Πέμπτη 28 Δεκεμβρίου 2023

Μνήμη Παπαδιαμάντη - Ορφέας

Μνήμη Παπαδιαμάντη

           Έγκειται το ταλέντο τούτου του ανθρώπου πως σε μία ιστορία απλή όπου χωρά σε τρεις αράδες όλη κι όλη καταφέρνει και σμιλεύει με τρόπο θαυμαστό τον τόπο, τον χρόνο και στο τέλος εμένα και εσένα: Δικούς και διπλανούς αιώνιους καημούς.

          Κι αναρωτιέσαι πως σε τραβά ο λόγος του απαλά και πότε ήταν που χωρίς να καταλάβεις από εκείνα τα μνημειώδη εξαιρετικά περίτεχνα προς-πίσω στις εποχές των αφηγήσεων (πολύ κατόπιν, στην εποχή των εικόνων του κινηματογράφου τα ονομάσαμε flashback) και από την ποιητική ζωγραφιά του τόπου περνά η γραφή του ίσα ως τα βάθη του ανθρώπου και συμπαθείς και συμπάσχεις άξαφνα φόνισσες και δερβίσηδες. Αγίους και αγρίους.

         Εμπρός ακριβώς στην ανεπανάληπτη του τέχνη στέκονται και θα στέκονται εκστατικοί του λόγου οι επιστήμονες να αναλύουν πάλι και πάλι τους ταπεινούς του ήρωες. Τους κοινούς θνητούς οπού ποτέ μάλλον και οι ίδιοι δεν φανταζόντουσαν την αθανασία που θα τους χαριζόταν. Μέσα από το λιβάνι και τα στασίδια των ξωκλησιών, μέσα από τα καλυβάκια και τα σοκάκια τους, μέσα από τα καπηλειά τους πιασμένοι από την πένα του κυρ-Αλέξανδρου μας κοιτούν κάπως αμήχανα, εμάς, τους ένοικους μιας άλλης εποχής.

           Που τάχα μου –όπως διαβάζουμε στον τρέχον πολιτιστικό δελτίο - γυρεύουμε και βρίσκουμε λέει τις σύγχρονες πολιτικές απολήξεις της Φόνισσας. Λες και πίστευε ο Παπαδιαμάντης, όταν μας την άφηνε την Φραγκογιαννού μετέωρη μεταξύ θείου και ανθρωπινού δικαίου, πως ορίζεται και εξηγείται απλά το μυστήριο ενός ανθρώπου, μέσα από «κριτήρια και πλαίσια πολιτισμικά».

          Έτσι, «το κεράκι μας ακόμα δεν το καταδέχεται», όπως εύστοχα γράφει ο Καρούζος.

          Ας είναι…. Ας τον καταδεχτούμε τουλάχιστον εμείς τον Σκιαθίτη έτσι όπως είναι. Οι Χριστουγεννιάτικοι προσκυνητές του -μόνοι και με τα παιδιά μας- ας θυμηθούμε πάλι τον κακόμοιρο τον «Μανωλιό το Ταπόι» με τους Καλαντιστές της Σκιάθου, την Σαχομαζώχτρα με τα μικρά της εγγόνια, τον Τεμπέλη των Χριστουγέννων, την ευλαβική συνοδεία που ανεβαίνει στον Χριστό στο κάστρο και τόσους άλλους –συγγενείς μας στο βάθος- που μας επισκέπτονται κάθε Δωδεκαήμερο.

         Εμάς με τα νέα ήθη μα με τα ίδια απαράλλακτα «πάθια» που τελειωμό δεν έχουν…

Ορφέας

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου