40 χρόνια απ’ όταν ήρθα
π. Θεοδόσιος Μαρτζούχος
Στην Ενορία του αγ. Γιάννη γνώρισα και αγάπησα ένα από τα διασημότερα πρόσωπα της Εκκλησίας! Τον ικανότερο κήρυκά Της. Τον πολυγραφότερο συγγραφέα Της. Τον δυναμικότερο και εντελώς ελεύθερο, απέναντι σε όλους και όλα, άνθρωπο. Τον φωτιστή της Οικουμένης. Το υπόδειγμα χριστιανικής ζωής, στην αφιλαργυρία και στην πραγματική (όχι προσχηματική και στα λόγια) ταπείνωση. Έναν νορμάλ άνθρωπο και παπά. Με ακρότητες, κάποιες φορές λανθασμένες (αντισημιτισμός του), αλλά με πληρότητα μετανοίας και αγάπης.
Είναι κέρδος να βρίσκεις και να
βλέπεις να προηγείται στον δρόμο και τον τρόπο της ζωής σου, ένα πρόσωπο
τέτοιας ποιότητος, όταν συ είσαι 25 χρονών ανόητος (Οὐαί τῇ πόλει ἧς ὁ
βασιλεύς αὐτῆς νεώτερος), αυτάρεσκος και φαντασμένος. Σε προσγειώνει η
ποιότητα, και μένει σε σένα αν θα την αγκαλιάσεις και θα την ερωτευθείς ή απλώς
θα την χρησιμοποιήσεις με την αφέλεια διαχείρισης θρησκευτικών θεμάτων!
Είχα την ευτυχία και την τύχη,
αυτόν που ήταν ο, στο Εικονοστάσι του Ναού, πάτρωνάς μου να μου τον γνωρίζει ο
ένσαρκος προσωπικός μου πάτρων, ο π. Μελέτιος, που του έμοιαζε σε όλα εκτός από
τα γένια! Ο άγ. Ιωάννης ήταν σχεδόν σπανός!! Το θέμα φυσικά δεν ήταν οι
τρίχες..., ούτε ο ένας έχανε, ούτε και ο άλλος ΑΠ’ ΑΥΤΟ αποχτούσε κύρος! Και οι
δυο ήταν ολοκαυτώματα λογικά και θυσιαστικές λαμπάδες αυτοκατανα-λισκόμενοι από
αγάπη και για φωτισμό των αδελφών τους.
Όταν μου έδωσε τον διορισμό μου ο
π. Μελέτιος μού είπε: Τρία χρώματα ιερατικών αμφίων υπάρχουν, άσπρα, κόκκινα
και μαύρα! Τα άλλα είναι διακοσμητικές φιγούρες... Τα άσπρα, που υποδηλώνουν
την απαιτούμενη ποιότητα, γι’ αυτό αν μη τι άλλο, το στιχάριο [ο πρώτος ποδήρης
χιτώνας όλων των ιερατικών βαθμίδων (διάκου-παπά-επισκόπου)] είναι πάντα άσπρο.
Τα κόκκινα, «που λένε σε όλους»... αν χρειαστεί να χύσω το αίμα μου θα το κάνω.
Και τα μαύρα, που συνδυάζονται με τις Σαρακοστιανές περιόδους και εκφράζουν
πένθος. Μάθε απ’ αυτόν (τον άγ. Ιωάννη), μου είπε, και τα τρία. Και την
ποιότητα και την θυσία και το υγιές πένθος!
Δεν έχω παρά να ευχαριστήσω και
τους δύο για τα όσα ελάχιστα ατυχώς απέκτησα, όχι από δική τους τσιγκουνιά να
μοιραστούν, αλλά από δική μου εγωιστική αυτάρκεια «άρνησης», να πάρω. Ελπίζω
και αυτοί, αλλά και σεις (που ίσως σας αδίκησα με την... «βλακεία» μου) να με
συγχωρήσετε.
Ακολουθώντας αυτά τα χνάρια
σκέφτηκα να γράψω κάποιες σκέψεις που γυροφέρνουν στον νου μου κάμποσα χρόνια
για τις ελλείψεις μου στη διακονία σας και να ζητήσω συγγνώμην τώρα που
συμπληρώθηκε ένα τόσο μακρύ χρονικό διάστημα σαράντα (40) χρόνων εφημερίας.
