Χαρμόσυνη ἡ Μεγάλη Ἑβδομάδα - π.Δανιήλ Ἀεράκη

Χαρμόσυνη ἡ Μεγάλη Ἑβδομάδα

ἀρχ/του Δανιήλ Ἀεράκη

Εὐκαιρία τονώσεως τῆς πίστεως καί τῆς ἐλπίδας εἶναι ὅλη ἡ Μεγ. Ἑβδομάδα. Ἡ Ἐκκλησία πολύ σοφά καθιέρωσε ὅλα τά γεγονότα, πού φωτίζουν κάθε Μεγαλοβδομαδιάτικη ἡμέρα. Καί εἶναι ἀκόμα συγκινητική ἡ προσέλευσις πιστῶν στίς ἀκολουθίες αὐτές, σέ βαθμό πολύ μεγαλύτερο ἄλλων ἑορτῶν καί Κυριακῶν τοῦ ἔτους. Ἀκριβῶς γιά τό λόγο αὐτό, πρέπει νά οὐσιοποιηθῆ ἡ κάθε κίνησις καί προσκύνησις τῶν ἁγίων Παθῶν καί τῆς ἐνδόξου Ἀναστάσεως.

Αὐτό προϋποθέτει νά φύγη τό ρομαντικό καί «φολκλορικό» στοιχεῖο καί νά δεσπόση τό «ἡμεῖς κηρύσσομεν Χριστόν ἐσταυρωμένον» (Α´ Κορ. α´ 23), τό «ὁ Σταυρός Σου, Κύριε, ζωή καί ἀνάστασις υπάρχει τῷ λαῷ σου» καί τό «ἰδού ἦλθε διά τοῦ Σταυροῦ χαρά ἐν ὅλῳ τῷ κόσμῳ».

Τρεῖς ἐπισημάνσεις μας σχετικά μέ τή βίωσι τῆς Μεγ. Ἑβδομάδος ἀποσκοποῦν στήν ἐπαναφορά ὅλων τῶν σκηνικῶν στή σωστή καί σωτηριώδη βάσι τους.

* * *

Ἡ πρώτη ἀφορᾶ στόν ὅλο χαρακτῆρα τῆς Μεγ. Ἑβδομάδος. Ἐπεκράτησε ἡ συναισθηματική φόρτισις, πού δίνει πένθιμο τόνο. Ὁ στολισμός στίς ἐκκλησίες πένθιμος, οἱ καμπάνες κτυποῦν πένθιμα, οἱ εἰκόνες καί ὁ Ἐσταυρωμένος περιβάλλονται μέ πένθιμες (μώβ) ταινίες. Τά φῶτα χαμηλώνουν (μερικές φορές καί σβήνουν). Καί ὅλα τείνουν νά καταδείξουν, ὅτι ἔχουμε νεκροφόρα ἀτμόσφαιρα καί μαυροντύματα!

Νά θρηνήσουμε, ναί, ἀλλά γιά τά δικά μας ἁμαρτωλά πάθη, ὄχι γιά τά ἅγια καί λυτρωτικά Πάθη τοῦ Κυρίου καί Σωτῆρος μας Ἰησοῦ Χριστοῦ!

Δέν εἶναι γιά πένθος ἡ Μεγ. Δευτέρα, ὅπου βλέπουμε τό θρίαμβο τῆς ἁγνότητας τοῦ Ἰωσήφ τοῦ Παγκάλου καί ἀκοῦμε τό κάθισμα: «Τά Πάθη τά σεπτά ἡ παροῦσα ἡμέρα ὡς φῶτα σωστικά ἀνατέλλει τῷ κόσμῳ».

Δέν εἶναι γιά πένθος ἡ Μεγ. Τρίτη, ὅπου δεσπόζει ὁ Ὡραῖος Νυμφίος καί βλέπουμε τό «Νυμφῶνα τοῦ Χριστοῦ κεκοσμημένον» (δηλαδή τή Βασιλεία Του στολισμένη).

Δέν εἶναι γιά πένθος ἡ Μεγ. Τετάρτη, ὅπου ὁ Κύριος προκαταβολικά προσφέρει τήν ἄφεσι στήν ἁμαρτωλή γυναῖκα. Τό κλᾶμα τῆς μετάνοιας γεννᾶ τή χαρά τῆς Ἀναστάσεως, τή χαρά τῶν Ἀγγέλων!

Δέν εἶναι γιά πένθος ὁ Σταυρός τοῦ Χριστοῦ. «Ὁ Σταυρός Σου, Κύριε, ζωή καί ἀνάστασις ὑπάρχει τῷ λαῷ Σου». Τό φάρμακο δέν εἶναι γιά πένθος! Ἡ ἴασις δέν εἶναι γιά πένθος! Ἡ λύτρωσις δέν εἶναι γιά πένθος! Ἡ νίκη δέν εἶναι γιά πένθος! Καί ὅλα αὐτά εἶναι ὁ Σταυρός τοῦ Χριστοῦ!

