Η ΜΑΧΗ ΤΩΝ ΟΧΥΡΩΝ, 6-9 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 1941 ΤΟ ΔΕΥΤΕΡΟ «ΟΧΙ» ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ! - Κωνσταντίνος Χασόγιας

ΙΣΤΟΡΙΚΕΣ ΜΝΗΜΕΣ

Η ΜΑΧΗ ΤΩΝ ΟΧΥΡΩΝ, 6-9 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 1941

ΤΟ ΔΕΥΤΕΡΟ «ΟΧΙ» ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ !

        Γράφει ο Κωνσταντίνος Χασόγιας,

 Θεολόγος του Ε.Κ.Π.Α.

Μία μεγάλη ιστορική στιγμή κατά την εμπλοκή της Ελλάδος στον Β Παγκόσμιο Πόλεμο ήταν η μάχη των Οχυρών της λεγόμενης «γραμμής Μεταξά»» κατά το χρονικό διάστημα 6-9 Απριλίου 1941. Η κατασκευή των οχυρών ξεκίνησε το 1936 κατόπιν σχεδιασμού του Γ.Ε.Σ. και με πρωτοβουλία του Ιωάννου Μεταξά, ενώ το πρώτο πολυβολείο ήταν το οχυρό Λίσσε. Σημειώνεται ότι τα εγκαίνια του εν λόγω οχυρού έκανε ο Αντιστράτηγος Παπάγος, τότε Αρχηγός του Γ.Ε.Σ.
Μετά από το «ΟΧΙ» της 28^ης Οκτώβριου του 1940, που απήντησε η τότε ηγεσία της Ελλάδος (πρωθυπουργός Ι. Μεταξάς, Ανώτατος Άρχοντας Βασιλεύς Γεώργιος Β΄, Αρχιστράτηγος Αλ. Παπάγος) στις ιταλικές αξιώσεις περί «ελευθέρας διαβάσεως» του ιταλικού στρατού από τη χώρα μας, και το οποίο στήριξε σύσσωμος ο ελληνικός λαός, αξιωματικοί και οπλίτες του Ελληνικού Στρατού πολέμησαν με αυτοθυσία και γενναιότητα και νίκησαν τον ιταμό Ιταλό εισβολέα. Κατόπιν ακολούθησε η γερμανική επίθεση κατά της πατρίδος μας.
Στις 6 Απριλίου 1941 οι Γερμανοί δια του πρεσβευτού τους στην Αθήνα, Βίκτωρα Φον Έρμπαχ, επέδωσαν το τελεσίγραφό τους προς τον Έλληνα Πρωθυπουργό Αλέξανδρο Κορυζή αφού ο Ιωάννης Μεταξάς είχε ήδη αποβιώσει. Οι ισχυρισμοί των Γερμανών για την κήρυξη του πολέμου ήταν αστήρικτοι καθώς ήθελαν μόνο να προσφέρουν τη βοήθεια τους στη σύμμαχο τους Ιταλία. Ο Κορυζής ενημέρωσε τον Βασιλέα Γεώργιο Β’ και τον Αλ. Παπάγο ως ιθύνοντες της Ελλάδος για την επικείμενη επίθεση. Η γραμμή όλων ήταν ότι ο αμυντικός αγώνας έπρεπε να συνεχιστεί και κατά των Γερμανών. Τότε διατυπώθηκε το δεύτερο «ΟΧΙ» των Ελλήνων.
Το πολεμικό ανακοινωθέν ήταν σεμνό και λιτό: «Από της 5:15 ώρας της σήμερον ο εν Βουλγαρία γερμανικός στρατός προσέβαλλεν απροκλήτως τα ημέτερα στρατεύματα της ελληνικής μεθορίου. Αι δυνάμεις μας αμύνονται του πατρίου εδάφους».
Ακολούθησαν τα Διαγγέλματα του Γεωργίου Β’, του Κορυζή και του Παπάγου, τα οποία τόνιζαν ότι η Ελλάδα θα συνεχίσει τον αγώνα και κατά του επίδοξου κατακτητή. Ένα νέο έπος επρόκειτο να γραφεί στις μάχες των Οχυρών.
 
