Ὅταν πετάει τό μυαλό μας... - π. . Βασιλείου Μπακογιάννη

 

 Ὅταν πετάει τό μυαλό μας...

 

Ὑπό Ἀρχιμ. Βασιλείου Μπακογιάννη

 

 «Δέν μπορῶ νά συγκεντρωθῶ στήν προσευχή· φεύγει τό μυαλό μου», 

ἀκοῦμε πολλούς νά λένε.

        
«Ὅπου εἶναι ὁ θησαυρός σας, ἐκεῖ θά εἶναι καί ἡ καρδιά σας» (Μτ. 6:21), ἐκεῖ θά εἶναι καί ὁ νοῦς μας. Καθαρή καρδιά, καθαρή προσευχή.
Ὁ Ἀββᾶς Μακάριος ὁ Ἀλεξανδρείας εἶπε στόν Ἀββᾶ Παλλάδιο: «Κάποτε ἀποφάσισα γιά πέντε μέρες νά κολλήσω τό νοῦ μου στό Θεό. Ἔκλεισα τήν πόρτα τοῦ κελλιοῦ μου,  καί τή Δευτέρα εἶπα στό νοῦ μου: «Πρόσεξε μήν κατεβεῖς ἀπό τούς οὐρανούς· ἐκεῖ εἶναι Ἄγγελοι, Ἀρχάγγελοι,  τά Χερουβείμ, τά Σεραφείμ,  καί πάνω ἀπ' ὅλα ὁ  Θεός, ὁ δημιουργός τῶν ὅλων». Πέρασαν, λοιπόν, δύο μέρες, ἔχοντας κολλήσει τό νοῦ στό μυαλό μου. Καί αὐτό τόσο πολύ ἐξόργισε τό διάβολο, πού ἦρθε σάν φωτιά στό κελλί μου, καί ἔκαψε ὅλα τά πράγματα πού εἶχα,  καί τή ψάθα πού στεκόμουν καί προσευχόμουν· θά καιγόμουν καί ἐγώ. Καί γιά νά μήν πέσω στήν  ὑπερηφάνεια, τήν τρίτη μέρα, πῆρα τό νοῦ μου ἀπό τόν οὐρανό» (Εὐεργετινός τ. Β΄ Υπόθεση ΙΖ΄ Κεφ. Α, 7). 
Ἐμεῖς πόση ὥρα μποροῦμε νά κρατήσουμε τό νοῦ μας στό Θεό;
Ἐξαρτᾶται ἀπό τόν ἀγώνα μας, καί προπαντός ἀπό τήν καθαρότητα τῆς ψυχῆς μας. 
         
Ὁ ἀέρας εἶναι  λεπτή, λεπτότατη ὕλη, καί γι’ αὐτό δέν μένει κάπου στε­ριωμένος. Ἔτσι εἶναι καί ὁ νοῦς μας. «Ἴδιον τοῦ νοός τό ἄστατον». (Κλίμακα.  Λόγος, 28:16). Ὅμως, τό θέμα εἶναι, ἄν, κατά τήν προσευχή,  ἀγωνιζόμαστε,  νά τόν μαζέψουμε ἤ τόν ἀφήνουμε νά τρέχει. «Προσευχή καθρέπτης πνευματικῆς προόδου» (Κλίμακα. Λόγος 28.1).
Μ. Βασίλειος:  «Ἄν μπορεῖς νά προσευχηθεῖς μέ συγκεντρωμένο τό νοῦ, καί δεν τό κάνεις, μήν τολμήσεις, καί σταθεῖς ἐνώπιόν τοῦ Θεοῦ, γιατί ἡ προσευχή σου λογίζεται ὡς ἁμαρτία!» (P.G.31: 1333). Ὅμως, ἡ  συγκέντρωση τοῦ νοῦ δέν ἔρχεται ἀπό μόνη της. Θά πρέπει νά τό  προσπαθήσουμε. Τό προσπαθοῦμε; Ἄν ὄχι,  πῶς ὁ νοῦς μας θά κολλήσει» στήν προσευχή;
Μ. Βασίλειος:  «Ἄν  τό μυαλό σου ἔχει σακατευθεῖ  ἀπό τήν ἁμαρτία, καί δέν μπορεῖς, νά προσευχηθεῖς ἀπερισπάστως, «πίεσε» ὅσο μπορεῖς τόν  ἑαυτόν σου·   καί ἄν δέν καταφέρεις, ὁ Θεός σέ συγχωρεῖ, γιατί δέν τό κάνεις ἀπό καταφρόνηση, ἀλλά ἀπό ἀνυπέρβλητη  ἀδυναμία»  ( P.G.31: 1333). Μέ ἄλλα λόγια, ὅταν  κατά τήν προσευχή,  δέν προσπαθοῦμε νά συμμαζέψουμε τό νοῦ μας, καταφρονοῦμε τόν Κύριο. Ὁ Κύριος θέλει νά ἀγωνιζόμαστε. 
 Ἰδιαιτέρως αὐτό ἰσχύει γιά μᾶς τούς Ἱερεῖς, πού στεκόμαστε ἐνώπιον τοῦ Θυσιαστηρίου, καί ἀναπέμπουμε πρός τόν Κύριο ὕμνους καί εὐχές. Λοιπόν; Συγκρατοῦμε τό νοῦ μας; Ἔχουμε συναίσθηση  τί λέμε στόν Κύριο ἤ μήπως  Τόν καταφρονοῦμε;
«Μά ἐσύ ὁ ἴδιος δέν προσέχεις αὐτά πού λές στόν Κύριο, καί ἀπαιτεῖς νά τά προσέχει ὁ Κύριος;!», εἶπε ἕνας Ἄγγελος σέ Ἱερέα λειτουργό.