« ΚΑΛΩΣ ΤΟΝΕ ΚΙ ΑΣ ΑΡΓΗΣΕ » - ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΚΟΤΤΑΔΑΚΗΣ

« ΚΑΛΩΣ    ΤΟΝΕ    ΚΙ    ΑΣ   ΑΡΓΗΣΕ »

ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ  ΚΟΤΤΑΔΑΚΗΣ

            Βέβαια, για λόγους αμφοτέρωθεν σεβαστούς, Λοιπόν, λίαν αγαπητέ άγνωστε π. Αναστάσιε Γκοτσόπουλε, χαίρομαι που κάνω διάλογο με ένα αξιόλογο εκφραστή της αντίπερα όχθης -«πνευματική ναυαρχίδα της»- απαντώ απλά, λιτά, ως ελπίζω και ευρύτερα κατανοητά σε όλα. Συνάμα, αναμένω τις παρατηρήσεις σας στην από μέρους μου «ανάγνωση» της Επιστολής «Γέροντα Ερημίτη μοναχού», νυν Οσίου Παϊσίου …  

Α.   Μεταγράφοντας το οργουελικό «όλα τα ζώα είναι ίσα, όμως μερικά είναι από τα άλλα πιο ίσα» στα καθ’ ημάς, έγραψα, «όλοι οι ορθόδοξοι είναι ίσοι, όμως μερικοί είναι από τους άλλους πιο ίσοι». Το εντόπισα στους «έχοντες ζήλον Θεού, αλλ’ ου κατ’ επίγνωσιν», που, θεωρούν όλη τη Δυτική χριστιανοσύνη αιρετική, κάθε επαφή ή διάλογο μαζί της έκπτωση στην … «παν- αίρεση του οικουμενισμού», και παρέθεσα απόσπασμα κειμένου του Αγίου Νεκταρίου όπου «στολίζονται» δεόντως. Παρουσίασα κατάσταση, χωρίς προσωπική αναφορά. Δεν έβαλα κανέναν, ούτε εσάς -το δεύτερο θα ήταν αστείο- στο στόχαστρο, Και είμαι ευτυχής που συμπληρώσατε ότι αυτή η αντίληψη -«θεωρούν όλη τη Δυτική χριστιανοσύνη αιρετική …»- ανήκει σε κάποιους ακραίους. Και ακόμα πιο ευτυχής που  την καταγράψατε, από τούτο την καταγγείλατε ως ανοησία -«ουδέποτε διατύπωσα τέτοια ανοησία»!

Β.   Δεν συμφωνείτε που είπα παραπλήσιες απόψεις γνωστών Γερόντων, νυν Οσίων, προσθέτω, και Αγίων κάθε εποχής όχι βέβαια «προσωπικά τσιτάτα», αλλά «ευλαβή προσωπικά τσιτάτα», «ευλαβείς προσωπικές απόψεις». Που σημαίνει, όχι όρους-όρια-δόγματα, που μόνο Οικουμενική Σύνοδος οριοθετεί αμετάκλητα και υποχρεωτικά για όλους τους χριστιανούς, και μόνο νέα Οικουμενική μπορεί να αλλάξει. Γιατί: «Η Ορθοδοξία ευνοεί και προστατεύει τη μέγιστη ελευθερία των θεολογικών γνωμών μέσα στα πλαίσια της μιας παραδόσεως … Όμως κανένα κείμενο εκτός από τους δογματικούς ορισμούς των συνόδων, δεν μπορεί ποτέ να αξιώσει συμβολικό -δηλαδή, δογματικό- κύρος» -Π. Ευδοκίμωφ, «Ορθοδοξία» σελ. 241. Εσείς τι λέτε, μπορεί μόλις  ανοίγει ένας το στόμα του και λέει μια σκέψη, ο άλλος να τη θεωρεί αίρεση, να τον καταγγέλλει για αιρετικό, κι αυτό να θεωρείται δόγμα; Η Ρώμη έχει έναν … αλάθητο, εμείς τάχα πόσους; Όσο για τους Κανόνες της Εκκλησίας, ασφαλώς γνωρίζετε ότι προσδιορίζουν το κινητό στοιχείο της χριστιανικής ζωής, το επικαιρικό, κάποιας στιγμής και ώρας, και μπορεί να πάρουν κάποια έκταση, μπορεί όμως -και δεν είναι λίγοι- να … υπνώττουν! Ήγουν, δεν είναι τόσο εύκολη, ούτε του καθενός η ερμηνεία τους, το ταίριασμά τους στην άλφα ή βήτα περίπτωση! Διο καλό είναι να μαζευτούν … τα ατομικά «αλάθητα» της … «Ορθοδοξίας»!

