Πεντηκοστή 2024 - Varden Erik

Πεντηκοστή 2024

Varden Erik Επίσκοπος του Trondheim

Πράξεις 2.1-11: Καθένας τους άκουσε να μιλούν στη γλώσσα του.
Α΄ Κορινθίους 12:3-13: Κανείς δεν μπορεί να πει “Ο Ιησούς είναι Κύριος” παρά μόνο με το Άγιο Πνεύμα.
Ιωάννης 15.26-16.15: Το Πνεύμα της αλήθειας θα λάμψει επάνω μου.

Η αφήγηση της Πεντηκοστής στις Πράξεις των Αποστόλων έχει δραματικά στοιχεία: Είναι κεραυνός στον αέρα, έχει γλώσσες φωτιάς, γεννιέται ενθουσιασμός, και στη συνέχεια βουητό φωνών καθώς οι απόστολοι, απλοί επαρχιώτες, διακηρύσσουν ενθουσιασμένοι τα έργα του Κυρίου σε γλώσσες που δεν ήξεραν … ότι γνώριζαν: σε γρυπώδη σημιτικά, σιβυλλικά ελληνικά, φωνητικά λατινικά και σε κάθε ενδιάμεση διάλεκτο!! Αυτές οι εκφράσεις έχουν αφήσει το στίγμα τους στη χριστιανική συνείδηση και προσδοκία- στη συνέχεια, το Πνεύμα συχνά συνδέεται με ισχυρή έμπνευση. Υπάρχουν χριστιανικά δόγματα όπου κάποιος θεωρείται πλήρες μέλος μόλις και μετά βίας μέχρι να λάβει το χάρισμα της γλωσσολαλιάς.

Με κάθε τρόπο, τέτοια φαινόμενα μπορεί να είναι αληθινά. Ήταν σαν εκείνη την ημέρα, τουλάχιστον για λίγο. Αλλά το ουσιαστικό πεντηκοστιανό θαύμα της Εκκλησίας εκτυλίσσεται με άλλους όρους, πιο αθόρυβα. Το σημάδι ότι το Άγιο Πνεύμα έχει έρθει και παραμένει στην Εκκλησία είναι πρωτίστως η ατρόμητη διάθεση που φέρνει.

Οι απόστολοι, οι οποίοι από το Πάσχα και μετά προτιμούσαν να μένουν πίσω από κλειστές πόρτες, βγαίνουν με τόλμη στους δρόμους. Αυτό που κάποτε φοβόντουσαν δεν τους τρομάζει πλέον. Το ίδιο συμβαίνει και με εμάς. Αναγνωρίζουμε το έργο του Πνεύματος μέσα μας όταν τα συχνά επαναλαμβανόμενα λόγια του Ιησού, “Μη φοβάστε!!”, ακολουθούνται, όταν βγαίνουμε ελεύθερα από τη φυλακή του φόβου και ξαφνικά αναρωτιόμαστε: “Τι έκανα πραγματικά εκεί μέσα όλο αυτό τον καιρό;”.

Το έργο του Πνεύματος μπορεί επίσης να αναγνωριστεί στην ενότητα μεταξύ των πιστών. Δεν είναι εύκολο να οικοδομήσουμε κοινότητα με τους άλλους. Βλέπουμε τα πράγματα διαφορετικά, έχουμε διαφορετικές προσδοκίες και ανάγκες. Ακόμη και αν μοιραζόμαστε υψηλά ιδανικά, διαφωνούμε, συχνά για μικρά πράγματα. Τότε είναι εντυπωσιακό το γεγονός ότι οι Χριστιανοί μετά την Πεντηκοστή “ήταν ένα στην ψυχή και στο μυαλό”. Το ότι η ενότητα ήταν πραγματική αποδεικνύεται από το γεγονός ότι είχε υλικές συνέπειες, διότι τελικά η καρδιά βρίσκεται εκεί όπου βρίσκεται ο θησαυρός μας: ‘Κανείς δεν αποκαλούσε κάτι που του ανήκε δικό του- είχαν τα πάντα κοινά. Ένα κριτήριο για την εκκλησιαστική αυθεντικότητα είναι η concordia, η “ομοψυχία”. Είναι μια χάρη που συχνά ζητάμε κατά την περίοδο του Πάσχα- ναι, γιατί είναι ένα δώρο που πρέπει να προετοιμαστούμε ελεύθερα να λάβουμε. Την Πεντηκοστή μπορούμε να αναρωτηθούμε: Είναι η καρδιά μου μια εκκλησιαστική καρδιά; Είμαι ανοιχτός στους άλλους, έτοιμος να απαρνηθώ το πείσμα και τη θέληση για επιβολή του εαυτού μου στους άλλους; Συνεισφέρω στην κοινότητα;

Ο Παύλος γράφει: Κανείς δεν μπορεί να πει “Ο Ιησούς είναι Κύριος” παρά μόνο μέσω του Αγίου Πνεύματος. Πρόκειται για μια ομολογία που αποκαλύπτεται στις επιλογές που κάνω, στον τρόπο που ζω συγκεκριμένα. Είναι ο Ιησούς, Κύριος του μέλλοντος και του παρελθόντος μου, ή τρέφω μνησικακίες από παλιά; Είναι ο Ιησούς Κύριος των συναισθημάτων μου, των παθών μου, ή ασκώ σε αυτά τα οικεία επίπεδα μια αυτονομία που καθιστά την πίστη άσχετη; Είναι ο Ιησούς Κύριος του χρόνου και των πόρων μου, ή το όνομά Του είναι ένα τηλέφωνο έκτακτης ανάγκης που πραγματικά καλώ μόνο όταν βρίσκομαι σε μεγάλη ανάγκη; Θέτοντας τέτοιες ερωτήσεις, αναγνωρίζουμε πού το Πνεύμα μπορεί να χρειάζεται να έχει πιο ελεύθερη πρόσβαση στη ζωή μας.

