Δὲν ξεχνῶ τὴν ΜΑΧΗ τῆς ΚΡΗΤΗΣ (20-31 Μαΐου1941 ποὺ ἔγινε «ὁ τάφος τῶν Γερμανῶν ἀλεξιπτωτιστῶν».

Δὲν ξεχνῶ τὴν ΜΑΧΗ  τῆς ΚΡΗΤΗΣ (20-31 Μαΐου1941

ποὺ ἔγινε «ὁ τάφος τῶν Γερμανῶν ἀλεξιπτωτιστῶν».

ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟ  ΚΕΝΤΡΟ  ΔΕΛΒΙΝΑΚΙΟΥ   26-5-2012

            Πανοσιολογιώτατε, κ. Δήμαρχε Πωγωνίου, κύριοι Δημοτικοί Σύμβουλοι, ἀξιότιμοι κύριοι ἐκπρόσωποι τῶν στρατιωτικῶν, ἀστυνομικῶν καί πυροσβεστικῶν ἀρχῶν,  σεβαστοί πατέρες, ἐλλογιμότατοι κ. Καθηγητές, κοι λοιποὶ Καθηγητές, κε Διευθυντὰ τοῦ Δημοτικοῦ Σχολείου Δελβινακίου, κοι Πρόεδροι τῶν διαφόρων Τοπικῶν Διαμερισμάτων καὶ Συλλόγων,  κ. Πρόεδρε καὶ μέλη τοῦ Συλλόγου Κρητῶν Ἠπείρου,  κυρίες καί κύριοι, ἀγαπητά μας παιδιά.

           

            Θέλησε ὁ Θεός, ἀλλὰ καὶ μᾶς ὁδήγησε, τὸ πιστεύω αὐτό, στὸ Δελβινάκι , μετὰ ἀπὸ διάφορες συγκυρίες,  ὥστε νὰ τιμήσουμε ἐδῶ, στὸ Δελβινάκι, τὴν ἀνδρεία τῶν Κρητῶν.  Θεωρῶ ὄχι τυχαῖο τὸν τόπο ποὺ γίνεται ἡ Ἐκδήλωση. Διότι τὸ Δελβινάκι συνδέεται μὲ τὴν Κρήτη. Συνδέεται μὲ τὸν Χατζημιχάλη Νταλιάνη, τὸν Δελβινακιώτη ἥρωα, ποὺ ἄφησε τὴν τελευταῖα πνοὴ του στὸ Φραγκοκάστελο τῶν Χανίων, θυσιαζόμενος ἐκεῖ στὶς 18 Μαΐου (στὸ μῆνα δηλ. αὐτὸ) τοῦ 1828 γιὰ τὴν ἐλευθερία τῆς Κρήτης (Ἡ προτομὴ του εἶναι στημένη στὴν εἴσοδο τῆς κωμοπόλεώς μας).

            Ἀλλὰ καὶ ἡ  Κρήτη, ἡ μεγαλόνησος, ἡ λεβεντογέννα Κρήτη, πάντοτε ἔδινε «τὸ παρὼν» στοὺς ἐθνικοὺς ἀγῶνες γιὰ τὴν ἀπελευθέρωση τῶν σκλαβωμένων τμημάτων τῆς μάνας Ἑλλάδος. Κρῆτες ἐπάνδρωσαν τὰ ἀπελευθερωτικὰ σώματα τῆς Μακεδονίας μας, τῆς Ἠπείρου, τῆς Βορείου Ἠπείρου, τῆς Κύπρου, παντοῦ. Ἀλλὰ καὶ ὅταν ἡ ἴδια ἡ Κρήτη ἀπειλήθηκε τὸ 1941 ἀπὸ τὸν πιὸ πάνοπλο ἐπιδρομέα, τὸν Γερμανό, σήκωσε αὐθόρμητα τὴν κορμοστασιά της καὶ ἀναμετρήθηκε μαζί του. Διότι:

«Κρήτη...γεννήτρα παλικαριῶν

Κρήτη μου πρωτοπόρα

ὅποτε καὶ ὅπου χρειασθεῖ

τηνὲ τιμᾶς τὴ χώρα».