Γ.   Ο όρος «αυτοπεριχαράκωση της Ορθοδοξίας», δεν είναι δικός μου, είναι του επιβλέψαντος το διδακτορικό σας Καθηγητή της Δογματικής στη Θεολογική Αθηνών, Επίσκοπου Κύριλλου Κατερέλλου. Διατυπώθηκε και αναλύθηκε σε ομιλία του στον επίσημο Πανεπιστημιακό εορτασμό της γιορτής των Τριών Αγίων της Παιδείας. Κατ’ αυτήν ο διακεκριμένος Πανεπιστημιακός Θεολόγος εξήγησε αναλυτικά ότι, οι Τρεις κορυφαίοι Πατέρες και Οικουμενικοί Διδάσκαλοι της Εκκλησίας, διδάσκουν πως η Εκκλησία -Ορθοδοξία οφείλει να είναι ανοιχτή στον κόσμο, «οικουμενική», όχι «φοβική, κλειστή, αυτό- περιχαρακωμένη»! Αυτό άλλωστε ορίζουν καθαρά και κρυστάλλινα, η εντολή του Χριστού, «μαθητεύσατε πάντα τα έθνη», ο λόγος Του, «για μια Ποίμνη και έναν Ποιμένα», η Αρχιερατική αίτηση στον Πατέρα Του, «ίνα πάντες εν ώσιν», και η διαχρονική λειτουργική αίτηση της Εκκλησίας, «υπέρ της των πάντων ενώσεως»! Όλα τα άλλα -και ξέρετε ποια- αποτελούν από τραγική μέχρι και δυσεβή διαστροφή των πραγμάτων!

Δ.   Καταγγέλλετε ότι στα γραπτά μου αρέσκομαι σε γενικεύσεις, το χειρότερο, ότι βάζω στο λόγο σας «απόψεις- συνήθως ανόητες και ατεκμηρίωτες …». Αυτά πώς συμπλέουν με το χαρακτηρισμό «σεβαστός»; -«Ας μου επιτραπεί να παρακαλέσω τον σεβαστό κ. Κοτταδάκη …». Και πώς με τον υπονοούμενο στο «ξερόχορτο» που θα κάψουν οι «άνθρακες ο θησαυρός» γινόμενοι «πυρακτωμένοι»; Λίαν εμφανές ποιος επιχειρεί να μειώσει ποιον!

Ε.    Τα αναφερόμενα στα μαχητικά του χώρου Αυγουστίνου Καντιώτη, το  συμφοιτητή μου Ν. Σωτηρόπουλο, τη «γροθιά» του Τρεμπέλα μετά το κήρυγμα-άσκηση στην Ομιλητική  φοιτήτριας, ασφαλώς και έχουν σχέση με την Επιστολή ως παρεπόμενα των «ζήλον Θεού εχόντων, αλλ’ ου κατ’ επίγνωσιν», που από τούτο βάζουν πιο πάνω, «το ηδύοσμον, και το άνηθον, και το κύμινον», και πιο κάτω, «τα βαρύτερα του νόμου, την κρίσιν και το έλεος» -Ματθ.23,23. Προσέξτε όμως, στη διακονία του μακαριστού ως Μητροπολίτη της Φλώρινας, υποκλίνομαι, αν αυτό λέει κάτι, ιδιαίτερα για το ευρύ έργο έμπρακτης αγάπης. 

