Τό Οἰκουμενικόν Πατριαρχεῖον πιστεύει εἰλικρινῶς καί ἐργάζεται εἰς τήν προώθησιν τῶν διαλόγων τῆς ἀγάπης καί τήν καλλιέργειαν τῶν σχέσεων μεταξύ τῶν Ἐκκλησιῶν - Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος

Σεβασμιώτατοι, Ἱερώτατοι καί Αἰδεσιμολογιώτατοι, ἐκπρόσωποι καί σύμβουλοι τῶν ἐν Ἐσθονίᾳ Ἐκκλησιῶν,

Οἱ  ἀκολουθοῦντες τό Ὄνομα τοῦ Χριστοῦ καί ἀναζητοῦντες τήν σωτηρίαν ἐν τῷ Ὀνόματι καί μόνον Αὐτοῦ, τοῦ ἐλθόντος εἰς τόν κόσμον, παθόντος, ταφέντος, ἀναστάντος ἐκ νεκρῶν καί ἀναληφθέντος εἰς τούς οὐρανούς, «οὐδαμόθεν χωριζομένου, ἀλλά μένοντος ἀδιαστάτως μεθ᾿ ἡμῶν» πάσας τάς ἡμέρας τῆς ζωῆς ἡμῶν ἕως τῆς συντελείας τοῦ αἰῶνος, πρός ὁρατήν πως ἐκδήλωσιν τῆς συνεργασίας καί τῆς ἑνότητος ἡμῶν ὠργανώθημεν εἰς ἐπί μέρους σώματα ἑκασταχοῦ, ὡς καί τό λίαν  ἐπιτυχῶς ἐργαζόμενον ἀπό τινων ἐτῶν ὑμέτερον, τό ὀνομαζόμενον «Σῶμα ἐκπροσώπων καί συμβούλων Ἐκκλησιῶν Ἐσθονίας», εἰς τό ὁποῖον  συμμετέχουν πᾶσαι αἱ ἐν τῇ εὐλογημένῃ Χώρᾳ τῆς Ἐσθονίας δραστηριοποιούμεναι καί διακονοῦσαι τόν συνάνθρωπον Χριστιανικαί Ἐκκλησίαι.

Ἔχοντες ἀποκομίσει ἀγαθάς ἐντυπώσεις ἐκ τῆς συμβολῆς ἀναλόγων σωμάτων καί εἰς ἄλλας Χώρας, μέ στόχον τόν προβληματισμόν ἐπί φλεγόντων προβλημάτων ἀφορώντων εἰς τήν κοινήν χριστιανικήν μαρτυρίαν, ἐκφράζομεν τόν προβληματισμόν ἡμῶν διά τό θέμα τῆς ἑνότητος τοῦ κόσμου κατά τήν ἐνεστῶσαν περίοδον, καί ἰδιαιτέρως τῆς ἑνότητος τῶν χριστιανῶν, τό ὁποῖον μᾶς ἐμβάλλει ὡς Οἰκουμενικόν Πατριαρχεῖον καί προσωπικῶς εἰς περισυλλογήν, καί γνωρίζομεν ὅτι τό αὐτό ἰσχύει καί δι᾿ ὑμᾶς, ὡς πρόσωπα καί ὡς σῶμα ἐκπροσώπων καί συμβούλων τῶν ἐν  Ἐσθονίᾳ Ἐκκλησιῶν.

Ὡς εἶναι γνωστόν, κατά τήν διάρκειαν τῆς πρώτης μετά Χριστόν χιλιετίας, παρά τά ὑπάρχοντα σπέρματα διαιρέσεως μεταξύ τῶν χριστιανῶν τῆς Εὐρώπης, διετηρεῖτο ἡ πνευματική ἑνότης αὐτῆς. Ἀργότερον, ἐπί ἀρκετούς αἰῶνας, αἱ μεγάλαι μᾶζαι τῶν χριστιανῶν καί τῶν Ἐκκλησιῶν αὐτῶν, Ὀρθοδόξων, Ρωμαιοκαθολικῶν καί ἄλλων Ὁμολογιῶν, ἔζων ἀπομεμονωμέναι μεταξύ των, διότι κατῴκουν, ὡς ἐπί τό πλεῖστον, εἰς χώρας ἀμιγῶς τοῦ ἑνός ἤ τοῦ ἄλλου δόγματος. Τότε εἶχεν ἀναπτυχθῆ ἔντασις εἰς τάς σχέσεις μεταξύ τῶν Χριστιανῶν, ἡ ὁποία ἐπετείνετο σύν τῷ χρόνῳ διά πολλούς λόγους. Οἱ λόγοι αὐτοί καταδεικνύουν πόσον δυσχερές εἶναι σήμερον τό ἔργον τῆς διαπροσωπικῆς καί δογματικῆς ἐπαναπροσεγγίσεως πολυανθρώπων Ἐκκλησιῶν. Τά ἱστορικά γεγονότα εἶναι γνωστά.

