε τὴν ἀληθινὴ γνῶσι. Νά γιατί στὴν ἀρχή, ἀπαντώντας σ᾽ αὐτοὺς ποὺ μετροῦν τὰ πάντα μὲ τὸν πῆχυ τοῦ συμφέροντος, εἶπα ὅτι οἱ πιστοὶ ἀμείβονται ἑκατονταπλασίως γιὰ ὅ,τι προσφέρουν στὸ Θεό.

 * * *

Ἀπὸ τὸ μαρτύριο τῆς ἁγίας Παρασκευῆς πέρασαν, ἀδελφοί μου 19 αἰῶνες. Βασίλισσες λησμονήθηκαν, ἐκείνη δὲν λησμονήθηκε.

 Ἐκείνη ἄφησε τὴν κατὰ σάρκα συγγένεια. Καὶ νά τώρα ὅλοι ἐσεῖς ποὺ τὴν τιμᾶτε, εἶστε παιδιὰ καὶ οἰκεῖοι της. Ποιά μάνα, ὁσοδήποτε πολύτοκη καὶ πολύτεκνη κι ἂν εἶνε, ἔχει τόσα παιδιά; Οἱ Χριστιανοὶ εἶνε ἡ μεγάλη οἰκογένεια τῆς ἁγίας Παρασκευῆς. Ἀπολαμβάνει τὸν σεβασμό, τὴν τιμὴ καὶ τὴν ἀγάπη ὅλων μας. Καὶ αὐτὴ ἡ τιμὴ ἀπὸ ἐμᾶς τοὺς ἐπὶ τῆς γῆς εἶνε μικρὴ μπροστὰ στὴν οὐράνια δόξα ποὺ ἔχει καὶ ποὺ θ᾽ ἀπολαύσῃ στὴν αἰωνιότητα.

Ἡ μητρόπολις Φλωρίνης περιβάλλει μὲ τιμὴ καὶ σεβασμὸ τὴν ἁγία Παρασκευὴ ἀπὸ πολὺ παλαιά. Ἀπόδειξις ὅτι ἔχουμε καὶ χωριὸ παραμεθόριο μὲ τὸ ὄνομα Ἁγία Παρασκευή, καὶ μοναστήρι τῆς Ἁγίας Παρασκευῆς κοντὰ στὴν Πτολεμαΐδα, ἀλλὰ καὶ ναὸ μεγάλο τῆς Ἁγίας Παρασκευῆς μέσα στὴν πόλι τῆς Φλωρίνης. Τὸ 1933 ἕνας εὐσεβὴς Ἕλληνας ἀξιωματικός, ὁ διοικητὴς τῆς φρουρᾶς Φλωρίνης συνταγματάρχης Χρῆστος Φιωτάκης, διὰ συνδρομῆς ὅλων τῶν κατοίκων τῆς πόλεως ἔκτισε μικρὴ ἐκκλησία στὴ θέσι τοῦ σημερινοῦ μεγάλου ναοῦ. Σ᾽ ἐκείνη τὴν ἐκκλησία πόσα δάκρυα δὲν χύθηκαν τὶς ἡμέρες τοῦ Ἀλβανικοῦ ἔπους! Πόσες μανάδες καὶ σύζυγοι δὲν γονάτιζαν καὶ παρακαλοῦσαν τὴν ἁγία Παρασκευὴ γιὰ τὰ παιδιὰ καὶ τοὺς ἄντρες τους, ἀξιωματικοὺς καὶ στρατιῶτες ποὺ ἐπάνω στὰ ψηλὰ βουνὰ ἔγραψαν τὶς ὡραιότερες σελίδες!

Δόξα στὴν ἁγία Τριάδα καὶ τιμὴ στὴν ἁγία Παρασκευὴ καὶ τοὺς ἁγίους Πάντας· ἀμήν