Ἡ δόξα τῶν Θεοφανείων - π. Γρηγορίου Μουσουρούλη

Θεοφάνεια
Λόγος εἰς τό Εὐαγγέλιον

Ἡ δόξα τῶν Θεοφανείων

 «Τότε παραγίνεται ὁ Ἰησοῦς ἀπό τῆς Γαλιλαίας ἐπί τόν Ἰορδάνην πρός τόν Ἰωάννην τοῦ βαπτισθῆναι ὑπ' αὐτοῦ»

 (Ματθ. γ΄13)

Αρχιμανδρίτου Γρηγορίου Μουσουρούλη

Ἀρχιγραμματέως  Ἱεράς Συνόδου

τῆς Αὐτοκεφάλου Ἐκκλησίας τῆς Κύπρου

          Ἡ ἑορτή τῶν Χριστουγέννων, μᾶς λέγει ὁ ποιητής, εἶναι ἑορτή γεμάτη λαμπρότητα. Ἡ ἑορτή ὅμως τῶν Θεοφανείων εἶναι γεμάτη δόξα. Διότι μέ τήν βάπτισή του ὁ Σωτήρας Χριστός ἐφώτισε τό γένος τῶν ἀνθρώπων καί τοῦ ἄνοιξε τό δρόμο τῆς λύτρωσης. Γι' αὐτό  καί ἡ Ἐκκλησία μας κατά τή σημερινή πανέορτη ἡμέρα καλεῖ τούς πιστούς σέ λατρευτική προσκύνηση τοῦ θείου Λυτρωτή  ψάλλοντας πανηγυρικά:  "Φῶς ἐκ φωτός ἔλαμψε τῷ κόσμῳ Χριστός ὁ Θεός ἡμῶν· … τοῦτον λαοί προσκηνύσωμεν". Θεῖο φῶς ἀπό θεῖο φῶς ἔλαμψε στόν κόσμο ὁ Χριστός ὁ Θεός μας. Ἐλᾶτε, πιστοί καί εὐλαβεῖς λαοί, νά τόν προσκυνήσουμε.

          Κι ἐμεῖς ταπεινοί λάτρεις τοῦ ἐπιφανέντος Θεοῦ, ἀδελφοί, θά προσπαθήσουμε σήμερα νά ἐμβαθύνουμε στό Μυστήριο τῆς θείας Θεοφα-νίας. Θά δοῦμε γιατί βαπτίσθηκε ὁ Χριστός, καί τί προεκτάσεις ἔχει τό γεγονός στή δική μας ζωή.

****

«Τότε παραγίνεται ὁ Ἰησοῦς … πρός τόν Ἰωάννην τοῦ βαπτισθῆναι ὑπ' αὐτοῦ»

          Τότε λοιπόν, πού  ὁ Ἰωάννης ὁ Πρόδρομος ἐκήρυττε καί ἐβάπτιζε στίς ὄχθες τοῦ Ἰορδάνη. Τότε πού ἦλθε "τό πλήρωμα τοῦ χρόνου" καί ἀφοῦ βαπτίσθηκε πρῶτα ὅλος ὁ λαός ἦλθεν ὁ Κύριος στόν Ἰωάννη καί τοῦ ζήτησε νά τόν βαπτίσει. Καί φανερώνει ἔτσι ὄχι μόνο τήν ταπείνωσή Του, ἀλλά καί τήν ἀναγνώριση τῶν ἄλλων ἀνθρώπων ὡς ἀδελφῶν Του.

          Ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός λέγει ὅτι ὁ Χριστός βαπτίσθηκε ὄχι  ἐπειδή εἶχε ὁ ἴδιος ἀνάγκη ἀπό κάθαρση, ἀφοῦ ἦταν ὁ Ἀναμάρ­τητος, ἦταν ὁ "πάσης ἐπέκεινα καθαρότητος", ἀλλά ἐπειδή ἔκανε δική του τή δική μου κάθαρ-ση, βαπτίσθηκε γιά νά συντρίψει πάνω στό νερό  τά κεφάλια ἀοράτων δρακόντων, τῶν πονηρῶν δαιμόνων πού καταδυνάστευαν τό γένος τῶν ἀνθρώπων, γιά νά ξεπλύνει τήν ἁμαρτία καί νά θάψει στό νερό ὅλο τόν παλαιό Ἀδάμ, νά ἁγιάσει τόν Πρόδρομο, νά συμπληρώσει τό Νόμο, νά ἀποκαλύψει τό Μυστήριο τῆς Ἁγίας Τριάδος καί νά γίνει σ' ἐμᾶς παράδειγμα γιά τό Βάπτισμα.

