Ο «Ρωμαίος» Άγγελος

Ο «Ρωμαίος» Άγγελος

Η παλαιότερη απεικόνιση του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου είναι μία τοιχογραφία στην κατακόμβη της Πρίσκιλλας (Ρώμη).

Χρονολογείται στο δεύτερο μισό του 2ου αιώνα ή το πρώτο μισό του 3ου αιώνα.

Η Θεοτόκος φοράει έναν χιτώνα σύμφωνα με την παλαιά ρωμαϊκή μόδα. Είναι καθισμένη σε καρέκλα με ψηλή πλάτη και ακούει έναν άνδρα που στέκεται μπροστά της προς τα δεξιά, ο οποίος φοράει έναν χιτώνα με φαρδιά μανίκια. Όπως θα έκανε μία Ρωμαία οικοδέσποινα της εποχής εκείνης με υψηλό κοινωνικό στάτους, η οποία δέχεται στην οικία της έναν επισκέπτη.

Στην τοιχογραφία η Θεοτόκος είναι χωρίς πέπλο και με λυτά (προς τα κάτω) μαλλιά. Με πέπλο (Μαφόριο) η Θεοτόκος θα απεικονίζεται αργότερα κυρίως από επιρροές της μόδας στην Ανατολή. Τα λυτά μαλλιά ήταν την εποχή εκείνη ένδειξη πως η γυναίκα ήταν ανύπαντρη, παρθένος.

Η χειρονομία του Αγγέλου είναι η χειρονομία του Ρήτορα ο οποίος έχει τον λόγο και ομιλεί.

Ο Άγγελος απεικονίζεται χωρίς φτερά. Μία θεωρία πιθανολογεί ότι η χωρίς φτερά απεικόνιση είναι μία προσπάθεια να διακριθούν οι άγγελοι από τις φτερωτές Νίκες της παγανιστικής θρησκείας.

Τέλος, στην πρώϊμη αυτή απεικόνιση η Θεοτόκος βρίσκεται αριστερά και ο άγγελος δεξιά. Μοτίβο το οποίο επαναλαμβάνεται μέχρι τον 6ο αιώνα οπότε αλλάζει η σκηνική παρουσία: ο άγγελος αριστερά και η Θεοτόκος δεξιά, ώστε το μάτι του θεατή να ξεκινά από τον άγγελο και να καταλήγει στην Θεοτόκο.

Μητροπολίτης  Χονγκ Κονγκ Νεκτάριος