Καὶ τὴν ἐτίμησε ὅλος, σύσσωμος ὁ λαός τῆς Κρήτης, ἄνδρες καὶ γυναῖκες. Νὰ πὼς περιγράφει Γερμανὸς ἀξιωματικὸς τῶν ἀλεξιπτωτιστῶν ἕνα περιστατικὸ στὴν περιοχὴ Γαλατᾶ Χανίων, ὅπου πραγματοποιήθηκε καὶ ἡ κυρία προσπάθεια τῶν Γερμανῶν:

            «Στὸ λιγοστὸ φῶς τῆς ἡμέρας θυμᾶμαι ποὺ πετάχθηκε σὰν ἀγρίμι μέσα ἀπὸ τοὺς ἀγκαθωτοὺς θάμνους, σὰν ἀστραπή, μιὰ λεβεντόκορμη σιλουέτα, στὰ μαύρα ντυμένη, μὲ ψηλὲς μπότες καὶ σαρίκι στὸ κεφάλι, ποὺ δίχως καθυστέρηση φύτεψε μὲ τὸ γερμανικὸ αὐτόματο, ποὺ κρατοῦσε, πέντε σφαῖρες στὸ στομάχι δύο ἀλεξιπτωτιστῶν. Πρὶν προλάβουμε νὰ ἀντιδράσουμε, ἔπεσε κάτω, γλιστρώντας σὰν φίδι μέσα στοὺς θάμνους μὲ δαιμονισμένη ταχύτητα. Ἀντιδρῶντας γρήγορα, τὸν κυκλώσαμε καὶ προσπαθήσαμε νὰ τὸν ἐξουδετερώσουμε. Ὅταν ἔφθασα κοντά του δὲν εἶχε ἀκόμα πεθάνει. Τὰ μάτια του ἀνοικτά, κατάμαυρα, λὲς καὶ φοβέριζε τὸν ἐρχομὸ τοῦ θανάτου, ὅμως ὅλο σχεδὸν τὸ κορμί του ἦταν χτυπημένο ἀπὸ τὰ θραύσματα τῆς χειροβομβίδας. Τὸν σήκωσα καὶ ἀκούμπησα τὴν πλάτη του στὸν κορμὸ μιᾶς χοντρῆς ἐλιᾶς. Εἰλικρινὰ μὲ εἶχε συναρπάσει ἡ τακτικὴ ποὺ μαχόταν. Θὰ ἦταν περίπου 18 χρονῶν. Πρὶν ξεψυχήσει, κοίταξε βαθιὰ μέσα στὰ μάτια τὸ στοχασμό μου καὶ χαμογέλασε. Ξαφνιάστηκα. Δὲν ξέρω ἄν χαμογελοῦσε σὲ μένα ἤ στὸν θάνατο, ποὺ φτερούγιζε γιὰ νὰ τὸν πάρει. Σήκωσε μὲ κόπο τὸ δεξί του χέρι, πῆρε ἀπὸ τὸ λαιμό του ἕνα σταυρό ποὺ κρεμόταν, τὸν φίλησε κι ἔγειρε τὸ κεφάλι πλάγια, ξεψυχώντας μὲ καρφωμένο στὰ χείλη του τὸ χαμόγελο. Ὅμως, ἡ ἔκπληξή μου ἔμελλε νὰ κορυφωθεῖ, ὅταν τραβῶντας τὸ σαρίκι του γιὰ νὰ τὸν ξαπλώσω χάμω, ξεχύθηκαν ἀπ’ τὸ κεφάλι του μισὸ μέτρο κατάμαυρα μαλλιά. Τότε μόνο κατάλαβα πὼς ἦταν γυναῖκα. Βουβάθηκα. Ἦταν κάτι ποὺ δὲν τὸ περίμενα. Ἔνοιωσα στὸ λαιμό μου ἕναν κόμπο νὰ μὲ πνίγει. Ἦταν ἡ πρώτη φορὰ ποὺ συνειδητοποίησα ὅτι ἡ μοίρα τῶν ἀλεξιπτωτιστῶν θὰ ‘ ταν πολὺ δύσκολη στὴν Κρήτη. Ἔφυγα, ἀφήνοντας τὴ σκέψη μου κάτω ἀπὸ τὴ γέρικη ἐλιά, κοντὰ στὴ νεκρὴ κοπέλα».

