Το Σύμβολο της Πίστεως το οποίο συνέταξαν οι 318 Πατέρες της Πρώτης Οικουμενικής Συνόδου είχε επτά άρθρα - Μητροπολίτης Χονγκ Κονγκ Νεκτάριος

  Το Σύμβολο της Πίστεως το οποίο συνέταξαν οι 318 Πατέρες της Πρώτης Οικουμενικής Συνόδου είχε επτά άρθρα. Οι Πατέρες της Δευτέρας Οικουμενικής Συνόδου πρόσθεσαν άλλα πέντε και κυρίως το όγδοο άρθρο περί του Αγίου Πνεύματος. Αιώνες αργότερα η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία προέβη στην προσθήκη του filioque (και εκ του Υιού) στο Σύμβολο. Γιατί οι Ορθόδοξοι δεν δεχόμαστε την προσθήκη της Δυτικής Εκκλησίας και γιατί θεωρούμε πως οι δύο προσθήκες έχουν διαφορετικό χαρακτήρα;

Το Σύμβολο της Πίστεως δεν είναι απλώς μια σύντομη περίληψη της χριστιανικής διδασκαλίας. Είναι η ζωντανή ομολογία της Εκκλησίας, καρπός αγιοπνευματικής εμπειρίας, μαρτυρίας και συνοδικής σοφίας. Για τον λόγο αυτό, κάθε αλλαγή σ’ αυτό δεν έχει μόνο γλωσσική σημασία, αλλά βαθιά θεολογική και εκκλησιολογική βαρύτητα.

Η Β΄ Οικουμενική Σύνοδος (Κωνσταντινούπολη, 381 μ.Χ.) προσδιάρθρωσε το Σύμβολο της Πίστεως. Δηλαδή, διευκρίνισε και διατύπωσε πιο καθαρά την υπάρχουσα πίστη της Εκκλησίας για το Άγιο Πνεύμα, χωρίς να εισάγει καινοτομία. Οι Πατέρες δεν «πρόσθεσαν» αυθαίρετα κάτι νέο· απλώς απέκρουσαν αιρέσεις (όπως τους Πνευματομάχους) και ερμήνευσαν θεολογικά την ομολογία και την πίστη της Εκκλησίας.

Αντίθετα, η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία, αιώνες αργότερα, προχώρησε μονομερώς στην προσθήκη του filioque – της φράσης «και εκ του Υιού» – χωρίς συνοδική απόφαση οικουμενικού κύρους και χωρίς τη συναίνεση της Ανατολικής Εκκλησίας. Αυτή η πράξη αλλοιώνει τη θεολογική ισορροπία της Τριάδος, μεταβάλλοντας το δόγμα περί εκπορεύσεως του Αγίου Πνεύματος, και παραβιάζει την ενότητα της συνοδικής παράδοσης.

Όπως τονίζει ο καθηγητής Στυλιανός Παπαδόπουλος: Η Εκκλησία δεν εφευρίσκει νέα δόγματα· απλώς διατυπώνει με σαφήνεια την εμπειρική της πίστη όταν αυτή κινδυνεύει να παρερμηνευθεί. Αυτό ακριβώς συνέβη στη Β΄ Οικουμενική Σύνοδο με την προσδιάρθρωση του Συμβόλου.

Μητροπολίτης Χονγκ Κονγκ Νεκτάριος