Μνήμη των Αγίων Νηπίων των υπό Ηρώδου αναιρεθέντων, χιλιάδων όντων δεκατεσσάρων (29 Δεκεμβρίου) - Άγιος Νικόδημος Αγιορείτης

Αφ’ ου ο βασιλεύς Ηρώδης επαρήγγειλεν εις τους Μάγους να γυρίσουν οπίσω, και να του αναγγείλουν τα περί του γεννηθέντος Βασιλέως, τον οποίον εμήνυεν ο αστέρας, οπού ηκολούθουν, ίνα και αυτός υπάγη να τον προσκυνήση· τότε επειδή οι Μάγοι δεν εγύρισαν εις τον Ηρώδην, καθώς επρόσταξεν αυτούς ο Άγγελος, αλλά δια μέσου άλλης στράτας εγύρισαν εις την χώραν τους. Ταύτα λέγω αφ’ ου έτζι ηκολούθησαν, βλέπωντας ο Ηρώδης ότι επεριπαίχθη από τους Μάγους, εθυμώθη και επικράνθη πολλά. Όθεν έχωντας εις την ενθύμησίν του εκείνο, οπού είπον οι Μάγοι, ότι δηλαδή ο αστήρ εφάνη ολιγώτερον από δύω χρόνους, τούτου χάριν έστειλε τους στρατιώτας του και εφόνευσαν όλα τα παιδία τα ευρισκόμενα εις την Βηθλεέμ, όσα δηλαδή ήτον κάτω από τους δύω χρόνους.

Νομίζωντας ο μάταιος, ότι ανίσως θανατώση όλα τα βρέφη, βέβαια μαζί με τα άλλα έχει να θανατωθή και εκείνος, οπού μέλλει να βασιλεύση, και ακολούθως δεν θέλει τον επιβουλευθή. Εις μάτην όμως εκοπίασεν ο ανόητος, μη ηξεύρωντας, ότι ο άνθρωπος δεν δύναται ποτέ να εμποδίση την βουλήν του Θεού. Όθεν, εις μεν τα νήπια, επροξένησε Βασιλείαν Ουρανών. Εις δε τον εαυτόν του, επροξένησεν ο άθλιος την αιώνιον κόλασιν.

Σημείωσαι, ότι την βρεφοκτονίαν ταύτην αναφέρει έως και αυτός ο εξωτερικός Μακρόβιος (βιβλ. β’, κεφ. δ’ των Χρονικών) όστις έζη επί Θεοδοσίου του Μεγάλου, ήτοι εν έτει τμη’ [348]. Λέγει γαρ ότι ο Ηρώδης μεταξύ των πολλών άλλων εφόνευσε και τον υιόν του Αντίπατρον. Όθεν είπεν εκείνο το αστείον· «Κρείσσον Ηρώδου ύα είναι, ή υία», ήτοι κάλλιον να ήναι τινάς χοίρος του Ηρώδου, πάρεξ υιός του. Διατί αυτός τον μεν υιόν του, εθανάτωσε. Τον δε χοίρον δεν ήθελε θανατώση δια να τον φάγη, ως φύλαξ του Μωσαϊκού νόμου, του εμποδίζοντος από τους Ιουδαίους τα χοίρεια κρέατα. Δεν αναφέρει δε την βρεφοκτονίαν ο Ιώσηπος, ή διατί ελάνθανε τούτον αύτη, στασιασμός τις ούσα των στρατιωτών, κρυφίως πηδώντων από οίκον εις οίκον και θανατούντων τα βρέφη. Όθεν και αύτη δεν απεδόθη τω Ηρώδη, ως μη ούσα έργον αυτού εξ επιτάγματος, ως λέγουσί τινες. Ή ως άλλοι λέγουσι, διατί δεν ευρήκε την βρεφοκτονίαν ταύτην ιστορουμένην εις τα απομνημονεύματα Νικολάου του Δαμασκηνού, όστις με το να ήτον φίλος του Ηρώδου, εσκέπαζε τας φονώσας και αισχράς αυτού πράξεις με την σιωπήν. (Όρα εν τη νεοτυπώτω Εκατονταετηρίδι, και τον Κλήμεντα εν τη ανασκευή της τελευταίον διερμηνευθείσης Διαθήκης.) Σημείωσαι, ότι τα λείψανα (ίσως μερικά) των Αγίων τούτων νηπίων, ευρίσκοντο εις τον εν Κωνσταντινουπόλει Ναόν του Αγίου Ιακώβου του αδελφοθέου, τον οποίον ανήγειρεν Ιουστίνος ο βασιλεύς.

Άγιος Νικόδημος Αγιορείτης