Στ.  Έρχομαι τώρα στο βασικό θέμα, ας πούμε στο σημείο αιχμής της Επιστολής του μακαριστού Αρχιεπίσκοπου Αυστραλίας Στυλιανού Χαρκιανάκη. Δε χωρεί η παραμικρή αμφιβολία ότι τη δημοσιεύσατε ως ιδιαίτερα ενισχυτική εκ των όσων αναφέρει της γνωστής συνολικής σας αντίθεσης με τα ενεργούμενα της σημερινής θεσμικής εκπροσώπησης της Πρωτόθρονης Εκκλησίας της Ορθοδοξίας. Επί του προκειμένου, στο Διάλογο της Ορθοδοξίας με τους Ετερόδοξους … τη μετοχή της στην Οικουμενική Κίνηση, αλλά και τη Σύνοδο της Κρήτης, το Ουκρανικό, που διαχειρίζεται μάλιστα και με Παν-ορθόδοξη Συνοδική εξουσιοδότηση.  Λοιπόν, το καίριο σημείο της Επιστολής, οι μόνο εννιά από τις εκατό, όπως λέτε, γραμμές της που ασχολήθηκα -γιατί, βέβαια, οι άλλες ενενήντα μία είναι μια πληθωρική συγγραφική φιλοφρόνηση, συν ευδιάκριτη αμοιβαία προβολή- θεώρησα ότι ακουμπούν πολύ επικίνδυνα στο απαράδεκτο από πλευράς χριστιανικής, “après moi le deluge” -«μετά από εμένα ο κατακλυσμός», κοινώς, γυρίζουν την πλάτη στα προέχοντα, το ταπεινό φρόνημα συν το, «αληθεύοντες εν αγάπη»- Παύλος! Πράγμα το οποίο κάνει de facto να αυτό -ακυρώνονται, να αυτό- ακυρώνουν το όλο γραπτό, από τούτο και το επιδιωκόμενο! Οπότε και συμπέρανα, «άνθρακες ο θησαυρός»! Χωρίς να είναι απαραίτητος κανένας ενθουσιασμός, καθώς μάλιστα η πρώτη γραφή είναι απλώς ο τίτλος του τμήματος -«Α. Άνθρακες ο θησαυρός»- και η δεύτερη η ανάπτυξή του. Όσο για το «προορατικό χάρισμα» που … έχω εγώ, αλλά όχι εσείς, πιο κάτω. Εδώ η αποκήρυξη, η κατά τα ανωτέρω αποκήρυξη του περιεχόμενου της Επιστολής, ιδού με πόσο σεβασμό στον μακαριστό κατατέθηκε. «Και πώς να κρίνει κανείς, να επικρίνει, να κατακρίνει τα σχετικά κάποιου που είναι ήδη εν τοις μακαριστοίς. Πώς να γράψει, δηλαδή, αν τιμά τον ίδιο, ή ευρύτερα αν μας τιμά ως ορθόδοξους το γραφόμενο ότι, επί της προεδρίας αυτού η ορθόδοξη γραμμή του Διαλόγου ήταν η δέουσα, αν μη και ηρωική, ενώ η της διαδεχθείσης αυτόν προεδρίας του αδελφού και συλλειτουργού του είναι από ενδοτική, μέχρι … και προδοτική της Ορθοδοξίας»!

Ζ.   Τώρα, γιατί με προκαλείτε να πω ακόμα πιο απερίφραστα, ότι τα με αριθμό 1-7, «τι δεν μας είπε ο κ. Κοτταδάκης, ή ορθότερα τι απέφυγε να σχολιάσει …» κάνουν μέσα μου πολύ πιο αποκρουστικό το, «μετά από εμένα ο κατακλυσμός»! Και ξέρετε γιατί; Και άλλοι επεσήμαναν αδυναμίες της ορθόδοξης εκπροσώπησης στους θεολογικούς διαλόγους, όχι όμως με ηρωική αυτοπροβολή τους, και συνακόλουθη καταβαράθρωση της διαδοχής τους! Και ιδού ένα ενδεικτικό γραπτό από βαρύ θεολογικό πυροβολικό, ακόμα και θαυμασμού της μεθοδικότητας και επιστημοσύνης επί του προκειμένου των Ρωμαιοκαθολικών για μια απλή λειτουργική τους αλλαγή, και παράλληλη επισήμανση της αδυναμίας του δικού μας χώρου. Ορίζουν, γράφει. «Πρώτη Επιτροπή, με ένα Καρδινάλιο, επτά Επισκόπους, δεκαπέντε ειδικούς, βοηθούμενη από άλλους πέντε Επισκόπους, και τριάντα ειδικούς συμβούλους, ανάμεσά τους το πλείστον των διασημοτέρων συγχρόνων ρωμαιοκαθολικών Λειτουργιολόγων. Δεύτερη Επιτροπή για διόρθωση και τελική διαμόρφωση. Πέντε Καρδινάλιοι, είκοσι πέντε άλλα μέλη, από τα οποία μόνο έξι της προηγούμενης …» Και της εγγενούς αδυναμίας της ορθόδοξης με ευδιάκριτο το αρνητικό όχι, όταν ρωτάει: «Υπάρχει παρ’ ημίν η πληθύς των θεολόγων των απερισπάστως αφοσιωμένων προς θεολογικάς ερεύνας, και ειδικευμένων εις πατρολογικάς και δογματικάς σπουδάς και μελέτας;». Και υπογράφει, Π. Ν. Τρεμπέλας, που, «στα ζητήματα αρχών και πεποιθήσεων υπήρξε … αληθινά μεγάλος»-Ε. Θεοδώρου, και, η φράση, «το είπε ο Τρεμπέλας», ισοδυναμούσε με το παλαιό ΄αυτός έφα’»-Μητροπολίτης  Χίου Χρυσόστομος Γιαλούρης.