 
Η ΜΑΧΗ ΤΩΝ ΟΧΥΡΩΝ
Τα Οχυρά τα οποία δέχθηκαν την επίθεση των γερμανικών δυνάμεων  ήταν 21 και συγκεκριμένα: Παπαδοπούλα (Ποποτλίβιτσα), Ιστίμπεη, Σπανή Πέτρα, (Κελκαγιά), Αρπαλούκι, Παλιουριώνες, Ρούπελ, Καρατάς, Κάλη, Περσέκ, Μπαμπαζώρα, Μαλιάγκα, Περιθώρι, Παρταλούσκα, Ντάσαβλη,  Λίσσε, Πυραμοειδές, Καστίλο, Άγιος Νικόλαος, Μπαρτίσεβα, Εχίνος και Νυμφαία. Η Ελλάδα διέθετε 3 Μεραρχίες στην περιοχή της Μακεδονίας για την υπεράσπιση της άμυνας της χώρας.
Η γερμανική επίθεση με κωδικό όνομα «ΜΑΡΙΤΑ» εκδηλώθηκε από την 12^η Γερμανική Στρατιά με ταυτόχρονη επίθεση στη Νότια Γιουγκοσλαβία και στα ελληνο-βουλγαρικά σύνορα. Η κύρια προσπάθεια των Γερμανών υπό τη διοίκηση του Αυστριακού Στρατηγού Φον Μπέχφ, εκδηλώθηκε προς τα οχυρά της τοποθεσίας Κερκίνης και Αγκίστρου και ειδικότερα εναντίον των οχυρών Μπέλες και Ρούπελ, ενώ ανατολικότερα, στο υψίπεδο Νευροκοπίου και στη Δυτική Θράκη, η γερμανική επίθεση ήταν μικρότερης έντασης. Παράλληλα οι γερμανικές δυνάμεις είχαν την υποστήριξη της αεροπορίας τους.
Κατά την 7 και 8 Απριλίου  1941, οι γερμανικές επιθέσεις κατά των οχυρών έμειναν ατελέσφορες. Μόνο το οχυρό Αρπουλάκι εκκενώθηκε και το οχυρό Νυμφαίο υπέκυψε.
Η άμυνα που προέταξαν οι ελληνικές δυνάμεις ήταν υπεράνθρωπη και δεν επέτρεψε στις γερμανικές δυνάμεις να διασπάσουν την αμυντική γραμμή των οχυρών. Ωστόσο, η άμυνα των Γιουγκοσλάβων κατέρρευσε την πρώτη κιόλας ημέρα. Οι Γερμανοί, κινούμενοι με τεθωρακισμένα διέσπασαν εύκολα, την 8^η Απριλίου, τις γιουγκοσλαβικές δυνάμεις και το βράδυ της ίδιας ημέρας έφθασαν στη Δοϊράνη. Ακολούθως, τα γερμανικά τεθωρακισμένα συγκρούσθηκαν με δυνάμεις της ελληνικής μηχανοκίνητης μεραρχίας. Ο αγώνας ήταν άνισος και οι ημέτερες δυνάμεις ηττήθηκαν. Την επόμενη ημέρα οι Γερμανοί έφθασαν άνευ αντιστάσεως στη Θεσσαλονίκη όπου ο Στρατηγός Μπακόπουλος υπέγραψε, παρά τις σχετικές διαταγές των Βασιλέως Γεωργίου Β΄ και Παπάγου, την συνθηκολόγηση των δυνάμεων.
Τα περισσότερα οχυρά της Γραμμής Μεταξά παρέμεναν απόρθητα, αλλά αναγκάσθησαν σε παράδοση στις 10 Απριλίου, μετά την υπογραφή της συνθηκολόγησης. Οι γενναίοι υπερασπιστές των Οχυρών κατόρθωσαν με επιτυχία να αποκρούσουν όλες σχεδόν τις κατά μέτωπον γερμανικές επιθέσεις. Η μάχη των Οχυρών της «γραμμής Μεταξά», αποτελεί μία ακόμη λαμπρή σελίδα της νεότερης ελληνικής ιστορίας. Άραγε οι σημερινοί απόγονοι εκείνων των ηρώων, γνωρίζουν τις θυσίες και τα κατορθώματα των παππούδων τους ή η ιστορική μνήμη ξεθώριασε μετά από τόσα χρόνια; Χρέος τιμής όλων μας, προς τους ήρωες που πολέμησαν με αυτοθυσία υπερασπιζόμενοι τα Οχυρά της «Γραμμής Μεταξά», είναι να διατηρήσουμε τη μνήμη της πολεμικής τους ανδρείας διδάσκοντας στις νέες γενιές των Ελλήνων ότι «τοιούτων μέν ἐστε προγόνων» αυτοί ήσαν οι πρόγονοί σας (Ξενοφώντος, Κύρου Ανάβασις 3.2.14).  
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:
1.   Δ. Σούλη, Ο ΔΕΥΤΕΡΟΣ ΜΕΓΑΣ ΠΟΛΕΜΟΣ, Αθήναι, 1952.
2.   Γεωργίου Μπερδεκλή, Αναμνήσεις Ενός Ευέλπιδος, Παπαζήσης, Αθήνα,1995
3.    Χρήστος Ζαλοκώστας, ΡΟΥΠΕΛ, Αθήνα, χ.χ