Ὁ τρίτος σταθμός τῆς ζωῆς τοῦ Πρωτοκλήτου Ἀποστόλου - Μητροπολίτη Χονκ Κονγκ κ. Νεκταρίου

Ὁ τρίτος σταθμός τῆς ζωῆς τοῦ Πρωτοκλήτου Ἀποστόλου εἶναι τά παράλια τῶν Παλαιῶν Πατρῶν εἰς τήν Ἀχαΐα. Ἡ ἐπίγειος ζωή τοῦ Ἀνδρέου φθάνει εἰς τό τέλος της. Ὁ Ρωμαῖος Ἀνθύπατος Αἰγεάτης διατάσσει τήν καταδίκη του εἰς θάνατον καί μέ περισσή περιφρόνησιν καί εἰρωνεία πρός τό σεπτόν πρόσωπον τοῦ ἁλιέως μαθητοῦ τοῦ ἐσταυρωμένου Χριστοῦ, προστάζει νά θανατωθῇ διά σταυροῦ καί τό ξύλον τοῦ μαρτυρίου νά στηθῇ «πρός τό χεῖλος τῆς θαλάσσιας ψάμμου».

Ὁ Ἀνδρέας, κυρτωμένος ἀπό τό βάρος τῶν χρόνων, τῶν κόπων, καί τῶν κακουχιῶν, στέκεται ἐνώπιον τοῦ σταυροῦ τοῦ μαρτυρίου του ἀγέρωχος. Ὄπισθεν τοῦ σταυροῦ ἁπλώνεται ἡ θάλασσα μέ τήν κρυφή φωνή τοῦ κύματός της καί τό τρυφερό τραγούδι τῆς ἁρμύρας της. Τόσο γνώριμα εἰς τόν γέροντα ἁλιέα. Μά ἡ καρδία τοῦ Ἀνδρέου δέν περιπλανᾶται εἰς στείρους συναισθηματισμούς. Τό καθάριο βλέμμα του δέν χάνεται εἰς τήν ἀπεραντοσύνη τῆς θάλασσας, εἰς ἀλλοτινές μνῆμες καί θύμησες.

Ἀπό τότε, ἐκεῖ εἰς τά ρεῖθρα τοῦ Ἱορδάνου, πού συνήντησε τόν Χριστόν, τό βλέμμα του μένει προσηλωμένον εἰς τόν Κύριόν του. Καί τώρα μέ τόν ἴδιο ἐνθουσιασμόν, μέ τόν ὁποῖον τότε ἔτρεχε νά συναντήσῃ τόν Χριστόν, πλησιάζει τόν σταυρόν καί ἀπευθύνεται εἰς αὐτόν μετά φωνῆς ἰσχυρᾶς: «Ὦ ἀγαθέ σταυρέ, ὁ εὐπρέπειαν καί ὡραιότητα ἐκ τῶν μελῶν τοῦ Κυρίου δεξάμενος, ἐπί πολύ ἐπιπόθητε καί σπουδαίως ἐπιθυμητέ καί ἐκτενῶς ἐπιζητούμενε, λάβε με ἀπό τῶν ἀνθρώπων καί ἀπόδος με τῷ διδασκάλῳ μου».

Ἐπί τρία ὁλόκληρα ἡμερονύκτια παρέμεινε ὁ θεῖος ἀπόστολος κρεμάμενος ἐπί τοῦ σταυροῦ χωρίς νά παύσῃ νά νουθετῇ τά συρρέοντα πρός αὐτόν πλήθη. Μάλιστα δέν ἐδίστασε νά ἐπιπλήξῃ τόν Ἐπίσκοπο Στρατοκλῆ, τόν ὁποῖον εἶχε χειροτονήσῃ πρό ὁλίγων ἡμερῶν ἐντός τῆς φυλακῆς, καί τούς λοιπούς χριστιανούς οἱ ὁποῖοι ἤθελαν νά τόν ἐλευθερώσουν: «Ἕως τίνος, ἔλεγε, τοῖς κοσμικοῖς καί προσκαίροις προσανέχετε; Ἕως πότε οὐ κατανοεῖτε τά ὑπέρ ἡμᾶς; Ἄφετέ με» νά ἀποθάνω ἐπί τοῦ σταυροῦ καί ἄς μή μέ λύσει κανείς, διότι μοῦ ἔχει δωθεῖ ἤδη ὡς κλῆρος νά ἐκδημήσω ἀπό τοῦ σώματος καί νά ἐνδημήσω πρός τόν Κύριον, μετά τοῦ ὁποίου ἔχω συσταυρωθῇ.

Τά τελευταῖα λόγια καί ἡ δυναμική ἐγκαρτέρησις εἰς τόν μαρτυρικόν θάνατον τοῦ Πρωτοκλήτου Ἀποστόλου καταδεικνύουν τό σταυρικόν ἦθος του. Ὅπως ἐπισημαίνῃ ὁ Ἅγιος Μακάριος ὁ Αἰγύπτιος, «οἱ τέλειοι Χριστιανοί, οἱ καταξιωθέντες ἐλθεῖν εἰς μέτρα τελειότητος καί γενέσθαι ἐγγύτατοι βασιλέως, οὗτοι τῷ σταυρῷ τοῦ Χριστοῦ πάντοτε ἀφιερωμένοι εἰσίν».