            Αὐτὸ σήμαινε, ἀγαπητοί μου, Μάχη τῆς Κρήτης. Ἕνα περιστατικὸ ποὺ τὸ ἀφηγεῖται Γερμανὸς ἀξιωματικός τῶν ἀλεξιπτωτιστῶν.

            Εἶναι ἀλήθεια, ὅτι πολλοί συνέβαλαν καί κουράστηκαν γιά τήν πραγματοποίηση τῆς Ἐκδηλώσεως αὐτῆς. Θερμές εὐχαριστίες ὀφείλονται : Στὸν Δῆμο Πωγωνίου πού μᾶς παρεχώρησε εὐγενῶς τήν αἴθουσα. Νὰ ποῦμε, γιὰ ὅσους δὲν τὸ γνωρίζουν, ὅτι τὸ κτίριο ἔχει ἱστορία, ἀφοῦ ἀπὸ τὸ 1875 στεγάζονταν τὰ Ἐκπαιδευτήρια τῆς περιοχῆς. Οἱ τότε ἀρχιτέκτονες σὲ καιροὺς σκλαβιᾶς ἔδωσαν στὴν κάτοψή τοῦ κτιρίου τὸ γράμμα Ε, ποὺ δηλώνει τὸ ἀρχικὸ Γράμμα τῆς λέξεως Ἐλευθερία, Ἑλλάδα, Ἐκκλησία. Μάλιστα σὲ μιὰ προμετωπίδα του γράφει τὸ παλαιοδιαθηκικό: «Ἀρχή σοφίας φόβος Κυρίου» (Παροιμ. 1,7 καὶ Ψαλμ.110,10).  

            Εὐχαριστίες ὀφείλονται στίς κυρίες , κυρίους καί μαθητές πού συνέβαλαν στήν παρουσίαση τῶν ταμπλώ, τῶν διαφημιστικῶν ἀφισσῶν καί τῶν ἀπαγγελιῶν.

Στὶς κυρίες τοῦ Δελβινακίου καὶ στοὺς Συλλόγους τους ποὺ μᾶς ἑτοίμασαν ἕναν μπουφέ, ποὺ θὰ γευθοῦμε τὶς νοστιμιές του βγαίνοντας, καθὼς ἐπίσης εὐχαριστοῦμε καὶ τὸν Δῆμο Πωγωνίου γιὰ τὰ ἀναψυκτικά καὶ ὅλες τὶς διευκολύνσεις. Στοὺς τεχνικοὺς τῶν μικροφωνικῶν καὶ ἠλεκτρονικῶν  μέσων καὶ προβολῶν, ὅσων θὰ δοῦμε καὶ θὰ ἀκούσουμε. Στόν χοράρχη τῆς Χορωδίας μας κ. Χρῆστο Μπαρτζόπουλο, θεολόγο καὶ Καθηγητῆ Μουσικῆς στὴν Ἀνωτάτη Ἐκκλησιαστικὴ Σχολὴ Βελλᾶς, ποὺ κατέχωντας συγχρόνως καὶ τὸ μουσικὸ ὄργανο «ψαλτήριον ἤ κανονάκι» θὰ μᾶς εὐφράνει μελωδικά.