Δέν χρειάζεται, λοιπόν, νά τονισθοῦν αἱ ἐκδηλώσεις θρησκευτικοῦ φανατισμοῦ τοῦ παρελθόντος, διά νά καταστῇ αἰσθητόν πόσον οὐτοπικόν ἐφαίνετο τό ἐν ἔτει 1920 Μήνυμα  (Ἐγκύκλιος) τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου  πρός ἁπάσας τάς Ἐκκλησίας τοῦ Χριστοῦ διά μίαν «εἰρηνικήν προσέγγισιν», τό ὁποῖον ἀπετέλεσε τήν ἀφετηρίαν τῆς ἀργότερον λαβούσης σάρκα καί ὀστᾶ Οἰκουμενικῆς Κινήσεως κατά τό πρότυπον τῆς τότε  Κοινωνίας τῶν Ἐθνῶν.

Εἰδικώτερον, ὡς πρός τάς σχέσεις πρός ἀλλήλας τῶν Χριστιανικῶν Ἐκκλησιῶν καί Ὁμολογιῶν, σημειωτέον ὅτι παρά τάς ἐσωτερικάς καί ἐξωτερικάς δυσκολίας, τάς ὀφειλομένας εἰς τάς συσσωρευμένας  διαφοράς, φωτεινοί ἐκκλησιαστικοί ἄνδρες κατά καιρούς ἐτόλμησαν νά ὁραματισθοῦν καί νά ἐλπίσουν τήν  πραγματοποίησιν τοῦ θεωρουμένου «ἀνελπίστου» «θαύματος τῆς ἑνώσεως τῶν Ἐκκλησιῶν» καί νά ἀρχίσουν τούς διαλόγους τῆς ἀγάπης, τῆς καταλλαγῆς, τῆς συνεργασίας, οἱ ὁποῖοι ἀπέδωκαν ὡρίμους καρπούς, ὡς διαπιστοῦμεν καί ἐκ τοῦ σώματος ὑμῶν τούτου, τό ὁποῖον, ὡς μᾶς ἐνημέρωσεν ὁ ἡμέτερος Ἱερώτατος Μητροπολίτης Ταλλίνης καί πάσης Ἐσθονίας κύριος Στέφανος, Προκαθήμενος τῆς Ὀρθοδόξου Αὐτονόμου Ἐκκλησίας τῆς Ἐσθονίας, ἔχει συγκεκριμένους στόχους καί ἐργάζεται ἐπί τῇ βάσει προγραμματισμοῦ.

Τό Οἰκουμενικόν Πατριαρχεῖον πιστεύει εἰλικρινῶς εἰς τό θεάρεστον τοῦ ὁράματος τούτου καί δι᾿ αὐτό ἐργάζεται τό ἐπ᾿ αὐτῷ εἰς τήν προώθησιν τῶν διαλόγων τῆς ἀγάπης καί τήν καλλιέργειαν τῶν σχέσεων μεταξύ τῶν Ἐκκλησιῶν, μέ τήν ἀπωτέραν ἐλπίδα ὅτι ἡ προσπάθεια αὕτη δέν θά ἀποβῇ ματαία. Ὑπάρχουν ἀσφαλῶς οἱ δυσπιστοῦντες εἰς τήν πιθανότητα τῆς ἐπιτυχίας τῆς προσπαθείας, ἀλλ᾿ αἱ «πιθανότητες» δέν μᾶς ἀποτρέπουν, δέν πρέπει νά μᾶς ἀποτρέπουν, ἐκ τῆς συνεχίσεως αὐτῆς. Ἡ Ὀρθόδοξος ἡμῶν  Ἐκκλησία εἰς ὁλόκληρον τήν νυχθήμερον προσευχητικήν ἀκολου-θίαν ἐκτενῶς δέεται «ὑπέρ τῆς τῶν πάντων ἑνώσεως», ὡς ἐκ τούτου δέ ὀφείλομεν καί νά ἐνεργῶμεν πᾶν ὅ,τι δυνάμεθα ἐξ ὅσων συντελοῦν εἰς τήν ἐπίτευξιν τοῦ ἱεροῦ τούτου στόχου.