Ὁ Χριστιανός καθημερινά ὀφείλει νά ἔχῃ προσηλωμένο τό βλέμμα του εἰς τόν σταυρόν τοῦ Χριστοῦ. Διότι ἡ ὁδός τοῦ Θεοῦ εἶναι καθημερινός σταυρός. Ἅς μήν ξεχνοῦμε πῶς ὁ σταυρός τοῦ Χριστοῦ συνδέεται ἄρρηκτα μέ τήν Ἀνάστασίν Του. Διά τοῦτο καί ἔχει τήν δύναμιν τῆς σωτηρίας καί τῆς λυτρώσεως. Ἡ πίστις διά τόν χριστιανόν δέν εἶναι μία ἀφηρημένη θρησκευτική πεποίθησις ἤ κάποια συναισθηματική πρᾶξις. Ἡ πίστις προϋποθέτει τόν δικόν μας θάνατο, τήν ἀποβολή τῆς φιλαυτίας καί τήν ἔξοδον ἀπό τά δικά μας ἐγωϊστικά ἀδιέξοδα, τήν ὀντολογικήν μεταβολήν καί ὕψωσιν τοῦ ἑαυτοῦ μας καί τήν αὐτοεγκατάλειψίν μας εἰς τόν αὐτοπαραδιδόμενον εἰς ἡμᾶς καί δι᾽ ἡμᾶς Θεόν.

Συμφώνως καί πάλιν μέ τόν Ἅγιον Μακάριον τόν Αἰγύπτιον, «πίστις εἶναι ἡ πνεύματος πτωχεία καί ἡ πρός Θεόν ἄμετρος ἀγάπη». Εἶναι ἡ ἀνερχόμενη ἀγάπη τοῦ ἀνθρώπου εἰς τήν κατερχόμενη ἀγάπη τοῦ Θεοῦ, μία καθολική μεταμόρφωσις τοῦ ἀνθρώπου, ὥστε ὁ Θεός νά ζῇ ἐν ἡμῖν καί ἡμεῖς ἐν τῷ Θεῷ. Ἡ συνεχής προσφορά τοῦ ἑαυτοῦ μας εἰς τόν Θεόν μᾶς ὁδηγεῖ εἰς τήν συνεχῶς ἀποκαλυπτόμενη ἀγάπη καί τήν ἀτελείωτη ἐν Χριστῷ ἐλευθερία μας.

Ἄν σήμερα, εἰς τούς χαλεπούς καιρούς εἰς τούς ὁποίους ζοῦμε, παρατηροῦμε ὅτι ἡ χριστιανική ζωή δέν ἐπηρεάζει καί δέν πείθει κανέναν εἶναι διότι ἐμεῖς οἱ χριστιανοί ἀποστρέψαμε τό βλέμμα μας ἀπό τόν σταυρόν τοῦ Χριστοῦ. Ἡ πίστις μας ἀπογυμνώθηκε ἀπό τήν θυσία. Ἡ βιοτή μας ἀρνήθηκε τόν σταυρόν.

Ἡ ὀρθόδοξος πνευματική πείρα μᾶς διδάσκει ὅτι ἡ ἄρνησις τοῦ σταυροῦ μαραίνει καί μωραίνει τήν ἴδια τήν Ἐκκλησία, τήν ἐκκοσμικεύει, τήν ἀποξενώνει ἀπό τήν ἱερή ἀποστολήν της. Ἡ ζωή της τότε δέν εἶναι παρά πέτρες πού ἔγιναν ψωμί, ἡ ἄνεσις πού ἀρνεῖται τήν ἐλευθερία, ἡ ἐξουσία πού ἐξορίζῃ τήν ἀλήθεια. Τό κριτήριον τῆς αὐθεντικῆς ζωῆς τῆς Ἐκκλησίας ἀποκτᾶται μέσα εἰς τήν ἱστορικήν πραγματικότητα, εἰς τήν συνειδητήν περιπέτειαν τῶν πιστῶν, εἰς τήν τραγικότητα τῶν περιστάσεων. Ἐδῶ διαμορφώνεται καί διασώζεται τό ὀρθόδοξο ἦθος, διότι ἐδῶ μᾶς ἀποκαλύπτεται τό μυστήριον τοῦ Σταυροῦ τοῦ Χριστοῦ καί ἐδῶ συναντᾶται ὁ δοκιμαζόμενος ἄνθρωπος μέ τόν πάσχοντα Θεό, πού ὑποφέρῃ μαζί μας καί σηκώνει τόν σταυρόν μας.

(απόσπασμα από ομιλία του Μητροπολίτη Χονκ Κονγκ κ. Νεκταρίου  στον Πατριαρχικό Ναό του Αγίου Γεωργίου στην Κωνσταντινούπολη στις 30 Νοεμβρίου 2012)