«Άγιοι της Εκκλησίας των Πατρών» - Βιβλιοκριτική

ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΤΙΚΗ

“Άγιοι της Εκκλησίας
των Πατρών”

Οι εκδόσεις “ΤΑΩΣ”, εκπροσωπούµενες από τον Αναστάσιο Κ. Κωστόπουλο, δ/ντή του βιβλιοπωλείου “ZΩΗ”, στο μακρύ κατάλογο των βιβλίων καταξιωµένων συγγραφέων, όπως του µακαριστού π. Χριστοδούλου Φάσσου, του π. Ιακώβου Λιαροµµάτη, του π. Παναγιώτη Ρόδη κ.ά., που έχουν φέρει στο φως της δημοσιότητας, πρόσθεσαν πρόσφατα και το νέο πόνημα του Δρ. της Θεολογίας, επίτιμου σχολικού συμβούλου και άρχοντος ιεροµνήμονα του Οικουµενικού Πατριαρχείου Παναγιώτη Σ. Μαρτίνη, µε τίτλο “Άγιοι της Εκκλησίας των Πατρών” (προσέγγιση στην τοπική αγιολογία), µε επιμέλεια του αρχιμανδρίτη π. Νικοδήμου Μπαρούση, ηγουµένου της Ι. Μονής Χρυσοποδαρίτισσας Πατρών. Το βιβλίο ο σ. αφιερώνει στα δύο εγγονάκια του Αγνή και Παναγιώτη. Πρόκειται για μια καλαίσθητη και επιµελημένη έκδοση τοπικού αγιολογικού ενδιαφέροντος που έρχεται να προστεθεί στα άλλα βιβλία του συγγραφέα µε παρεμφερές περιεχόμενο.
Ο κ. Μαρτίνης στο βιβλίο του µε τον προαναφερθέντα τίτλο παρουσιάζει ένα μικρό Συναξάρι 18 Αγίων που έχουν άμεση ή έμμεση σχέση µε την τοπική Εκκλησία των Πατρών. Είναι μια προσπάθεια συνολικής παρουσίασης στο αγιόφιλο κοινό της περιοχής “πλειάδας αρτιφανών αστέρων, θείου χορού Αποστόλων, Μαρτύρων, Ιεραρχών και Οσίων”, "Χριστώνυμου συλλόγου” ανδρών, γυναικών και παιδιών, που καταύγασαν τη γη της Αχαίας και δραστηριοποιήθηκαν στα όρια της Ιεράς Μητροπόλεως Πατρών από την εποχή του Πρωτόκλητου μαθητή του Κυρίου μέχρι τις μέρες µας. Πρόκειται για μια αξιόλογη αντικειµενική και εκλαϊκευµένη εργασία µε επιστημονικές αξιώσεις.

Γνώστης του τρέχοντος προβληματισµού τη σύγχρονης ελληνικής κοινωνίας γύρω από αγιολογικά θέματα ο κ. Μαρτίνης σπεύδει, µέσω του βιβλίου του, να δώσει απαντήσεις σ' αυτά µε υψηλό αίσθηµα ευθύνης και ειλικρίνειας.
Το βιβλίο του ο σ. το χωρίζει, για μεθοδολογικούς λόγους, σε δύο µέρη: Το πρώτο αναφέρεται στους τοπικούς αγίους, οι οποίοι διακρίνονται: α) Σε μάρτυρες της πρωτοχριστιανικής εκκλησίας, µε πρώτο τον απόστολο Ανδρέα και επόμενους τους μιμητές του άγιο Ηρωδίωνα, απόστολο Σωσίπατρο, άγιο Αρτέμιο κ.λπ. β) Σε νεομάρτυρες, εκφραστές της χριστιανικής και εθνικής αυτογνωσίας του υπόδουλου γένους (οσιομάρτυς αγία Ολυμπία, Νεομάρτυς Ζαχαρίας, παιδομάρτυρες Χριστόδουλος και Αναστασία κ.λπ.). Και γ) σε λοιπούς αγίους, οσίους και αθλητές της ερήμου που μετέχουν µε το μαρτύριο της “Συνειδήσεως” στο μαρτύριο των πρώτων χριστιανών εφευρίσκοντας τρόπους σκληρής και ακραίας ασκήσεως. Τέτοιοι ασκητές που περιλαµβάνονται στο τοπικό αγιολόγιο είναι οι Ιταλοέλληνες άγιοι Ηλίας ο Σπηλαιώτης και Αθανάσιος ο Κατάνης, ο Δανιήλ “ο εν τω Κάστρω των Πατρών”, ο Όσιος Ιωακείµ Νοτενών κ.λπ.
Το δεύτερο µέρος του βιβλίου είναι αφιερωµένο στους αγίους που έχουν έµµεση σχέση µε την εκκλησία των Πατρών. Πρόκειται για αγίους που κατάγονται από την Αχαΐα και έζησαν ή µαρτύρησαν αλλού, όπως ο άγιος Μύρων και ο Ασχόλιος, επίσκοπος Θεσ/κης ή ήλθαν από άλλα µέρη και κήρυξαν στους “Πατρείς”, όπως οι θεσσαλονικείς άγιοι Συµεών και Θεόδωρος (40ς αι.), ιδρυτές της Ιεράς Μονής Μεγάλου Σπηλαίου κ.ά.
Το βιβλίο κατακλείεται µε παράρτηµα που περιέχει την Ασµατική Ακολουθία και Παράκληση “Των εν Πάτραις Τιµωµένων Αγίων”, ποιηθείσα από το µακαριστό Μητροπολίτη Πατρών κυρό Νικόδηµο (Βαλληνδρά), η οποία ψάλλεται “τη Κυριακή προ της εορτής του Αγίου Ανδρέου”, καθόσον όλοι αυτοί οι άγιοι υπήρξαν “µιµητές” και “θρέµµατα" του Πρωτοκλήτου, εργάτες του Ευαγγελίου και θεράποντες του Κυρίου, που “κάλλυναν” την Αχαΐα “ρύθροις των αιµάτων αυτών και βίου αγιότητι”.
Το βιβλίο του συναδέλφου κοσµείται στο εξώφυλλο µε πολυπρόσωπη εικόνα των αγίων της Εκκλησίας των Πατρών, το κέντρο της οποίας κατέχει ο πρωτόκλητος µαθητής του Κυρίου Ανδρέας. Το δε εσωτερικό του διανθίζεται µε τις εικόνες όλων των αγίων, που αναφέρονται στο βιβλίο, οι οποίες προέρχονται από ιερούς ναούς και µοναστήρια της περιοχής, καθώς και από το Άγιο όρος, την Άρτα, την Κέρκυρα κ.λπ.
Και το νέο βιβλίο του κ. Μαρτίνη είναι εύληπτο, περιεκτικό και ευανάγνωστο. Συνδυάζει πληρότητα επιστηµονική και οικοδοµή πνευµατική. Από τις σελίδες του αναδύεται “οσµή ευωδίας πνευµατικής” και επιβεβαιώνεται για άλλη µια φορά η αλήθεια ότι η Εκκλησία του Χριστού σε όλους τους τόπους και σε όλες τις εποχές είναι εργαστήρι αγιότητας και κιβωτός σωτηρίας. Αξίζει να μελετηθεί.

Παναγιώτης Θ. ΠαπαθεοδώρουΘεολόγος- πρ. Δ/ντης Β/θμιας Εκπ/σης

Από την εφημερίδα “Πελοπόννησος”