Ὑπό τοῦ πνεύματος τούτου ἐμπνεομένη ἡ ἡμετέρα Μετριότης, ὡς Ἀρχιεπίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως καί Οἰκουμενικός Πατριάρχης, μετά πολλῆς τῆς χαρᾶς ἐπισκεπτόμεθα τούς παρόντας ἐκπροσώπους τῶν Χριστιανικῶν Ἐκκλησιῶν καί Ὁμολογιῶν τῆς Ἐσθονίας, τούς συγκροτοῦντας τό σῶμα τοῦτο, καί σᾶς ἀπευθύνομεν ἐγκάρδιον ἀδελφικόν χαιρετισμόν ἀγάπης καί τιμῆς. Εἴμεθα δέ βέβαιοι  ὅτι καί σεῖς πάντες διαπνέεσθε ὑπό τοῦ αὐτοῦ πνεύματος τῆς καταλλαγῆς καί τῆς φιλικῆς προσεγγίσεως τῶν πιστῶν τῶν Ἐκκλησιῶν σας. Τό πνεῦμα τοῦτο ἀσκεῖ σημαντικήν ἐπιρροήν εἰς τήν διαμόρφωσιν τοῦ γενικωτέρου κλίματος, τό ὁποῖον προωθεῖ ἤ ἀναστέλλει τοιαύτας δυσχερεῖς προσπαθείας. Διά τοῦτο ζητοῦμεν ὄχι μόνον τάς προσευχάς ὅλων σας, ἀλλά κυρίως τήν ἐμμονήν σας εἰς τήν φαινομένην ὡς οὐτοπικήν προσπάθειαν ταύτην, ἡ ὁποία διά νά καρποφορήσῃ ἀπαιτεῖ πολλήν ὑπομονήν, ταπείνωσιν, προσευχήν, πνευματικούς ἀγῶνας καί πολύν, βεβαίως, χρόνον.

Οἱ ἀπαιτούμενοι κόποι καί ὁ ἀναγκαῖος χρόνος γίνονται ἀντιληπτοί  ἐάν ἀναλογισθῶμεν ὅτι διά νά πλησιάσωμεν ἀλλήλους  μέχρις ἑνότητος πρέπει νά πορευθῶμεν πλέον τῶν χιλίων ἐτῶν ὄπισθεν διά νά συναντηθῶμεν ἐκεῖ ὅπου ἦτο ἀναμφισβητήτως ἡνωμένη ἡ πρώτη ἀδιαίρετος Ἐκκλησία καί ἐν συνεχείᾳ νά βαδίσωμεν πρός τά ἐμπρός ἐξοβελίζοντες κάθε καινοφανές στοιχεῖον, τό ὁποῖον ἀποτελεῖ αἰτίαν διχασμοῦ. Ἀσφαλῶς,  διά τῆς συνεργασίας εἰς τούς τομεῖς τοῦ καθ᾿ ἡμέραν βίου, τῆς ἀνακουφίσεως τῶν πασχόντων,  τῆς θεραπείας  τῶν ἀσθενῶν,  τῆς οἰκοδομήσεως τῆς ἀγάπης καί τῆς συνοχῆς τῶν κοινωνιῶν, θά ἔλθῃ ἡ στιγμή κατά τήν ὁποίαν θά ὑπερβαθοῦν τά ἐμπόδια ἕν πρός ἕν καί θά ἀνατείλῃ ἡ πολυπόθητος καί παμπόθητος ἡμέρα Κυρίου, κατά τήν  ὁποίαν τά πάντα  θά «πληρωθοῦν φωτός, οὐρανός τε καί γῆ καί τά καταχθόνια».

Συνεχίσατε, λοιπόν, τόν ἀγῶνα, ἀδελφοί καί πατέρες, ἐλλαμπόμενοι ὑπό τοῦ Φωτός τοῦ Κυρίου, ἀλλά καί τοῦ ἀπλέτου φυσικοῦ φωτός τῆς Ἐσθονίας, καί δίδετε ἀπό κοινοῦ μαρτυρίαν συμπορείας καί βιώσεως τῶν χριστιανικῶν παραγγελμάτων καί ἐντολῶν, μή λησμονοῦντες ὅτι «παρά Κυρίου τά διαβήματα ἀνθρώπου κατευθύνεται καί τήν ὁδόν αὐτοῦ θελήσει σφόδρα» (Ψαλμ. λς΄,23)  καί ὅτι «οἱ ἐχθροί τοῦ Κυρίου ἅμα τῷ δοξασθῆναι αὐτούς καί ὑψωθῆναι, ἐκλείποντες ὡσεί καπνός ἐξέλιπον» (Ψαλμ. λς΄,20), ἡ δέ Ἀλήθεια τοῦ Κυρίου μένει εἰς τόν αἰῶνα. Ἀμήν. 

Οικουμενικός Πατριάρχής Βαρθολομαίος