Η.   Ώστε έγραψα για να πω ότι «ο π. Αναστάσιος δεν είναι σπουδαίος θεολόγος»! Από πού σας ήρθε αυτό, αφού δεν έχετε χάρισμα προορατικό, και επί πλέον στο «Πολύπτυχο» σας κατέγραψα ως «πνευματική ναυαρχίδα»! Κρίμα, γιατί έχοντας διαβάσει κάποιες εμπεριστατωμένες αναρτήσεις σας, σας είχα μέσα μου για λόγιο κληρικό, βέβαια, της αντίπερα όχθης. Και τι παράδοξο, ως έγγαμο Πρωτοπρεβύτερο, ιδιαίτερα συμπαθή. Και δεν τα απεμπολώ. Πλην και αναρωτιέμαι, να λέτε τάχα μου ανάποδα το τοιούτο -«το γνωρίζω εγώ- εσείς δηλαδή, ότι δεν είμαι σπουδαίος θεολόγος- μάλιστα καλύτερα από όλους» …» για να το ακούτε μέσα σας από την καλή;

Θ.  Προορατικό χάρισμα ούτε έχω, ούτε μία στην απειροστή θα μου έκανε ο Θεός τέτοιο δώρο. Και να μην προσθέσω ότι η όλη περί αυτό διαχεόμενη έξαρση και προβολή, δεν ξέρω αν προσφέρει κάτι -Παραπέμπω σε π. Αλέξανδρο Σμέμαν. Ιδιαίτερα, αν κρίνει κανείς από το ότι κάποιοι το συγχέουν με τα αρχαία μαντικά, πηγαίνουν σε έχοντα χάρισμα Γέροντα να τους πει, αν θα εγκριθεί το μεταπτυχιακό τους! Και άλλοι έχουν «πληροφόρηση» από σχετική πηγή, και περιμένουν να μας δοθεί περίπου αύριο το πρωί, η Κωνσταντινούπολη στο πιάτο! Επί πλέον τα τοιαύτα είχαν φτουρήσει στην πρώτη Εκκλησία, και αν κρίνει κανείς από γραφόμενο Αγίου Ιωάννη του Χρυσόστομου, μάλλον είχε ενοχληθεί και ο Απ. Παύλο. Αλλά! Με τον αυταπόδεικτο φωτισμό του και τη μεγάλη ιεραποστολική εμπειρία και μαεστρία του εκείνο το όντως «σκεύος της εκλογής του Θεού» βρήκε τον τρόπο να τα εντάξει επωφελώς όπου δει στην Εκκλησία. Δες, «Ομιλιών Αγίου Ιωάννη του Χρυσόστομου Μικρή Φιλοκαλία», 3^ε «Η αγάπη και το χάρισμα της διδαχής», 3στ, «Η καταξίωση του χαρίσματος των γλωσσών», 3ζ, «Κριτήριο των χαρισμάτων το πνευματικό όφελος των πιστών», σελ.144-154-εκδόσεις «Ταώς».

Ι. Τέλος. Μην κάνετε χαρά για τους «άνθρακες ο θησαυρός» που μέλλεται να γίνουν «πυρακτωμένοι». Δεν θα ευτυχήσουν να κάνουν στάχτη το δικό μου «ξερόχορτο»! Το έχει κάψει από καιρό θεσμική γραφίδα της «φοβικής», της «αυτό-περιχαρακωμένης» … «Ορθοδοξίας»!

Με «την αγάπην την πρώτην, ην ουκ αφήκα…»

Αθανάσιος Κοτταδάκης