«ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ ΤΟΥ ΚΡΕΜΑΣΜΕΝΟΥ ΔΕ ΜΙΛΑΝΕ ΓΙΑ ΣΧΟΙΝΙ»
ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΚΟΤΤΑΔΑΚΗΣ
Όσο κι αν ο τίτλος
δείχνει οξύς, όσα ακολουθούν γράφονται χωρίς να με απολείπει ο οφειλόμενος
σεβασμός στο ιερό Λειτούργημα, και τη λογιότητά σας, Αιδεσιμολογιώτατε. Διάβασα
προσεκτικά την ανάρτηση: «Η τοξικότητα
της κουλτούρας ακύρωσης(cancel culture)». Και, δε δυσκολεύτηκα να διακρίνω τη βασική της στόχευση, να αποδοθεί
στη Δύση, παρότι πολύ αργά πια, ως το «συνήθη
ύποπτο», και να φορτωθεί σαν σε «αποδιοπομπαίο
τράγο» η τοξικότητα της κουλτούρας που επιτείνει «την απομάκρυνση … από την χριστιανική ηθική» και κάνει την
κοινωνία «όλο και πιο μεταχριστιανική»!
Από κει δεν ξέρω πώς βρέθηκα στον πρώτο Μακαρισμό του Κυρίου, όπου ο λόγος για την «ταπείνωση», απαρχή και προϋπόθεση για κάθε τι χριστιανικό, και στον τελευταίο. «Μακάριοι εστέ, όταν ονειδίσωσιν υμάς και διώξωσιν υμάς και σας φορτώσουν χίλιες δυο ψεύτικες κατηγόριες ένεκεν εμού»! Πράγμα που είναι φυσικό και επόμενο αφού: «Ει εμέ εδίωξαν και υμάς διώξουσιν». Βέβαια, μετά από όχι αναγκαστική από μέρους μου για κανέναν, αλλά ελεύθερη από μέρους του επιλογή -«όστις θέλει»- προειδοποιημένα, βίου ως του δικού μου σταυρικού -«αράτω τον σταυρό αυτού και ακολουθήτω μοι»!
Και καθώς μετά ήρθε κουτί στα μάτια μου ο
τίτλος της ανάρτησης του Μητροπολίτη Σουηδίας : «Σταυρός η μερίς του βίου μου»! Και είπα να ρωτήσω και να πω : Αν σήμερα, και όσο θέλετε πριν, όλοι οι
βαπτισμένοι στο όνομα της Αγίας Τριάδος και ονομαζόμενοι χριστιανοί σε Ανατολή
και Δύση αναρωτιόμασταν μέσα μας τίμια ο καθένας και ειλικρινά: «Ο Σταυρός του
Χριστού είναι η μερίδα του βίου μου; Και, σε τι μέτρο και βαθμό είμαι ο
χριστιανός που θα περίμενε ο Χριστός, και θα ταίριαζε σ’ αυτή την κοσμογονική εποχή!
Άραγε τι αποτέλεσμα έμελλε να βγει; ;
Κατά τα άλλα, αφήνοντας έξω τη Δυτική
Χριστιανοσύνη, που όχι λίγοι εδώ θεωρούν συμβεβλημένη με το διάβολο αποκλειστικά, διαβάζω. 1. «Η ανατολική Ορθοδοξία πάλι απολησμονήθηκε υπερβολικά μέσα στην
κοινωνία των αγγέλων και τη λειτουργική «θεωρία» του ουρανού»-Π. Ευδοκίμωφ,
«Η Ορθοδοξία» σ.408. 2. «Ὁπωσδήποτε μὲ λυπεῖ … κυρίως ἡ ἀδυναμία τῆς Ἐκκλησίας νὰ ἐμπνεύσει.
Τὰ νέα παιδιὰ ἔχουν ἀφεθεῖ ἀπροστάτευτα στὸν χείμαρρο τῆς ἀσέβειας καὶ τοῦ
παραλογισμοῦ. Ὁ δικός μας λόγος εἶναι
ξερός, ὁ τρόπος μας συντηρητικός, ἡ φωνἠ μας κουραστική, ἡ ζωή μας ἄνευρη. Σᾶς ἐρωτῶ,
ἐὰν ἐμεῖς ὡς Ἐκκλησία ζούσαμε τὴ δύναμη τῆς εὐσέβειας, τῆς ἁγιότητος καὶ τῆς
χάριτος τοῦ Θεοῦ, τότε ὁ λόγος μας δὲν θὰ ἦταν πιὸ πειστικός; Τώρα μιλᾶμε καὶ δὲν
μᾶς καταλαβαίνουν, μᾶς βλέπουν καὶ γυρίζουν τὸ πρόσωπό τους ἀλλοῦ, μᾶς ἀκοῦνε
καὶ γελοῦν περιφρονητικά, μᾶς σκέπτονται καὶ χασμουργιοῦνται. Δὲν ἐμπνέουμε»-Μητροπολίτης
Μεσογαίας-Λαυρεωτικής Νικόλαος. 3. «Η
μοίρα του κόσμου κρέμεται από την επινοητική στάση της Εκκλησίας να γίνεται
αποδεκτή. Η κόλαση δεν εξαρτάται από την οργή του Θεού, εξαρτάται ίσως από
την κοσμική αγάπη των αγίων για όλο τον κόσμο. Ο Άγιος βλέπει τον Κύριο μέσα
στον κάθε αδελφό του, αισθάνεται διαρκώς κρεμάμενος στο Σταυρό και ζει «μέχρι
της αυτού εξόδου καθ’ ημέραν προστιθείς πυρ πυρί»-Π. Εδοκίμωφ ανωτέρω σ.411.
Και το καυτό ερώτημα είναι: Πού, πώς, ποιος,
σάρκωσε αυτά ως σύγχρονη χριστιανική καθημερινή ζωή και πράξη, και δεν απόμεινε
να τα πιπιλίζει θεωρητικά, μεγαλόστομα, και βυζαντινά;
Και να τελειώσω
επικυρώνοντας κατά κάποιο τρόπο τον οξύ τίτλο της επιγραφής. Διαβάζω. «Καθώς η
κοινωνία γίνεται όλο και πιο μεταχριστιανική, θα υιοθετεί φυσικά συμπεριφορές
λιγότερο συμβατές με τη χριστιανική-βιβλική προσέγγιση. Πλέον στην εποχή μας αξία δεν έχουν οι αξίες και η αλήθεια, αλλά οι
γνώμες. Η γνώμη μου είναι η αλήθειά μου». Ακριβώς αυτό το τελευταίο είναι που
κορυφώθηκε και αποθεώθηκε πρόσφατα, σχεδόν χτες τραγικά από όχι λίγους γεροντάδες
και ευρύτερα κληρικούς! Οι οποίοι αντίθετα και παρά τις Εντολές του Αποστόλου:
«Πείθεσθε τοις ηγουμένοις …» και «Πάντα ευσχημόνως και κατά τάξιν γινέσθω»,
στην Εκκλησία έβαλαν «τη γνώμη τους, που είναι η αλήθεια τους»,
πιο πάνω από τη γνώμη της Συνοδικής
Έκφρασης της Εκκλησίας! Και «γλαυξ εις Αθήνας», είναι περιττό να πει κανείς
τι φοβερό τραγέλαφο, ή «θου Κύριε φυλακήν τω στόματι μου», μην και πει, τι χειρότερο και πιο επικίνδυνο δεινό
προκάλεσαν σε όχι και λίγες χριστιανικές οικογένειες και ψυχές! Και το έτι
χειρότερο, σαν να μην έχει συμβεί τίποτε, στέκουν μπρος στο Άγιο Θυσιαστήριο,
μάλιστα αυτοθαυμαζόμενοι περισσώς!
Αναρωτιέμαι αλήθεια, πού
και πώς οι σημερινοί χριστιανοί Δύσης και Ανατολής δείχνουμε πως ακολουθούμε Αυτόν που ήρθε να βάλει, και έβαλε, στη γη φωτιά
Αγάπης για όλο τον κόσμο Αυτό-θυσιαστική! «Σταυρός μου η μερίδα του βίου
μου»! Όχι στα λόγια, στην καθημερινή χριστιανική αγωνιστική, ασκητική, κατά
εσχάτως λεγόμενα. Και, «όσοι πιστοί»!
Παρά ταύτα, γιατί όχι και
δια ταύτα! Επειδή η Εκκλησία δεν παύει να είναι και αμαρτωλών, και
μετανοούντων, και αγίων, με άμεσα και
ζωντανά παρόντα πάνω από όλους και
όλα τον Ιησού Χριστό, η ελπίδα δε
χάθηκε, και ούτε πρόκειται ποτέ να χαθεί! Και θα ήταν πηγή ελπίδας, εξόδου από
το τέλμα για κάθε πιστό αν επικοινωνούσε μαζί Του από καρδίας καθημερινά ως
απαρχή με την ακόλουθη εξομολογητική προσευχή: «Εν αβύσσω πταισμάτων κυκλούμενος
την ανεξιχνίαστον της ευσπλαχνίας Σου επικαλούμαι, άβυσσον. Εκ φθοράς ο Θεός με
ανάγαγε»!
Αθανάσιος Κοτταδάκης
Θα συμφωνήσω με το άρθρο. Το άρθρο του πατρός, παρά τα σωστά του σημεία ήταν εντελώς μονοδιάστατο. Ναι υπάρχουν ΥΠΕΡΒΟΛΕΣ ως προς το cancel culture, ο Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης γράφει στην Χρηστοήθεια όμως πως όταν οι χριστιανοί είναι και στην πράξη χριστιανοί, θαυμάζονται από τους μη χριστιανούς, οι οποίοι λένε "Οι Χριστιανοί δεν είναι σαν εμάς". Όταν όμως, συνεχίζει ο Άγιος, οι Χριστιανοί είναι Χριστιανοί μονάχα κατά όνομα, τότε δέχονται την χλεύη των άλλων "Και οι Χριστιανοί ίδιοι με μας είναι".
ΑπάντησηΔιαγραφήΝαι υπάρχουν κληρικοί και θεολόγοι που λοιδορούνται πχ ως ομοφοβικοί μόνο και μόνο γιατί κηρύττουν ό,τι λέει το Ευαγγέλιο για την ομοφυλοφιλία. Υπάρχουν όμως κληρικοί και θεολόγοι οι οποίοι αντιμετωπίζουν το επίμαχο θέμα, καθώς και άλλα θέματα, ζηλωτικά και όχι βιβλικά, οπότε δικαιολογημένα σκανδαλίζουν τον κόσμο και κατηγορούνται ως ομοφοβικοί. Όμως ακόμα για την πρώτη περίπτωση, αυτήν που δέχεται πόλεμο μόνο και μόνο επειδή ακολουθεί το Ευαγγέλιο, δεν πρέπει να ξεχνάμε τον τελευταίο Μακαρισμό: "μακάριοί ἐστε ὅταν μισήσωσιν ὑμᾶς οἱ ἄνθρωποι, καὶ ὅταν ἀφορίσωσιν ὑμᾶς καὶ ὀνειδίσωσι καὶ ἐκβάλωσι τὸ ὄνομα ὑμῶν ὡς πονηρὸν ἕνεκα τοῦ υἱοῦ τοῦ ἀνθρώπου" Λουκ. 6,22.
Και ο Απόστολος Παύλος cancel culture έκανε όταν αφόρισε τον αιμομίκτη της Κορίνθου. Επομένως που το βρήκαμε πως στην Εκκλησία είναι οι πάντες αποδεκτοί και πως το θέμα της απομόνωσης κάποιου για την συμπεριφορά του είναι σημερινό; Επίσης που το βρήκαμε πως είναι λάθος γενικά η απομόνωση; Δεν απομονώνει η Εκκλησία τους αιρετικούς;
ΑπάντησηΔιαγραφήΣεβαστέ κ. Κοτταδάκη με τιμά η αναφορά σας στο άρθρο μου. Φυσικά τις απόψεις μου εξέθεσα, χωρίς να έχω την πεποίθηση ότι αυτές είναι υποχρεωτικά σωστές. Απλά να σας πληροφορήσω ότι στόχευσή μου δεν ήταν σε καμία περίπτωση η «αμαρτωλή Δύση», άλλωστε δεν συμπεραίνεται από πουθενά. Θα ήταν μεγάλη μου χαρά να τα λέγαμε από κοντά. Υπάρχουν τόσα που θα μπορούσαμε να συζητήσουμε. Πιστεύω ότι στα ουσιώδη θα συμφωνούσαμε αφού, κατά την άποψή μου, μας ενώνει η αγάπη για την Εκκλησία και ο πόνος για το θλιβερό κατάντημα ορισμένων κληρικών και λαϊκών «χριστιανών» (δεν εξαιρώ τον εαυτό μου).
ΑπάντησηΔιαγραφήΝα έχετε υγεία
Με σεβασμό
π. Χριστόφορος Χρόνης
Αυτά τα σάρκωσαν ως σύγχρονη καθημερινή χριστιανική ζωή οι Οσιοι των ημερών μας, και τα σαρκώνουν καί σήμερα οι ζώντες ασκητές - συνεχιστές της παραδόσεως τους, που αποτελούν πνευματικά τους παιδιά.
ΑπάντησηΔιαγραφήΚαθημερινά έξω από τα κελλιά τους, στο Αγιον Ορος καί αλλού, συγκεντρώνονται δεκάδες άνθρωποι, κάθε ηλικίας, για να συζητήσουν τα προβλήματα τους καί να λάβουν βοήθεια και πνευματική υποστήριξη.
Αυτοί λοιπόν εμπνέουν τους ανθρώπους, καί δέν ανήκουν στην κατηγορία όσων δέν εμπνέουν, όπως παραπονείται ο Αγιος Μεσογαίας.
Βέβαια, μερικές φορές φαίνονται δυσάρεστοι σε "επίσημους" ανθρώπους της Εκκλησίας, επειδή η ασκητική τους πείρα διαφοροποιεί τη γνώμη τους από την επίσημη συνοδική γραμμή.
Ωστόσο ο Φωτισμός που δέχονται, τούς δίνει εσωτερική πεποίθηση ότι δέν σφάλλουν, όσο καί άν κάποιοι τούς αμφισβητούν.
Μιά πιό προσεκτική ματιά στό κείμενο τοῦ π. Χριστοφόρου εἶναι νομίζω ἀρκετή γιά νά διαπιστώσει κανείς πώς δέν ἀποδίδει εὐθῦνες καί δέν στοχοποιεῖ τή Δυτική Χριστιανοσύνη ἀλλά « τη συνεχιζόμενη απομάκρυνση του δυτικού πολιτισμού από τη χριστιανική ηθική».
ΑπάντησηΔιαγραφήΚι ἀφού χαρακτηρίζει τήν «κουλτούρα ακύρωσης» ὡς «καρκίνο στη δημοκρατία, την αξιοκρατία, τη δίκαιη διαδικασία και την ελευθερία της έκφρασης» ἐξειδικεύει τούς κινδύνους καί προειδοποιεῖ:
«Οι Χριστιανοί θα πρέπει να περιμένουν να αντιμετωπίσουν εναντίωση ή περιθωριοποίηση επειδή έχουν απόψεις σύμφωνες με την Αγία Γραφή.»
Προλαμβάνει ὅμως κάθε παρερμηνεία (1ο σχόλιο) καί ἐφιστᾶ τήν προσοχή στό ὅτι : «θα πρέπει επίσης ο χριστιανός αυτός να εξετάζει τακτικά τον εαυτό του και να βεβαιώνεται, ότι ο λόγος της ακύρωσής του οφείλεται στην πίστη του και όχι στην αμαρτωλή συμπεριφορά του»
Στή συνέχεια, φέρνει ὡς παράδειγμα «κουλτούρας ακύρωσης» τό θέμα τῆς ἄμβλωσης, τοῦ γάμου καί τῆς πίστεως περιγράφοντας τίς ἐπιπτώσεις πού θά ἔχει ἕνα πρόσωπο πού δημόσια θά «τολμήσει» νά ἐκφραστεῖ ὅτι υἱοθετεῖ καί ἐνστερνίζεται ὅσα ἡ Ἁγία Γραφή καί ἡ Ἱερά Παράδοση ἀναφέρουν καί διδάσκουν:
«Εάν πιστεύουμε ότι η ζωή ξεκινά από τη σύλληψη, πολλοί θα μας κατηγορήσουν ότι διεξάγουμε έναν «πόλεμο κατά των γυναικών» και των δικαιωμάτων τους. Εάν έχουμε δηλώσει αυτές τις πεποιθήσεις δημόσια, δεν θα πρέπει να εκπλαγούμε αν οι υποστηρικτές των αμβλώσεων εμφανίσουν τις δηλώσεις μας και τις χρησιμοποιήσουν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για να ζητήσουν αντίποινα εναντίον μας. Εάν πάλι έχουμε δηλώσει ότι ο γάμος είναι ιερός, είναι μια δια βίου διαθήκη μεταξύ ενός άνδρα και μιας γυναίκας, η «ομοφοβία» και ο «φανατισμός» που θα μας προσάψουν, ασφαλώς θα χρησιμοποιηθούν εναντίον μας. Εάν τέλος έχουμε κάνει τη δήλωση ότι ο Ιησούς Χριστός είναι ο αληθινός Θεός και ο μοναδικός σωτήρας, τότε η ταμπέλα της «μισαλλοδοξίας» θα κοσμεί την πλάτη μας και αναφανδόν θα ακυρωθούμε. Όσο πιο ορατή είναι η κοινωνική μας θέση, τόσο περισσότερο στόχος είναι πιθανό να γίνουμε. Υπάρχουν συγκεκριμένοι λόγοι που η κουλτούρα ακύρωσης υποχρεωτικά πρέπει να ακυρωθεί, αφού είναι απάνθρωπη και αντιχριστιανική.»
Καί στό τέλος, ἀνάμεσα στά ἄλλα, συστήνει πατρικά καί ποιμαντικά:
«Μπορούμε να αξιοποιήσουμε την κουλτούρα αυτή πνευματικά ως ένα μέσο για άσκηση στην ταπείνωση, την προσευχή, την αγάπη και τη συγχωρητικότητα. Αυτά ζητάει ο Θεός από εμάς διότι και ο Ίδιος είναι Θεός αγάπης, συγχωρητικότητας και ταπείνωσης. Ο Θεός αποκαλύπτεται μέσα στις εντολές Του και οι εντολές Του υπάρχουν στο ιερό Ευαγγέλιο, το οποίο συνεχώς πέφτει θύμα της κουλτούρας ακύρωσης ακριβώς επειδή αντιτίθεται σ’ αυτή.»
Ὡς ἐκ τούτου, ὡς κουλτούρα ἀκύρωσης (cancel culture) σέ καμμιά περίπτωση δέν ἐννοείται ἡ τιμωρία τοῦ αἱμομίκτου ἀπό τόν Ἀπόστολο Παῦλο (2ο σχόλιο).
Πῶς μεταξύ χριστιανῶν θα γίνει ἀποδεκτή μιά τόσο ἀπεχθής καί βδελυρᾶ πράξη μέ ἐμφανή τόν κίνδυνο νά «μολυνθεῖ» ὅλον τό «φύραμα»;
Ἀπό τήν ποιμαντική του λοιπόν εὐθύνη «ποίμαινε τά πρόβατά μου» ἀπορρέει κι ἡ ἀντιμετώπισή του.
Γι’αὐτό τοποθετεῖται ἀρνητικά ἀπέναντι σ’αὐτόν, ζητᾶ τήν ἀπομάκρυνσή του κι ἀναρωτιέται: «Οὐ καλὸν τὸ καύχημα ὑμῶν. οὐκ οἴδατε ὅτι μικρὰ ζύμη ὅλον τὸ φύραμα ζυμοῖ;» (Α΄ Κορ. ε΄6).
Εὐχαριστοῦμε ὅλως ἰδιαιτέρως τόν π. Χριστόφορο Χρόνη γιά τό ἔν λόγω ἄρθρο του καί τίς λίαν εὔστοχες ἐπισημάνσεις του.
Μέ σεβασμό κι ἐκτίμηση.
Θεόδωρος Σ.