Είμαι σίγουρος ότι δεν βοήθησα
πολύ να συνδεθείτε με τον Χριστό και την Εκκλησία. Δεν έτρεξα να σας αναζητήσω,
αυτοεγκλωβισμένος στους ερχομένους στο Ναό. Ίσως δισταγμοί και απορία για τον
τρόπο και το πώς, με κράτησαν επιφυλακτικό. Το γενικό κλίμα ιδιωτικότητας και
προσωπικών δεδομένων, μαζί με την αρνητική ατμοσφαιρική τοποθέτηση για τους
ιερείς, λειτούργησε και σε μένα με την βολική αυταπάτη -τώρα πλέον το βλέπω-
μην ενοχλήσω! Τελικώς, μάλλον σε κάτι τέτοιο είναι μεταλλαγμένο... το μην
ενοχληθώ!!
Φόβοι ψυχολογικοί που γεννιούνται
μέσα σε ασαφές αλλά «ιστορικά αυτονόητο» πλαίσιο -οι Έλληνες είναι χριστιανοί
και έχουν την ενορία τους- εμποδίζουν την επικοινωνιακή ευκινησία. Τουλάχιστον,
σε μένα έτσι λειτούργησαν. Αυτά τα ιστορικά αυτονόητα, ατυχώς, (πρέπει με
ειλικρίνεια να το ομολογήσουμε) δεν έχουν αυτονόητη την πίστη. Ασάφεια,
θρησκοληψία, παγανιστικά στοιχεία, φοβίες για την μετά θάνατον πραγματικότητα,
λανθασμένη «θεολογία» ενός Θεού επουράνιου χωροφύλακα αστυνομεύοντος σκέψεις
και πράξεις, δημιουργούν χάσμα μεταξύ ημών και υμών. Ανάμεσά μας. Βίωσα στην
ατμόσφαιρα, πράγμα που το αξιολογώ τώρα εξ υστέρων, ότι πολλές φορές ο λόγος
μου έβρισκε εμπόδιο τον τοίχο... «Ε, παπάς είσαι, αυτά πρέπει να πεις! Αυτή
είναι η δουλειά σου»! Και έτσι εγώ βούλιαζα στην καχυποψία και σεις (...κάποιοι)
στην απορριπτική οριοθέτηση.
Τότε δεν μπορούσα, δεν άντεχα, να
είμαι ανοιχτός στην κριτική και στην απόρριψη. Φανταζόμουν ότι πρέπει να
απαντάω σε όλα, και κάθε ερώτηση είχε τον κίνδυνο (υπαρκτό ατυχώς) να ακούγεται
σαν αμφισβήτησή μου ενώ δεν ήταν παρά μια (έστω χοντροκομμένα εκφραζόμενη)
απορία. Και έτσι εγώ δεν βγήκα σε αναζήτησή σας και σεις δεν πλησιάσατε στο
Ναό, από τον φόβο μη χαρακτηρισθείτε... θεούσοι!
Ναι, δεν λέω, η εικόνα της
Εκκλησίας στον κοινωνικό χώρο είναι με προβληματική αξιολόγηση και γίνεται
άνετα σάκος του μποξ για πολλούς. Δεν πειράζει. Γίνεται όμως ατυχώς, κάποιες
φορές, για πολλούς δεσμευτική απαξιωτική κρίση, που δεν αφήνει να γνωρίσει ο
άνθρωπος... τελικώς τον Πατέρα του. Μαθαίνουμε από μωρά το «Πάτερ ημών»... και
αγνοούμε μεγαλώνοντας, ποιος είναι αυτός στον οποίον απευθυνόμαστε... Προφανώς
δεν απευθύνονται όλοι, αλλά δυστυχώς, Τον αγνοούν και αυτοί που τυπικώς...
απευθύνονται.
Μπροστά στα Χριστούγεννα και με
«το όριο» των σαράντα χρόνων συμπληρωμένο, θα ήθελα να ζητήσω, από Εκείνον που
μου ανέθεσε τη διακονία, και από σας που είστε αδέρφια μου που πρέπει να
φροντίζω (είμαι συγχρόνως ο γιατρός που δεν πρέπει να φοβάται μη πονέσει τον
άρρωστο, αλλά και να αγωνιά για την θεραπεία του, αφού όπως είπα είμαι γιατρός
και όχι μια χαρούμενη συντροφιά!) την συγγνώμην και την συγχώρεση των
αδυναμιών, των κενών, των λαθών, των ανεπαρκειών, που εκδήλωσα και φανέρωσα
αυτά τα σαράντα χρόνια.
Συγχωρείστε με και ο Θεός να σας
συγχωρήσει.