            Εὐχαριστίες καταθέτουμε στὰ μέλη τῆς χορωδίας μας, πού ἀποτελοῦνται ἀπό σπουδαστές μικρούς καί μεγάλους, μαθαίνοντας τήν Βυζαντινὴ καὶ Παραδοσιακή Μουσική μας ἄλλοι πρακτικά καί ἄλλοι ποιό ἐμπεριστατωμένα. Δὲν ἐφίσθησαν κόπων καὶ δυνάμεων ὥστε νὰ διαθέσουν τὸν πολύτιμο χρόνο τους στὴν ἑτοιμασία ὅσων στὴν συνέχεια θὰ ἀκούσετε. Οἱ μεγάλοι ἀπὸ τὶς ἐργασίες τους καὶ οἱ μικρότεροι ἀπὸ τὸ παιχνίδι καὶ τὰ διαβάσματά τους. Πολλὲς εὐχαριστίες ὀφείλονται καὶ στοὺς ὀργανοπαίκτες μας, ποὺ μαζὶ μὲ τοὺς δασκάλους τους κουράστηκαν νὰ μάθουν τὰ τραγούδια  διαθέτοντας προθύμως τὸν χρόνο τους γιὰ νὰ μᾶς εὐχαριστήσουν. Ἰδιαίτερα νὰ εὐχαριστήσουμε τὸν κ. Σταῦρο Νικολαΐδη,  ποὺ θὰ παίξει κρητικὴ λύρα, τὸν κ. Τηλέμαχο Τσιαχρῆ καὶ τὸν μαθητή Δημοτικοῦ Ἀνδρέα Κολιό, ποὺ θὰ παίξουν λαοῦτο. Εὐχαριστίες ἀνήκουν στὸν κ. Πέτρο Ἀλεξίου, καθηγητὴ στὸ Μουσικὸ Λύκειο Ἄρτης, Κονιτσιώτη στὴν καταγωγή, ποὺ βοήθησε στὴν ἐκμάθηση τοῦ λαούτου συμβάλλοντας ἔτσι στὴν ἀρτιότερη ἐμφάνιση τῆς χορωδίας μας.

            Τέλος, ἰδιαιτέρως νά εὐχαριστήσουμε, τὸν κυρίως ὁμιλητή, τὸν κ. Στέφανο Βακάλη, Φιλόλογο καθηγητή, ποὺ διετέλεσε καὶ Λυκειάρχης στὰ Ἰωάννινα, ὁ ὁποῖος, παραμερίζοντας τὶς καθημερινές του ἐργασίες, εὐχαρίστως δέχθηκε νὰ μᾶς μεταφέρει διὰ τοῦ λόγου του  στὶς ἡρωϊκὲς ἐκεῖνες μέρες τῆς Μάχης τῆς Κρήτης.

v   Τό πρόγραμμά μας ξεκίνησε, μὲ τὸ χαρμόσυνο  Ἀπολυτίκιον τῆς Ἀναλήψεως τοῦ Σωτῆρος , σὲ ἦχο Δ΄ καὶ τὸ Ἀπολυτίκιον τῶν 318 Ἁγ. Πατέρων σὲ ἦχο Πλ. τοῦ Δ΄ κατὰ τριφωνία, ποὺ συνεκρότησαν οἱ Ἅγ.Πατέρες τὴν Α΄ Οἰκουμενικὴν Σύνοδον στὴ Νίκαια τῆς Βιθυνίας τὸ 325,. Ἤδη ἀπὸ τὸν Ἑσπερινὸ ἡ Ἁγία μας Ἐκκλησία ἑορτάζει μὲ τροπάριά της καὶ τὴν θεία Ἀνάληψη τοῦ Χριστοῦ μας ἀλλὰ καὶ τὴν συμβολὴ τῶν Ἁγ. Θεοφόρων Πατέρων της στὴν διδασκαλία καὶ τὴν θεμελίωση τῆς πίστεώς της. Τὸ ἀπολυτίκιον ποὺ θ’ ἀκολουθήσει σὲ ἦχο Πλάγιο τοῦ Α΄ εἱρμολογικὸ ἀναφέρεται στὴν προστασία καὶ τὴν ἐναργὴ ἀντίληψη (βοήθεια) τοῦ Ἁγίου μεγαλομάρτυρος Μηνᾶ. Ἡ Κρήτη καὶ κυρίως τὸ Ἠράκλειο τιμᾶ ἰδιαίτερα τὸν Ἅγιο Μηνᾶ, ἀφοῦ  ἔζησε ἡ μεγαλόνησος κυρίως κατὰ τὴν Τουρκοκρατία, ἀλλὰ καὶ ἐπὶ κατοχῆς, θαυμαστὲς ἐπεμβάσεις του. Ὡς ἔφιππος ἐμφανιζόταν στὰ ἀντίπαλα στρατόπεδα καὶ τὰ κατατρόπωνε σὲ φυγή ἤ προφύλαττε θαυμαστῶς τοὺς κατοίκους. Μετὰ ἀπὸ τὸ Ἀπολυτίκιον τοῦ Ἁγίου Μηνᾶ θ’ ἀκολουθήσει ἡ ὁμιλία τοῦ κ. Βακάλη, καὶ στὴν συνέχεια ἕνα ἀφιέρωμα στὴν Μάχη τῆς Κρήτης παραγωγῆς τοῦ Τομέως ὁπτικοακουστικῶν μέσων τοῦ Πολεμικοῦ Μουσείου Ἀθηνῶν.

