Οι άγιοι έχουν πει οριστικά ό,τι θα μπορούσε να ειπωθεί; - π. Βασίλειος Θερμός

Τι απαντάτε σ' εκείνους που θεωρούν πως οι άγιοι έχουν πει οριστικά ο,τι θα μπορούσε να ειπωθεί;
 
- Απαντά η φιλοκαλία αντί για μένα: " Οι Άγιοι, ούτε κάθε σκοπό του Θεού για κάθε πράγμα ή γραφικό λόγο γνωρίζουν, ούτε πάλι όσα γνωρίζουν τα γράφουν ... δεν συμφέρει να λένε οι Άγιοι όσα γνωρίζουν,εξαιτίας της αδυναμίας των ανθρώπων και για να μη μακραίνει ο λόγος και γίνεται μισητός ή ακατανόητος από τη σύγχυση, αλλά να λέγονται μετρημένα τα λόγια, κατά τον Θεολόγο Γρηγόριο . Γι' αυτό και βλέπουμε έναν Άγιο για το ίδιο πράγμα άλλα να λέει σήμερα και άλλα αύριο. Και αυτό δεν είναι διαφωνία, αν ο ακροατής έχει γνώση και πείρα των λεγομένων. Και πάλι ο ένας λέει τούτα και ο άλλος άλλα για τον ίδιο λόγο της Θείας γραφής, γιατί πολλές φορές η θεία χάρη δώρισε και αυτά και εκείνα κατά τους ανθρώπους και τον καιρό ".

Δηλαδή τους εμποδίζει ο Θεός να τα γνωρίσουν όλα;
 
- Μάλλον δεν τους δίνει την χάρη της παγγνωσίας.Την παρέχει μόνο για όσα είναι απαραίτητα για τη σωτηρία και αναφέρονται σε θεολογικές πραγματικότητες. Για τα υπόλοιπα οι άγιοι δεν διστάζουν να ομολογήσουν την άγνοιά τους. Ακούστε για παράδειγμα τον άγιο Ιωάννη τον Σιναίτη :
"Μερικοί, δεν γνωρίζω πως- ούτε άλλωστε συνηθίζω να εξετάζω υπερήφανα τα δώρα του Θεού - εκ φύσεως έχουν κλίση προς την εγκράτεια ή την ησυχαστική ζωή ή την αγνότητα ή τη συστολή ή την πραότητα ή την κατάνυξη. Και υπάρχουν άλλοι που έχουν σ' αυτές τις αρετές αντίπαλο την ίδια τη φύση τους, και αναγκάζονται να βιάζουν όσο μπορούν τον ίδιο τον εαυτό τους. Αυτούς, αν και κάποτε νικώνται,τους εκτιμώ περισσότερο από τους πρώτους, διότι είναι βιαστές της φύσεώς τους".
Ο τόσο διορατικός στους πνευματικούς νόμους άγιος ομολογεί ότι αγνοεί την αιτία για την οποία διαφέρουν οι χαρακτήρες και την αποδίδει στο Θεό. Παρόλα αυτά, πρόκειται για ένα θέμα στο οποίο έχει ρίξει αρκετό φως η σύγχρονη ψυχολογία, αν και φυσικά ο τελικός λόγος για τις χαρακτηρολογικές ιδιαιτερότητες κάθε ανθρώπου ανήκει πάντοτε στην Σοφία του Θεού.
 
 Αν καταλαβαίνω καλά, τελικά εννοείτε ότι με τον Θεό ο νους του ανθρώπου δεν αχρηστεύεται.
 
-Φυσικά. Πως θα μπορούσε ο Θεός να καταργήσει το αγαπημένο Του πλάσμα και τα δώρα που του χάρισε. Κατά τον άγιο Μάξιμο " Ο νους του Χριστού, τον οποίο αποκτούν οι άγιοι, σύμφωνα με εκείνον που είπε " εμείς έχουμε νουν Χριστού " (Ά Κορ. 2 ,16), δεν δημιουργείται σε μας με στέρηση της δυνάμεως του νου που έχουμε ,ούτε ως συμπλήρωμα του δικού μας νου,ούτε ότι έρχεται κατά την ουσία και την υπόστασή του στο δικό μας νου,αλλά με τη θεία ιδιότητά του λαμπρύνει τη δύναμη του νου μας και την οδηγεί στην ενέργεια την ίδια με την δική του".
 

π. Βασίλειος Θερμός

 
Άνθρωπος στον ορίζοντα • εκδόσεις Γρηγόρη