«Μαρτύρων καύχημα, εναρέτου τε ζωής υπόδειγμα, Κοσμά αξιάγαστε» -Μητροπολίτης Δρυϊνουπόλεως Ανδρέας

Ι. Ν. Αγ. Κοσμά Αιτωλού Κονίτσης

Αγαπητοί μου Χριστιανοί,

Ο βίος του Ιερομάρτυρος και Εθναποστόλου Αγίου Κοσμά του Αιτωλού είναι όχι μόνο αξιοθαύμαστος, αλλά και πηγή εμπνεύσεως και φρονηματισμού. Ειδικώτερα, στους υποτονικούς καιρούς μας έρχεται να δώση πνοή και δύναμη στους οδοιπόρους, τους κουρασμένους και πονεμένους και απογοητευμένους από τις δυσκολίες και τα προβλήματα της καθημερινής ζωής.

Γιατί, πραγματικά, ο Άγιος Κοσμάς αντιμετώπισε αντιξοότητες πολλές στην πορεία του. Ας σκεφθούμε τι ήταν η εποχή του. Μια εποχή, όπου δέσποζε σε ολόκληρη «την καθ’ ημάς Ανατολή» ο Τούρκος δυνάστης, που καταπίεζε βάναυσα και απάνθρωπα πολλές φορές τους «ραγιάδες» Έλληνες και που είχε αφήσει για αιώνες στο σκοτάδι της αμάθειας τους ανθρώπους. Επέβαλλε φόρους εξοντωτικούς, με αποτέλεσμα σε κάποιες περιοχές, ιδίως στον χώρο της Βορείου Ηπείρου, να παρατηρούνται αθρόοι εξισλαμισμοί.
Δηλαδή, οι Έλληνες, για να γλυτώσουν την πείνα και τα ποικίλα δεινά, αλλά και τον θάνατο, απηρνούντο την Ορθόδοξη Πίστη και τον εθνισμό τους, και δήλωναν Τούρκοι και Μωαμεθανοί. Ο κίνδυνος για το υπόδουλο Γένος ήταν τρομακτικός.

Αλλά, τότε ακριβώς, σ' εκείνα τα δίσεκτα χρόνια, μέσα στο βαθύ σκοτάδι της αφόρητης σκλαβιάς, έλαμψε ένα ολοφώτεινο αστέρι. Ένα αστέρι, που το έστειλε ο Πανάγαθος Θεός στην γη των Ελλήνων, να φωτίση, να παρηγορήση, να τονώση τις αποσταμένες καρδιές. Το όνομά του : ΚΟΣΜΑΣ ο ΑΙΤΩΛΟΣ.

Εμόναζε στο Άγιο Όρος. Όμως, η σκέψη ότι οι συμπατριώτες του στον κόσμο υπέφεραν τόσα δεινά, δεν τον άφηνε να ησυχάση. Έτσι, πήρε σταθερή και αμετάκλητη την απόφασή του να αφήση την ησυχία της Μονής του και να βγη για να κηρύξη Χριστό και Ελλάδα, αυτά τα τόσο απαραίτητα στους σκλαβωμένους Έλληνες.

Με την άδεια, λοιπόν, των Πατέρων του Όρους και με την ευλογία του τότε Οικουμενικού Πατριάρχη Σεραφείμ του Β , ο Άγιος Κοσμάς διωρίστηκε γενικός Ιεροκήρυκας, γεγονός που του έδινε την δυνατότητα, έναντι των Τούρκων, να περιοδεύη σ' όλους τους χώρους του Ελληνισμού, ιδιαίτερα όμως, στην Βόρειο Ήπειρο. Δεκαεννιά ολόκληρα χρόνια κράτησε η ιεραποστολική οδοιπορία του μεγάλου αυτού Διδάχου του Γένους, με συνθήκες δύσκολες και κινδύνους πολλούς.

Όταν, όμως, η καρδιά φλέγεται από αγάπη, για τον Χριστό και την Ελλάδα, δεν μετράνε οι κίνδυνοι. Και παρά το ότι ήταν ακτήμων, έλεγε : "παρακαλώ τον Κύριόν μου μέχρι τέλους της ζωής μου να με αξιώση να μην αποκτήσω σακκούλα, διότι ωσάν κάμνω αρχήν και παίρνω άσπρα (σημ.: χρήματα), ευθύς έχασα τους αδελφούς μου. Ανίσως και επεριπατούσα δια άσπρα, θα ήμουν τρελλός και ανόητος" (βλ. Διδαχή Α ). Αλλά αυτός ο πάμπτωχος ιερομόναχος κατώρθωσε και σχολεία πολλά να κτίση και να σταματήση τους εξισλαμισμούς και τα ήθη να ημερέψη και να μάθη τους ανθρώπους να μπολιάζουν τα άγρια δένδρα σε ήμερα και καρποφόρα και τα παζάρια, που γινόντουσαν τις Κυριακές να τα μεταφέρη το Σάββατο και την Ελληνική γλώσσα να συνηθίσουν να μιλάνε οι Έλληνες. Και όλα αυτά τα υπέγραψε με το αίμα του μαρτυρικού του θανάτου, που συνέβη στις 24 Αυγούστου 1779.

Η ακριτική Μητρόπολή μας τιμά ιδιαίτερα την μνήμη του Αγίου Κοσμά του Αιτωλού. Γιατί έχει και τον περικαλλή Ναό και τμήμα του ιερού Λειψάνου του. Κι' εφέτος, λοιπόν, θα εορτασθή ο Άγιός μας κατά το ακόλουθο Πρόγραμμα :

α) Την παραμονή της εορτής, Δευτέρα, 23 Αυγούστου, στις 7 το απόγευμα, στον Ιερό Ναό του Αγίου Κοσμά, στην Κόνιτσα, θα ψαλή Μέγας Αρχιερατικός Εσπερινός. Θα επακολουθήση η καθιερωμένη Λιτανεία του ιερού Λειψάνου και της Εικόνος του Αγίου μέχρι την Κεντρική Πλατεία, όπου θα αναπεμφθή σύντομη Δέηση και εν συνεχεία επιστροφή στον Ναό για την απόλυση του Εσπερινού και την διανομή της αρτοκλασίας.

β) Την κυριώνυμη ημέρα της εορτής, Τρίτη 24 Αυγούστου, στις 7.30 το πρωϊ θα χτυπήση η δεύτερη καμπάνα και θα αρχίσουν οι "καταβασίες". Μετά το πέρας του Όρθρου θα τελεσθή πολυαρχιερατική Θεία Λειτουργία. Κατόπιν θα προσφερθή καφές στο Δημαρχείο, ενώ οι Σεβασμιώτατοι Ιεράρχαι θα μεταβούν στην Μονή της Μολυβδοσκέπαστης, όπου θα ψαλή τρισάγιο επί του τάφου του αοιδίμου Μητροπολίτου ΣΕΒΑΣΤΙΑΝΟΥ.

Η χάρη του Αγίου να σας σκέπη όλους. Χρόνια πολλά, ευλογημένα.

Διάπυρος προς Χριστόν ευχέτης

Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ

† Ο Δρυϊνουπόλεως, Πωγωνιανής και Κονίτσης ΑΝΔΡΕΑΣ