Μεγάλη Δευτέρα

 Αγία και Μεγάλη Εβδομάδα. Λέγεται «Μεγάλη», όχι γιατί εμπεριέχει περισσότερες ώρες ή ακολουθίες, αλλά επειδή τα γεγονότα που καλούνται οι Χριστιανοί να ζήσουν, μέσω της συμμετοχής στις ακολουθίες, είναι θεολογικά, σπουδαία και πανίερα.
Σήμερα, Μεγάλη Δευτέρα, η Εκκλησία τιμά τη μνήμη του Ιωσήφ του Παγκάλου και υπενθυμίζει, σύμφωνα με την ευαγγελική περικοπή, το γεγονός της καταρασθείσης και ξηρανθείσης συκής. Ο Ιωσήφ ο Πάγκαλος, ο ενδέκατος γιός του Πατριάρχη Ιακώβ και εξέχουσα ιστορική προσωπικότητα της Παλαιάς Διαθήκης, προβάλλεται ως ο άνθρωπος της σύνεσης και σωφροσύνης.
Ο Ιωσήφ βρέθηκε στην Αίγυπτο, ένεκα του φθόνου των αδελφών του. Ερμήνευσε τα όνειρα του Φαραώ και αναδείχθηκε σπουδαίος άρχοντας. Στο τέλος φιλοξένησε τους οικείους του στην Αίγυπτο, τους οποίους και τους φρόντισε στα δύσκολα χρόνια της πείνας. Ο περιφρονημένος και εξόριστος Ιωσήφ αναδείχθηκε, με τη χάρη του Θεού ένεκα της ταπείνωσή του, σε άρχοντα της Αιγύπτου.
Εδοξάσθη με το άφθαρτο στεφάνι της τιμιότητας από το Θεό, ο οποίος διείδε την αντίσταση του Ιωσήφ απέναντι στις προκλήσεις «της δευτέρας Εύας», της Αιγυπτίας, συζύγου του Πετεφρή.
Την ίδια ημέρα προβάλλεται, μέσα από το Ευαγγέλιο, η διδασκαλία του Ιησού με την ξηρανθείσα συκιά. Η ακαρπία και ξηρότητα της τυπολατρίας της παλαιάς διδασκαλίας καταργείται με την παρουσία του Θεανθρώπου Ιησού. Οι πιστοί καλούνται ασκούμενοι να αποκτήσουν καρπούς πνευματικούς, με την πίστη, την ταπείνωση και την αγάπη, ενθυμούμενοι τον κίνδυνο εκκοπής από το πνευματικό σώμα της Εκκλησίας, λόγω πνευματικής ακαρπίας.
Σήμερα το πρωί τελείται ο Εσπερινός με Θεία Λειτουργία των Προηγιασμένων Δώρων και το απόγευμα ο Όρθρος της Μεγάλης Τρίτης, με τον οποίο η Εκκλησία υπενθυμίζει την παραβολή των δέκα γυναικών παρθένων, οι οποίες ετοίμασαν τις λαμπάδες τους και περίμεναν το Νυμφίο. Οι μεν πέντε ήσαν φρόνιμες και ανέμεναν με εγρήγορση, οι δε άλλες πέντε ήσαν αμελείς και δεν είχαν την ανάλογη υπομονή. Όταν ήρθε ο Νυμφίος, δεν ήσαν έτοιμες για την υποδοχή. Γι’ αυτό, η αμέλεια τις κράτησε εκτός του νυμφώνος.
Συνεπώς, οι πιστοί προτρέπονται να παραμένουν έτοιμοι και επιμελείς, για να μην μείνουν «έξω του Νυμφώνος Χριστού», διότι δεν ξέρουν την ώρα που ο Νυμφίος Χριστός θα έρθει.
Έτσι, εξηγείται γιατί τις πρώτες τρεις ημέρες η ακολουθία του όρθρου λέγεται και Νυμφίος: διότι ξεκινά με το τροπάριο «Ιδού ο Νυμφίος έρχεται εν τω μέσω της νυκτός …».
Επίσης, στο Ευαγγέλιο απόψε, στην ακολουθία του όρθρου της Μεγάλης Τρίτης, θα ακουστούν τα «ουαί» του ελέγχου από μέρους του Χριστού της τυπολατρίας των ανθρώπων του νόμου. Αλίμονο, σε όσους ευρίσκονται μακριά από το αληθινό θέλημα του Θεού. Ο Σωτήρος Χριστός δέχεται τους ταπεινούς και αυθεντικούς και όχι τους αλαζόνες ανθρώπους.
Ακολουθώντας οι πιστοί την πορεία των εκουσίων παθών, του Θεανθρώπου Λυτρωτή, εντείνουν τον αγώνα, για να συναντήσουν επάξια το Νυμφίο της Εκκλησίας και να μη βρεθούν, λόγω πνευματικής αμέλειας, ανάξιοι της παραδείσιας χαράς.

Του Επισκόπου Μεσαορίας Γρηγορίου