Η πολυγλωσσία της Πεντηκοστής αξίζει επίσης να αναλογιστούμε. Στους αποστόλους δίνεται η ικανότητα να μιλούν σε άλλες γλώσσες για να μεταφέρουν ένα μήνυμα. Το ίδιο ισχύει και για το φαινόμενο που τεχνικά ονομάζουμε γλωσσολαλιά. Ο Παύλος έχει λογικά πράγματα να πει και γι’ αυτό. Δεν αποκλείει τους ανθρώπους να εκφράζουν την αγάπη τους για τον Θεό με τρόπο που είναι κατανοητός μόνο στους ίδιους και στον Κύριο: Κάθε καρδιά έχει τη δική της γλώσσα. Αλλά τέτοιες εκφράσεις πρέπει να παραμένουν ιδιωτικές. Ποιο είναι το νόημα, αναρωτιέται, να στέκεσαι στην εκκλησία και να μιλάς λόγια που κανείς δεν καταλαβαίνει; ‘Τότε απλώς θα στέκεστε εκεί και θα μιλάτε στον εαυτό σας’ (Α΄ Κορινθίους 14:9). Όταν το Πνεύμα φωτίζει έναν νου, δίνει όχι μόνο λόγια αλλά και την ικανότητα να ερμηνεύει (14:13). Εδώ συναντάμε μια αρχή που υπερβαίνει το καθαρά γλωσσικό- πρόκειται για την ικανότητα να διαβάζουμε τις καρδιές των άλλων, να σηκώνουμε τα βάρη τους, να τους αντιμετωπίζουμε με διορατικότητα και συμπόνια.

Πρόσφατα θυμήθηκα μια ιστορία από τα γραπτά του Αγίου Σιλουανού του Αθωνίτη, ενός μοναχού που πέθανε στο Άγιο Όρος το 1938, ενός από τους πνευματικούς γίγαντες του περασμένου αιώνα. Ο Σιλουανός περιγράφοντας δύο πασχαλινές εμπειρίες που είχε, γράφει:

ʺΉταν Πάσχα. Ταξίδευα από τον εσπερινό στο μοναστήρι προς τον μύλο όπου ζούσα. Στο δρόμο, είδα έναν εργάτη. Όταν πλησίασα, με ρώτησε αν μπορούσε να πάρει ένα αυγό. Δεν είχα αυγό. Γύρισα πίσω στο μοναστήρι και πήρα δύο αυγά από τον πνευματικό μου πατέρα. Έδωσα ένα στον εργάτη. Μου είπε: “Είμαστε δύο από εμάς”. Τότε του έδωσα και το άλλο αυγό, και καθώς έφευγε, έκλαψα από οίκτο για τους φτωχούς ανθρώπους του Θεού- και έτσι το πνεύμα μου γέμισε θλίψη για όλο τον κόσμο και για κάθε φτωχό σπίτι. Μια άλλη φορά, επίσης το Πάσχα, περπατούσα μέσα από την κύρια είσοδο του μοναστηριού και είδα ένα μικρό αγόρι, περίπου τεσσάρων ετών, να έρχεται προς το μέρος μου. Το πρόσωπό του έλαμπε. Η χάρη του Θεού φέρνει χαρά στα μικρά παιδιά. Είχα ένα αυγό και το έδωσα στο αγόρι. Και εκείνος χάρηκε και έτρεξε στον πατέρα του για να του δείξει το δώρο. Και για ένα τόσο μικρό πράγμα, ο Θεός μου έδωσε μεγάλη χαρά και γέμισα με αγάπη για κάθε πλάσμα του Θεού και το Άγιο Πνεύμα έλαμψε στην ψυχή μου. Όταν επέστρεψα στο κελί μου, προσευχήθηκα στον Θεό για πολλή ώρα με δάκρυα συμπόνιας για τον κόσμο. Ω Άγιο Πνεύμα, μείνε πάντα μαζί μας! Είναι καλό για μας να βρισκόμαστε εκεί που είσαι εσύ!ʺ Κατά κάποιον τρόπο, οι ιστορίες είναι κοινότυπες. Όλοι μας έχουμε τέτοιες συναντήσεις κάθε μέρα. Και είναι άξιο ενός μυστικιστή να κάνει τόσο μεγάλο θέμα τα αυγά; Ναι! Ο Σιλουανός μάς δείχνει σε τι συνίσταται η “ζωή εν Αγίω Πνεύματι”: Όχι πρωτίστως σε έκτακτα γεγονότα, αλλά σε μια ευαισθησία που μας επιτρέπει να αναγνωρίσουμε το θείο στην καθημερινότητα, που μας δίνει το Πνεύμα του Ιησού Χριστού, που μας επιτρέπει να αισθανθούμε κάτι από την αγάπη του Θεού για τον κόσμο, που μας δίνει μερίδιο, πραγματικό μερίδιο, στη θλίψη και τη χαρά του κόσμου για να τον φέρουμε ενώπιον του Θεού. Ο Θεός να μας δώσει να μάθουμε να ζούμε έτσι. Έλα, Άγιο Πνεύμα, ανανέωσε το πρόσωπο της γης, ανανέωσε τις καρδιές μας. Αμήν.