          Ὁ Κύριος βαπτίσθηκε καί γιά ἕνα ἄλλο λόγο. Γιά νά δώσει τήν μαρτυρία του γι' Αὐτόν ὁ Τίμιος Πρόδρομος. Θά λέγαμε πώς ἡ Βάπτιση στόν Ἰορδάνη ἀποτελεῖ τά "ἀποκαλυπτήρια" τοῦ Χρι­στοῦ. Μέχρι τότε ὁ Ἰησοῦς ἦταν γνωστός ὡς  "ὁ υἱός τοῦ τέκτονος" (Ματθ. ιγ΄55). Τώρα ἡ φωνή "ἐκ τῶν οὐρανῶν" δηλώνει, ὅτι εἶναι ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ ὁ "ἀγαπητός". Ὁ Κύριος Ἰησοῦς ἀποκα­λοῦσε συνήθως τόν ἑαυτό Του "υἱόν τοῦ ἀνθρώ­που". Τώρα ὅμως ὁ μέν οὐρανός ὁμολόγη­σε, τά δέ ἔργα Του ἀπεκάλυψαν ὅτι ἦταν ὁ Υἱός τοῦ  Θεοῦ. Στόν Ἰορδάνη ὁ Κύριος καθιερώθηκε ἀπό τόν οὐρανό καί ἀποκαλύφθηκε ἀπό τόν Θεό - Πατέρα ὅτι εἶναι ὁ ἀγαπητός Υἱός τοῦ Θεοῦ.

          Πρίν ἀπό τήν Βάπτιση τοῦ Κυρίου οἱ οὐρανοί ἦταν κλεισμένοι καί κανείς δέν μποροῦσε νά εἰσέλθει στήν χώρα τοῦ οὐρανοῦ. Ἕνας Πατέρας τῆς Ἐκκλησίας, ὁ Ἱππόλυτος, λέγει ὅτι ἐμεῖς οἱ ἄνθρωποι μέ τή ζωή καί τίς πράξεις μας κατεβαίναμε πρός τά κάτω, πρός τά πάνω ὅμως δέν ἀνεβαίναμε. Γι' αὐτό βαπτίσθηκε ὁ Δεσπότης Χριστός καί ἔκανε καινούργιο τόν παλαιό ἄνθρω-πο καί τοῦ ἐμπιστεύτηκε καί πάλι τήν υἱοθεσία. Καί ἀμέσως ἄνοιξαν στόν ἄνθρωπο οἱ οὐρανοί. Ὁ Χριστός λοιπόν βαπτίσθηκε γιά νά μᾶς ἀνοίξει τούς κλεισμένους οὐρανούς καί νά μᾶς χαρίσει καί πάλι τήν υἱοθεσία. Νά μᾶς κάμει παιδιά τοῦ Οὐράνιου Πατέρα.

          Ὁ Χριστός λοιπόν ἄν καί δέν εἶχε ἀνάγκη νά καθαριστεῖ μέ τό Βάπτισμα, ὄντας ὁ ἴδιος ἡ αὐτο-κάθαρση, καθαρίζεται καί Αὐτός καί βαπτίζεται γιά χάρη τοῦ Ἀδάμ, ὁ ὁποῖος ἔπεσε στή λάσπη τῆς ἁμαρτίας καί γι' αὐτό χρειαζόταν νά καθαρι-στεῖ ἀπ' αὐτήν.

          Βαπτίζεται ὁ Χριστός γιά νά μᾶς φανερώσει ὅτι ὁ Θεός εἶναι Τριαδικός. Ὅπως τότε προκει-μένου νά δημιουργήσει τόν ἄνθρωπο εἶπε: "ἄς κατασκευάσουμε ἄνθρωπο κατ' εἰκόνα καί καθ' ὁμοίωσή μας" (Γεν. α΄26) δηλώνοντας ἔτσι ὅτι ὁ Θεός εἶναι τριαδικός, ἔτσι καί τώρα πού ἀναδημιουργεῖται ἡ φύση μας στό πρόσωπο τοῦ Χριστοῦ, τό Ἅγιο Πνεῦμα, φανερώθηκε μέ τήν κάθοδό του σ' Αὐτόν καί φανέρωσε τό Μυστήριο τῆς Ἁγίας Τριάδος, πού δημιούργησε τά πάντα" (Γρηγ.Παλαμᾶς). Ὁ Χριστός βαπτίζεται λοιπόν γιά νά ἀποκαλύψει τό μυστήριο τῆς Ἁγίας Τριάδος.