Δέν εἶναι γιά πένθος ὁ τάφος τοῦ Χριστοῦ. Εἶναι «ἡ πηγή τῆς ἡμῶν Ἀναστάσεως».

* * *

Ἡ δεύτερη ἐπισήμανσις ἀφορᾶ στό προσκύνημα. Φυσικά θέλουν νά προσκυνήσουν οἱ πιστοί μέ εὐλάβεια τήν εἰκόνα τοῦ Νυμφίου, τήν εἰκόνα τοῦ Μυστικοῦ Δείπνου, τόν Ἐσταυρωμένο. Ἀλλ’ αὐτό τό προσκύνημα ἄς γίνεται στό τέλος τῆς ἱερᾶς ἀκολουθίας. Ἄς τοποθετοῦνται, λοιπόν, οἱ δύο εἰκόνες καί ὁ Ἐσταυρωμένος ἐντός τοῦ σολέα, ἄς κλείνουν οἱ εἴσοδοι τοῦ σολέα καί ἄς στέκουν ὅλοι μέ εὐλάβεια προσευχόμενοι καί νοοῦντες τά ἱερά τροπάρια.

Στούς περισσοτέρους Ναούς τοποθετοῦνται οἱ δύο εἰκόνες καί ὁ Ἐσταυρωμένος στό κέντρο τοῦ Ναοῦ, προσέρχεται ὁ κόσμος, προσκυνᾶ καί τίς περισσότερες φορές ἀναχωροῦν ἀμέσως! Τό ὅλο τους καθῆκον τελείωσε μέ ἕνα... ἁπλό προσκύνημα! Παρατηρεῖται δέ τό φαινόμενο στή δωδεκάτη εὐαγγελική περικοπή τῆς Μεγ. Πέμπτης (τό βράδυ) νά εἶναι σχεδόν ἄδεια ἡ ἐκκλησία!

Τό ἴδιο παρατηρεῖται καί μέ τήν ἐπιστροφή τοῦ Ἐπιταφίου. Ἐλάχιστοι ἀκοῦνε τήν περίφημη προφητεία τοῦ Ἰεζεκιήλ καί τό Ἀποστολικό καί τό Εὐαγγελικό ἀνάγνωσμα! Τά «φολκλόρ» καί τά «ἐφέ» κατέφαγαν κυριολεκτικά τήν ὅλη προαναστάσιμη οὐσία.

* * *

Ἡ τρίτη ἐπισήμανσις ἀφορᾶ στό... «Χριστός Ἀνέστη» τῆς νύκτας τῆς Ἀναστάσεως! Ὑπάρχει πάντως κάποια πρόοδος. Παραμένουν χρόνο με τό χρόνο ὅλο καί περισσότεροι στή θεία Λειτουργία. Οἱ πολλοί ὅμως ἐξακολουθοῦν νά ἀσεβοῦν. Δέν προλαβαίνει ὁ λειτουργός νά ψάλη (ἐν μέσῳ κροτίδων…) τό «Χριστός Ἀνέστη» καί ἔχουν «διασκορπισθῆ»! Σέ λίγο θά ψάλη καί τόν Ψαλμικό στίχο: «Ἀναστήτω ὁ Θεός καί διασκορπισθήτωσαν οἱ ἐχθροί αὐτοῦ καί φυγέτωσαν ἀπό προσώπου αὐτοῦ οἱ μισοῦντες αὐτόν» (Ψαλμ. 67,2)! Καί σάν νά τήν ἐκπληρώνουν τήν προφητεία αὐτή τοῦ Ψαλμωδοῦ καί στρέφουν τά νῶτα καί φεύγουν, «μουτζώνοντας», τρόπον τινά, τήν Ἀνάστασι!!!

Τόσα χαρμόσυνα κοσμικά γεγονότα τά ζοῦν οἱ Νεοέλληνες μέ ὁλονύχτια γλέντια! Καί τόσες ἀγρυπνίες γιά τή μνήμη ἁγίων τίς πανηγυρίζουν οἱ Ὀρθόδοξοι μέ ὁλονύχτιες ἀκολουθίες! Καί δέν μποροῦν νά γιορτάσουν δύο ὧρες τήν «πανήγυριν τῶν πανηγύρεων»;

Ὅλοι οἱ πιστοί χαίρονται τή Μεγ. Ἑβδομάδα, κατανύσσονται μέ τίς ἱερές ἀκολουθίες καί πανηγυρίζουν τή νύκτα τῆς Ἀναστάσεως.

ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ!