Ο άγιος που έκοψε τον σεισμό στα δύο - Υπ.

26 Μαρτίου του 1993. Ώρα 2 και 10 το μεσημέρι. Στον Πύργο της Ηλείας. Ή καλύτερα στον Πύργο του αγίου Χαραλάμπους, του αγίου που αγαπάνε πολύ οι Πυργιώτες κι ας μην είναι από τα μέρη τους. Κι ας είναι από τη Μικρασία. Τον έφεραν σε εικόνα θαυματουργή οι πρώτοι κάτοικοι του Πύργου -οι Βιλαέτηδες από την Ήπειρο- και του ’χτισαν εκκλησιά στη θέση Κανούλια για να έρχονται και να προσκυνάνε και να παίρνουν την ευλογία του Μικρασιάτη αγίου.  

Κι εκείνος «ανταπέδωσε» την αγάπη τους. Η πρώτη φορά ήταν το 1687, όταν οι Αγαρηνοί με αρχηγό τον τρομερό Αχμέτ Εφέντη, πολιόρκησαν τον Πύργο. Μετά από παρακλήσεις των κατοίκων στον άγιο Χαράλαμπο, έπεσε ασθένεια λοιμική στον στρατό του Εφέντη και πολλοί από τους στρατιώτες του πέθαναν, με αποτέλεσμα να αποσυρθεί και έτσι, να σωθεί η πόλη από την πολιορκία.

Στα χρόνια του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα, ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης για να περνά στη Ζάκυνθο, χρησιμοποιούσε τις παραλίες της περιοχής: τον Άγιο Ανδρέα, τον Άγιο Ηλία, την Κυλλήνη. Ο ιστορικός Χρυσανθακόπουλος αναφέρει ότι κάθε φορά που ο Γέρος του Μοριά περνούσε από την περιοχή, έκανε οπωσδήποτε στάση στο εκκλησάκι του Αγίου Χαραλάμπους στον Πύργο και προσευχόταν εμπρός στη θαυματουργή εικόνα. Μια από αυτές τις φορές ήταν και το 1806, οπότε παρευρέθηκε στη λειτουργία και η οικογένεια Βιλαέτη.

Το 1821 οι Τούρκοι πολιόρκησαν τον Πύργο με σκοπό να προχωρήσουν προς την Τριπολιτσά και να καθαρίσουν την περιοχή από τα επαναστατικά στρατεύματα. Αφού έκαψαν ένα μέρος της πόλης, προσπάθησαν να προχωρήσουν προς τον κεντρικό δρόμο με τις άμαξες και τον οπλισμό τους. Όμως στα περίχωρα του μικρού Ναού του Αγίου Χαραλάμπους τους περίμεναν λίγοι, αλλά αποφασισμένοι Έλληνες, οι οποίοι με τη βοήθεια του Αγίου τους έδιωξαν. Τώρα οι Τούρκοι έπρεπε να ψάξουν άλλα περάσματα για να φτάσουν στην Τριπολιτσά. Το μόνο πέρασμα που έχει μείνει ήταν το Πούσι. Καθυστέρησαν όμως πολύ να το βρουν και οι Έλληνες κατάφεραν και παρατάχτηκαν οργανωμένα. Αυτό ήταν το τελειωτικό χτύπημα στον εχθρό.

Το εκκλησάκι κάηκε δυο φορές, μια στα 1821 και μια στα 1825. Οι Πυργιώτες το ξανάχτισαν σύντομα και εξακολουθούσαν να τιμούν ιδιαίτερα τον Άγιο.

Μερικά χρόνια αργότερα, το 1860, έπεσε μεγάλη επιδημία πανούκλας στη Δ. Πελοπόννησο και τίποτα δεν σταματούσε το κακό. Έπεσαν οι Χριστιανοί στα γόνατα και τον παρακαλούσαν. Και τότε... φάνηκε ολοζώντανος μπροστά τους να σπρώχνει ένα λευκό σα μπαμπάκι σύννεφο και να το διώχνει με το μπαστουνάκι του στη θάλασσα.

Πέρασαν τα χρόνια. Οι Πυργιώτες αγαπούσαν τον Άγιο με την ίδια αγάπη. Και εκείνος «ανταπέδωσε» για μια ακόμα φορά, όταν σταμάτησε «ξαφνικά» η επιδημία γρίπης το 1918, που είχε στείλει στον άλλο κόσμο χιλιάδες ανθρώπους. 