v   Ἡ Χορωδία μας θὰ συνεχίσει μὲ τὸ παραδοσιακὸ γνωστὸ ριζίτικο τραγούδι «Πότε θὰ κάμει ξαστεριά». Τὸ τραγούδι εἶναι ἐπαναστατικὸ γι’ αὐτὸ καὶ εἶναι γραμμένο σὲ ἦχο Γ΄. Ἐξεγείρει τοὺς Κρητικοὺς σὲ μάχες νὰ πάρουν τὴν ὄμορφη πατρόνα τους (τὴν φυσιγγιοθήκη τους, τὴν μπαλάσκα τους θὰ λέγαμε) καὶ νὰ κατεβοῦν στὸν Ὁμαλό, ἕνα ὁροπέδιο τῶν Χανίων σὲ ὕψος 1100 μέτρων τῶν Λευκῶν Ὀρῶν τῆς Κρήτης. Ἐκεῖ θ’ ἀγωνιστοῦν μὲ πολλὲς θυσίες καὶ στερήσεις ἔχοντας νοερὰ βοηθοὺς τὴν ἀρχαία βυζαντινὴ οἰκογένεια τῶν Μουσούρων. Διότι τίποτε δὲν κερδίζεται χωρὶς ἀγῶνα καὶ θυσία. Μόνον ἔτσι «θὰ κάμει ξαστεριά». Ἀξίζει κανεὶς στὸ τραγούδι αὐτὸ νὰ προσέξει τὴ ἰδιότυπη μελωδία τῆς κρητικῆς λύρας, ποὺ θ’ ἀνοίξει τὸ τραγούδι, ἀλλὰ καὶ τὸ γλυκὸ ἄκουσμα ἀπὸ τὸ κανονάκι. Τὰ λαοῦτα συνοδεύουν  ἁπαλὰ, «στρώνοντας ὡς χαλὶ» τὴν μελωδία τους.

v    Ἀμέσως τώρα ὁ Δελβινακιώτης μαθητὴς τοῦ Γυμνασίου Κων/νος Σιώρης θὰ μᾶς ἀπαγγείλει τὸ ποίημα «Κρήτη γεννήτρα τσ’ ἀντρειᾶς» ποὺ περιγράφει τὴν ἀνδρεία τῶν Κρητικῶν ψυχῶν στὸ πεῖσμα τοῦ Χίτλερ νὰ πατήσει τὴν Κρήτη. Στὴν συνέχεια θ’ ἀκολουθήσει τὸ γνωστὸ τραγούδι «Χίτλερ νὰ μὴν τὸ καυχηθεῖς πὼς πάτησες τὴν Κρήτη» σὲ ἦχο Πλάγιο τοῦ Α΄ καὶ ἐναλλαγὴ ρυθμῶν δισήμου καὶ τετρασήμου. Νὰ μὴν τὸ καυχηθεῖς, λέει ὁ ποιητής, διότι τὴν βρῆκες ξαρμάτωτη τὴν Κρήτη, ἀφοῦ τὰ παιδιά της, οἱ Κρῆτες, ἔλειπαν  στὰ Βορειοηπειρωτικὰ βουνὰ δίνοντας «τὸ παρὼν» στὶς  ἐκεῖ μάχες. Τὸ τραγούδι θὰ ξεκινήσει μὲ μιὰ εἰσαγωγὴ ἀπὸ τὸ κανονάκι καὶ θὰ ἀκολουθήσουν τὰ ὑπόλοιπα ὄργανα καὶ ἡ χορωδία.

v   Ἡ ἀπαγωγὴ τοῦ Γερμανοῦ Στρατηγοῦ Κράϊπε ( Ἀπρίλιος τοῦ 1944) ἀπὸ ὁμάδα Ἄγγλων καὶ Ἑλλήνων κομμάντος μὲ τὴν βοήθεια  ἀνταρτῶν τῆς ὁμάδος Ἀνταρτῶν τῆς Ἐθνικῆς Ὀργανώσεως Κρήτης, δείχνει τὴν ἀνδρεία καὶ τὸ ριψοκίνδυνο τῆς Κρητικῆς ψυχῆς. Ἀξίζει ν’ ἀκούσουμε βιντεοσκοπημένα τὸν Μανώλη Πατεράκη, τὸν ἄνθρωπο ποὺ συνετέλεσε στὴν ἀπαγωγὴ τοῦ Γερμανοῦ Στρατηγοῦ.

v   Θὰ συνεχίσουμε, ἀκούγοντας ἀπὸ τὴν χορωδία μας τὸ ριζίτικο τραγούδι: «Ἀγρίμια κι ἀγριμάκια μου». Ριζίτικα ὀνομάζονται τὰ τραγούδια αὐτὰ, διότι τραγουδιῶνταν ἀπὸ τὰ χωριὰ ποὺ βρίσκονταν στὶς ρίζες, στοὺς πρόποδες τῶν ὀρέων, ἤ κατὰ ἄλλη ἐκδοχὴ ἐπειδὴ προέρχονταν ἀπὸ τὶς ρίζες, τοὺς προγόνους μας. Στὸ συγκεκριμένο τραγούδι δὲν ὑμνοῦνται ἁπλῶς τὰ ἀγρίμια, ὁ κριτικὸς αἴγαγρος, τὸ γνωστὸ κρί-κρί, ἀλλὰ οἱ ἐπαναστάτες ἀγωνιστὲς Κρῆτες, ποὺ γιὰ νὰ ἀποφύγουν τὸν κατακτητὴ εἶχαν ὡς κατοικία τους «τὰ σπηλιαράκια τοῦ βουνοῦ, τὰ «γκρεμνά» καὶ τὶς «λέσκες» δηλ. τὰ ἀπόκρημνα  μέρη. Τὸ τραγούδι εἶναι γραμμένο σὲ ἦχο Α΄ καὶ σὲ ρυθμὸ 6σημο.

v   Στὶς 2 Ἰουνίου τοῦ 1941 οἱ Γερμανοὶ καταστρέφουν ἐκ θεμελίων τὴν Κάνδανο, μιὰ πόλη νότια τῶν Χανίων. Καὶ τὸ κάνουν αὐτὸ ὡς ἀντίποινα γιὰ τὸν ἀποδεκατισμὸ 25 Γερμανῶν ποὺ πῆγαν νὰ περάσουν τὸ φαράγγι τῆς Κανδάνου στὶς 25 Μαΐου 1941 (λίγες μέρες νωρίτερα). Μία ἀπὸ τὶς ἐπιγραφὲς, ποὺ ἔγραψαν κατόπιν ἐκεῖ, στὰ Γερμανικὰ καὶ στὰ Ἑλληνικά  ἔλεγε: «Ἐδῶ ὑπῆρχε ἡ Κάντανος». Ἄς δοῦμε τὸ ἀκόλουθο σύντομο ρεπορτάζ.