*****

          Ὁ Ἀναμάρτητος Κύριος, ὁ Πανάσπιλος καί Πανάμωμος, ὁ Ἅγιος  Υἱός τοῦ Θεοῦ βαπτίζεται γιά νά μᾶς καταστήσει φανερή τήν ἀνάγκη πού ἔχουμε ἐμεῖς νά βαπτιζόμαστε.

          Καί βαπτιζόμαστε ἀπό τίς πρῶτες ἡμέρες τῆς ζωῆς μας, κατά τήν βρεφική μας  ἡλικία. Βαπτιζόμαστε γιά νά γίνουμε χριστιανοί καί νά καταγραφοῦμε στά βιβλία τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Χριστοῦ. Ἄλλωστε αὐτή τήν παραγγελία ἔδωσε στούς Ἁγίους Ἀποστόλους μετά τήν Ἀνάστασή Του:"Πορευθέντες, εἶπε, μαθητεύσατε πάντα τά ἔθνη, βαπτίζοντες αὐτούς εἰς τό ὄνομα τοῦ Πατρός καί τοῦ Υἱοῦ καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος" (Ματθ.κη΄19).    Τό βάπτισμα ἀνοίγει τήν εἴσοδό μας στήν Βασιλεία τοῦ Θεοῦ, στήν Ἁγία τοῦ Χριστοῦ Ἐκκλησία. Τό Βάπτισμα μᾶς καθαρίζει ἀπό κάθε ρύπο  τῆς ἁμαρτίας, μᾶς ἀπαλλάσσει ἀπό τήν βαριά κληρονομιά καί ἐνοχή τοῦ προπα-τορικοῦ ἁμαρτήματος, φυγαδεύει τά πονηρά πνεύματα, ἔτσι ὥστε νά μή μποροῦν πλέον νά ἀσκοῦν καμμιά ἐπιρροή πάνω μας, νεκρώνει τόν παλαιό ἄνθρωπο πού ὑπάρχει μέσα μας, μᾶς ἀναγεννᾶ σέ νέα ζωή, τήν θεία ζωή τοῦ Πνεύμα-τος, καί μᾶς καθιστᾶ παιδιά τοῦ  Θεοῦ, τοῦ ἐπουράνιου Πατέρα.

          Βαπτιζόμαστε γιά νά ἀφήσουμε τήν παλιά ζωή τῆς σακρός καί νά πάρουμε θεία δύναμη καί χάρη γιά νά βαδίσουμε τή νέα ζωή τῆς ἁγιότητας. Κι ἔτσι θά πραγματοποιεῖται καί ὁ ἄλλος λόγος τοῦ Κυρίου πρός τούς Ἀποστόλους γιά τούς ἀνθρώπους πού θά βαπτίζουν: τό "διδάσκοντες αὐτούς τηρεῖν πάντα ὅσα ἐνετειλάμην ὑμῖν" (Ματθ. κη΄18). Μέ τό Ἅγιο Βάπτισμα λέγει, θά τούς δίνετε καί τήν δύναμη νά μποροῦν νά ἐκτελοῦν καί νά τηροῦν ὅλες τίς ἐντολές πού σᾶς ἔδωσα. Βαπτισμένοι οἱ ἄνθρωποι, ἀναγεννημένοι, ἀναστημένοι πνευματικά καί χαριτωμένοι ἀπό τήν θεία Χάρη θά ἔχουν καί τήν θέληση καί τήν δύναμη νά ζοῦν τήν νέα ζωή τοῦ Πνεύματος· καί βέβαιη μαρτυρία τῆς ζωῆς τους αὐτῆς θά εἶναι ἡ τήρηση τῶν ἐντολῶν μου.

*****

«Τότε παραγίνεται ὁ Ἰησοῦς … πρός τόν Ἰωάννην τοῦ βαπτισθῆναι ὑπ' αὐτοῦ»

          Ὁ Κύριος μέ τήν Βάπτισή Του μᾶς ἄνοιξε τό δρόμο γιά τήν ἁγιότητα, γιά τήν κατάκτηση τοῦ οὐρανοῦ. Τόν εὐχαριστοῦμε γι' αὐτό; Εἴμαστε χριστιανοί ὅπως μᾶς θέλει ὁ Χριστός ἀκέραιοι καί ἄμεμπτοι, σωστοί, «τέλειοι ἐν μηδενί λειπόμενοι;   Ἄς ἐρευνήσουμε ὁ καθένας τόν ἑαυτό μας, τώρα μάλιστα στήν ἀρχή τοῦ καινούργιου χρόνου καί ἄς λάβουμε τά μέτρα μας, ὥστε νά γίνουμε ὅπως μᾶς θέλει ὁ Θεός. Νά γίνουμε εὐάρεστοι στόν Θεό καί θαυμαστοί στούς ἀνθρώπους.