Και δεν σταμάτησε η αγάπη του και η προστασία του στην πόλη του Πύργου. Αρκετοί Πυργιώτες θυμούνται ως τα σήμερα τη μέρα που οι Ιταλοί αποφάσισαν να βομβαρδίσουν τον Πύργο. Ε, λοιπόν, όλως «τυχαίως» τη μέρα εκείνη ένα πυκνό σύννεφο ομίχλης κάλυψε την πόλη. Και μετά έφυγε. Οι Ιταλοί όρισαν νέα ώρα βομβαρδισμού. Και πάλι η ομίχλη κάλυψε στον Πύργο. Αυτό έγινε ξανά μέχρι που οι Ιταλοί ματαίωσαν τα σχέδιά τους. Λίγους μήνες αργότερα πριν μπουν οι Γερμανοί στον Πύργο, προηγήθηκε σφοδρός βομβαρδισμός. Ούτε ένας Πυργιώτης δεν έπαθε τίποτα. Πολλές βόμβες είχαν πέσει σε ακατοίκητα μέρη, ενώ άλλες δεν είχαν εκραγεί καθόλου (!)

Η Ελλάδα ελευθερώθηκε, ο Πύργος επέστρεψε στους ρυθμούς του, ανήμερα όμως του Αγίου κανείς δεν πήγαινε στη δουλειά του. Τα μαγαζιά κλειστά, τα σχολεία άδεια. Μέχρι που, στις 3 Φεβρουαρίου 1948 με Βασιλικό Διάταγμα ανακηρύχθηκε ο Άγιος πολιούχος της πόλης του Πύργου.

Ας ξαναγυρίσουμε όμως, στο πρόσφατο παρελθόν. 26 Μαρτίου του 1993. Ώρα 2 και 10 το μεσημέρι. Μερικά παιδάκια παίζουν αμέριμνα έξω από το εκκλησάκι του Αγίου, όταν ξαφνικά βλέπουν έναν ηλικιωμένο ιερέα με μακριά γενειάδα να κάνει με το χέρι του δύο κινήσεις σαν να κόβει κάτι στον αέρα. Δεν πρόλαβαν να αντιδράσουν, καθώς ένα βουητό ακούστηκε από τα έγκατα της γης και το έδαφος άρχισε να τρέμει. Σπίτια, δέντρα και αυτοκίνητα άρχισαν να χορεύουν στο ρυθμό των Ρίχτερ. Σε τρία λεπτά έγινε και δεύτερος σεισμός. Ο πρώτος 5,5 R, ο δεύτερος 5,8 R. Σπάνιο φαινόμενο.  Αν η σεισμική ενέργεια είχε εκδηλωθεί σε έναν μόνον σεισμό, οι ζημιές και τα θύματα θα ήταν ανυπολόγιστα[*]. Κάποιος είχε «κόψει» το σεισμό στα δύο! Ώρες μετά θυμήθηκαν τον ιερέα που είδαν τα αθώα μάτια των παιδιών. Δεν χρειάστηκε να ψάξουν πολύ για να βεβαιωθούν ποιος ήταν. Τον αναγνώρισε εξάλλου ένα από τα παιδιά στο πρόσωπο της εικόνας του αγίου...

29 Μαρτίου 2024. 31 χρόνια μετά, πάλι Μάρτη μήνα, πάλι στην Ηλεία. Ένας σεισμός μεγέθους 4,3R βγάζει στις 9:11 το πρωί, όχι μόνο τους Πυργιώτες, μα τους κατοίκους όλης της Δυτικής Ελλάδας ανάστατους στον δρόμο. Μόλις ένα λεπτό μετά, στις 9:12, και πριν προλάβουν να συνέλθουν από το αρχικό σοκ, ακούγεται νέο βουητό, η γη χορεύει στο ρυθμό των 5,7R για πολλά δευτερόλεπτα. Οι επιστήμονες μιλούν ξεκάθαρα για δίδυμο σεισμό με μεγάλη ακολουθία μετασεισμών. Ο πρόεδρος του Οργανισμού Αντισεισμικής Σχεδιασμού και Προστασίας καθησυχάζει τους πολίτες. Οι δημοσιογράφοι αναμασούν χιλιοειπωμένα θέματα για ασφάλεια δημοσίων κτηρίων και άλλα παρόμοια. Οι Πυργιώτες όμως, κάνουν τον σταυρό τους και λένε με ανακούφιση: «Πάλι ο άγιος μάς έσωσε!»

Υπ.

__________

[*] Η κλίμακα Ρίχτερ είναι λογαριθμική. Όταν το μέγεθος του σεισμού αυξάνει κατά μία ακέραια μονάδα της κλίμακας (πχ. από 4R σε 5R), η ενέργεια που εκλύεται είναι 33 φορές μεγαλύτερη και το  πλάτος των δονήσεων που καταγράφονται από ένα σεισμογράφο Wood-Anderson δεκαπλασιάζεται. 

Όταν το μέγεθος του σεισμού αυξάνεται κατά 2 μονάδες, η ενέργεια που εκλύεται είναι 33Χ33 (~1000) φορές μεγαλύτερη (πχ ένας σεισμός με μέγεθος 6R εκλύει 1000 φορές μεγαλύτερη ενέργεια από έναν σεισμό 4R).