v   Τὸ τελευταῖο ριζίτικο τραγούδι ποὺ θ’ ἀκούσουμε ἀπὸ τὴν Χορωδία μας εἶναι « ὁ Ἀητός». Μιλάει γιὰ ἕναν ἀητὸ ποὺ καθόταν σὲ ψηλὸ βουνό, βρεγμένος, χιονισμένος. Πόθος του εἶναι ν’ ἀνατείλει ὁ ἥλιος, ὥστε νὰ ζεστάνει τὶς φτεροῦγες τους καὶ νὰ λιώσουν τὰ χιόνια καὶ «τὰ κρούσταλλα» ἀπ’ αὐτές. Τὸ τραγούδι αὐτὸ εἶναι ἀλληγορικό, ἐπαναστατικὸ τραγούδι. Μὲ τρόπο, ὥστε νὰ μὴν γίνει ἀντιληπτὸ ἀπὸ τοὺς κατακτητές, ὑμνεῖ τὸν πανανθρώπινο βαθὺ πόθο τῆς λευτεριᾶς. Νὰ ἀνατείλει ὁ ἥλιος τῆς Ἐλευθερίας καὶ νὰ διώξει τὸ σκοτάδι καὶ τὴν παγωμάρα τῆς σκλαβιᾶς. Εἶναι γραμμένο σὲ ἦχο Α΄ καὶ ρυθμὸ 4σημο. Οἱ δύο τελευταῖοι στίχοι κάθε στροφῆς θὰ  ἐπαναλαμβάνονται ἀπὸ τὶς λεπτὲς φωνὲς τῶν παιδιῶν, δίνοντας μιὰ χάρη στὸ τραγούδι. Αὐτό, ὅμως, ποὺ θ’ ἀλλάξει τὸ ὕφος τοῦ τραγουδιοῦ καὶ θὰ τὸ μεταβάλλει ἀπὸ σοβαρὸ σὲ πρόσχαρο θὰ εἶναι μιὰ μελωδία ἀπὸ χαρακτηριστικὸ συρτὸ τραγούδι τῆς Κρήτης, ποὺ θὰ ἀκολουθήσει καὶ θὰ κλείσει ἡ λύρα. Ἄς τὸ ἀκούσουμε.

v   Μαζί μας, ὅπως εἴχαμε πεῖ, εἶναι καὶ ὁ Σύλλογος Κρητῶν Ἠπείρου, ποὺ ἑδρεύει στὰ Ἰωάννινα. Θὰ παρακαλούσαμε τὸν Πρόεδρό του, κ. Ἰωσὴφ Χαλκιαδάκη νὰ ἀπευθύνει ἕναν χαιρετισμό.

v   Θὰ παρακαλούσαμε τὸν κ. Δήμαρχο Πωγωνίου νὰ δώσει ἕναν χαιρετισμό.

v   Θὰ παρακαλούσαμε τὸν κ. Ἀπόστολο Παπαϊωάννου ἐκ μέρους τῶν τριῶν καθηγητῶν τοῦ Πανεπιστημίου Ἰωαννίνων νὰ ἀπευθύνει ἕνα σύντομο χαιρετισμό.

v   Θὰ παρακαλούσαμε τὸν σεβαστό μας π. Χριστόδουλο, ποὺ διετέλεσε χρόνια Γεν. Ἀρχιερατικὸς Ἐπίτροπος τῆς Μητροπόλεώς μας, νὰ ἀπευθύνει ἕναν χαιρετισμό.

v   ΕΘΝΙΚΟΣ  ΥΜΝΟΣ.

Φωτογραφικό Ὑλικὸ ἀπὸ τὴν ἐκδήλωση γιὰ τὴν Κρήτη

Ἄποψη τοῦ άκροατηρίου

 Ἡ Χορωδία καὶ οἱ μουσικοὶ τῆς Ἐκδήλωσης

 Ἀπαγγελία ποιήματος

 Ἄποψη τοῦ άκροατηρίου

Ἐκπρόσωποι τῶν τοπικῶν Ἀρχῶν

 Ὁ Κεντρικός ὁμιλητῆς κ. Στ. Βακάλης

 Χαιρετισμὸς ἀπὸ τὸν Σύλλογο Κρητῶν Ἠπείρου

Ἡ προτομὴ τοῦ Χατζημιχάλη Νταλιάνη (βρίσκεται στὴν εἴσοδο τοῦ Δελβινακίου), τοῦ Δελβινακιώτη ἥρωα, ποὺ ἄφησε τὴν τελευταῖα πνοὴ του στὸ Φραγκοκάστελο τῶν Χανίων, θυσιαζόμενος ἐκεῖ στὶς 18 Μαΐου τοῦ 1828 γιὰ τὴν ἐλευθερία τῆς Κρήτης