Γράφει ένας αρχαίος χριστιανός
συγγραφέας:
«Συμβαίνει, πολλές φορές, εκείνος
που έχει διωχθεί έξω, να είναι μέσα, και κείνος που νομίζει ότι είναι εντός, να
είναι έξω». Συμφωνώ απόλυτα και συνεπώς δεν ταξινομώ ποιοτικά την σχέση μας με
τον Χριστό και μεταξύ μας, αλλά απλά περιγράφω μια «ιστορία» που πλέον είναι
στα χέρια του Θεού παγιωμένη. Οι αρνητικές συνέπειές της μπορούν να
αποκλειστούν με την μετάνοια. Μακάρι για μένα, προσεύχομαι και για σας.
Σε κάποια επίσκεψη στο Ναό
ζητήστε, αν δεν το έχετε, ένα Ευαγγέλιο ώστε να έχουμε κοινό παρονομαστή τον
Λόγο Του. Χωρίς τον Λόγο Του, τίποτε δεν έχει ζωή. Ελάτε να γνωριστούμε
βαθύτερα από μια φυσιογνωμική καταλογογράφηση σε συνομοταξία γνωστών. Ελάτε να
γίνουμε αδελφοί, αφού λέμε... Πατέρα μας. Δύσκολα πράγματα, που αξίζουν.
Δεν θέλω να πω εύκολες
μεταμέλειες, συνήθως ψεύτικες, αλλά θέλω να πω ότι κατά πρόθεσιν θα ήθελα να
συνεχίσω (μέσα και από λάθη) να είμαι μαζί σας στις χαρές και τις λύπες της
ζωής σας και να παραστέκομαι στην οδοιπορία σας (ως συνοδοιπόρος) για την
συνάντηση με τον Χριστό εδώ και τώρα. Από σας ζητάω να κάνετε το ίδιο για μένα.
Θέλω να κλείσω αυτό το
σημείωμα... σε μπουκάλι που ρίχνω στη... θάλασσα των άγνωστων κοινωνικών
δεδομένων μας, όπου όλοι ζούμε στη μοναξιά της πολυκοσμίας και δυστυχώς
πορευόμαστε σε διαδρομή με παράλληλες μοναξιές!
Θέλω να κλείσω αυτές τις σκέψεις
επικοινωνίας μας με μια προσευχή ενός αγίου κληρικού, που «καθ᾿ ἑκάστην ἀποθνήσκει»
διακονώντας ανθρώπους του περιθωρίου στο Παρίσι.
«Ελέησε, Κύριε, εμένα τον ανάξιο
υπηρέτη Σου, που καταδέχεσαι να Σε υπηρετώ όσο μπορώ. Εσύ γνωρίζεις τη μιζέρια
μου, γνωρίζεις τις μάχες μου, γνωρίζεις τις θλίψεις μου. Εσύ ξέρεις ποιες είναι
οι πληγές της ψυχής μου, ξέρεις ποιες είναι οι αδυναμίες του σώματός μου. Εσύ
ξέρεις τη δειλία των αμαρτιών μου, τη μηδαμινότητα σε όλες τις αστοχίες μου.
Εσύ ξέρεις από πού προέρχομαι, και από ποιες κακοτοπιές και ποια χαντάκια με
τράβηξες προς Εσένα. Είμαι ακριβώς όπως η πόρνη γυναίκα, που την κοίταξες με το
βλέμμα Σου και την ανόρθωσες.
Αναπέμπω ευχαριστίες για την
Φιλεύσπλαχνη καρδιά Σου, που σκούπισε τα περιττώματα της μιζέριας μου και τις
στάχτες που άφηναν μέσα μου οι φλόγες του πόνου. Εσύ μου έτεινες το χέρι Σου
για να με τραβήξεις και να με σώσεις από τις δοκιμασίες.
Επέτρεψες να γνωρίσω στη ζωή μου
μάρτυρες της αγάπης Σου που με κοίταξαν σεβόμενοι την αξιοπρέπεια του προσώπου
μου. Αυτοί οι μάρτυρες χάρισαν στη ζωή μου έναν καινούριο προσανατολισμό προς
ό,τι είναι αληθινό, αργά, με υπομονή και διακριτικότητα, χωρίς τίποτε να
εκβιάσουν και χωρίς σε τίποτε να με υποχρεώσουν.
Κύριε με αγάπησες ακριβώς όπως
ήμουν. Και η συνειδητοποίηση αυτής της αλήθειας μετέτρεψε τη λάσπη της ψυχής
μου σε χρυσάφι».
Θέλω να σας ζητήσω να συνεχίσετε
αν το κάνατε, ή αν δεν το κάνατε να αρχίσετε... να προσεύχεστε για μένα.
Με αγάπη, ευχαριστίες, και ευχές
και την διαβεβαίωση ότι έχετε την προσευχή μου.
Ο εφημέριός σας
π. Θεοδόσιος Μαρτζούχος
Εκπληκτικό κείμενο
ΑπάντησηΔιαγραφήγδμ